Αμφίπολη: Νομίσματα της εποχής του Μεγάλου Αλεξάνδρου στο ταφικό μνημείο

Καθημερινές εκπλήξεις «κρύβει» σύμφωνα με τους αρχαιολόγους το ταφικό μνημείο του Τύμβου Καστά, το μεγαλύτερο ίσως πολιτιστικό εύρημα των τελευταίων δεκαετιών. Μάλιστα σε αυτό εντοπίστηκαν και νομίσματα της εποχής του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Μάλιστα η κ. Περιστέρη, η υπεύθυνη αρχαιολόγος, απαντώντας σε ερώτηση για το αν ο νεκρός που ανακαλύφθηκε υπάρχει ενδεχόμενο να είναι ο μεγάλος Έλληνας στρατηλάτης, είπε: « Δεν αποκλείεται τίποτα. Με το λιοντάρι στην κορυφή θα μπορούσε να είναι στρατηγός» –

Εκτός από την κ. Περιστέρη στην αναλυτική παρουσίαση

συμμετείχαν και οι συνάδελφοί της στην ανασκαφή Μιχάλης Λεφαντζής αρχιτέκτονας και Δημήτρης Εγγλέζος, πολιτικός μηχανικός.

«Ξεκινήσαμε το 2012 από μια τοπική φήμη. Ότι στον Τύμβο Καστά υπήρχε ο “Τάφος της Βασίλισσας”» είπε η κ. Περιστέρη, η οποία αναφερόμενη στα νομίσματα που βρέθηκαν στην ανασκαφή επεσήμανε «υπάρχουν και νομίσματα της εποχής του Μέγα Αλέξανδρου, τα οποία όμως, κυκλοφορούσαν ευρέως και για αιώνες αργότερα».

Σε δεύτερο χρόνο της εκδήλωσης, η κα Περιστέρη παρακινούμενη από την επιμονή των δημοσιογράφων έδωσε κάποιες φωτογραφίες στη δημοσιότητα. Ανέφερε ότι ο σκελετός είχε «πειραχθεί» από τους τυμβωρύχους, όμως βρέθηκαν το κρανίο, η γνάθος, χέρια και πόδια, αν και η λεκάνη είναι θρυμματισμένη και επομένως δεν μπορεί εν πρώτοις να γίνει αντιληπτό εάν πρόκειται για άντρα ή γυναίκα.

Αναφερόμενη επίσης στις περιπτώσεις βανδαλισμών και τυμβωρυχίας, η κ. Περιστέρη μίλησε και για το θέμα της καταστροφής του προσώπου της δεξιάς Καρυάτιδας. Έδειξε φωτογραφίες από μια μαρμάρινη δοκό λέγοντας ότι η δοκός αυτή του επιστυλίου, που βρισκόταν πάνω από τις Καρυάτιδες, πέφτοντας, κατέστρεψε το κεφάλι της μίας Κόρης, οδηγώντας έτσι την ανασκαφική ομάδα στο συμπέρασμα ότι η εκδοχή περί βανδαλισμού του συγκεκριμένου αγάλματος αποκλείεται.

«Τον 3ο μ.Χ. αιώνα έγινε η καταστροφή του περιβόλου του Τύμβου Καστά από τους Ρωμαίους» συνέχισε. «Βρέθηκαν ίχνη ακόμη και από έναν αρχαίο γερανό, με τον οποίον αφαιρέθηκαν κομμάτια του περιβόλου για διάφορες άλλες εργασίες, οδοποιίας κ.λπ» πληροφορώντας ότι το τμήμα του περιβόλου που μένει ανέπαφο και έχει βρεθεί έχει μήκος περίπου 80 μέτρα, από τα 497 της συνολικής περιμέτρου.

«Εξετάζοντας τα τελευταία αυτά μέτρα του περιβόλου εντοπίσαμε και την είσοδο του Τάφου το καλοκαίρι», ανέφερε η επικεφαλής της ανασκαφής.

Ο κ. Λεφαντζής λέγοντας: «Το 1916 μια βρετανική ταξιαρχία ετοιμαζόταν να μεταφέρει 1000 κομμάτια από τον περίβολο, μαζί με τον Λέοντα, στη Βρετανία. Οι Βούλγαροι και οι Αυστριακοί επιτέθηκαν στις φορτηγίδες οι οποίες ναυάγησαν, οπότε τα αρχαία μέλη σώθηκαν – αν και παρέμειναν στο βυθό του Στρυμόνα».

Ο κος Λεφαντζής αποκάλυψε ακόμα ότι κάτοικοι της περιοχής επιστρέφουν κρυφά κομμάτια από τον περίβολο, τα οποία κρατούσαν στα σπίτι τους! «Ξαφνικά αυξάνεται ο αριθμός των αρχαιολογικών ευρημάτων, ως δια μαγείας», είπε χαρακτηριστικά.

Ο αρχιτέκτονας κατόπιν αναφέρθηκε στον περίβολο, ο οποίος σε κάτοψη, εμφανίζεται ως κυκλικός, στο χώρο όμως είναι ελλειψοειδής, με δύο κέντρα και κλίση από βορρά προς νότο, διότι έπρεπε, όπως εξήγησε, ακόμη και αυτός να έχει ρύση: «Υπάρχει σχέση χρυσής τομής ανάμεσα στα μέλη του περιβόλου και σε εκείνα του Λέοντα» αναφέρει ο αρχιτέκτονας, επομένως, υπάρχει ταύτιση του μνημείου με το λιοντάρι.

Ο κ. Λεφαντζής παρουσίασε ακόμα διαφάνειες με αναπαράσταση των εργασιών κατά την αρχαία εποχή. Όπως αναφέρει, θεωρεί ότι οι σχεδίες που μετέφεραν τους όγκους μαρμάρου μέσω του Στρυμόνα, χρησιμοποιήθηκαν επίσης ως ικριώματα για την κατασκευή του Λέοντα στην κορυφή. Τέλος, ο κ. Λεφαντζής ανέφερε ότι το μνημείο μπαζώθηκε κατά την ρωμαϊκή περίοδο.

«Τεχνικό έργο με εκσκαφή και επίχωση (cut and cover)» χαρακτηρίζει στην τεχνική ορολογία το μνημείο ο πολιτικός μηχανικός κ. Δημήτρης Εγγλέζος, που εξήγησε πώς υποστηλώθηκε και σε τι κατάσταση βρισκόταν ο Τύμβος Καστά.

«Με απλά λόγια, με ένα μικρό σφάλμα ή καθυστέρηση, το πιο σημαντικό μέρος του μνημείου θα μπορούσε να έχει καταρρεύσει και να ξαναθαφτεί στο χώμα για δεύτερη φορά, ενδεχομένως καταπλακώνοντας και σημερινά θύματα, αναφέρει ο πολιτικός μηχανικός που ήταν υπεύθυνος για την υποστήλωση του μνημείου», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Στην πράξη, όπως είπε ο κ. Εγγλέζος, τουλάχιστον δέκα κομμάτια από την οροφή του τρίτου θαλάμου έπεσαν κατά την είσοδο της ερευνητικής ομάδας. Ακόμα ανέφερε ότι χρησιμοποιήθηκαν 180 τμήματα ικριωμάτων ώστε να δημιουργηθεί ένα ικανό να κρατήσει την οροφή χωροδικτύωμα.

Η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού κ. Μενδώνη εξήγησε ότι το κρανίο του σκελετού που βρέθηκε σε μικρή απόσταση από το όρυγμα, ακριβώς έξω από το όρυγμα βρέθηκε η γνάθος καθώς και ότι υπάρχουν πολλά οστά, όμως η λεκάνη έχει βρεθεί θρυμματισμένη από πτώση λίθων και έτσι είναι αδύνατον να διαγνωστεί αμέσως το φύλο του νεκρού. Επίσης επεσήμανε ότι είναι τεράστιας σημασίας η σύνθεση μιας ομάδας επιστημόνων που θα αναλάβει με ενιαία ανθρωπολογική προσέγγιση τη μελέτη του σκελετού, γι’ αυτό και καθυστερεί η σχετική ανάθεση, έως ότου εντοπιστεί αυτή η ομάδα.