Ντάουνερ: Η διαδικασία στην Κύπρο είναι σε καλή κατάσταση

Ο Αλεξάντερ Ντάουνερ, Ειδικός Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο, του οποίου η θητεία λήγει προς το τέλος του Απρίλη, δήλωσε σήμερα ότι η διαδικασία για λύση του Κυπριακού βρίσκεται σε καλή κατάσταση και ότι υπάρχει θετικό μομέντουμ, σημειώνοντας ότι θα υποβάλει έκθεση για τη λήξη της αποστολής του προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ

Μιλώντας σε δημοσιογραφική διάσκεψη, ο κ. Ντάουνερ ανέφερε ότι οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο έχουν επιδείξει δέσμευση και θάρρος, και ότι υπήρξαν πολύ σημαντικά επιτεύγματα κατά τα τελευταία πέντε χρόνια.

“Αυτή η επίσκεψη στην Κύπρο θα είναι μάλλον σίγουρα η τελευταία μου επίσκεψη πριν αποχωρήσω επισήμως από τη θέση του Ειδικού Συμβούλου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για την Κύπρο στα μέσα Απριλίου, που θα εκπνεύσει η θητεία μου και θα αναλάβω άλλο πόστο”, είπε.

Πρόσθεσε ότι “τα τελευταία πέντε χρόνια ήταν πραγματικά αξιομνημόνευτα για μένα” και ότι “ήταν πολύ έντονη επαγγελματική και προσωπική εμπειρία, και έχω απολαύσει τον χρόνο μου στην Κύπρο”.

“Ειδικότερα εκτίμησα τη δέσμευση των πολιτικών ηγετών από τις δύο κοινότητες για εξεύρεση συνολικής διευθέτησης και ο ΟΗΕ πάνω από όλα εκτιμά τη δέσμευσή τους, και πιστεύω οι ηγέτες, τόσο οι τέως όσο και οι νυν, έχουν επιδείξει εκείνη τη δέσμευση ξανά και ξανά. Έχει απαιτηθεί μεγάλο θάρρος εκ μέρους τους, πολιτικά, και πιστεύω ότι οι ηγέτες με τους οποίους συνεργάστηκαν ενόσω ήμουν εδώ επέδειξαν εκείνο το θάρρος”, είπε.

Ο κ. Ντάουνερ εξέφρασε ευγνωμοσύνη για όλη τη στήριξη και συνεργασία που είχε ο ίδιος και η διαδικασία από τους ηγέτες, τις διαπραγματευτικές ομάδες, τα μέλη των τεχνικών επιτροπών και όσων εμπλέκονται στη διαδικασία, την κοινωνία των πολιτών, τη διπλωματική κοινότητα, και τα Ηνωμένα Έθνη.

Σημείωσε ότι τα τελευταία πέντε χρόνια υπήρξαν “σημαντικά επιτεύγματα” και πολλή “σκληρή δουλειά”, και επεσήμανε την εφαρμογή ορισμένων μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, που συνέβαλαν ώστε “να καλλιεργηθούν επαφές και διάλογος μεταξύ των δύο κοινοτήτων”.

Αναφερόμενος στην παρούσα κατάσταση στις συνομιλίες, ο κ. Ντάουνερ επεσήμανε την κοινή διακήρυξη και σημείωσε ότι “από τότε οι πλευρές συναντώνται τακτικά για να συζητήσουν διάφορα θέματα”.

“Πιστεύω ότι η διαδικασία βρίσκεται σε καλή κατάσταση. Υπάρχει θετικό μομέντουμ και πιστεύω ότι οι ηγέτες θα μπορέσουν να κτίσουν πάνω σε αυτό και στην επόμενη τους συνάντηση, που θα γίνει στις 31 Μαρτίου”, είπε.

Ο κ. Ντάουνερ πρόσθεσε ότι μόλις επέστρεψε από τη Νέα Υόρκη, όπου συνάντησε τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ και άλλους αξιωματούχους του ΟΗΕ, καθώς και μέλη της διπλωματικής κοινότητας, σημειώνοντας ότι “οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν ιδιαίτερα στην παρούσα κατάσταση των συνομιλιών και τις προοπτικές των διαπραγματεύσεων”.

Είπε ότι συζήτησε και το μέλλον της θέσης του και σημείωσε ότι ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ “θα λάβει μιαν απόφαση τις επόμενες εβδομάδες”.

Ο κ. Ντάουνερ σημείωσε ότι “η συμβολή στις προσπάθειες για λύση του Κυπριακού υπήρξε απίστευτα ενδιαφέρουσα για μένα και ήταν μεγάλη τιμή για μένα να κάνω αυτή τη δουλειά”, προσθέτοντας ότι έχει “αναπτύξει μεγάλη αγάπη για την Κύπρο”.

“Ελπίζω ότι αυτός ο γύρος των συνομιλιών, που κτίζει πάνω σε προηγούμενες προσπάθειες, θα οδηγήσει τελικά στην επανένωση της Κύπρου ως διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία”, είπε και επεσήμανε ότι “είναι πολύ δύσκολο έργο αλλά ο κόσμος δεν θα πρέπει να απογοητεύεται και να μην αισθάνεται ηττοπάθεια”.

Σημείωσε ότι, “όσο δύσκολο και αν είναι, πιστεύω ότι αυτή η συμφωνία μπορεί να επιτευχθεί και νομίζω ότι οι δύο ηγέτες που έχετε τώρα είναι άνθρωποι που μπορούν να το κάνουν, πιστεύω έχουν το θάρρος, έχουν τη δέσμευση και έχουν τη δύναμη να το κάνουν, και η αίσθηση που έχω για το κόσμο της Κύπρου είναι ότι τους ωθεί να φθάσουν σε συμφωνία”.

Απαντώντας σε ερωτήσεις, ο κ. Ντάουνερ είπε ότι κατά τα τελευταία 5,5 χρόνια έγινε “σκληρή δουλειά” και ότι γενικά “γενικά υπήρξε επιτυχία στο να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο για μια συμφωνία”.

Αναφερόμενος στο γιατί είναι δύσκολο να επιτευχθεί συμφωνία, ο κ. Ντάουνερ είπε ότι δεν έχει σχέση με τα άτομα αλλά με τις περιστάσεις. “Οι περιστάσεις είναι τέτοιες, η ιστορία είναι τέτοια που να οικοδομηθεί εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο κοινοτήτων και φυσικά οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων να εργαστούν μαζί και να διαχειριστούν μιαν ομόσπονδη κυβέρνηση μαζί, να την δημιουργήσουν και να την διαχειριστούν μαζί, είναι δύσκολο και πάνω από αυτό υπάρχουν και πολλά πολύ δύσκολα και περίπλοκα θέματα, όπως το περιουσιακό, το εδαφικό και οι συνθήκες, είπε.

Ο κ. Ντάουνερ επεσήμανε ότι ο λόγος που δεν έχει επιτευχθεί λύση μέχρι τώρα είναι “η περιπλοκότητα του θέματος και η πολιτική ευαισθησία για το θέμα”.

Ερωτηθείς εάν θα ήταν πιο εποικοδομητικό να βρισκόταν στην Κύπρο μόνιμα κατά τη θητεία του, ο κ. Ντάουνερ είπε ότι δεν έχει εύκολη απάντηση και επεσήμανε ότι ακόμα και όταν απουσίαζε βρισκόταν σε συνεχή επαφή.

Όσον αφορά τη σχέση του με τα μέσα ενημέρωσης, ο κ. Ντάουνερ είπε ότι ο ρόλος του δεν ήταν τέτοιος ώστε να προβαίνει συνεχώς σε δηλώσεις. Ανέφερε ότι κάποια πράγματα που εμφανίζονταν στα μέσα αποτελούσαν αποκυήματα της φαντασίας, αλλά το σημαντικό για αυτόν ήταν να δουλεύει με τους ηγέτες και τους εκπροσώπους τους.

Ερωτηθείς γιατί αυτή η ευκαιρία είναι διαφορετική από τις άλλες, ο κ. Ντάουνερ είπε ότι “οι περιστάσεις είναι διαφορετικές τώρα, δηλαδή η έμφαση στους δύσκολους οικονομικούς καιρούς βοηθά τον κόσμο, το κοινό να αντιληφθεί πιο καθαρά τα οφέλη που θα προκύψουν για την Κύπρο με την επανένωση”.

Απαντώντας σε άλλες ερωτήσεις, ο κ. Ντάουνερ είπε ότι “στο τέλος η ευθύνη για την επιτυχία εξαρτάται από τον κυπριακό λαό και τους Κύπριους ηγέτες”, σημειώνοντας ότι “δεν μπορείς να λες ότι θέλεις διαδικασία κυπριακής ιδιοκτησίας αλλά από την άλλη, όταν δεν φθάσεις σε συμφωνία, να διερωτάσαι γιατί δεν βρήκαν τα Ηνωμένα Έθνη λύση”.

“Όσον αφορά την ευθύνη, η ευθύνη του ΟΗΕ είναι να βοηθήσει, αλλά η ευθύνη για μια συμφωνία είναι των ηγετών και του κυπριακού λαού, και είναι αυτοί που θα πρέπει να φθάσουν σε συμφωνία και να την επιβεβαιώσουν”, είπε.

Σε ερώτηση για την παρούσα κατάσταση, ο κ. Ντάουνερ είπε ότι “η τουρκοκυπριακή θέση είναι να συνεχιστούν οι συνομιλίες από εκεί που έμειναν, που σημαίνει το έγγραφο με τις συγκλίσεις να θεωρηθεί συγκλίσεις”, προσθέτοντας ωστόσο ότι “σημαντικό μέρος του δόγματος των συνομιλιών, και αυτό είναι πολύ σημαντικό μέρος, είναι ότι τίποτα δεν έχει συμφωνηθεί μέχρι να συμφωνηθούν όλα”.

“Η ελληνοκυπριακή πλευρά το βλέπει ως έγγραφο αναφοράς για αυτό το προσεγγίζει με διαφορετικό τρόπο, αλλά φυσικά έγινε πολλή εργασία όλα αυτά τα χρόνια, που παρέχει τουλάχιστον πολύ γερή βάση για τις συνομιλίες”, πρόσθεσε.

Ο κ. Ντάουνερ επεσήμανε ότι “στη βάση του τί γνωρίζω για τις θέσεις των δύο πλευρών, αυτή η συμφωνία μπορεί να επιτευχθεί”, προσθέτοντας ότι εάν θα επιτευχθεί ή όχι “δεν το γνωρίζουμε, αλλά μπορεί να γίνει”.

“Καμία πλευρά δεν έχει θέσεις που έχουν τη δυνατότητα να καταστρέψουν τις συνομιλίες. Μελετούν τις θέσεις η μια της άλλης πλευράς”, είπε, προσθέτοντας ότι “μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία”.

Σε άλλες ερωτήσεις, ο κ. Ντάουνερ είπε ότι αν και δεν βρισκόταν στην Κύπρο για την τελική υπογραφή της κοινής διακήρυξης, εντούτοις είχε “τεράστια εμπλοκή στην ανάπτυξη της κοινής διακήρυξης”.

Αναφερόμενος στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, ο κ. Ντάουνερ τον χαρακτήρισε άτομο που “μπορεί να επιτύχει συμφωνία”, προσθέτοντας ότι “είναι πολύ αποτελεσματικός πολιτικός” και “πολύ ωριμασμένος και πολύ έξυπνο και ικανό πολιτικό”.

Όσον αφορά τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ντερβίς Έρογλου, ο κ. Ντάουνερ είπε ότι “είναι και αυτός πολύ καλός πολιτικός, έχει καλή αίσθηση της κοινότητάς του, είναι πολύ καλός με τους ανθρώπους και αυτή είναι μια πολύ σημαντική δεξιότητα για έναν πολιτικό, και πιστεύω ότι μπορεί και αυτός να οδηγήσει την κοινότητά του”.

Απαντώντας σε ερωτήσεις, ο κ. Ντάουνερ είπε ότι θα αναχωρήσει από την Κύπρο σήμερα το βράδυ. Επίσης, σημείωσε ότι θα υποβάλει έκθεση για τη λήξη της αποστολής του στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ.

Ο κ. Ντάουνερ είπε ότι η έκθεση θα αποτελείται από τρία μέρη, που αφορούν το ιστορικό, το τί συνέβη κατά τη διάρκεια της θητείας του και τις παρατηρήσεις του, καθώς και τις εισηγήσεις του για το πώς θα πρέπει να χειριστεί την κατάσταση ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ.