Τι αλλάζει στις Φυλακές - Στα σκαριά τροποποίηση νομοθεσίας

Στη Νομική Υπηρεσία για εξέταση βρίσκονται προτάσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης για τροποποίηση του Κανονισμού των Φυλακών και του Περί Φυλακών Νόμου, ώστε να υπάρξει πλήρης συμμόρφωση με παλιότερη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ).

Αυτό αναφέρεται σε σημείωμα της Δημοκρατίας προς την Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΣτΕ), ημερομηνίας 2 Σεπτεμβρίου, αναφορικά με το επικαιροποιημένο σχέδιο δράσης για συμμόρφωση

των κυπριακών Αρχών με την απόφαση στην υπόθεση Ονουφρίου εναντίον Κύπρου του Απριλίου του 2010, ενόψει και της συνεδρίασης της Επιτροπής στο Στρασβούργο μεταξύ 20-22 Σεπτεμβρίου.

Οι τροποποιήσεις στοχεύουν στην κάλυψη κενών που είχαν επισημανθεί από το Δικαστήριο και την Ευρωπαϊκή Επιτρoπή για τηv Πρόληψη τωv Βασαvιστηρίωv και την Απάvθρωπη ή Ταπειvωτική Μεταχείριση ή Τιμωρία (CPT).

Τα γενικά μέτρα στοχεύουν στην κάλυψη κενών στον Κανονισμό των Φυλακών και στον Περί Φυλακών Νόμο, αναφορικά με τις εγγυήσεις και τα δικαιώματα όσων τίθενται στην απομόνωση, αλλά και για να υπάρχει περισσότερη διαφάνεια και εγγυήσεις αναφορικά με τους περιορισμούς στα επισκεπτήρια και τον έλεγχο της αλληλογραφίας των κρατουμένων στην απομόνωση.

Επίσης, υπήρχε η σύσταση της Νομικής Υπηρεσίας για την πλήρη ανεξαρτητοποίηση του Συμβουλίου των Φυλακών από τις Αρχές, καθώς και για να καταστεί αποτελεσματικό στις λειτουργίες του και προσβάσιμο στους φυλακισμένους, περιλαμβανομένων όσων βρίσκονται στην απομόνωση.

Το 2013 πάρθηκε η απόφαση για τη σύσταση συντακτικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων, ώστε να εξετάσουν όλα τα παραπάνω θέματα, με στόχο την τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας και την σύνταξη από το μηδέν νέου Κανονισμού των Φυλακών, λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις της CPT.

Στην επιτροπή εμπειρογνωμόνων συμμετείχαν μεταξύ άλλων εκπρόσωποι του Γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως, του Υπουργείου Δικαιοσύνης, ένας καθηγητής νομικής του Πανεπιστημίου Κύπρου και η τέως Επίτροπος Διοικήσεως Ηλιάνα Νικολάου. Η επιτροπή ολοκλήρωσε τις εργασίες της, καταθέτοντας στο Υπουργείο Δικαιοσύνης τις προτεινόμενες τροποποιήσεις και το προσχέδιο του νέου Κανονισμού των Φυλακών και του Περί Φυλακών Νόμου, τον Οκτώβριο του 2015.

Το Υπουργείο από την πλευρά του κατέθεσε τον περασμένο Ιούνιο τις δικές του τροποποιήσεις προς τη Νομική Υπηρεσία για τη σύνταξη των νομοθετικών κειμένων. Όπως αναφέρεται στο επικαιροποιημένο σχέδιο δράσης, η Νομική Υπηρεσία επεξεργάζεται τις προτάσεις, ώστε να διασφαλιστεί ότι ανταποκρίνονται πλήρως στην αντιμετώπιση όλων των παραβιάσεων που εντόπισε το ΕΔΑΔ.

Μόλις ολοκληρωθεί η νομοτεχνική διαδικασία, οι τροποποιημένοι Κανονισμοί και η νομοθεσία θα υποβληθούν στο Υπουργικό και ακολούθως θα σταλούν για έγκριση στη Βουλή.

Ο Τομέας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Νομικής Υπηρεσίας είχε σημειώσει ήδη από το 2010 ότι χρειάζονται βελτιώσεις στις συνθήκες κράτησης όσων τίθεται στην απομόνωση, κάτι που δεν απαιτεί νομοθετικές αλλά διοικητικές αλλαγές. Προσέθετε ότι υπεύθυνος να επιστήσει την προσοχή της διοίκησης των φυλακών στις αλλαγές αυτές, ήταν ο Υπουργός Δικαιοσύνης ως πολιτικός προϊστάμενος, καθιστώντας σαφές ότι οι παραβιάσεις δεν θα έπρεπε να επαναληφθούν σε καμία περίπτωση.

Η ταπεινωτική μεταχείριση οποιουδήποτε ατόμου είναι ποινικό αδίκημα, που εφόσον διαπραχθεί από δημόσιο λειτουργό επισύρει ποινή φυλάκισης έως τέσσερα έτη, συμπληρώνεται.

Το σχέδιο δράσης περιγράφει ακολούθως τις κινήσεις του Υπουργού Δικαιοσύνης, ο οποίος ενημέρωσε με επιστολή του τον Αύγουστο του 2010 τον Διευθυντή των Φυλακών για την απόφαση του Δικαστηρίου όσον αφορά τις συνθήκες κράτησης στην απομόνωση, ζητώντας βελτιώσεις.

Έδωσε παράλληλα οδηγίες προς τον Διευθυντή και το προσωπικό των Φυλακών, με αποτέλεσμα την αλλαγή πρακτικής που να εγγυάται σε όσους τίθενται στην απομόνωση καλύτερη πρόσβαση σε εγκαταστάσεις υγιεινής, υπαίθρια άσκηση και τακτικά γεύματα.

Οι κυπριακές Αρχές θα εκδώσουν νέο σχέδιο δράσης μέχρι την 1η Δεκεμβρίου, ενημερώνοντας για την πρόοδο στην τροποποίηση της νομοθεσίας.

Στην τελική απόφασή του, το ΕΔΑΔ είχε αποφανθεί ότι υπήρξε ταπεινωτική μεταχείριση του Ανδρέα Ονουφρίου κατά την κράτησή του στην απομόνωση, στην οποία είχε τεθεί για 47 ημέρες το 2003, αφού συνελήφθη για μη επιστροφή του στο σωφρονιστικό ίδρυμα μετά από 24ωρη άδεια.

Το Δικαστήριο είχε εντοπίσει επίσης παραβίαση του δικαιώματός του στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή, λόγω των περιορισμών που είχαν τεθεί στο επισκεπτήριο, αλλά και στον ελέγχο της αλληλογραφίας του κατά τη συγκεκριμένη περίοδο, ενώ αποφάνθηκε τέλος ότι υπήρχε έλλειψη αποτελεσματικής θεραπείας.

Πηγή: ΚΥΠΕ