2 Φεβρουαρίου: Παγκόσμια Ημέρα Υγροβιοτόπων

Όπως κάθε χρόνο στις 2 Φεβρουαρίου, έτσι και φέτος, γιορτάζουμε την παγκόσμια μέρα υγροβιοτόπων η οποία καθιερώθηκε με βάση τη Σύμβαση Ραμσάρ που υπογράφτηκε το 1971 στο Ιράν και σχετίζεται με την προστασία των Υγροβιοτόπων Διεθνούς Σημασίας. Από τότε μεγάλος αριθμός χωρών από όλο τον πλανήτη έχει υπογράψει τη σύμβαση αυτή. Κάθε χρόνο η Γραμματεία της Σύμβασης Ραμσαρ ασχολείται με ποικιλία θεμάτων που αφορούν την περιβαλλοντική αξία των υγροβιοτόπων, τα υδρόβια πουλιά που φιλοξενούνται σε αυτούς την χλωρίδα και την πανίδα της κάθε περιοχής καθώς και τους διάφορους κινδύνους

Τα τελευταία χρόνια η ποικιλότροπη εκμετάλλευση των υγροβιοτόπων από τον άνθρωπο έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση τροποποιήσεων ή και ριζικών αλλοιώσεων στις εκτάσεις αυτές. Μερικοί από τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν σήμερα οι υγροβιότοποι είναι η υποβάθμιση τους εξαιτίας της κατασκευής αρδευτικών έργων, η απόξήρανση τεράστιων ελών και η μετατροπή τους σε αγρούς ή φυτείες καθώς και η ρίψη στερεών και υγρών αποβλήτων από βιομηχανίες και οικισμούς. Παράλληλα η ανάγκη για περισσότερη ενέργεια οδήγησε τον άνθρωπο στην κατασκευή υδροηλεκτρικών έργων η οποία επιφέρει σημαντικές αλλοιώσεις στο φυσικό περιβάλλον των υγροβιοτόπων που γίνονται τα συγκεκριμένα έργα. Γενικά οποιεσδήποτε ανθρώπινες επεμβάσεις όπως εγγειοβελτιωτικά έργα ή έργα υποδομής, υπεράντληση νερών, εντατικοποίηση της γεωργίας, υπερθήρευση, υπεραλίευση και παράνομη υλοτομία, διαταράσσουν την ισορροπία των υγροβιοτόπων προκαλώντας αλυσιδωτές συνέπειες στο περιβάλλον και τους διάφορους ζωντανούς οργανισμούς.

Το φετινό θέμα της Σύμβασης Ραμσάρ εστιάζει στη σχέση των υγροβιοτόπων με τον τουρισμό και έχει τεράστια σημασία για το μέλλον τους αφού σύμφωνα με τη Γραμματεία της Ραμσάρ ο αριθμός των τουριστών στους υγροβότοπους ανά το παγκόσμιο αυξάνεται ολοένα και περισσότερο, γεγονός που επιφέρει μεν πολλά κέρδη στους υγροβιοτόπους και κατ’ επέταση στις οικονομίες των διαφόρων χωρών, αλλά εγκυμονεί ταυτόχρονα και τεράστιους κινδύνους για την ποικιλία των οικοσυστημάτων στις διάφορες περιοχές.

Οι υγροβιότοποι αποτελούν το ιδανικό μέρος για κάθε επισκέπτη λόγω της απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς και της πλούσιας βιοποικιλότητας που διαθέτουν. Σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία της Σύμβασης Ραμσάρ, το 2010 ο αριθμός των διεθνών τουριστών έφτασε τα 940 εκατομμύρια και αναμένεται να αυξηθεί κατά 1.6 δισεκατομμύρια μέχρι το 2020. Αφενός, σύμφωνα και με το φετινό μήνυμα της Γραμματείας της Σύμβασης Ραμσάρ, αυτό είναι θετικό αφού υπάρχουν πάμπολλα παραδείγματα αειφόρου τουρισμού αλλά και στοιχεία που επικυρώνουν το γεγονός πως οι τουρίστες αποτελούν ένα πολύ καλό εισόδημα για όλες τις χώρες. Αφετέρου είναι αρνητικό γιατί υπάρχουν άλλα τόσα παραδείγματα που αποδεικνύουν ότι ο ανεξέλεγκτος και μη αειφόρος τουρισμός μπορεί να έχει τεράστιες επιπτώσεις στο φυσικό μεγαλείο και την άγρια ζωή των υγροβιοτόπων.

Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι η συνεχής επέκταση της βιομηχανίας, η αστική ανάπτυξη