Το Σύμφωνο προσωρινής στάθμευσης ξένων στρατευμάτων

Τα τελευταία 24ωρα συζητείται όλο και περισσότερο το πλαίσιο προτάσεων Κοτζιά σε σχέση με το ζήτημα ασφάλειας και εγγυήσεων στο Κυπριακό.

Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι Αθήνα και Λευκωσία έχουν θέσει τις δικές τους εισηγήσεις σε σχέση με το ζήτημα της Ασφάλειας. Σημαντική παράμετρος των εισηγήσεων είναι η κατάργηση της Συνθήκης Εγγυήσεων και η αντικατάσταση της Συνθήκης Συμμαχίας.

Οι προτάσεις Κοτζιά συνοψίζονται ουσιαστικά σε δυο Συμφωνίες:

To Σύμφωνο προσωρινής στάθμευσης ξένων στρατευμάτων στην

Το Σύμφωνο Φιλίας μεταξύ Κύπρου - Ελλάδας -Τουρκίας

Το Σύμφωνο Φιλίας θα έρθει ως αντικατάσταση της Συνθήκης Εγγυήσεων και της Συνθήκης Συμμαχίας, οι οποίες έχουν υπογραφεί και ισχύουν από το 1960.

Στόχος του Συμφώνου Φιλίας, θα είναι η αντιμετώπιση κοινών κινδύνων που αφορούν στην Κύπρο και τη γύρω περιοχή, αλλά, την ίδια ώρα, θα διασφαλίζει ότι καμιά χώρα δε θα έχει δικαίωμα παρέμβασης ή επέμβασης στο εσωτερικό της άλλης για κανένα λόγο.

Το Σύμφωνο Προσωρινής Στάθμευσης Ξένων Στρατευμάτων

Η πρόταση Κοτζιά για Σύμφωνο προσωρινής στάθμευσης ξένων στρατευμάτων στην Κύπρο, αφορά ουσιαστικά σε μια συμφωνία, η οποία θα περιλαμβάνει ρητά τα χρονοδιαγράμματα, τη διαδικασία, αλλά και την επίβλεψη και εποπτεία της αποχώρησης όλων των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο. Επίσης, η πρόταση Κοτζιά ξεκαθαρίζει ότι τα κατοχικά στρατεύματα δεν πρέπει να έχουν κανέναν απολύτως ρόλο στο κομμάτι της ασφάλειας μετά τη λύση.

Όπως ο ίδιος ο Νίκος Κοτζιάς αναφέρει, το εν λόγω σύμφωνο θα είναι "κάτι ανάλογο (όχι, όμως, αντίστοιχο) με αυτό που συμφωνήθηκε ανάμεσα στην υπό ενοποίηση Γερμανία και την Σοβιετική Ένωση. Αυτό το σύμφωνο καθόριζε το νομικό καθεστώς αποχώρησης των σοβιετικών στρατευμάτων και τον τρόπο παρακολούθησης της ροής εξόδου τους".

Η πλήρης αποχώρηση τουρκικών στρατευμάτων, είναι βασική προϋπόθεση της πρότασης Κοτζιά. Το μεγαλύτερο ποσοστό θα πρέπει να αποχωρήσει από την πρώτη ημέρα ή εβδομάδα και ακολούθως, με μια συνεχή ροή, θα πρέπει να γίνει η αποχώρηση όλων των στρατευμάτων. Βασικό στοιχείο της πρότασης, επίσης, είναι ότι θα πρέπει να υπάρχει σαφής καταληκτική ημερομηνία αποχώρησης των στρατευμάτων.

Σημαντική παράμετρος της πρότασης Κοτζιά, είναι η ανάθεση της εποπτείας και επίβλεψης της αποχώρησης των κατοχικών στρατευμάτων στον Οργανισμό Ασφάλειας και Συνεργασίας της Ευρώπης.

Όπως ενημέρωσε κατά τη Διάσκεψη Τύπου στις 12 Ιανουαρίου στη Γενεύη ο κ. Κοτζιάς, ο ΟΑΣΕ, υπό την ομπρέλα του ΟΗΕ, θα πρέπει δημιουργήσει ειδική ομάδα, η οποία να καταγράψει το μέγεθος, τον οπλισμό και τον τύπο του οπλισμού του τουρκικού κατοχικού στρατού, έτσι ώστε να μπορεί να καταγράφει και τη ροή αποχώρησης των στρατιωτικών ομάδων μετά τη λύση.

Σημαντικό στοιχείο, επίσης, της πρότασης Κοτζιά, είναι ότι δεν θα πρέπει να υπάρχει δικαίωμα για αναδιάρθρωση της συμφωνίας αυτής καθ’ όλη τη διάρκεια υλοποίησής της. Με απλά λόγια, να μην έχει η Τουρκία, το δικαίωμα επαναξιολόγησης της κατάστασης σε σχέση με την αποχώρηση στρατευμάτων.

Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η Τουρκία, αλλά και η τ/κ πλευρά, σε πρώτη φάση δε συμφωνούν με τις προτάσεις Κοτζιά, καθώς επιμένουν στην παραμονή εγγυήσεων αλλά και τουρκικών στρατευμάτων στο νησί.