Κούλουμα: Ένα έθιμο που χάνεται στα βάθη των αιώνων
Η Καθαρά Δευτέρα είναι η πρώτη ημέρα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, της νηστείας του Πάσχα. Από τους λαογράφους θεωρείται ο επίλογος των βακχικών εορτών της Αποκριάς, οι οποίες ουσιαστικά αρχίζουν την Τσικνοπέμπτη και τελειώνουν την Καθαρά Δευτέρα.
Σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδος την Καθαρά Δευτέρα «καθαρίζουν» ό,τι απόμεινε από τα μη νηστίσιμα φαγητά της αποκριάς, Σε άλλα μέρη της Ελλάδας, όπως π.χ. στην Ήπειρο, οι νοικοκυρές καθαρίζουν τις κατσαρόλες και όλα τα χάλκινα σκεύη από τα λίπη της αποκριάς με ζεστό σταχτόνερο μέχρι ν’ αστράψουν και βάφουν άσπρα τα πεζοδρόμια.
Το πιάτο της ημέρας περιλαμβάνει νηστίσιμα, ως αποτοξίνωση από το πλούσιο φαγοπότι της Αποκριάς. Χαλβάς, ταραμάς, ελιές, πίκλες, θαλασσινά, φασολάδα, βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη. Τα νηστίσιμα συνοδεύονται από τη λαγάνα, ένα είδος άρτου χωρίς προζύμι, με ελλειπτικό σχήμα και πεπλατυσμένος για να ψήνεται εύκολα.
Σχετικός και ο δημοτικός σατυρικός θρήνος:
Τ' ακούτε τι παράγγειλε η Καθαρή Δευτέρα;
Πεθαίν΄ ο Κρέος, πέθανε, ψυχομαχάει ο Τύρος
σηκώνει ο Πράσος την ουρά κι ο Κρέμμυδος τα γένεια
Μπαλώστε τα σακούλια σας, τροχίστε τα λεπίδια
και στον τρανό τον πλάτανο, να μάσουμε στεκούλια.
Τα Κούλουμα
Ο εορτασμός της Καθαράς Δευτέρας στην εξοχή και το πέταγμα του χαρταετού ονομάζονται «Κούλουμα». Τα Κούλουμα από τόπο σε τόπο γιορτάζονται διαφορετικά, παντού όμως επικρατούν το κέφι, ο χορός, το τραγούδι. Το πέταγμα του χαρταετού είναι ένα έθιμο με φανατικούς οπαδούς μικρά και «μεγάλα» παιδιά. Θέλει ιδιαίτερη μαστοριά και ιδανικές καιρικές συνθήκες. Πολλοί το ερμηνεύουν ως επιθυμία του ανθρώπου να διώξει μακριά το κακό αλλά και τις έγνοιες του χειμώνα και να καλωσορίσει την άνοιξη, την εποχή που όλα ανθίζουν.
Για την ετυμολογία της λέξης «Κούλουμα» υπάρχουν διάφορες εκδοχές. Σύμφωνα με τον Νίκο Πολίτη, πατέρα της ελληνικής λαογραφίας, η λέξη προέρχεται από το λατινικό cumulus που σημαίνει σωρός, αφθονία ή επίλογος και υποδηλώνει το πολύ «φαγοπότι» ή το τέλος της εορταστικής περιόδου της Αποκριάς. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, προέρχεται από τη λατινική λέξη columna που σημαίνει κολόνα καθώς το πρώτο γλέντι της Καθαρά Δευτέρας στην Αθήνα έγινε στους Στύλους του Ολυμπίου Διός.
Τα έθιμα της Καθαράς Δευτέρας
Ολη η Ελλάδα από άκρη σε άκρη υποδέχεται τη Σαρακοστή με ξεχωριστά τοπικά έθιμα που ξεσηκώνουν τους ντόπιους και τους επισκέπτες παρασύροντάς τους σε εκδηλώσεις που θυμίζουν διονυσιακές γιορτές λίγο πριν από την περίοδο της σύνεσης και της περισυλλογής.
Ο Βλάχικος Γάμος στη Θήβα είναι ένα έθιμο που φτάνει στις ημέρες μας περίπου από το 1830 και αποτελεί σατιρική παραλλαγή ενός πραγματικού γάμου. Σήμερα, πραγματοποιείται παραδοσιακά με το ξύρισμα του γαμπρού και το στόλισμα της νύφης, τον ρόλο της οποίας ενσαρκώνει ένας... άνδρας.
Το έθιμο του «Αγά» αναβιώνει στα Μεστά και τους Ολύμπους της Χίου και είναι πρωτότυπο, με χιούμορ αλλά και κοινωφελές έργο παράλληλα. Ο αγάς, ένας αυστηρός δικαστής, εισβάλλει στο χωριό με τη συνοδεία του και παίρνει θέση στην κεντρική πλατεία. Εκεί συγκεντρώνεται κόσμος ο οποίος «δικάζεται» για διάφορα παραπτώματα που του καταλογίζονται και πληρώνει το ανάλογο πρόστιμο. Από αυτή τη διαδικασία δεν γλιτώνει κανείς από τους παρευρισκομένους. Το χρηματικό ποσό που συγκεντρώνεται από τα υποτιθέμενα πρόστιμα καταλήγουν στο ταμείο του Πολιτιστικού Συλλόγου του χωριού.
Το έθιμο του αλευροπολέμου στο Γαλαξίδι αποτελεί πλέον θεσμό. Γενναιόδωρες ποσότητες αλευριού εκτοξεύονται μεταξύ των καρναβαλιστών, οι οποίοι πρέπει να είναι μουντζουρωμένοι με κάρβουνο στο πρόσωπο και στη συνέχεια επιδίδονται σε κυκλικούς χορούς.
Στη Βόνιτσα το έθιμο του «Αχυρένιου Γληγοράκη» είναι αυτό που πρωτοστατεί ανήμερα της Καθαράς Δευτέρας. Ο Γληγοράκης, σύμφωνα με την παράδοση, λέγεται πως ήταν ψαράς που απαρνήθηκε τη θάλασσα ψάχνοντας τη μοίρα του στη στεριά. Οι σημερινοί ψαράδες της Βόνιτσας καταδικάζουν αυτή του την πράξη και κάθε τέτοια ημέρα τον τιμωρούν. Φτιάχνοντας έναν αχυρένιο ψαρά, τον δένουν σε έναν γάιδαρο και τον γυρνούν σε όλο το χωριό. Οσο περνά η ημέρα, στήνουν μεγάλο γλέντι με τραγούδι και χορό και στη συνέχεια ρίχνουν τον Γληγοράκη σε μια βάρκα που φλέγεται στα ανοιχτά της θάλασσας.
The post Κούλουμα: Ένα έθιμο που χάνεται στα βάθη των αιώνων appeared first on KoolNews.
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Lifestyle
- Μενεγάκη - Παντζόπουλος: Οι νέες φωτογραφίες από το ταξίδι τους στην Αμερική και οι αγορές!
- Ζώδια: Τι θα φέρει η εβδομάδα από 14/03 έως 20/03
- Μενεγάκη - Παντζόπουλος: Οι νέες φωτογραφίες από το ταξίδι τους στην Αμερική
- Η Angelina μέσα από τα μάτια του Brad Pitt: Τη φωτογράφισε ο ίδιος για το W Magazine
- Δημήτρης Παπανώτας:Τι τον έκανε να απαντήσει σκληρά στην Τζένη Μπαλατσινού;
- Decor ideas για ένα chic υπνοδωμάτιο
- Τί προβλέπουν τα άστρα από 13.4 έως 19.3.2016;
- Τα 5+1 καλύτερα style tips για τις γυναίκες που έχουν καμπύλες
- Die Welt: Αυτή είναι η μυστική συμφωνία Μέρκελ-Εντογάν για το προσφυγικό
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις KoolNews
- Die Welt: Αυτή είναι η μυστική συμφωνία Μέρκελ-Εντογάν για το προσφυγικό
- Κούλουμα: Ένα έθιμο που χάνεται στα βάθη των αιώνων
- Ο Βαρουφάκης συμβουλεύει την Βρετανία πώς να φύγει από την ΕΕ
- Σοκαριστικό βίντεο: Παρέλαση αντιεξουσιαστών στα Εξάρχεια με όπλα στα χέρια
- Εικόνες που σοκάρουν: Πλημμυρισμένη και λασπωμένη η Ειδομένη
- Πρόγνωση καιρού: Κούλουμα με βροχές και καταιγίδες σε όλη την χώρα
- Ο Βίτσας μάς προειδοποιεί πως οι πρόσφυγες θα μείνουν στην Ελλάδα 2-3 χρόνια
- Bras de fer κυβέρνησης και δανειστών με έπαθλο νέους φόρους και αφορολόγητο
- Χάος με 37 νεκρούς και 125 τραυματίες στην Άγκυρα – PKK δείχνουν οι μυστικές υπηρεσίες
- Τελευταία Νέα KoolNews
- Κούλουμα: Ένα έθιμο που χάνεται στα βάθη των αιώνων
- Πρόγνωση καιρού: Κούλουμα με βροχές και καταιγίδες σε όλη την χώρα
- Bras de fer κυβέρνησης και δανειστών με έπαθλο νέους φόρους και αφορολόγητο
- Ο Βαρουφάκης συμβουλεύει την Βρετανία πώς να φύγει από την ΕΕ
- Ο Βίτσας μάς προειδοποιεί πως οι πρόσφυγες θα μείνουν στην Ελλάδα 2-3 χρόνια
- Εικόνες που σοκάρουν: Πλημμυρισμένη και λασπωμένη η Ειδομένη
- Σοκαριστικό βίντεο: Παρέλαση αντιεξουσιαστών στα Εξάρχεια με όπλα στα χέρια
- Die Welt: Αυτή είναι η μυστική συμφωνία Μέρκελ-Εντογάν για το προσφυγικό
- Χάος με 37 νεκρούς και 125 τραυματίες στην Άγκυρα – PKK δείχνουν οι μυστικές υπηρεσίες
- Χειροτερεύει η κατάσταση της Μυρσίνης Αρναούτη – Οι γιατροί της έκαναν τραχειοτομή
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Lifestyle
- Καθαρά Δευτέρα 2016: Πώς θα λειτουργήσουν τα μαγαζιά σήμερα
- Οι πρώτες Απόκριες με την κορούλα της (φωτό)
- Προσοχή: Αυτό είναι το mail που δεν πρέπει να ανοίξετε ποτέ
- Mητέρα γνωστής Ελληνίδας παρουσιάστριας είναι ηθοποιός! (φωτό)
- Η συγκινητική αφιέρωση για τον Παντελίδη στην εκπομπή, «Στην υγειά μας ρε παιδιά»
- Κούλουμα με… στιλ! Εσύ τι θα βάλεις στην βόλτα της Καθαράς Δευτέρας;
- Το QASHQAI έσπασε το ρεκόρ παραγωγής της Nissan στην Ευρώπη
- Μια Ελληνίδα στη Νέα Υόρκη- Η Ελένη ποζάρει στους δρόμους της πόλης που… δεν κοιμάται ποτέ!
- Ελένη Φουρέιρα: Η αποκριάτικη μεταμφίεση που κέρδισε τις εντυπώσεις