Τα τέσσερα κλειδιά της Ε.Ε.

Οι αριθμοί διαθέτουν πολιτική βαρύτητα: Στις Ευρωεκλογές το ΕΛΚ (ΕΡΡ) πήρε 177 έδρες. Οι  Σοσιαλιστές και Δημοκράτες (S&D) 149 έδρες. Τρίτη δύναμη οι Φιλελεύθεροι (ALDE&R) με 107 έδρες. Τέταρτο κόμμα οι Πράσινοι (Greens/EFA) με 69 έδρες, ενώ υπάρχουν και οι 39 έδρες της Ενωτικής Αριστεράς (GUE-NGL).

Οι αριθμοί αυτοί δημιουργούν μια νέα πολιτική ισορροπία στην ΕΕ, βεβαίως και στο Ευρωκοινοβούλιο. Μέχρι τώρα οι δύο μεγάλες παρατάξεις (ΕΛΚ, Σοσιαλιστές) κατείχαν τα σημαντικότερα πόστα και συχνά διαμοίραζαν θέσεις, όπως λ.χ.

συνέβαινε με την εναλλαγή, εξ ημισείας, της θέσης του προέδρου του Ευρωκοινοβουλίου. Αυτό το σύστημα δούλεψε, αλλά πλέον η βάση του – το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών -  έχει αλλάξει. Οι παρατάξεις με εκλογική απήχηση που ενδιαφέρονται πιο συστηματικά για την πρόοδο της ΕΕ έγιναν τέσσερις! Προστίθενται οι Φιλελεύθεροι και οι Πράσινοι. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Ότι οι φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις αποκτούν νέα ισορροπία, πλέον τέσσερα κόμματα οφείλουν να συνεργάζονται για να προωθήσουν το ευρύτερο κοινοτικό συμφέρον. Νέες δυνάμεις, πιο φρέσκες προσωπικότητες μπορεί να δώσουν νέα δυναμική στο ευρωπαϊκό εγχείρημα όπως είναι λ.χ.  η υποψηφιότητα για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της Μαργκρέτε Βεστάγκερ από τη Δανία που ανήκει στους Φιλελεύθερους.

Η βάση για τις επιλογές των προσώπων για τις θέσεις κορυφής έχει μεγαλώσει. Χρειάζονται ισορροπίες που θα γίνουν ευρύτερα αποδεκτές και από τις τέσσερις πολιτικές ομάδες και πιο αντιπροσωπευτικές που σχηματίζονταν μόνο από δύο μεγάλες ομάδες.

Μέχρι το 2014, οι ηγέτες των κυβερνήσεων επέλεγαν με εσωτερικές διαβουλεύσεις τον πρόεδρο της Επιτροπής και τους άλλους κορυφαίους αξιωματούχους. Η Συνθήκης της Λισσαβώνας άλλαξε τα δεδομένα: με βάση το άρθρο 17.7 που προνοεί τον τρόπο εκλογής του προέδρου της Επιτροπής, χρειάζεται «να λαμβάνονται υπ’ όψιν οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο», κατά συνέπεια, η επιλογή του προσώπου διασυνδέεται με τη βαρύτητα που έχει αποκτήσει στην εκλογική διαδικασία. Κάθε πολιτική ομάδα στήριξε στις 26 Μαΐου και διαφορετικό «κορυφαίο υποψήφιο». Εν τέλει, για να εκλεγεί κάποιος Πρόεδρος χρειάζεται να πάρει την απόλυτη πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (376 σε 751 ευρωβουλευτές) και ταυτόχρονα να έχει εξασφαλίσει την υποστήριξη, τουλάχιστον από 21 από τα 28 κράτη μέλη.

Αυτές οι ασφαλιστικές δικλείδες δίνουν περισσότερη αξία στη διαδικασία που θα οδηγήσει στην τελική επιλογή του προέδρου της Επιτροπής και σε συνδυασμό και με τις άλλες ανώτατες θέσεις, του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, του προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Ύπατου Εκπροσώπου για την Εξωτερική Πολιτική ή ακόμα και του Προέδρου της ΕΚΤ: η βάση για την επιλογή των υποψηφίων μεγάλωσε (από τα δύο στα τέσσερα κόμματα), το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών παίζει ένα ρόλο, η απόλυτη πλειοψηφία στο Ευρωκοινοβούλιο είναι αναγκαία, όπως και η υποστήριξη από ισχυρή ομάδα από κράτη μέλη.