Γράμμα σε έναν αριστερό

Φίλε μου Γιώργο... Σκέψου, μήπως όσοι μάταια μένουν προσκολλημένοισε ένα ακυρμένο Όνειρο γίνονται «αντιδραστικοί», μήπως εμποδίζουν τη γέννηση ενός καινούργιουονείρου, αφήνοντας τον κόσμο να ασφυκτιά στους κλειστούς ορίζοντες; Το όνειρο δεν έχει μηχανισμούς επιβολής και ο Μάρξ ευαγγελίστηκε την πλήρη και καθολική απελευθέρωση του ανθρώπου «για να περάσουμε από την προϊστορία», όπως λέει. Αυτό θα γινόταν με την κατάργηση της εξουσίας του κράτους, κατά τον Μαρξ. Υπερτροφικά όμως είναι τα κράτηκαι απόλυτες οοι εξουσίες τους στον

Γράφει ο Πάσχος Μανδραβέλης

«Ο υπαρκτός κομμουνισμός που εφαρμόζουν οι δίαφορες “σοσιαλιστικές” χώρες έχει με τις κομμουντιστικές διακηρύξεις του Μαρξ και του Ενγκελσ τα ίδια σημεία επαφής και την ίδια σχέση που υπάρχει ανάμεσα στο πνεύμα που καθοδηγούσε την Ιερά Εξέταση και στις επαγγελίες του Ευαγγελίου.

»Αν συγκρίνει κανείς σήμερα τις ιδέες ή και τις θεωρίες του Μαρξ με τις δομές που χαρακτηρίζουν το κομμουνιστικά συστήματα στην πράξη, δύο πράγματα που θ ακάνουν στον κρητικό παρατηρητή εντύπωση: Ο Μεγάλος Ιερο εξεταστής που αναστήθηκε στηΣοβιεετική Ένωση μεέσα από τη μορφή του Γενικού Γραμματέα του Κόμματος και η αντολαϊκή και ανελεύθερη αλλοίωση των ιδεών του Μαρξ, από τη στιγμή που χρησιμοποιήθηκαν ως μέσον νομιμοποίησης της κρατικής εξουσίας.

»Για όλους αυτούς που έχουν διαβάσει Μαρξ και όχι τις ερμηνείες του έρηγου του, δεν υπάρχει καμμία αμφιβολία ότι ο κεντρικός σκοπός αυτού του μεγάλου θεωρητικού ήταν η υλοποίηση μιας ανθρωπιστικής κοινωνίας ή πραγματοποίησης ενός κοινωνικοποιημένου ανθρωπισμού. Αντ' αυτού, η ιστορική εξέλιξη μας φέρνει αντιμέτωπους με μια διαστροφή των στόχως του Μαρξ... Γιατί πως αλλιώς μπορεί να ερμηνευτεί σήμερα το γεγονός ότι όλοι αυτοί που αυτοαποκαλούνται «μαρξιστές» κυνηγούν τη μέθοδο της πολιτειακής τιμωρίας, ή και με τη μέθοδο του ψυχολογικού καταναγκασμού ενός κοινωνικού στιγματισμού, την κριτική σκέψη, την αμφιβολία, την προσπάθεια για απελευθέρωση και χειραφέτηση, αξίες δηλαδή που προσπαθούσε ο Μαρξ να υλοποιήσει σε μια ελεύθερη κοινωνία;...

»Φίλε μου Γιώργο. Οι φράσεις που επαναλαμβάνονται στομώνουν την κριτική σκέψη. Σκέψου πόσο κακό έχουν κάνει τα δόγματα στην πρόοδο της ανθρωπότητας. Δεν είνια δυνατόν να παραδέχεσαι πως για τον κόσμο τα πάντα τελείωσαν χθες και αντί για τον ελεύθερο άνθρωπο δημιουργό να απεργαζόμαστε έναν εκτελεστή χτεσινών συλλήψεων... Εσύ όμως είσαι ένας φρέσκος, ολοζώντανος νέος άνθρωπος. Τρομάζει κανείς ξέροντας τι ζημιές μπορεί να κάνει σ' ένα νεανικό μυαλό ο δογματισμός. Κράτα λοιπόν όσο μπορείς ελεύθερη την ψυχή και το μυαλό σου, ανοιχτά και για τις αυριανές σκέψεις και ιδέες. Πιστεύω πως δεν «απαπαίδησεν η πλάσις».

Το κείμενο αυτό θα μπορούσε να έχει τίτλο «Γράμμα σε έναν αριστερό νέο». Ο συγγραφέας του Παύλος Μπακογιάννης το αγιέρωσε στο περιοδικό ΈΝΑ (18.10.1984) «Στον φίλο μου Κνίτη Γιώργο». Σαν χθες, πριν από 24 χρόνια και συγκεκριμένα στις 26 Σεπτεμβρίου 1989, ο συγγραφέας του έπεφτε νεκρός από τις σφαίρες φονιάδων, που θεωρούσαν τους εαυτούς τους επίγονους του Μαρξ. Ο Παύλος Μπακογιάννης εκείνο το πρωί ήταν μόλις 54 ετών...

Το διαβάσαμε στην Καθημερινή