Χρέος ΗΠΑ 2023: Το «πικρό χάπι» της συμφωνίας

«Η συμφωνία αντιπροσωπεύει έναν συμβιβασμό, κάτι που σημαίνει πως δεν μπορούν όλοι να λάβουν ότι θέλουν. Αυτή είναι η ευθύνη της διακυβέρνησης της χώρας» τόνισε ο Τζο Μπάιντεν, κατά την ανακοίνωση του πολυαναμενόμενου deal με τους Ρεπουμπλικάνους για το νέο ανώτατο όριο του χρέους. Το πρόβλημα, βέβαια, είναι πως ο επώδυνος συμβιβασμός, κυρίως για την πλευρά του Λευκού Οίκου, μπορεί να σημαίνει

πως αποφεύγεται το εφιαλτικό σενάριο μιας στάσης πληρωμών -υπό την εύλογη προϋπόθεση ότι το νομοσχέδιο θα επικυρωθεί από Βουλή και Γερουσία τα επόμενα 24ωρα- όμως έρχεται με ένα βαρύ κόστος για την οικονομία, την ανάπτυξη της και την αγορά εργασίας σε ένα διάστημα που απειλείται ήδη με επιβράδυνση, αν όχι και με ύφεση.

Ήταν ακριβώς το σημείο στο οποίο είχε σταθεί, περίπου τρεις εβδομάδες πριν, όταν ακόμη οι συνομιλίες βρίσκονταν ακόμη σε προκαταρκτικό στάδιο, η κορυφαία επενδυτική αναλύτρια της Morgan Stanley Wealth Management, Λίζα Σάλετ, όταν είχε επισημάνει ότι δεν έχει σημασία μόνο η επίτευξη της συμφωνίας, αλλά και το περιεχόμενο της. Κι αυτό διότι μια σημαντική μείωση των ομοσπονδιακών δαπανών, σε ένα διάστημα που η οικονομία παραμένει ευάλωτη, ελλοχεύει τον κίνδυνο να επιβαρύνει την αναπτυξιακή της πορεία. Πραγματικά, αν και η δεξιά πτέρυγα των δημοσιονομικών γερακιών των Ρεπουμπλικάνων δηλώνει δυσαρεστημένη διότι οι περικοπές δεν είναι όσο δραστικές θα ήθελαν, οι διεθνείς αναλυτές τις θεωρούν κάτι παραπάνω από αρκετές για να εκτροχιάσουν τις προβλέψεις τους για τους ρυθμούς ανάπτυξης και την απασχόληση.

Το επόμενο διάστημα

Μάλιστα, θεωρείται βέβαιο ότι θα ωθήσει πολλούς οίκους και επενδυτικές τράπεζες, το επόμενο διάστημα (ήτοι μετά και την επικύρωση του πακέτου), σε επί τα χείρω αναθεωρήσεις των εκτιμήσεων τους για την πορεία της οικονομίας, τουλάχιστον την επόμενη διετία. «Εάν η οικονομία εισέλθει σε μια τροχιά επιβράδυνσης, τότε η μείωση των δημοσιονομικών δαπανών θα έχει ακόμη μεγαλύτερη επίδραση στο ΑΕΠ και την απασχόληση» προειδοποίησε ο Μάικλ Φερόλι, της JPMorgan Chase. Ο λόγος είναι πως η σημαντική αύξηση των ομοσπονδιακών δαπανών, κυρίως από την έναρξη της πανδημίας, μπορεί πράγματι να εκτόξευσε στα ύψη το αμερικανικό χρέος, όμως ήταν και η πηγή που συνέχισε να τροφοδοτεί τους ρυθμούς ανάπτυξης, όταν τα υπόλοιπα δεδομένα ήταν αναιμικά.

Κατά τη λογική των συντηρητικών, η πολιτική αυτή δεν θα μπορούσε να διαιωνιστεί εσαεί, διευκολύνοντας νοικοκυριά και επιχειρήσεις εις βάρος των ταμείων του κράτους. Όμως, είναι γεγονός ότι η επιστροφή στη δημοσιονομική πειθαρχία θα έρθει σε ένα διάστημα όπου και η νομισματική πολιτική βρίσκεται και θα παραμείνει για αρκετό ακόμη διάστημα σε περιοριστική τροχιά. «Θα έχουμε και τους δύο τομείς να κινούνται πλέον σε αντίθετη περιοριστική πορεία, ενισχύοντας έτσι τις συνολικές επιπτώσεις που θα δημιουργήσουν (στην οικονομία)» εξήγησε χαρακτηριστικά, μιλώντας στο Bloomberg, η Ντιάν Σουόνκ της KPMG. «Προφανώς η στάση πληρωμών θα ήταν εξαιρετικά δυσμενής είδηση για την αμερικανική οικονομία. Όμως, και η συμφωνία ήρθε με ένα σημαντικό κόστος» σχολίασε από την μεριά της η Άννα Γουόνγκ, της Bloomberg Economics.