Βόρεια–Νότια Κορέα:Γιατί μοιράστηκε στα 2 -Τι στοχεύει ο Κιμ

Όταν ο Πρόεδρος Τραμπ στις αρχές Μαΐου του 2017 δήλωνε πως δεν είχε πρόβλημα να συναντηθεί με τον ηγέτη της Βορείου Κορέας Κιμ Γιονγκ-Ουν ‘υπό τις κατάλληλες περιστάσεις’ και στην προεδρία της Νοτίου Κορέας βρέθηκε ο Μουν Τζε-ιν (ο οποίος εξήγγειλε στην προεκλογική του εκστρατεία την πρόθεση επανέναρξης διαλόγου με την απέναντι όχθη του 38’ Παράλληλου που μοιράζει στα δύο τη χερσόνησο της Κορέας), οι ελπίδες για την επίτευξη ενός ειρηνικού διακανονισμού μεταξύ των δύο αντίπαλων μερών αναπτερώθηκαν. Κι όμως, στην

πρώτη του επίσημη ομιλία στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ άφησε άναυδους δημοσιογράφους και διπλωμάτες, μιλώντας για την πιθανότητα ‘ολικής εξάλειψης’ της Βορείου Κορέας και επιμένοντας στην ειρωνική χρήση του χαρακτηρισμού ‘Rocket Man’ για τον ηγέτη της χώρας- εν επιδεικτική απουσία, βεβαίως, του πρέσβη της Πιονγιανγκ, όπως αναφέρει η διεθνολόγος Άννα Κουκκίδη-Προκοπίου στο Sigmalive.

Πώς και γιατί μοιράστηκε σε Βόρεια και Νότια Κορέα η Κορεατική χερσόνησος;

‘Ηττα της Ιαπωνίας και κατάρρευση της ηγεμονίας της στην Κορεάτικη χερσόνησο, με το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πόλεμου. Το εθνικό κίνημα και το κομμουνιστικό κίνημα, τα οποία υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ και τη Σοβιετική Ένωση αντιστοίχως, μοιράζουν την Κορέα στα δύο. Ακολουθεί πόλεμος (1950-53), με φημολογούμενους εκατομμύρια νεκρούς και τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών ανήμπορο να επέμβει άμεσα και ουσιαστικά. Ειπώθηκε τότε ότι η ανθρωπότητα βρισκόταν στα πρόθυρα ενός μεγάλου παγκόσμιου πολέμου, μιας και η ένταση κορυφώθηκε με την ενεργό στρατιωτική συμμετοχή της Κίνας στο πλευρό των Βορειοκορεατών, ενάντια στις Αμερικανικές δυνάμεις που στήριξαν τις δυνάμεις της Νοτίου Κορέας.

Οι σημερινοί παίκτες

Κίνα

Πέραν της ιστορικής παρουσίας της ως παραδοσιακού παίκτη στην περιοχή, η πιθανότητα εμπλοκής της με τον ίδιο τρόπο που αυτή έγινε στο παρελθόν και άρα η κορύφωση μιας μελλοντικής πολεμικής σύρραξης μεταξύ Βορείου Κορέας και Αμερικής σε παγκόσμιο επίπεδο, φαίνεται απομακρυσμένη: α. σχέσεις καλής γειτονιάς με τον Κιμ, είναι γεωγραφικά απαραίτητες για την Κίνα και β. η στήριξη του καθεστώτος του αποτελεί σημαντικό παράγοντα σταθερότητας στην περιοχή.
• Το κενό εξουσίας που θα επέλθει μετά από πραξικόπημα ή ακόμα και από δολοφονία του (όπως φημολογείται ότι σχεδιάζει ειδική ομάδα κρούσεως της Σεούλ), στην απουσία ουσιαστικής και αποτελεσματικής αντιπολίτευσης ή εναλλακτικής ηγετικής φυσιογνωμίας, θα επιφέρει το χάος σε ένα σημαντικό εμπορικό εταίρο του Πεκίνου,
• Η Βόρειος Κορέα προμηθεύει την Κινέζικη οικονομία με απαραίτητες πρώτες ύλες και βεβαίως, χρυσό, σε τιμές χαμηλότερες της παγκοσμίου αγοράς, χάρις στο διεθνές εμπάργκο που περιορίζει τις διαπραγματευτικές δυνατότητες του Κιμ Γιονγκ-Ουν.
• Αναστάτωση στη Βόρεια Κορέα, η οποία αποτελεί σήμερα και ένα είδος ζώνης προστασίας (cordon sanitaire) μεταξύ Κίνας-Νοτίου Κορέας-ΗΠΑ, θα μπορούσε να οδηγήσει μεταναστευτικά κύματα προσφύγων προς την κατεύθυνση των κινέζικων συνόρων και την απορρόφηση μιας φιλικά προσκείμενης προς το Πεκίνο χώρας στην αμερικανική σφαίρα επιρροής διά μέσω της Σεούλ, κάτι το οποίο επίσης δεν θα ήταν επιθυμητό.

Ιαπωνία

Απειλές από Βόρεια Κορέα για να ‘βυθίσει’ την Ιαπωνία και η τελευταία εκτόξευση πυραύλου προς τη δική της κατεύθυνση. Η κυβέρνηση Άμπε δεν μπορεί να μπει σε επιθετικές διαδικασίες (κάτι που απαγορεύεται έτσι κι αλλιώς από το Σύνταγμα της χώρας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο). Όχι μόνο δεν υπάρχει η επιθυμία, αλλά ούτε και η δυνατότητα από το Τόκιο για κάτι τέτοιο.

Νότιος Κορέα
Η Σεούλ εκτοξεύει απειλές πολύ συχνά κατά της άσπονδης γειτονικής χώρας. Αυτό, όμως, που αναπόφευκτα βρίσκεται σε εξέλιξη, είναι η ενδυνάμωση της αποτρεπτικής ισχύος που διαθέτει στο οπλοστάσιό της η Νότιος Κορέα.

ΗΠΑ

Λεκτική επίθεση από Πρόεδρο Τραμπ κλιμακώνει την ένταση, επίδειξη αξιοπιστίας προς συμμάχους στην περιοχή ως προς την αντιμετώπιση απειλών Κιμ, επίδειξη ισχύος ως πλανητάρχης. Η ένταση με την οποία θα εξελιχθεί το Βορειοκορεάτικο ζήτημα εξαρτάται πρωτίστως από την τελική σχέση ισχύος που θα διαμορφωθεί μεταξύ Ουάσινγκτον-Πιονγιανγκ, με τους υπόλοιπους να κρατούν ασφαλή απόσταση, χωρίς άμεσες προθέσεις ή φανερές δυνατότητες διαμόρφωσης της πολιτικής αρένας εκ μέρους τους, τουλάχιστον όχι στο παρόν στάδιο. Καθόλου τυχαίο ότι οι μεγάλοι παίκτες στην περιοχή εξασκούν λιγότερη πίεση προς την Πιονγιανγκ και περισσότερη πίεση προς τις ΗΠΑ και τη Νότιο Κορέα να σταματήσουν τις κοινές στρατιωτικές ασκήσεις τους, οι οποίες έχουν προκαλέσει τη μήνιν του Κιμ και στις οποίες ο ίδιος ανταποκρίνεται αντιστρόφως.

Σε τι αποσκοπεί ο Κιμ Γιουνγκ-Ουν;

• H ηγεσία της Βορείου Κορέας αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί να έχει παρά (χλιαρή) διπλωματική στήριξη από τη Μόσχα και το Πεκίνο που, έτσι κι αλλιώς, επίσημα συμμετέχουν στις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί από το 2006 από το Συμβούλιο Ασφαλείας (και οι οποίες, ας σημειώσουμε, επιμελώς αποφεύγουν την ολοκληρωτική κατάρρευση του καθεστώτος, αφού δεν έχουν παγώσει τις ξένες καταθέσεις του, ούτε και έχουν τιμωρήσει αυτούς που τις διαχειρίζονται διεθνώς).
• Ο Κιμ Γιονγκ-Ουν, πέρα του αυταρχικού τρόπου επιβολής της κυριαρχίας του και των έντονων σε ύφος δηλώσεών του, που παραπέμπουν σε παρανοϊκό δικτάτορα, συμπεριφέρεται ορθολογιστικά και με βάση το raison d’ etat, στο οποίο ανταποκρίνεται οποιοδήποτε κράτος.
Δηλαδή, η Βόρειος Κορέα οφείλει για λόγους επιβίωσης, πρωτίστως, να διαφυλάξει και να προστατεύσει την ύπαρξη και την κυριαρχία της
• Ο Κιμ Γιονγκ-Ουν συνεχίζει την πολιτική του προκατόχου του, Κιμ Γιονγκ ΙΙ, η οποία συνοψίζεται στην εξής δήλωση: δεν είχε τη δυνατότητα ή την πολυτέλεια να επιτεθεί ή να του επιτεθούν οι ΗΠΑ, αλλά έπρεπε να κοινοποιήσει στην ανθρωπότητα ότι είχε πυραύλους, τους οποίους κι έφτιαχνε για να κερδίσει την προσοχή της Ουάσινγκτον και να την εξαναγκάσει να διαπραγματευτεί μαζί του.
• Πέραν των πρακτικών αιτημάτων του για ανταλλάγματα (βλ. προμήθειες, πετρέλαιο, τρόφιμα κτλ.) ως προς το να σταματήσει ή να περιορίσει τις δοκιμές του, ο Κιμ Γιονγκ-Ουν επιζητεί, επίσης, να έχει διασφαλίσεις ότι δεν θα υπάρξει εισβολή της Βορείου Κορέας από ξένα στρατεύματα, με ακόμη πιο έντονο το αίτημα για αντικατάσταση των υποδομών ηλεκτροπαραγωγικής ενέργειας τις οποίες είχαν καταστρέψει αμερικανικά στρατεύματα στο παρελθόν και αποτελούν τον κύριο λόγο έλλειψης παροχής ηλεκτρισμού σε πολλές ομάδες του πληθυσμού.
• Το κύριο μήνυμα προς την ανθρωπότητα, είναι ότι το η Βόρειος Κορέα θα πρέπει πλέον να γίνει ξανά αποδεκτό ως ισότιμο μέλος της διεθνούς κοινότητας. Η πυρηνική ενέργεια που φαίνεται να έχει στα χέρια του, πριμοδοτεί ακριβώς τη θέση αυτή. Είναι ένα πράγμα να απομονώνεις και να περιφρονείς ένα οποιοδήποτε κράτος κι άλλο να εξοστρακίζεις μια πυρηνική δύναμη. Έστω κι αν ο Τραμπ δεν το αναγνωρίζει, οφείλουν τουλάχιστον να το γνωρίζουν καλά οι άνθρωποι γύρω του.