Τα άλογα της Κεντροαριστεράς

Είχε αν μη τι άλλο ενδιαφέρον η συγκέντρωση των 58 στο θέατρο Ακροπόλ. Δεν ήμουν εκεί αλλά παρακολουθώντας την εκδήλωση από live stream είδα πολύ κόσμο, τόσο στην πλατεία, όσο και στους εξώστες. Διάβασα την επόμενη μέρα στις εφημερίδες πως υπήρχε πολύς κόσμος στο φουαγιέ αλλά και κόσμος που έμεινε απ’ έξω, ελλείψει χώρου. Μιας και δεν έχω ίδια εικόνα, θα το δεχθώ. Παρακολουθώντας όμως την ουσία της εκδήλωσης και τις ομιλίες των ανθρώπων

που στελεχώνουν την Πρωτοβουλία των 58 δεν κατάφερα να μην σκεφτώ πως υπάρχουν βασικά δομικά προβλήματα σε αυτή την κίνηση.

Γράφει ο Γιώργος Ευγενίδης

Μια ματιά στην αίθουσα είναι ελαφρώς ανησυχητική. Ο μέσος όρος ηλικίας πρέπει να είναι πολύ πάνω από 50. Δεν είναι υποχρεωτικά κακό αλλά έχει και αυτό την ιδιαίτερη σημειολογία του. Αν δε κοίταζε κανείς τις πρώτες τέσσερις σειρές, θα έβλεπε να κάθονται εκεί προσωπικότητες που άφησαν το στίγμα τους στη δημόσια ζωή τα προηγούμενα χρόνια και προέρχονται κυρίως από το ΠΑ.ΣΟ.Κ. Η πρώτη μου σκέψη λοιπόν είναι πως αυτό που θα προκύψει, αν προκύψει, από την πρωτοβουλία των 58 δεν μπορεί να είναι η κολυμβήθρα του Σιλωάμ που θα εξαγνίσει όλους τους αμαρτωλούς της Κεντροαριστεράς.

Θεωρώ βασική την τοποθέτηση του Γιάννη Μπέζου και εκτιμώ πως δεν της δόθηκε η δέουσα σημασία από τα ΜΜΕ. Ο Μπέζος έβαλε στο επίκεντρο τους νέους και τόνισε πως μέσω του εγχειρήματος αυτού πρέπει «να πυροδοτηθεί η ανησυχία των νέων». Αν κανείς φέρει τα λόγια του Μπέζου σε αντίστιξη με το παριστάμενο κοινό, ίσως να καταλάβει πως η συγκέντρωση της Πρωτοβουλίας έχει πολύ δρόμο να διανύσει, κάτι που τόνισε και ο Πασχάλης Αγανίδης, αρνούμενος να συμπράξει στην υπεραισιόδοξη θεώρηση των πραγμάτων, όπως έκαναν άλλοι ομιλητές. Συν τοις άλλοις, δεν παίζει μόνο η ηλικία των παρισταμένων ρόλο αλλά και η κατά τόπους αναχρονιστική ρητορική τους. «Σύντροφοι», «νεοφιλελευθερισμός» και «έθνος» ακούστηκαν πολύ.

Το σημαντικότερο πρόβλημα, σύμφωνα με τη δική μου ανάλυση, είναι πως από τη συζήτηση για την Κεντροαριστερά απουσιάζει η συγκεκριμένη πρόταση για πολιτικές. Εντάξει, ας πούμε πως συγκλίνει η παράταξη ενόψει των Ευρωεκλογών του 2014 για να αποφύγει τη διαφαινόμενη εκλογική καταστροφή. Σε ποιο πλαίσιο; Με ποια πολιτική πρόταση; Πάνω σε ποιους άξονες; Έχουν περάσει δύο μήνες από τη δημοσίευση του κειμένου της Πρωτοβουλίας των 58 και ακόμα οι υπογράφοντες αλλά και αυτοί που θέλουν να συμμετάσχουν αρκούνται σε ευχολόγια και διαπιστώσεις. Το πρόβλημα είναι πως διαπιστώσεις είναι εύκολο να γίνουν. Και είναι εύκολο να μιλάς για την ανασυγκρότηση της παράταξης. Δύσκολο και προκλητικό είναι να παράξεις σύγχρονο πολιτικό λόγο, να απαλλαγείς από τα εμπόδια του παρελθόντος και να διατυπώσεις προτάσεις για το μέλλον, ιδίως αν θέλεις να λέγεσαι προοδευτικός. Δύσκολο είναι να μιλάς για την ανασύσταση της χώρας. Είναι άλλο να λες πως ένα μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος θέλει να εκφραστεί μέσα από μια τέτοια παράταξη και άλλο να διαμορφώνεις τις προϋποθέσεις για να το επιτύχεις.

Εγώ δεν μοιράζομαι την αισιόδοξη εκτίμηση πολλών στελεχών της Κεντροαριστεράς, κυρίως γιατί δεν βλέπω ενοποιητικές αλλά μάλλον φυγόκεντρες τάσεις. Ο Φώτης Κουβέλης και ο Ανδρέας Λοβέρδος έχουν σχεδόν συμφωνήσει για ένα νέο κόμμα, με νέο όνομα, ενώ μαζί τους συντάσσεται και ο Χάρης Καστανίδης, ο Πάνος Μπεγλίτης και άλλοι. Την ίδια ώρα, στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. δηλώνουν πως προσέρχονται στη συζήτηση για την Κεντροαριστερά χωρίς ηγεμονισμούς και χωρίς διάθεση να μονοπωλήσουν τη συζήτηση. Διαμορφώνονται δυο πόλοι που θεωρώ δύσκολο να συγκλίνουν. Συν τοις άλλοις, υπάρχει και ο παράγων Σημίτης. Οι κακές γλώσσες λένε πως θέλει να καπελώσει την πρωτοβουλία. Επειδή είμαι καλόπιστος δεν τις πιστεύω. Πρέπει όμως να απαντηθεί, κυρίως από αυτόν τον ερώτημα, αν ο πρώην Πρωθυπουργός θέλει και αν είναι πραγματικά χρήσιμο να έχει ενεργό ρόλο στο όποιο νέο σχήμα. Η άποψή μου είναι πως μια ενεργός εμπλοκή του δεν εξυπηρετεί τους στόχους που θέτει η Πρωτοβουλία.

Το πιο σημαντικό όμως είναι η Κεντροαριστερά να καταφέρει να ξεπεράσει τα ενοχικά της σύνδρομα, να πάψει να διστάζει να αρθρώσει πειστικό πολιτικό λόγο για μια σειρά πολιτικών ζητημάτων. Ένα από αυτά είναι η μεταρρύθμιση του κράτους. Θα παιχτούν πολλά αναφορικά με την τελική της πρόταση και η στάση πολλών ψηφοφόρων θα εξαρτηθεί από το αν η νέα Κεντροαριστερά θα καταφέρει να σπάσει τους άρρηκτους δεσμούς της με το κράτος, το οποίο αποτέλεσε επί έτη πολλά τη βασική της πολιτική δεξαμενή. Φυσικά, θα πρέπει να απλώσει τον πολιτικό της λόγο και να απευθυνθεί και στους φιλελεύθερους αλλά και τις αστικές δυνάμεις εντός της ΝΔ και να πάψει να αυτοπεριορίζει τους ορίζοντές της, όπως έκανε χθες ο Γιάννης Βούλγαρης.

«Οι μεγάλοι πολιτικοί ακούν πριν από τους άλλους το μακρινό χλιμίντρισμα των αλόγων της ιστορίας.» έλεγε ο Όττο φον Μπίσμαρκ. Το πρόβλημα είναι πως τα άλογα της Κεντροαριστεράς χλιμιντρίζουν εδώ και καιρό. Οι 58 αλλά και οι συν αυτώ πρέπει να τα ακούσουν και να τα δαμάσουν. Αν και γι’ αυτό έχω τις αμφιβολίες μου...