Από έναν σκουπιδότοπο στη Ρουάντα στο Χάρβαρντ

Ο Τζούστους Ουβαγιέσου από τη Ρουάντα έπρεπε να φροντίζει μόνος του τον εαυτό ου σε ηλικία μόλις εννέα ετών και αναγκάστηκε να ζει σε ένα καμένο αυτοκίνητο που βρισκόταν σε έναν σκουπιδότοπο, απ' όπου έβρισκε το φαγητό του και τα ρούχα του.

Επί έναν χρόνο περιπλανιόταν στους δρόμους της Ρουάντα με ελάχιστο φαγητό και χωρίς να μπορεί να κάνει ουτε ένα μπάνιο.

Εκεί, σε άθλια κατάσταση τον εντόπισε η Αμερικανίδα εθελόντρια, Κλερ Εφιόνγκ, που είχε πάει στη χώρα. Τα υπόλοιπα παιδιά που βρίσκονταν εκεί έφυγαν, όμως ο μικρός έμεινε μαζί της. Όταν αυτή

«Θέλω να πάω σχολείο».

Τελικά, η ζωή άρχισε να του φέρεται καλά από αυτό το σημείο και μετά καθώς η επιθυμία του έγινε τελικά πραγματικότητα.

Ο 22χρονος σήμερα νέος είναι πλέον φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ έχοντας πλήρη υποτροφία για να σπουδάσει μαθηματικά, οικονομικά και ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ σκοπεύει να συνεχίσει με το πτυχίο της φυσικής.

Ο Τζούστους μετά τη συνάντησή του με την Κλερ μπόρεσε να πάει στο σχολείο και να μάθει αγγλικά, γαλλικά, σουαχίλι και λινγκάλα. Παράλληλα, βοήθησε στην ίδρυση μιας φιλανθρωπικής οργάνωσης για νέους που βοηθούσε στο χτίσιμο σχολείων σε όλη τη χώρα και πρόσφερε δωρεάν ιατρική ασφάλιση σε φτωχούς μαθητές.

Η γενοκτονία και η πείνα

Ο Τζούστους το 1994 σε ηλικία μόλις τριών ετών έχασε και τους δύο του γονείς στην γενοκτονία της Ρουάντα καθώς ήταν ανάμεσα στους 800.000 Τούτσι που θανατώθηκαν από τους Χούτου μέσα σε 100 μέρες. Ο Τζούστους με τον έναν αδερφό του και τις δύο αδερφές του περισυνελέχθηκαν από τους εθελοντές του Ερυθρού Σταυρού στα καταλύματα του οποίου έμειναν για τέσσερα χρόνια. Όμως, ο απίστευτα μεγάλος αριθμός των ορφανών παιδιών οδήγησε τον Ερυθρό Σταυρό να μην μπορεί να φροντίσει πια τον Τζούστους και τα αδέρφια του τα οποία έπρεπε πια να επιστρέψουν στο χωριό τους.

Εκεί όμως είχαν να αντιμετωπίσουν την πείνα και την δίψα. «Ήμουν υποσιτισμένος. Ο αδερφός μου έλεγε ότι θα βγει να ψάξει για φαγητό, αλλά γυρνούσε πάντα με άδεια χέρια. Υπήρχαν μέρες που δεν τρώγαμε απολύτως τίποτα», λέει ο Τζούστους.

Τελικά, το 2000 ο Τζούστους αποφάσισε να πάει με τον αδερφό του στην πρωτεύουσα, το Κιγκάλι με την ελπίδα να βρουν φαγητό και βοήθεια. Ωστόσο, κατέληξαν σε έναν σκουπιδότοπο στα προάστια της πόλης, όπου έμεναν πολλά ορφανά παιδιά, μετατρέποντας σε σπίτι τους ένα καμένο αυτοκίνητο, χωρίς παράθυρα.

Για περισσότερο από ένα χρόνο ο σκοπός του κάθε μέρα ήταν να βρίσκει απλώς φαγητό και ένα καινούργιο καταφύγιο. «Δεν έκανα μπάνιο. Το μόνο που ζητούσα είναι κάτι να φάω και κάπου ζεστά να μείνω».

Για τις μέρες που δεν μπορούσε να βρει φαγητό μάζευε ό,τι έβρισκε σε ένα τενεκεδάκι που το ζέσταινε στις φωτιές του σκουπιδότοπου. Όπως λέει κινδύνευσε αρκετές φορές να θαφτεί κάτω από σκουπίδια από τα φορτηγά που δεν τον είχαν δει.

Περπατώντας και ζητιανεύοντας στους δρόμους έβλεπε έναν τελείως διαφορετικό κόσμο που υπήρχε εκεί έξω:

«Το μεσημέρι τα παιδιά γυρνούσαν από το σχολείο τους με τις στολές τους, έτρχαν και έπαιζαν στους δρόμους. Κάποιες φορές με φώναζαν nayibobo (κυριολεκτικά σημαίνει «ξεχασμένο παιδί»). Ήξεραν πόσο διαφορετικοί ήμασταν από αυτά», θυμάται.

«Ήταν μια πολύ σκοτεινή περίοδος γιατί δεν μπορούσα να δω κανένα μέλλον. Δεν μπορούσα να πιστέψω πώς η ζωή θα γινόταν καλύτερη ή πώς θα έβγαινα από αυτό». Κι όλα αυτά ενώ ήταν μόλις εννέα ετών.

Η συνάντηση με τη μοίρα

Εκεί τον βρήκε η Κλερ Εφιόνγκ, η οποία είχε ιδρύσει την οργάνωση Esther's Aid, με σκοπό να βοηθήσει τα ορφανά παιδιά της Ρουάντα. Μια Κυριακή του 2001, η Εφιόνγκ αφού βοήθησε να ξεφορτωθεί ένα φορτίο ρούχων και φαγητού στη Ρουάντα πήρε ένα ταξί και πήγε στον σκουπιδότοπο όπου είδε μια ομάδα ορφανών. Αφού συζήτησε μαζί τους τούς πρόσφερε καταφύγιο. Όλα όμως τα παιδιά, δύσπιστα, έφυγαν μακριά της. Όλοι εκτός από τον Τζούστους.

«Τον πήγα εκεί που έμενα, έκανε μπάνιο, του έδωσα ρούχα, τους φρόντισε τις πληγές στο κορμί του και τελικά τον έβαλα σε ένα δημοτικό σχολείο», λέει σήμερα η Εφιόνγκ.

Ο Τζούστους μαζί με τις δύο του αδερφές μετακόμισαν στον ορφανοτροφείο της οργάνωσης της Εφιόνγκ.

Από την πρώτη τάξη ήταν ο καλύτερος μαθητής. Από κει και πέρα όλοι οι βαθμοί του ήταν «Α» κερδίζοντας έτσι μια θέση στο λύκειο, το οποίο ειδικευόταν στις επιστήμες.

Σε όλη του τη σχολική ζωή εργαζόταν στο φιλανθρωπικό ίδρυμα.

«Η ζωή μου άλλαξε εξαιτίας της (της Εφιόνγκ)», λέει ο Τζούστους.

Ωστόσο, δε θα μπορούσε να κάνει αίτηση για κάποιο αμερικανικό πανεπιστήμιο χωρίς τη βοήθεια του σχολικού προγράμματος Bridge2Rwanda που προετοιμάζει ταλαντούχους μαθητές για τα ξένα πανεπιστήμια.

Ο Τζούστους λέει ότι είναι εντυπωσιασμένος από την πολυπολιτισμικότητα των ατόμων που σπουδάζουν στο Χάρβαρντ καθώς και την ελευθερία κάθε ατόμου όσο διαφορετικός κι αν είναι. Ωστόσο αυτό δεν τον εντυπωσιάζει είναι το φαγητό!

«Δοκίμασα αστακό και νομίζω ότι είναι πολύ κακό για το τίποτα. Πρέπει να κάνεις τόσο κόπο για να φτάσεις στο κρέας. Και η γεύση; Δεν είμαι σίγουρος ότι μου άρεσε...»!