Έρευνα του Κύκλου Ιδεών για Τέμπη και Τραμπ: Πόσο έχει αλλάξει η Ελλάδα και ο κόσμος μετά την 28η Φεβρουαρίου

Την τεράστια κινητοποίηση για τα Τέμπη και το επεισόδιο Τραμπ-Ζελένσκι βλέπει ως γεγονότα-σταθμούς για τις στάσεις της κοινής γνώμης η έρευνα που παρουσίασαν σε εκδήλωση η Metron Analysis και ο «Κύκλος Ιδεών».

Η έρευνα φέρει τον τίτλο «Πριν και Μετά την 28η Φεβρουαρίου 2025: ο Καταιγισμός των Εξελίξεων. Ελλάδα, Ευρώπη, Δύση σε σημείο καμπής» και παρουσιάστηκε στο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών «Η

Η έρευνα παρουσιάστηκε από τον Στράτο Φαναρά και τον Γιάννη Μπαλαμπανίδη, σε συζήτηση με τη Σία Κοσιώνη. Σε συζητήσεις συμμετείχαν μεταξύ άλλων, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, η Ινώ Αφεντούλη, ο Γιάννης Μανιάτης, ο Λουκάς Τσούκαλης, ο Χρήστος Ροζάκης και η Ντόρα Μπακογιάννη ενώ στην εκδήλωση παραβρέθηκε πλήθος προσωπικοτήτων από τον πολιτικό και τον ακαδημαϊκό χώρο.

Ακολουθεί το δελτίο τύπου με ορισμένα από τα γραφήματα της έρευνας:

Στις 28 Φεβρουαρίου 2025 συνέβησαν δύο γεγονότα μεγάλης εμβέλειας: για την Ελλάδα οι συγκεντρώσεις για τα Τέμπη, για τον πλανήτη η σύγκρουση Τραμπ-Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο – σε μια συγκυρία όπου συμπυκνώνονται (και συμβολικά) διαδικασίες πολλαπλής αποσταθεροποίησης. Αυτό το ρευστό τοπίο επιχειρεί να ανιχνεύσει η έρευνα της Metron Analysis, που παρουσιάστηκε στο 8ο ετήσιο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών. Έχοντας ως αφετηρία το ερώτημα εάν βρισκόμαστε σε σημείο καμπής, σε Ελλάδα, Ευρώπη και Δύση.

Εντός της χώρας, αποτυπώνεται ένα συναισθηματικό υπόστρωμα που σημαδεύεται από την Απαισιοδοξία (49% στις συνολικές αναφορές) και τον Θυμό (43%). Τα κύρια αντιλαμβανόμενα προβλήματα αφορούν την Οικονομία-Ακρίβεια (63% στις συνολικές αναφορές) και το Κράτος Δικαίου (46%), το οποίο συνδέεται σαφώς με τις μαζικές κινητοποιήσεις για τα Τέμπη που θεωρείται ότι έγιναν με κυρίαρχο αίτημα την απόδοση δικαιοσύνης.

Ταυτόχρονα, η ικανοποίηση από το πόσο δημοκρατικά κυβερνάται η χώρα κινείται «κάτω από τη βάση» (μέση τιμή 4,1 σε μια κλίμακα 1-10), και συνδέεται με μια οιονεί «αντισυστημική» προδιάθεση, η οποία περιορίζει το κοινό επιρροής των «συστημικών» πολιτικών δυνάμεων (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ). Μεταξύ Δεκεμβρίου 2024 και Μαρτίου 2025 το κοινό επιρροής (potentiality) της ΝΔ έχει μειωθεί κατά 15 μονάδες (από 44 σε 29) και τώρα καταγράφεται στην τρίτη θέση, ενώ του ΠΑΣΟΚ που καταγράφεται στην πρώτη θέση έχει μειωθεί κατά 7 μονάδες (από 47 σε 40).

Επιπλέον, οι 2 στους 3 διαφωνούν με την άποψη ότι πέραν του σημερινού
Πρωθυπουργού η χώρα δεν διαθέτει πολιτικό προσωπικό ικανό για αυτόν τον ρόλο ενώ κυριαρχούν οι αρνητικές αξιολογήσεις για το κράτος. Καταγράφεται όμως και ένα αίτημα αλλαγών: η πλειοψηφία προτιμά κυβερνήσεις συνεργασίας (57%) και θεωρεί αναγκαία την απλοποίηση διαδικασιών στη Δικαιοσύνη (83%) ή την ενίσχυση της βιομηχανίας αντί της «μονοκαλλιέργειας» μιας οικονομίας υπηρεσιών (71%).

Ως προς το διεθνές περιβάλλον, η πολιτική Τραμπ επιδρά ήδη στις αντιλήψεις των πολιτών. Θεωρείται απειλή για τη χώρα μας (με 31%, μετά την «παραδοσιακή» απειλή της Τουρκίας με 52%) και αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά ιδίως τις σχέσεις των ΗΠΑ με την Ευρώπη αλλά και της Δύσης με τον υπόλοιπο κόσμο. Έτσι, αναδεικνύεται μια σαφής προτίμηση για μεγαλύτερη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ έναντι της συνεργασίας με τις ΗΠΑ (63% έναντι 34%).

Φαίνεται, λοιπόν, ότι η 28η Φεβρουαρίου δεν είναι μια τομή αλλά μια συμπύκνωση διεργασιών που επωάζονταν επί μακρόν και τώρα εισβάλλουν στην πολιτική σκηνή. Στην Ελλάδα βαθαίνει η κρίση πολιτικής εμπιστοσύνης, ο ευρω-ατλαντικός δεσμός διαρρηγνύεται και αποσταθεροποιείται η Δύση, που θεωρείται ότι έχει μπει σε πορεία παρακμής (για το 59%).Φαίνεται να διαμορφώνεται ένας κόσμος πιο αυταρχικός, πιο περίκλειστος, πιο κυνικός. Ένας κόσμος που δεν «χωράει» στις προδιαγραφές της μεταπολεμικής κανονικότητας που επιβλήθηκαν πρωτίστως από τις ΗΠΑ. Είναι όμως ο κόσμος με τον οποίο είμαστε αναγκασμένοι να αναμετρηθούμε.

Περισσότερες εικόνες από την εκδήλωση του «Κύκλου Ιδεών»:

Μπορείτε να παρακολουθήσετε την εκδήλωση εδώ:

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr