Αποχωρεί απο την θέση του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή ο κ. Διαμαντούρος

«Φεύγω με ικανοποίηση, με τη συνείδηση μου ήσυχη ότι σε μεγάλο βαθμό μπορέσαμε να προωθήσουμε πολλές νέες πρωτοβουλίες» αναφέρει σε συνέντευξη του στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Νικηφόρος Διαμαντούρος, ο οποίος αποχωρεί από τη θέση του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή, μετά από μία εξαιρετικά επιτυχημένη – κατά γενική ομολογία – θητεία στη θέση αυτή.

Σύμφωνα με τον κ. Διαμαντούρο, η προσφορά

του θεσμού του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή είναι ουσιαστική, καθώς ο βαθμός συμμόρφωσης των οργάνων της ΕΕ στις υποδείξεις του, για το 2011, έφτασε το 82%. Όσον αφορά το κατά πόσο οι Ευρωπαίοι πολίτες γνωρίζουν τα δικαιώματα τους και προσφεύγουν στα αρμόδια όργανα, ο κ. Διαμαντούρος αναφέρει ότι υπάρχουν διακυμάνσεις ανάλογα με τη χώρα και σημειώνει ότι η Κύπρος είναι στις πρώτες θέσεις κατ’ αναλογία πληθυσμού.

Ο κ. Διαμαντούρος μιλώντας στο ΚΥΠΕ τονίζει, επίσης,τη σημασία θεσμών όπως ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής, για την προστασία των πολιτών, ο οποίος καλείται να επιλύσει υποθέσεις που αφορούν κακοδιοίκηση, δηλαδή πράξεις ανεπάρκειας ή παραβίασης κανόνων από πλευράς της Ευρωπαϊκής Δημόσιας Διοίκησης.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:
ΕΡ.: Ποιος είναι ο ρόλος του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή και τι υποθέσεις καλείται να επιλύσει;

ΑΠ.: Ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής είναι ό,τι ο Επίτροπος Διοικήσεως στην Κύπρο ή ο Συνήγορος του Πολίτη στην Ελλάδα, για το επίπεδο της ΕΕ. Ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής είναι ο εξωδικαστικός μηχανισμός επίλυσης διαφορών, που μπορεί να έχουν πολίτες των κρατών μελών της ΕΕ με τα όργανα της Δημόσιας Διοίκησης της ΕΕ. Δύο είναι οι απόλυτες προϋποθέσεις για να μπορεί κανείς να προσφύγει στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή: Πρώτον να υπάρχει μία παραβίαση κοινοτικού δικαίου και Δεύτερον να εμπλέκεται κοινοτικό όργανο. Αυτό σημαίνει ότι αν υπάρξει παραβίαση κοινοτικού δικαίου στην Κύπρο από κυπριακό εθνικό όργανο, ο ενδιαφερόμενος είναι υποχρεωμένος να προσφύγει στον επίτροπο διοικήσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας και όχι στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή. Για το Διαμεσολαβητή πρέπει να εμπλέκεται ευρωπαϊκό όργανο.

Οι υποθέσεις τις οποίες καλείται να επιλύσει ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής αφορούν κακοδιοίκηση, δηλαδή πράξεις ανεπάρκειας ή παραβίασης κανόνων από πλευράς της Ευρωπαϊκής Δημόσιας Διοίκησης. Οι βασικές κατηγορίες στις οποίες εντάσσονται οι αναφορές των ενδιαφερομένων είναι πέντε.

Η μεγαλύτερη κατηγορία, η οποία αντιπροσωπεύει το 1/4 ή το 1/5 του συνόλου των υποθέσεων, αφορά την αδιαφάνεια και μπορεί να περιέχει την άρνηση παροχής πληροφοριών, την άρνηση παροχής πρόσβασης σε δημόσια έγγραφα, τη μη απάντηση αιτιολογημένη ή καθόλου της Δημόσιας Διοίκησης, έλλειψη διαφανούς συνεργασίας.

Δεύτερη κατηγορία αφορά μειοδοτικούς ή πλειοδοτικούς διαγωνισμούς, οι οποίοι οργανώνονται από τα ευρωπαϊκά όργανα, προκειμένου να υπογράψουν συμβόλαια για να τους παρασχεθούν υπηρεσίες από ενδιαφερόμενες υπηρεσίες του ιδιωτικού τομέα. Οι υποψήφιοι, οι οποίοι δεν επελέγησαν και θεωρούν ότι δεν επελέγησαν κακώς, μπορούν να προσφύγουν είτε στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια είτε στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή.

Τρίτη κατηγορία αφορά διαγωνισμούς που διεξάγονται προκειμένου να προσληφθούν πολίτες των κρατών μελών της ΕΕ στην Ευρωπαϊκή Δημόσια Διοίκηση και να γίνουν δημόσιοι υπάλληλοι σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Και πάλι, άτομα τα οποία θεωρούν ότι για οποιοδήποτε λόγο είναι θύματα κακοδιοίκησης μπορούν να προσφύγουν είτε στα δικαστήρια είτε στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή προκειμένου να ζητήσουν επανεξέταση και δικαίωση.

Τέταρτη γενική κατηγορία αφορά τους ήδη εργαζομένους ή δημοσίους υπαλλήλους, οι οποίοι ήδη εργάζονται στην Ευρωπαϊκή Δημόσια Διοίκηση, ο οποίοι αφού έχουν εξαντλήσει όλες τις εσωτερικές διαδικασίες που προβλέπει ο κανονισμός των Δημοσίων Υπαλλήλων της ΕΕ μπορούν να προσφύγουν και πάλι είτε στα δικαστήρια είτε στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή προκειμένου να ζητήσουν εξέταση της υπόθεσης τους.

Η τελευταία κατηγορία υποθέσεων τις οποίες καλείται να επιλύσει ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής αφορά αυτό που τεχνικά λέγεται διαδικασία παράβασης των συνθηκών. Πολύ απλά, αυτό σημαίνει ότι οι συνθήκες προβλέπουν ότι ο οποιοσδήποτε πολίτης της ΕΕ και άρα πολίτης της Κυπριακής Δημοκρατίας μπορεί να προσφύγει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να καταγγείλει την παραβίαση των συνθηκών από οποιονδήποτε κράτος μέλος και όχι υποχρεωτικά μόνο από το κράτος μέλος στο οποίο εκείνος ανήκει. Η Επιτροπή έχει ένα χρόνο σε γενικές γραμμές για να το εξετάσει και σε περίπτωση κατά την οποία ο προσφυγών δεν θεωρεί ότι η Επιτροπή έχει δράσει κατά τρόπο αρμόζοντα έχει τη δυνατότητα να προσφύγει στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή και να του ζητήσει να ελέγξει το βαθμό κατά τον οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ασκήσει αυτή την υποχρέωση της από το ρόλο της ως θεματοφύλακα των συνθηκών.

Ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής έχει πλέον μετά τη Συνθήκη της Λισαβόνας από το 2009, αρμοδιότητα ώστε να επιβλέπει όλα ανεξαιρέτως τα Όργανα της ΕΕ από το Κοινοβούλιο, την Επιτροπή, το Συμβούλιο, ακόμα και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, συμπεριλαμβανομένου και του Δικαστηρίου της ΕΕ με εξαίρεση μόνο το δικαιοδοτικό έργο αυτού του Δικαστηρίου.

ΕΡ.: Πόσο εξοικειωμένοι είναι οι πολίτες της ΕΕ με το ρόλο του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή και πώς τον αξιοποιούν;

ΑΠ.: Οι πολίτες της ΕΕ έχουν αυξήσει κατά πολύ την εξοικείωση τους με το θεσμό την τελευταία δεκαετία, αλλά δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι εξακολουθούν να μην είναι επαρκώς εξοικειωμένοι. Οι τελευταίες στατιστικές, οι οποίες δείχνουν ότι ένα ποσοστό το οποίο πλησιάζει το 40% των ατόμων που απάντησαν σε δημοσκόπηση, δήλωσαν ότι γνωρίζουν την ύπαρξη του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή, αλλά αυτό βέβαια σημαίνει ότι ένα 60% -και πολύ συχνά το ποσοστό είναι υψηλότερο- δεν δείχνει να έχει τέτοια εξοικείωση.

Παρά ταύτα, οφείλει κανείς να σημειώσει ότι ο Διαμεσολαβητής, όπως και ο Συνήγορος του Πολίτη και ο Επίτροπος Διοικήσεως, είναι ένας θεσμός στον οποίο θα προσφύγει κανείς εφόσον έχει προβλήματα. Άρα, η έλλειψη εξοικείωσης εξηγείται και εκεί πέρα και τρίτο και βασικότερο η εξοικείωση με τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή είναι κατ’ ανάγκη περιορισμένη, διότι σε αντιδιαστολή με τον Επίτροπο Διοικήσεως ή το Συνήγορο του Πολίτη, ή τους εθνικούς ομόλογους θεσμούς, ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής δεν έχει καμία αρμοδιότητα για τα καθημερινά ζητήματα, τα οποία θα λέγαμε ότι ακουμπούν την καθημερινότητα των ανθρώπων. Δηλαδή δεν έχει σχέση με οποιαδήποτε διάσταση του κράτους πρόνοιας, θέματα που αφορούν τις συντάξεις, την υγεία, την εκπαίδευση, τις φυλακές, την αστυνομία, όλα αυτά τα θέματα τα οποία είναι το βασικό στοιχείο της καθημερινότητας των κοινωνιών της ΕΕ είναι αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών μελών και όχι της ΕΕ. Αυτό λοιπόν αποτελεί μία εξήγηση – όχι δικαιολογία – του γιατί η εξοικείωση με τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή είναι χαμηλότερη από ότι θα έπρεπε.

Παρά ταύτα τα τελευταία 10 χρόνια υπάρχει μία σημαντική – επαναλαμβάνω – αύξηση της εξοικείωσης των Ευρωπαίων πολιτών και όντως προσφεύγουν στο θεσμό για τις υποθέσεις τις οποίες σας ανέφερα προηγουμένως. Τα ποσοστά κυμαίνονται και υπάρχουν διαφορές από χώρα σε χώρα.

ΕΡ.: Θεωρείτε ότι οι πολίτες της ΕΕ γνωρίζουν τα δικαιώματα τους και είναι σε θέση να τα διεκδικήσουν, μέσω των αρμοδίων θεσμών; Υπάρχουν πολίτες από χώρες που είναι πιο εξοικειωμένες απέναντι σε θεσμούς όπως ο δικός σας;

ΑΠ.: Θεωρώ ότι όντως ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό πολιτών της ΕΕ γνωρίζουν τα δικαιώματα τους και τα διεκδικούν, προσφεύγοντας στους αρμόδιους θεσμούς. Αυτό σημαίνει ιδίως ότι οι πολίτες κάνουν χρήση των ευκαιριών που έχουν να προσφύγουν και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία είναι ο κατ’ εξοχήν θεσμός που έχει επαφή με τους πολίτες και με τον οποίο και οι πολίτες έχουν πάρα πολλές επαφές. Άρα ναι, νομίζω ότι προϊόντος του χρόνου οι Ευρωπαίοι πολίτες αποκτούν μεγαλύτερες γνώσεις για το πώς μπορούν να υπερασπίσουν τα δικαιώματα τους και να τα διεκδικήσουν μέσω των αρμοδίων θεσμών.

Ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής έχει δημιουργήσει από το 2009 μία πάρα πολύ ισχυρή ιστοσελίδα, η οποία είναι διαθέσιμη σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ, δηλαδή στις 24 επίσημες γλώσσες, συμπεριλαμβανομένης προφανώς και της ελληνικής, από τις οποίες πληροφορίες μπορεί να αντλήσει οποιοσδήποτε ενδιαφερόμενος και το ότι ενταγμένος σε αυτή την ιστοσελίδα είναι ένας πολύ ισχυρός διαδραστικός οδηγός, ο οποίος επιτρέπει στον καθένα, με τη χρήση του «ποντικιού», να κάνει ερωτήσεις και να λάβει απαντήσεις, έτσι ώστε να μπορέσει να εντοπίσει ευθύς εξαρχής την κατάλληλη υπηρεσία ή τον κατάλληλο θεσμό στον οποίο μπορεί να προσφύγει και να αποφύγει τις ταλαιπωρίες που προκύπτουν από τη συχνή αδυναμία της διοίκησης να οδηγήσει στη σωστή λύση. Άρα υπάρχουν όλες αυτές οι εξελίξεις, οι οποίες βοηθούν τους πολίτες.

Υπάρχουν διακυμάνσεις, σημαντικές, στο πώς οι πολίτες από διαφορετικές χώρες προσφεύγουν στους θεσμούς. Υπάρχουν δύο τρόποι να εξετάσουμε την εξοικείωση, κοιτώντας σε απόλυτους αριθμούς ή αντιστρόφως προσπαθώντας να συσχετίσουμε τον πληθυσμό με τον αριθμό των αναφορών. Ο δεύτερος είναι ο επιστημονικά πιο σωστός, αλλά σε απόλυτους αριθμούς το μεγαλύτερο ποσοστό προσφυγών έχει η Γερμανία και ακολουθείται από την Ισπανία, την Πολωνία και άλλες χώρες. Όμως, είναι δεδομένο ότι αν και εφόσον η Γερμανία έχει το μεγαλύτερο πληθυσμό στην ΕΕ είναι λογικό να έχει και το μεγαλύτερο αριθμό αναφορών σε απόλυτους αριθμούς, Εάν κοιτάξουμε αυτό το θέμα συσχετίζοντας τον αριθμό των αναφορών με τον πληθυσμό, τότε θα δούμε ότι οι μικρές χώρες έχουν ένα προβάδισμα. Εκεί και η Κύπρος και η Μάλτα και το Λουξεμβούργο και κατόπιν το Βέλγιο έχουν την πρωτοκαθεδρία, αλλά και πάλι ακολουθεί η Ισπανία που έχει πολύ υψηλά ποσοστά.
ΕΡ.: Πόσο ουσιαστική είναι η προσφορά του θεσμού του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή για τα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ; Μπορούν πραγματικά θεσμοί όπως ο δικός σας να προστατεύσουν τα δικαιώματα των πολιτών, ιδιαίτερα σε μία περίοδο κρίσης για το ευρωπαϊκό ιδεώδες;

ΑΠ.: Ναι μπορούν και το πώς θα κρίνει κανείς πόσο ουσιαστική είναι η προσφορά του θεσμού του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή νομίζω ότι μπορώ να το απαντήσω μέσα από ορισμένες στατιστικές. Ο βαθμός συμμόρφωσης των οργάνων της ΕΕ στις υποδείξεις που κάνει ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής – γιατί όπως και στην περίπτωση του Επιτρόπου Διοικήσεως στην Κύπρο και διεθνώς ο θεσμός του ombudsman δεν μπορεί να δεσμεύσει τη Δημόσια Διοίκηση, ούτε να επιβάλλει κυρώσεις, αυτό μπορούν να το κάνουν μόνο τα Δικαστήρια, άρα κάνει υποδείξεις και η ισχύς του, η πειθώ την οποία μπορεί να ασκήσει φαίνεται από το βαθμό συμμόρφωσης – λοιπόν ο βαθμός συμμόρφωσης του θεσμού για το 2011, οπότε και είχαμε τα τελευταία στοιχεία, ήταν 82%. Δηλαδή σε 82% των υποθέσεων για τις οποίες προσέφυγαν οι πολίτες της ΕΕ στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή, οι θεσμοί της ΕΕ αποδέχθηκαν την υπόδειξη του και συμμορφώθηκαν με αυτή. Θεωρώ λοιπόν ότι αυτό αποτελεί μία απτή ένδειξη του πόσο ουσιαστικά μπορεί ο θεσμός να συμβάλει στην προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών στην ΕΕ και με αυτό κριτήριο θεωρώ ότι απαντάται θετικά το ερώτημα αν είναι ουσιαστική η προσφορά του θεσμού ή όχι.

Το αν αυτό μέσα στην κρίση επηρεάζεται, θα σας έλεγα ότι ακριβώς επειδή ο θεσμός του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή δεν εμπλέκεται με τα καυτά ζητήματα της καθημερινότητας που έχουν σχέση με το κράτος πρόνοιας στο επίπεδο το εθνικό, είναι λιγότερη η αρνητική επίπτωση της κρίσης πάνω στις υποθέσεις που χειρίζεται ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής, οι οποίες έχουν σε πολύ μεγάλο βαθμό μία νομική διάσταση. Άρα η απάντηση είναι ότι βεβαίως ο Ευρωπαίο Διαμεσολαβητής αναγνωρίζει και βλέπει ότι η κρίση δημιουργεί μεγαλύτερες πιέσεις στο θέμα της προστασίας, αλλά η προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών σε ό,τι αφορά τη Δημόσια Διοίκηση της ΕΕ σε μεγάλο βαθμό, νομίζω ότι μπορεί να απαντήσει θετικά στο ερώτημα αυτό.
ΕΡ.: Ποια θεωρείτε τη σοβαρότερη υπόθεση που αναλάβατε στη 10ετή θητεία σας και τι έκβαση είχε;

ΑΠ.: Εδώ σας εξομολογούμαι μία προσωπική μου δυσκολία. Θεωρώ ότι είναι πάρα πολύ δύσκολο μέσα στις χιλιάδες υποθέσεις – έχουμε ξεπεράσει τις 30.000 τα τελευταία 10 χρόνια – να εντοπίσει κανείς μία περίπτωση την οποία να ονομάσει ως σοβαρότερη. Εγώ θεωρώ ότι είναι πάρα πολλές οι περιπτώσεις οι οποίες ο Διαμεσολαβητής παρενέβη προς όφελος των πολιτών.

Θα σας δώσω ένα ενδεικτικό παράδειγμα όμως, με κριτήριο μία υπόθεση η οποία ακουμπάει δυνητικά πολύ μεγάλο αριθμό πολιτών. Δεν είναι το μόνο κριτήριο του τι είναι σοβαρότερη υπόθεση, αλλά είναι ένα κριτήριο, και αυτό αφορά μία υπόθεση πριν από τρία χρόνια, που είχαμε με μία προσφυγή εναντίον της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Φαρμάκων. Όταν ζητήθηκε από την Υπηρεσία να παράσχει πρόσβαση σε κλινικές μελέτες και κλινικά τεστ τα οποία είχαν γίνει προκειμένου να ελεγχθεί η αξιοπιστία ορισμένων φαρμάκων πριν οδηγηθούν στην αγορά. Αυτές οι κλινικές μελέτες και τα τεστ μέχρι τότε εθεωρούντο απόρρητα και δεν είχε καμία πρόσβαση το κοινό. Μετά από παρέμβαση του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή – με αφορμή μία υπόθεση που είχε σχέση με ένα φάρμακο κατά της εφηβικής ακμής, το οποίο είχε παρενέργειες και σε μία τραγική περίπτωση οδήγησε σε αυτοκτονία ενός εφήβου, ο πατέρας του οποίου ζητούσε επί δέκα χρόνια να μπορέσει να έχει πρόσβαση στα στοιχεία των κλινικών μελετών και τεστ – η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Φαρμάκων αποδέχθηκε και άλλαξε την πολιτική της με απόφαση του Διοικητικού της Συμβουλίου. Από τότε ακολουθεί μία πολιτική πολύ μεγαλύτερης πρόσβασης και διαφάνειας, η οποία επαναλαμβάνω είναι μία δήλωση με πολύ απτές αποδείξεις το πώς κάτι τέτοιο ακουμπάει τον πολίτη σε ευρύτατα επίπεδα της ζωής του, εφόσον αφορά τα θέματα φαρμάκων, υγείας και νόσων.
ΕΡ.: Θεωρείτε ότι υπάρχει περιθώριο για καλύτερη προστασία των πολιτών της ΕΕ και με ποιους τρόπους θα μπορούσε να επιτευχθεί αυτό θεσμικά;

ΑΠ.: Θεωρώ ότι το θεσμικό οπλοστάσιο το οποίο παρέχεται στα όργανα της ΕΕ και πιο συγκεκριμένα στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή για προστασία των πολιτών σε ό,τι αφορά – επαναλαμβάνω τις αρμοδιότητες του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή και άρα την καταπολέμηση της κακοδιοίκησης – είναι επαρκές.

Ο Διαμεσολαβητής έχει δικαίωμα να ελέγξει τις πράξεις της Διοίκησης όλων των θεσμών ανεξαιρέτως, συμπεριλαμβανομένης κα της Επιτροπής και του Κοινοβουλίου στις διοικητικές του αρμοδιότητες και του Συμβουλίου και κατόπιν τούτου το θέμα είναι πόσο καλά τις εφαρμόζει.

Στο αν υπάρχει περιθώριο βελτίωσης σε άλλο επίπεδο, η απάντηση είναι πάντα ναι, ποτέ δεν υπάρχει θέμα τελειότητας. Ποτέ κανείς δεν βρίσκει το τέλειο. Πάντα υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης, πάντα μπορούμε να ανεβάσουμε τον πήχη και αυτό μπορεί να γίνει μία περεταίρω αξιοποίηση ιδίως των δυνατοτήτων που παρέχει η πληροφορική και η σύγχρονη τεχνολογία στη διερεύνηση των υποθέσεων, ιδίως δε στην ενημέρωση των πολιτών. Η συνθήκη της Λισαβόνας παρέχει επίσης νέες ευκαιρίες για αξιοποίηση από πλευράς των πολιτών. Υπάρχει η πρόβλεψη για την ανάληψη πρωτοβουλιών από Ευρωπαίους πολίτες, ένα εκατομμύριο πολίτες από επτά τουλάχιστον χώρες μπορούν να υποβάλουν προς την Επιτροπή αίτημα για να νομοθετήσει σε θέματα τα οποία θεωρούν εκείνοι ότι είναι σημαντικά και εμπίπτουν βέβαια στην αρμοδιότητα της ΕΕ. Υπάρχουν πολλά νέα εργαλεία τα οποία ιδίως μέσα από την Συνθήκη της Λισαβόνας ενδυναμώνουν σε σημαντικό βαθμό τους πολίτες και τους παρέχουν τη δυνατότητα να μπορέσουν να αξιοποιήσουν αυτές τις ευκαιρίες. Πέραν της πρωτοβουλίας αυτής υπάρχει η δυνατότητα για πολύ μεγαλύτερο διάλογο της κοινωνίας των πολιτών με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Υπάρχει η δυνατότητα για δημόσιες διαβουλεύσεις στις οποίες μπορεί να συμβάλουν οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, η κοινωνία πολιτών και έτσι να επηρεάσουν τη λήψη αποφάσεων. Υπάρχει η δυνατότητα διαλόγου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των Εθνικών Κοινοβουλίων.

Επαναλαμβάνω λοιπόν ότι υπάρχουν πολλά νέα όπλα τα οποία η Συνθήκη της Λισαβόνας παρέχει στους πολίτες και τα οποία ακόμα δεν έχουν επαρκώς αξιοποιηθεί, διότι η Συνθήκη της Λισαβόνας είναι μόνο τριών ετών και αυτά σιγά σιγά μαθαίνονται.
ΕΡ.: Μετά από 10 χρόνια θητείας σε αυτή τη θέση, η οποία λήγει με διθυραμβικές κριτικές, με τι συναισθήματα αποχωρείτε και πώς αποτιμάτε το έργο σας;
ΑΠ.: Προτιμώ να μην κάνω εγώ αποτίμηση του έργου μου. Η δική μου δουλειά θεωρώ είναι να κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ για να υπηρετήσω τους πολίτες της ΕΕ, όπως έκανα και από τη θέση μου ως Συνηγόρου του Πολίτη, όταν προσπάθησα να υπηρετήσω τους συμπολίτες μου στην Ελλάδα. Με άλλα λόγια, θεωρώ ότι άλλοι πρέπει να κρίνουν το έργο μου και να το αποτιμήσουν.

Σε ό,τι αφορά τα συναισθήματα της αποχώρησης, θα σας έλεγα ότι επί δέκα χρόνια εξελέγην τρεις φορές από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Έκανα ό,τι μου ήταν δυνατό για να φτιάξω την καλύτερη δυνατή μονάδα που θα μπορούσε να υπάρχει για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της κακοδιοίκησης. Φεύγω με ικανοποίηση, με τη συνείδηση μου ήσυχη, ότι σε μεγάλο βαθμό μπορέσαμε να προωθήσουμε πολλές νέες πρωτοβουλίες, ακόμα, να προωθήσουμε και να ανοίξουμε νέους ορίζοντες στο θέμα αυτό και αισθάνομαι ότι έκανα ό,τι μπορούσα για να ανταποκριθώ στις υποχρεώσεις μου απέναντι στους πολίτες στους οποίους είμαι και υπόλογος. Το βαθμό της επιτυχίας θα τον αφήσω σε άλλους, στους πολίτες, σε εσάς τους δημοσιογράφους και σε όσους θέλουν να κοιτάξουν το έργο μου. Σας ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου δώσατε να εξηγήσω και στους Κύπριους πολίτες το έργο του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή.