Χίτσκοκ και Ρούσβελτ ξεπερνούν το μεγαλεπίβολο «Λίνκολν»

Του Αλέξανδρου Ραπτοτάσιου

Οι κινηματογραφικές βιογραφίες δεν πετυχαίνουν πάντα. Πολλές φορές απλά προσφέρουν μια βαρετή διαδοχή γεγονότων, υπερτονισμένο δράμα και ένα στερεοτυπικό love story για να δέσει η χολιγουντιανή συνταγή. Mια βιογραφική ταινία συνήθως είναι επιτυχημένη, όταν ο σκηνοθέτης δεν προσπαθεί να είναι αντικειμενικός, αναγνωρίζοντας ότι αυτό είναι ένα έργο τέχνης, και επιλέγει να μας δώσει υποκειμενικά και προσωπικά την ουσία του ανθρώπου που περιγράφει.

Τέτοιες επιτυχίες είναι το «The Doors», «The Rose», «Nixon», «La Vie En Rose» και οι νέες «Hyde Park on Hudson» και «Hitchcock». Οι αποτυχίες είναι πάρα πολλές για να τις αναφέρω, για αυτό ας πάμε στην πιο πρόσφατη το μέτριο «Lincoln», του Steven Spielberg.

Lincoln (πρεμιέρα 25 Φεβρουαρίου)

Εν συντομία: η πολιτική βιογραφία του Αμερικανού προέδρου, που ηγήθηκε των βορείων στον εμφύλιο πόλεμο και κατάργησε τη σκλαβιά (η ταινία επικεντρώνεται στους τελευταίους τέσσερις μήνες του πολέμου). Μεγάλη παραγωγή, ένας σκηνοθέτης σύμβολο του Χόλιγουντ, ακριβά εφέ, πολεμικές σκηνές, γνωστοί ηθοποιοί με δυνατές ερμηνείες, μια μεγάλη ιστορική προσωπικότητα και ένα σενάριο που απλοποιεί την ιστορία για να την απολαύσει έως και ο τελευταίος Αμερικάνος, συνθέτουν δυόμιση ώρες ευπαρουσίαστης βαρεμάρας. Είναι καλοφτιαγμένη και ξεφεύγει από τα συνηθισμένα του Spielberg, αλλά δυστυχώς είναι άτολμη και με ιστορικές ωραιοποιήσεις, που αγνοούν τις διαφορετικές ιστορικές φωνές σχετικά με τα κίνητρα κατάργησης της σκλαβιάς στις Η.Π.Α.

Για αυτό είναι καλύτερα κάποιος να δει το «Hyde Park on Hudson» και το «Hitchcock», που θα βγουν λίγο αργότερα. Δύο παραγωγές με εξίσου γνωστές προσωπικότητες καταφέρνουν με χαμηλούς τόνους να αποδώσουν στιγμές και ψήγματα του ανθρώπου που περιγράφουν πολύ πιο αποτελεσματικά. Το «Hyde Park on Hudson» αναφέρεται στον 32ο Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, Φράνκλιν Ρούσβελτ και το «Ηitchcock» αναφέρεται στον ομώνυμο θρυλικό σκηνοθέτη και μάστερ του σασπένς. Το πρώτο σωστό βήμα που κάνουν είναι να μην μπούνε καν στον κόπο να αποδώσουν ολόκληρη τη ζωή των ιστορικών προσώπων, αλλιώς καλύτερα να γύριζαν ένα ντοκιμαντέρ εάν αυτός ήταν ο σκοπός. Επικεντρώνονται σε μία σημαντική περίοδο της ζωής τους, όπου υπάρχει ο χρόνος και η άνεση να στηθεί μια ενδιαφέρουσα ιστορία.

Hyde Park on Hudson

Την ιστορία του Ρούσβελτ αφηγείται η -για χρόνια ερωμένη του- Ντέιζι. Η σχέση της Ντέιζι με τον Ρούσβελτ εκτυλίσσεται στο εξοχικό του, ενώ ο νεαρός βασιλιάς της Αγγλίας Γεώργιος IV και η Ελισάβετ (μητέρα της τωρινής Ελισάβετ) τον επισκέπτονται για να συζητήσουν τη συμμετοχή της Αμερικής στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.

Αν και ο ρόλος του Β. Γεωργίου έχει στιγματιστεί από τον Colin Firth στο «King’s Speech», το βασιλικό ζεύγος είναι απόλυτα πειστικό, ενώ η γελοιότητα των βασιλικών τύπων έρχεται με ξεκαρδιστικό τρόπο σε σύγκρουση με τον αμερικάνικο πραγματισμό.

Ο καλτ Bill Murray είναι απολαυστικός ως ένας Ρούσβελτ που ακροβατεί ανάμεσα σε πολλές ερωμένες, τα ηνία των Η.Π.Α, μια πιεστική μητέρα και τη σωματική του αναπηρία. Το επίτευγμα της ταινίας είναι ότι μέσα σε ένα διπλωματικό-πολιτικό πλαίσιο και μπόλικο χιούμορ καταφέρνει να δώσει μια διαφορετική ματιά πάνω σε θέματα δημόσιας εικόνας και ερωτικού φιλελευθερισμού, ενώ αρχικά περιμένεις κάτι διαφορετικό.

Hitchcock

Η ιστορία του «Hitchcock» επικεντρώνεται στην παραγωγή της πιο διάσημης ταινίας του Alfred Hitchcock (αν δεν έχετε δει το «Psycho» χάνετε τις περισσότερες αναφορές). Έχοντας κάνει πολλές επιτυχημένες ταινίες και ανακαλύπτοντας ξανά το αμερικάνικο σινεμά, ο Hitchcock περνάει στα εξήντα του μια προσωπική και επαγγελματική κρίση.

Τα στούντιο δεν θέλουν να χρηματοδοτήσουν τη νέα του ιδέα και ο γάμος του με την Alma Reville περνάει κρίση. Επιμένοντας ότι η ιδέα του θα πετύχει, ο Hitchcock χρηματοδοτεί μόνος του το «Ψυχώ» και αρχίζει γυρίσματα για την ταινία που θα έμενε στα κινηματογραφικά χρονικά για την σκηνή του ντους και τη σεναριακή πρωτοτυπία τού να πεθαίνει η πρωταγωνίστρια στο πρώτο μισάωρο της ταινίας! Ο Hitchcock (ένας εξαιρετικός Anthony Hopkins) «κατεβάζει» κοκτέιλ, φουά-γκρα και παίρνει «μάτι» την πρωταγωνίστρια, ενώ παράλληλα εκμεταλλεύεται προσωπικά στοιχεία των συντελεστών για την ταινία και παλεύει με τους επίσημους λογοκριτές του κράτους για να περάσει τις σκηνές γυμνού και φόνων. Τα προσεγμένα πλάνα, η πειστική αναπαράσταση της εποχής και των προβλημάτων της, το χιούμορ και η ειλικρίνειά του «Hitchcock» την κάνει μια από τις πιο ενδιαφέρουσες βιογραφικές ταινίες της χρονιάς.