Το «στοίχημα» του Μακρόν κατέδειξε «στοιχεία σύγκλισης» για το Ιράν

Η «αναπάντεχη» συνάντηση του Ιρανού Υπουργού Εξωτερικών, Τζαβάντ Ζαρίφ, με τον Γάλλο Πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, στο περιθώριο της Συνόδου του G7 στη Γαλλία την Κυριακή, χαρακτηρίστηκε από πολλούς αναλυτές ως μια πολιτική κίνηση υψηλού ρίσκου, με τον Ντόναλντ Τραμπ μάλιστα να βρίσκεται μερικά μέτρα πιο κάτω.

Επίσημες πηγές στη Γαλλία πάντως ανέφεραν ότι ο Τραμπ ήταν ενήμερος για το «σχέδιο», παρόλο που ο ίδιος δήλωσε ότι δεν έχει εξουσιοδοτήσει

Πηγές από το Elysée τις οποίες επικαλείται η Politico αναφέρουν ότι ο Μακρόν είχε πληροφορήσει τον Αμερικανό Πρόεδρο για την ξαφνική επίσκεψη Ζαρίφ σε δείπνο που είχαν το Σάββατο το απόγευμα.

Ήδη ο Μακρόν δούλευε αδιάκοπα τις προηγούμενες εβδομάδες ώστε να επιτύχει μια διπλωματική «ανακωχή», η οποία θα έβαζε ένα τέλος στην κρίση που ξέσπασε μετά τη μονομερή αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν.

Ενώ οι άλλοι ηγέτες της G7, συμπεριλαμβανομένης της Άνγκελα Μέρκελ, δεν ήταν ενήμεροι για την επίσκεψη Ζαρίφ, ο Μακρόν είχε αποκαλύψει το σχέδιο του στον Τραμπ, ο οποίος φαίνεται να συμφώνησε.

Ακόμα και έτσι όμως, η δραματική άφιξη του Ζαρίφ στο Μπιαρίτς ήταν το αποτέλεσμα ενός προσωπικού στοιχήματος που είχε βάλει ο Μακρόν για να επιτύχει μια συμφωνία «κατάπαυσης πυρός» με σκοπό να διατηρήσει ζωντανή την ευρωπαϊκή δέσμευση στο JCPOA.

Η αντίδραση δε από τον Τραμπ, αν και δεν δείχνει ότι έχει αρθεί το αδιέξοδο, καταδεικνύει ότι ένας νέος διάλογος ίσως είναι πλέον πιο πιθανός.

Ο Μακρόν τις προηγούμενες εβδομάδες με στοχευμένες διπλωματικές προσπάθειες, επιχειρήσουμε να φέρει το Ιράν σε πλήρη συμμόρφωση με την πυρηνική συμφωνία, με προοπτική να πείσει τις ΗΠΑ να χαλαρώσουν τις κυρώσεις τους.  

Μετά την τρίωρη συνάντηση ο Ζαρίφ είχε ξεκαθαρίσει ότι η επίτευξη συμφωνίας δεν θα είναι εύκολη. «Ο δρόμος μπροστά μας θα είναι δύσκολος. Αλλά αξίζει να το προσπαθήσουμε», έγραψε στο Twitter.

Γάλλοι διπλωμάτες αναφέρουν ότι η συνάντηση με τον Ζαρίφ κάτω από τα φώτα της Συνόδου της G7 έδωσαν την ευκαιρία στον Μακρόν να συνομιλήσει με τους ομολόγους του κατ ιδίαν και άμεσα. Όλοι οι μεγάλοι παίκτες βρίσκονταν παρόντες, επιτρέποντας τους έτσι να πραγματοποιήσουν άμεσες διαβουλεύσεις.

Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι με το πέρας της συνάντησης ο Μακρόν ενημέρωσε τον Τραμπ και συζήτησαν για το τι ειπώθηκε.

Στη συνέχεια ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι είναι ρεαλιστικό να πιστέψει κανείς ότι μπορεί να συναντηθεί μέσα στις ερχόμενες εβδομάδες με τον ιρανό ομόλογό του Χασάν Ροχανί.

«Έχω ένα καλό προαίσθημα. Πρέπει να ξέρουν να παίζουν καλά το παιχνίδι, αν καταλαβαίνετε τι εννοώ. Δεν μπορούν να κάνουν ό,τι λένε ότι πρόκειται να κάνουν, επειδή αν το πράξουν, θα έρθουν αντιμέτωποι με μια πραγματικά πολύ βίαιη δύναμη. Οπότε, πιστεύω ότι θα είναι καλοί», είπε ο Τραμπ στη συνέντευξη Τύπου στο τέλος της συνόδου κορυφής της G7 στο Μπιαρίτς.

«Πιστεύω ότι θα θέλει (ο Ροχανί) μια συνάντηση και να εξομαλύνουν την κατάστασή τους. Έχουν λαβωθεί σοβαρά».

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε από την άλλη ότι οι συζητήσεις στην G7 δημιούργησαν «τις προϋποθέσεις μιας συνάντησης και άρα μιας συμφωνίας» ανάμεσα στους προέδρους των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και του Ιράν Χασάν Ροχανί για την κρίση σχετικά με το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

«Τίποτα δεν είναι τελειωμένο, τα πράγματα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα», προειδοποίησε στη διάρκεια της τελικής συνέντευξης Τύπου της συνόδου κορυφής του Μπιαρίτς.

«Δύο πράγματα είναι πολύ σημαντικά για εμάς: το Ιράν δεν πρέπει ποτέ να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, και αυτή η κατάσταση δεν πρέπει ποτέ να απειλήσει την περιφερειακή σταθερότητα», είπε ο Μακρόν.

«Αυτό που ελπίζω είναι πως μέσα στις ερχόμενες εβδομάδες, στη βάση αυτών των συνομιλιών, μπορεί να καταφέρουμε να δούμε μια σύνοδο κορυφής ανάμεσα στον Πρόεδρο Ροχανί και στον Πρόεδρο Τραμπ».

Αν και έχει δημιουργηθεί θετικό κύκλο μετά την Σύνοδο της G7, παραμένουν σοβαρά εμπόδια στην εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Ιράν και ΗΠΑ. Το Ιράν εμμένει στην  επαναφορά των εξαγωγών πετρελαίου και στον άμεσα τερματισμό των αμερικανικών κυρώσεων. Οι ΗΠΑ από την άλλη, δεν προτίθενται να εγκαταλείψουν την πολιτική μέγιστης πίεσης στο Ιράν, η οποία στοχεύει όχι μόνο στον έλεγχο του πυρηνικού προγράμματος της χώρας αλλά και στον περιορισμό των παρεμβάσεων της Τεχεράνης στην περιφέρεια.  

Οι ευρωπαίοι ηγέτες αν και μοιράζονται τις ανησυχίες για το Ιράν, επιμένουν ότι η JCPOA πρέπει να διαφυλαχθεί.