Οι άγνωστες πτυχές της Πολιτείας του Πλάτωνα

Για να αλλάξει η διαφθαρμένη κατάσταση μιας πόλης ακολουθείται μια διαδικασία που δεν μπορεί να έχει άμεσα αποτελέσματα, αλλά θα αφορά οπωσδήποτε αρκετά χρόνια

Στην προσπάθειά μας να βρισκόμαστε σε μία συνεχή επαφή με την Αρχαία Ελληνική Γραμματεία, ας γνωρίσουμε σήμερα ένα απόσπασμα από το βιβλίο της ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ του ΠΛΑΤΩΝΑ, το οποίο είναι εξαιρετικά επίκαιρο, σχετικά με τον τρόπο που θα μπορούσαμε να ανατρέψουμε την κατάσταση της σημερινής κρίσης.

Ας απολαύσουμε τον πραγματικά αποκαλυπτικό διάλογο μεταξύ του Σωκράτη και του Γλαύκωνα, σε μία νέα

προσπάθεια απόδοσης των ουσιαστικών νοημάτων του ιερού αρχαίου κειμένου, η οποία που δημοσιεύεται σήμερα για πρώτη φορά στο «astrology.gr»

πῶς οὖν δή, εἶπον, ὦ Γλαύκων, ἡ πόλις ἡμῖν κινηθήσεται, καὶ πῇ στασιάσουσιν οἱ ἐπίκουροι καὶ οἱ ἄρχοντες

Πώς λοιπόν Γλαύκωνα, είπα, θα μπορούσε να συμβεί αυτό το γεγονός, δηλαδή η πόλη μας να αλλάξει κατάσταση συνειδητότητας και επίσης πώς πότε και κάτω από ποιες συνθήκες θα μπορούσαν να επαναστατήσουν αυτοί που θέλουν το καλό της πόλης μας, αλλά ακόμα και κάποιοι από αυτούς που βρίσκονται στην εξουσία πόλης;

πρὸς ἀλλήλους τε καὶ πρὸς ἑαυτούς;

Δηλαδή, οι μεν φίλοι της πόλης να επαναστατήσουν κατά των αρχόντων, οι δε άρχοντες της πόλης να επαναστατήσουν μεταξύ τους.

Αρχικά ο Σωκράτης κάνει έναν βασικό διαχωρισμό:

Αναφέρεται δηλαδή σε μια μερίδα ΠΟΛΙΤΩΝ που αγαπούν την πόλη τους και ενδιαφέρονται γι αυτήν πολύ περισσότερο από κάποιους άλλους κοινούς πολίτες που είναι αδιάφοροι. Αυτοί οι υπεύθυνοι πολίτες, είναι οι μόνοι που θα μπορούσαν να αλλάξουν την κακή πολιτική κατάσταση που επικρατεί.

Αναφέρεται όμως και σε μία μερίδα ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ που ενδεχομένως είναι και αυτοί δυσαρεστημένοι από την πολιτική κατάσταση και θέλουν να την αλλάξουν, σε αντίθεση με τους περισσότερους που επιθυμούν την διατήρηση του κατεστημένου, προφανώς για προσωπικό τους όφελος.

ἢ βούλει, ὥσπερ Ὅμηρος, εὐχώμεθα ταῖς Μούσαις εἰπεῖν ἡμῖν "ὅπως δὴ" [545e] "πρῶτον" στάσις "ἔμπεσε"Hom. Il. 1.6,

Αν θέλεις μπορούμε να εκφράσουμε αυτήν την κατάσταση, όπως τη διατύπωσε ο Όμηρος για να συμβουλέψει τους πολίτες: «Ευχόμαστε με την βοήθεια των Μουσών, ότι καταρχήν (για να αλλάξει η πολιτική κατάσταση) οι πολίτες θα έπρεπε να ξεκινήσουν μια επανάσταση»

καὶ φῶμεν αὐτὰς τραγικῶς ὡς πρὸς παῖδας ἡμᾶς παιζούσας καὶ ἐρεσχηλούσας, ὡς δὴ σπουδῇ λεγούσας, ὑψηλολογουμένας λέγειν;

για την οποία θα εμπνευστούν μέσω κάποιας τραγωδίας (που το περιεχόμενό της θα έπρεπε να συγκινήσει και να ταρακουνήσει τους πολίτες ώστε να αποφασίσουν να ξεκινήσουν αυτήν την επανάσταση), στην οποία οι Μούσες θα συμβουλεύουν τους πολίτες, όπως συμβουλεύει κανείς τα μικρά παιδιά που παίζουν, παροτρύνοντάς τους με λόγια που ανεβάζουν το φρόνημα.

πῶς; [546a]

Πώς πιστεύεις ότι θα μπορούσε να υλοποιηθεί αυτό;

Δηλαδή ο Πλάτωνας μας λέει, ότι ένας τρόπος μέσω του οποίο