Τα λόγια του τελευταίου μεγάλου κυβερνήτη.

 Απόσπασμα από το βιβλίο του σπουδαίου νομικού και προέδρου Εφετών στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών κ. Νικολάου Π. Σοϊλεντάκη: “Δυστυχώς επτωχεύσαμεν – Οι στάσεις πληρωμών 1827, 1893, 1932″, εκδόσεις Παπαζήση, 2012, σελ. 50-52Όταν άφίχθηκε στό Ναύιιλιο στις 6 Ιανουαρίου 1828, καί ανέλαβε τό βαρύτατο εργο νά θεμελιώσει κράτος, βρήκε την Έλλάδα ρημαγμένη, καταχρεωμένη, υποθηκευμένη, μή μπορώντας νά καταβάλει ούτε μικρό μέρος του τοκοχρεολυσίου των δανείων. Γιά τήν κατάσταση πού βρήκε χαρακτηριστικά είναι τά λόγια του κατά τή συνομιλία του μέ τόν αυριανό του δολοφόνο Γεώργιο Μαυρομιχάλη όταν τόν επισκέφθηκε «εύμορφοστολισμένος, βουτιμένος στό μάλα­μα». Μεταξύ των άλλων του είπε ό Κυβερνήτης:«…Μέ προσκα­λέσατε νά θεμελιώσω κυβέρνηση καί κυβέρνησις καθώς πρέπει, ζεϊ, ευτυχεί τούς ζωντανούς, ανασταίνει τούς άποθαμένους, διότι διορθώ­νει τήν ζημίαν του θανάτου κοίτης αδικίας. Δέ ζεί ό άνθρωπος, ζεί τό έργον του, καρποφορεί αν ό διοικητής είναι δίκαιος, άν τό κράτος έχει συνείδησιν, ευσπλαχνίαν, μέτρα σοφίας…Ώς ψάρι εις τό δίκτυ σπαράζει εις  πολλούς κινδύνους ακόμη ή Ελληνική ελευθερία. Μου έδώσατε τους χάλινούς τον κράτους. Τίνος κράτους; Μετρούμε εις τά δάκτυλα την έπικράτειάν μας, τ’Ανάπλι, τήν Αίγιναν, Πόρον, Ύδραν, Κόρινθο,  Μέγαρα, Σαλαμίνα. Ό Ίμβραήμης κρατεί τά κάστρα καί τό μεσόγειον της Πελοποννήσου, ό Κιουταγάς [Κιουταχής] τήν Ρούμελη, πολλά νησιά βασανίζονται από αύτεξούσιον  στρατιώτην καί από την  πειρατείαν, τά δύο μεγάλα καράβια σας είναι αραμμένα ξαρμάτωτα εις τον Πόρο, ή Άθήνα έφαγε πέρυσι τούς άνδρειωτέρονς των Έλλήνων. Πού τό θησαυροφυλάκιον του Έθνους; Ακούω, έπουλήσατε καί τίρ δεκατιάν του φετεινού έτους, πριν ακόμα  σπαρθεί τό γέννημα. Ό τόπος είναι χέρσος, σπά­νιοι οι κάτοικοι, σκόρπιοι εις τά βουνά καί εις τά σπήλαια. Τό Δη­μόσιον είναι πλακωμένον άπό δύο εκατομμύρια λίρες στερλίνες χρέ­ος, άλλα τόσα ζητείτε οι στρατιωτικοί, ή γη είναι υποθηκευμένη εις τούς Αγγλους δανειστάς, ανάγκη νά την ελευθερώσωμεν μέ τήν ιδίαν άπόφασιν, ώς θά τήν έλευθερώσωμεν και  άπό τά άρματα του Κιουτάγα και του Αιγυπτίου. Δεν λυπούμαι. Δέν απελπίζομαι. Προτιμώ αυτό το σκήπτρο του πόνου καί των δακρύων παρά άλλο. Ό Θεός μου το έδωσε το παίρνω, θέλει νά μέ δοκιμάσει. Είμαι από τήν φυλήν σας. Εις ένα μνήμα  μαζί μέ σάς θά θαφτώ. Ό,τι έχω, ζωήν, περιουσίαν, φιλίες εις την Εύρώπην, κεφάλαια γνώσεων, αποκτημένα από τόσα θεάματα και ακροάματα συμβάντων του κόσμου της ημέρας μου τά αφιερώνω εις τήν κοινήν πατρίδα, ας ύψώσωμεν τό μεγαλείον της, ώστε όποιος θελήσει, δυσκόλως νά τό ταπεινώσει, στερεωμένο εις ρί­ζες αρετής και  άκαταμάχητον. Έκάματε έργα πολεμικά αθάνατα. Βασιλείς και έθνη σάς επαίνεσαν, αλλά πίστευσέ μου διά πολυετίαν ακόμη η ζώνη του Προδρόμου πρέπει νά είναι ό στολισμός μας, όχι χρυσοΰφαντος  χλαμύδα.  Ώς οι παλαιοί ήρωες ή βασιλείς της Ελλάδος πρέπει να φυτεύομεν  δένδρα, νά άνοίγωμεν δρόμους, νά παλεύωμενμέ τά θηρία του δάσους, νά δέσωμεν τήν κοινώνίαν μας μέ νόμους συμφώνους με το έθνος μας. Ούτε οπίσω, ούτε εμπρός τού καιρού μας. Μέτρο και άσ