Τι είδα στο συμπόσιο για τα γενέθλια του ΠΑΣΟΚ

Η κυρία που φώναξε μπροστά μου στον Γιώργο Παπανδρέου «γύρνα πίσω, είμαστε ορφανά!» στον προαύλειο χώρο του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού όπου το ΠΑΣΟΚ γιόρτασε τα 39 του χρόνια, ήταν ασφαλώς η πιο χτυπητή εικόνα από το διήμερο Συμπόσιο.

Γράφει ο Άγγελος Μόσχοβας

Το χειροκρότημα που εισέπραξε ο πρώην Πρωθυπουργός όταν μπήκε στην αίθουσα ήταν ισάξιο με εκείνο του Ευ. Βενιζέλου.

Για να μην πω για τις διακοπές που έκανε το κοινό στην ομιλία Παπανδρέου. Τον χειροκρότησαν ακόμη και για την (πράγματι παρεξηγημένη) φράση «λεφτά υπάρχουν», ακόμη και όταν μιλούσε για το δημοψήφισμα, ακόμη και όταν μιλούσε για «προδοσίες» που τον έριξαν από την Πρωθυπουργία. Και φυσικά όταν είπε το «δεν είμαι όμηρος κανενός» για να απαντήσει στα όσα ακούγονται περί συμφωνίας του με τον Ευ. Βενιζέλο προκειμένου να «θαφτεί» το πόρισμα για τα οικονομικά του ΠΑΣΟΚ. Ήταν μια σύγχρονη εκδοχή του «δε χρωστάω σε κανέναν» που αγαπούσε να τη διατυμπανίζει πριν και μετά τις εκλογές του 2009. Εμφανίστηκε για πρώτη φορά αυτοκριτικός στη διετία του, αλλά αμέσως έσπευδε να αιτιολογήσει κάθε αδυναμία της τότε κυβέρνησης.

Ο Γιώργος Παπανδρέου «μετράει» ακόμη στο σκληρό πυρήνα του μέσου πασόκου και αυτό το διαπίστωσε για μια ακόμη φορά. Αν κρίνω από τις αντιδράσεις σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μετράει και πάμπολλους ορκισμένους εχθρούς.

Η εμφάνιση του Κώστα Σημίτη – παρότι αναμενόμενη – κατάφερε να προκαλέσει αίσθηση. Στιβαρός στην οικονομική ανάλυση. Αυστηρός στην κριτική του σε Κώστα Καραμανλή, Γιώργο Παπανδρέου, Βαγγέλη Βενιζέλο, Αντώνη Σαμαρά. Στην ουσία ζήτησε να διαλυθεί το ΠΑΣΟΚ και να δημιουργήσει ένα μέτωπο κεντροαριστεράς με όλα τα όμορα σχήματα σε μια σύγχρονη εκδοχή του 1974. Από αυτοκριτική; Αυτό το είδος απουσίαζε έτσι κι αλλιώς από τις ομιλίες του πρώην Πρωθυπουργού.

Ο Βαγγέλης Βενιζέλος, κινήθηκε κάπου στη μέση. Με την γνωστή επιχειρηματολογία του, με λόγο που δεν συνεπήρε το ακροατήριο του, επιχείρησε να εμφανιστεί ως ο κρίκος που ενώνει το παλιό και νέο ΠΑΣΟΚ. Έκανε πως δεν κατάλαβε τις μπηχτές των προκατόχων του και δεν βγήκε εκτός κειμένου από την ομιλία του για να απαντήσει. Φρόντισε όμως να απορρίψει την πρόταση Ρέππα να ανοιχθεί το ΠΑΣΟΚ και στο ΣΥΡΙΖΑ.

Οι τρεις (Σημίτης-Παπανδρέου-Βενιζέλος) κατάφεραν να συγκεντρώσουν πάνω τους τα φώτα της δημοσιότητας την δεύτερη ημέρα του Συμποσίου.

Την πρώτη ήταν οι Ρέππας-Σκανδαλίδης που το έπραξαν, αμφισβητώντας (κομψά είναι η αλήθεια) την στρατηγική συμμαχιών του Ευ. Βενιζέλου.

Ωστόσο υπήρχαν και άλλοι ομιλητές:

Ο Νίκος Χριστοδουλάκης, πρώην «τσάρος» που ξεκίνησε αστειευόμενος ότι δεν είχε πολύ κόσμο το πρωινό τραπέζι γιατί οι διοργανωτές λησμόνησαν την φράση παλαιού αναρχικού ότι «η επανάσταση πρέπει να γίνεται μεσημέρι γιατί είναι η ώρα που οι εργάτες πεινάνε και οι διανοούμενοι ξυπνάνε για να τους καθοδηγήσουν”. Εξαπέλυσε δριμύτατη επίθεση κατά του Γ. Παπανδρέου κάνοντας λόγο για την “μοιραία αφροσύνη” της φράσης “λεφτά υπάρχουν” και δε δίστασε να κονταροχτυπηθεί με τον Φίλιππο Σαχινίδη σχετικά με την αναγκαιότητα ή μη του πρώτου Μνημονίου.

Ο Χριστόφορος Σαρδελής που ανέπτυξε με ενάργεια τον ρόλο των τραπεζών. Ο Τάσος Γιαννίτσης που κάλεσε τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ να εγκαταλείψουν την «ψευδαίσθηση και την αυταρέσκεια ότι η κεντροαριστερά ξεκινά από εμάς και είμαστε πρωταγωνιστές στο έργο αυτό”.

Οι ομιλητές στις περισσότερες περιπτώσεις, είπαν άβολες αλήθειες. Αυτές που τα χρόνια της παντοδυναμίας του ΠΑΣΟΚ, χάνονταν στην ευωχία της κυβερνησιμότητας ή της αναμονής για την εξουσία. Υπ’ αυτή την έννοια, το διήμερο συμπόσιο του ΠΑΣΟΚ ήταν μια αρχή.

Ανάμεσα στο ακροατήριο πάντως ήταν και εκείνοι που έλαμψαν δια της σιωπής τους αλλά έκαναν αίσθηση με την παρουσία τους.

Όπως ο Κώστας Λαλιώτης που παρακολουθούσε σκεπτικός.

Όπως ο – σχεδόν – αιωνόβιος Βασίλης Πριόβολος, ο θρυλικός “καπετάν-Ερμής” πρωτοπαλλήκαρο του Άρη Βελουχιώτη. Γελαστός, με μια καρφίτσα στο πέτο που απεικόνιζε τον Βελουχιώτη, ευγενέστατος, θύμιζε αιώνιο έφηβο. Πήρε αγκαζέ τον Αντώνη Καρρά – άλλη ιστορική φυσιογνωμία από το ΠΑΚ – και σεργιάνιζαν.

Ξέρω ότι θα αντιδράσουν κάποιοι, αλλά ό,τι και αν πει κανείς για το ΠΑΣΟΚ, από την “ορφανή του ΓΑΠ” μέχρι το Σημίτη και από τα μικρομεσαία στελέχη μέχρι τον Καπετάν-Ερμή, αυτό το κόμμα είναι καθρέφτης της μεταπολιτευτικής μας κοινωνίας.

Υ.Γ. Στην είσοδο της μεγάλης αίθουσας λίγο πριν μπουν οι Βενιζέλος-Σημίτης-Παπανδρέου, οι επιφορτισμένοι με την ασφάλεια του χώρου ενημέρωναν ότι απαγορεύονται τα μπουκάλια νερού…