Αυτοδιοικητικές εκλογές τι αλλάζει: Νέο εκλογικό τοπίο στους Δήμους

08:56 28/4/2025 - Πηγή: Attiki Press

Παρότι η κυβερνητική προσοχή είναι στραμμένη στην καθημερινότητα και στις στοχευμένες οικονομικές και κοινωνικές παρεμβάσεις, το βλέμμα της στρατηγικής του Μεγάρου Μαξίμου εκτείνεται ήδη πέρα από τις εθνικές εκλογές του 2027. Η απώλεια των δύο μεγαλύτερων δήμων της χώρας –Αθήνας και Θεσσαλονίκης– λειτούργησε ως ηχηρό “καμπανάκι”, ενισχύοντας τις σκέψεις ότι με διαφορετικό εκλογικό σύστημα, τουλάχιστον στην περίπτωση της Αθήνας,

το αποτέλεσμα ίσως ήταν διαφορετικό, δεδομένου του υψηλού ποσοστού που είχε συγκεντρώσει ο Κώστας Μπακογιάννης στον πρώτο γύρο. Η συζήτηση για αλλαγές στον τρόπο εκλογής δημάρχων και περιφερειαρχών δεν είναι καινούργια. Στο επίκεντρο βρίσκονται οι περιπτώσεις όπου υποψήφιοι με χαμηλά ποσοστά στον πρώτο γύρο –κάτω από 20%– κατάφερναν να εκλεγούν, υπερβαίνοντας υποψηφίους με πολύ ισχυρότερα αποτελέσματα. Κατά την κυβερνητική άποψη, το φαινόμενο αυτό αλλοιώνει τη λαϊκή βούληση, καθώς οι συμμαχίες της δεύτερης Κυριακής συχνά αποδυναμώνουν τον νικητή της πρώτης.

Το σχέδιο της κυβέρνησης επιδιώκει να αντικαταστήσει το μοντέλο των δύο Κυριακών με μία μόνο ψηφοφορία. Ο πολίτης θα δηλώνει την πρώτη του επιλογή και μια δεύτερη προτίμηση, η οποία θα λειτουργεί αντί του επαναληπτικού γύρου. Όπως ανακοίνωσε ο Υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος, στο πλαίσιο της σύνταξης του νέου Ενιαίου Κώδικα Αυτοδιοίκησης –μιας ευρείας μεταρρύθμισης που θα τεθεί σε ισχύ το 2028–, θα αλλάξει και ο τρόπος εκλογής δημοτικών και περιφερειακών αρχών, με κατάργηση του δεύτερου γύρου.

Πώς θα λειτουργεί το νέο σύστημα – Παραδείγματα

Το νέο μοντέλο θα βασίζεται στα εξής:

Αν ο υποψήφιος της πρώτης επιλογής ενός ψηφοφόρου προκριθεί, η ψήφος του μετράει κανονικά υπέρ του.

Αν δεν περάσει στον «τελικό», ενεργοποιείται η δεύτερη επιλογή.

Για παράδειγμα:

Σενάριο 1: Ψηφοφόρος επιλέγει πρώτο τον Κώστα Μπακογιάννη και δεύτερο τον Χάρη Δούκα. Καθώς ο Μπακογιάννης περνά στον δεύτερο γύρο, η ψήφος παραμένει σε αυτόν.

Σενάριο 2: Ψηφοφόρος προτιμά πρώτο τον Κώστα Ζαχαριάδη και δεύτερο τον Χάρη Δούκα. Ο Ζαχαριάδης δεν περνά, άρα η ψήφος πηγαίνει στον Δούκα.

Σενάριο 3: Πρώτη επιλογή ο Νίκος Σοφιανός (ΚΚΕ), δεύτερη ο Χάρης Δούκας. Η ψήφος τελικά πηγαίνει στον Δούκα.

Το όριο εκλογής από την πρώτη κατανομή παραμένει στο 43%. Η κυβέρνηση αιτιολογεί την αλλαγή επικαλούμενη την υψηλή αποχή που παρατηρείται στον δεύτερο γύρο και την ανάγκη να αποφευχθεί η άσκοπη ταλαιπωρία των πολιτών. Ο κ. Λιβάνιος τόνισε ότι υπάρχει επαρκής χρόνος έως το 2028 για να ενημερωθεί και να εξοικειωθεί το εκλογικό σώμα με το νέο σύστημα. Το νομοσχέδιο θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, με συμμετοχή της ΚΕΔΕ και των δημάρχων. Ήδη, ο δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας αντέδρασε έντονα, κάνοντας λόγο για “εκλογικό νόμο-Φρανκεστάιν”. Κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι επιχειρεί να αλλοιώσει τη δημοκρατική νομιμοποίηση των αιρετών και να αποτρέψει φαινόμενα όπως η ανατροπή στην Αθήνα το 2023. «Η κατάργηση του δεύτερου γύρου και η επίκληση της ταλαιπωρίας των πολιτών προσβάλλουν τη Δημοκρατία», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords