Η Google θυμάται τον Οδυσσέα Ελύτη…

Με σύμβολα, μια ελιά, ένα τσαμπί σταφύλια κι ένα καράβι, η Google αφιερώνει την πρώτη της σελίδα στο Νομπελίστα “Ελληνα ποιητή Οδυσσέα Ελύτη που γεννήθηκε σαν σήμερα, 2 Νοεμβρίου, πριν από 101 χρόνια, το 1911.

«Αν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει

με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις», είχε πει ο ίδιος και στην ερώτηση γιατί ο ποιητικός λόγος του Ελύτη είναι περισσότερο επίκαιρος από ποτέ, η Google απαντά:  «Γιατί μέσα στη σύγχρονη καταστροφολογία, ο λόγος του φέρνει ελπίδα. Γιατί η ταπείνωση που νιώθουμε είναι άδικη και ο ποιητής την ανατρέπει. Γιατί η Ελλάδα, από την αρχαιότητα ως σήμερα, γεννοβολά στοχαστές και ποιητές»!

«Γράφει ελληνικά ποιήματα ξέροντας ότι τοποθετείται στην ποίηση της Ευρώπης. Κι αυτό όχι από φιλοδοξία, αλλά από φυσική συγγένεια», εξηγεί η σύντροφος του ποιητή, ποιήτρια και η ίδια, Ιουλίτα Ηλιοπούλου. Και ίσως στην απάντηση βρίσκεται η εξήγηση για το σημερινό αφιέρωμα της Google στον Ελύτη που το 1979 τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας και θεωρείται από τους σημαντικότερους ποιητές, μέλος της λογοτεχνικής γενιάς του τριάντα.

«Διαβάζοντας Οδυσσέα Ελύτη είναι σαν να κοιτάς αιγαιοπελαγίτικο τοίχο το καταμεσήμερο. Θαμπώνεσαι. Κατεβάζεις τα μάτια. Ποτέ δεν μπόρεσα να αντικρίσω, ώρα πολύ το φωτόδεντρο. Αντέχω το κείμενο σε μικρές δόσεις. Κάθε λίγο αναστέλλω. Αλλάζω βλέμμα. Η συμπύκνωση της ουσίας, η ευφορία των στιγμών ζαλίζει σαν το πολύ οξυγόνο. Στα πεζά αλχημεία παράξενη. Ενώ ο λόγος είναι απλός, στρωτός, ευθύς, χωρίς ποιητικές αντιστροφές και κοσμητικά επίθετα –ξαφνικά όλο και μεταστοιχειώνεται σε ποίηση. Η ανάσα σου κόβεται από την ευτυχία της σωστής λέξης. Κάθε σκέψη γίνεται αίσθηση σκέψης. Ελύτης, ο υπερβατικός του εδώ και του τώρα. Ο μεταφυσικός του αισθητού», έγραψε ο κριτικός λογοτεχνίας Νίκος Δήμου, στο περιοδικό «Εποπτεία», τον Οκτώβριο του 1977.

 Ο Οδυσσέας Ελύτης έφυγε από τη ζωή στις 18 Μαρτίου του 1996 από ανακοπή καρδιάς αφήνοντας πίσω του πλούσια λογοτεχνική κληρονομιά.

Από τα «Ανοιχτά χαρτιά» του Οδυσσέα Ελύτη:

«Έχω συλλάβει τη μορφή μου κάπου ανάμεσα σε μια θάλασσα, που ξεπροβάλλει από το ασβεστοχρισμένο τοιχάκι μιας εκκλησιάς, και σ” ένα κορίτσι ξυπόλητο, που του σηκώνει ο άνεμος το ρούχο, μια στιγμή τύχης που αγωνίζομαι να αιχμαλωτίσω και της στήνω καρτέρι με λόγια ελληνικά.

Να τι είδους είναι ο ελάχιστος καμβάς όπου μπορεί επάνω του να κεντηθεί το ιδεόγραμμα της ζωής μου” που, ωστόσο, αν έβρισκε κανείς ότι αξίζει τον κόπο να το αναλύσει, θα ‘φτανε να σχηματίσει ένα χώρο, που η σημασία του δε βρίσκεται στα στοιχεία τα φυσικά που τον απαρτίζουν, αλλά στις προεκτάσεις και στις αντιστοιχίες τους μέσα μας, ως τις απώτατες άκριες, έτσι ώστε, σε τελική ανάλυση, ολόκληρο το νόημα του οράματος να συγκεντρώνεται στην καθαρότητα ψυχής που προϋποθέτει, για να γίνει ευανάγνωστο και κατανοητό. Πρέπει να ‘χει, φοβούμαι, πεισθεί κανένας προηγουμένως ότι η ψυχική διεργασία που απαιτείται για να συλλάβει