Στον κυνηγημένο Μο Γιαν το Νόμπελ Λογοτεχνίας!

Τα βιβλία του άρχισαν από νωρίς να του δημιουργούν προβλήματα με τη λογοκρισία στην Κίνα την οποία παρά τη φτώσια του και τις πιέσεις του καθεστώτος δεν εγκατέλειψε ποτέ. Σήμερα έμαθε πως θα παραλάβει το Νόμπελ για το 2012.

H σουηδική Ακαδημία των Νόμπελ ανακοίνωσε πως το Νόμπελ Λογοτεχνίας  κέρδισε ο Κινέζος συγγραφέας Μο Γιαν “ο οποίος με τον παραισθησιογόνο ρεαλισμό του συγχωνεύει λαϊκά παραμύθια, με την ιστορία και τη σύγχρονη πραγματικότητα”.

Το Μο Γιαν στην πραγματικότητα είναι ψευδώνυμο και σημαίνει

“Μην Μιλάς”! Σε μια ομιλία του στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ εξήγησε πως το επέλεξε ο ίδιος όταν έγραψε τη πρώτη του νουβέλα διότι ήξερε πως θα προκαλούσε αντιδράσεις. “Όποτε μιλούσα ήμουν ειλικρινής και αυτό δεν ήταν καθόλου καλό στην ενδοχώρα της Κίνας. Διάλεξα, λοιπόν, αυτό το ψευδώνυμο για να μου υπενθυμίζω να μην μιλάω πολύ“, είπε αποκαλύπτοντας ότι έκανε… ο ίδιος λογοκρισία στον εαυτό του.

O Μο Γιαν, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί από κριτικούς ως η απάντηση της Κίνας στον Κάφκα και τον Χέλερ, γεννήθηκε το 1955 στην επαρχία Σαντόνγκ της βορειοανατολικής Κίνας από μια φτωχή οικογένεια που μετά βίας μπόρεσε να μεγαλώσει τα τέσσερά της παιδιά. Το 1976 κατατάχτηκε εθελοντικά στο Λαϊκό Απελευθερωτικό στρατό όπου και σπούδασε βιβλιοθηκάριος. Σαν παιδί είχε αναγκαστεί να εγκαταλείψει το σχολείο προκειμένου να πιάσει δουλειά σε εργοστάσιο.

Το 1981 δημοσίευσε το πρώτο του μυθιστόρημα “Βροχή που πέφτει μια ανοιξιάτικη νύχτα“. Ακολούθησε το βιβλίο του “Oι κόκκινοι αγροί” (1987) που άρχισε να του δημιουργεί προβλήματα με τη λογοκρισία και το οποίο μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Ζανγκ Γιμού. Το επόμενο μυθιστόρημά του “Oι μπαλάντες του σκόρδου” (1988) απαγορεύτηκε, γεγονός που οδήγησε τον Γιαν να παραιτηθεί από το στρατό.

Τα βιβλία του “Η δημοκρατία του κρασιού” (2001) και “Μεγάλα στήθη και φαρδιές περιφέρειες” (2003) είχαν επίσης προβλήματα με τη λογοκρισία. Παρά τις προτάσεις που είχε από τη Δύση, ο Μο Γιαν δεν εγκατέλειψε ποτέ την Κίνα.

Χαρακτηριστικό είναι πως ο Νομπελίστας του 1994 Όε Κενζαμπούρο είχε δηλώσει για τον Μο Γιαν: “Αν ήταν να διαλέξω ένα συγγραφέα για να βραβευτεί με Νόμπελ, θα διάλεγα τον Μο Γιαν”!

Στην ελληνική αγορά κυκλοφορούν “Oι μπαλάντες του σκόρδου”. Oι πρωταγωνιστές είναι απλοί χωρικοί, έρμαια μιας βίας που τους σαρώνει και που, στην κινεζική κοινωνία, όπως την περιγράφει το βιβλίο, διαπερνά κάθε σχέση – του κράτους με τον πολίτη, του χωρικού με το συγχωριανό του, του πατέρα με την κόρη, του αδελφού με την αδελφή. “Παραληρηματικές σκηνές που εναλλάσσονται με ειδυλλιακές εικόνες φύσης, μια επιμονή στα δεινά του σώματος, και περιστατικά όπως εκείνα στη φυλακή και στο σταθμό των λεωφορείων, που θυμίζουν θέατρο του παραλόγου, χαρακτηρίζουν αυτό το σημαντικό μυθιστόρημα του Μο Γιαν, το οποίο απαγορεύτηκε στην Κίνα ύστερα από τα αιματηρά γεγονότα στην πλατεία Τιεναμέν”, γράφει το οπισθόφυλλο.