Τα κύρια σημεία της ομιλίας Αναστασιάδη

Τον απολογισμό της μέχρι τώρα διαπραγμάτευσης, επιχειρεί να κάνει απόψε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Την ίδια ώρα στέλνει μηνύματα στο εσωτερικό και όσους αμφισβητούν τη βάση λύσης του Κυπριακού. Κυρίως όμως, στέλνει μηνύματα σε Τ/κ και Τουρκία ότι τα λόγια δεν αρκούν πλέον, έφτασε η ώρα να αποδείξουν με πράξεις τις προθέσεις τους.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μέσα στην ομιλία του αναφέρει ότι η συνθήκη εγκαθίδρυσης του 1960 θα παραμείνει σε ισχύ, ενώ η Κύπρος

θα συνεχίσει να είναι μέλος των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης με όλες τις διεθνείς συμβάσεις που έχουν υπογραφεί από την ίδρυση της Δημοκρατίας, να είναι επίσης σε ισχύ.

Το ομοσπονδιακό σύνταγμα, ξεκαθάρισε, θα ορίζει ότι η ενωμένη Κύπρος θα αποτελείται από δύο συνιστώσες πολιτείες, ισοτίμου καθεστώτος, για να γίνει ξεκάθαρο ότι οι εν λόγω πολιτείες δημιουργούνται και έλκουν τη νομιμότητα τους μέσα από τις πρόνοιες του Συντάγματος και όχι γιατί προϋπήρχαν.

Διασφαλισμένες οι βασικές ελευθερίες

Επισημαίνει επίσης ότι βάσει των διαπραγματεύσεων μέχρι στιγμής, είναι ξεκάθαρο ότι θα είναι απόλυτα διασφαλισμένες οι τρεις βασικές αρχές που διακρίνουν τα κράτη σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, δηλαδή: η μία και μόνη διεθνής προσωπικότητα, η μία και μόνη κυριαρχία και η μία και μόνη ιθαγένεια.

Σημειώνει ότι έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος στα Κεφάλαια της Διακυβέρνησης και Διαμοιρασμού Εξουσιών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Οικονομίας, καθώς επίσης σε μικρότερο βαθμό στο Κεφάλαιο του Περιουσιακού. Κάνει επίσης λόγο για πρόοδο που βελτιώνει σε κάποια σημεία ακόμα και πρόνοιες του Συντάγματος του 1960.

Ισχυρό κεντρικό κράτος

Επιδίωξη στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης, αναφέρει ο Νίκος Αναστασιάδης, είναι η διασφάλιση ενός ισχυρού, λειτουργικού και αποτελεσματικού συστήματος διακυβέρνησης, στο κεντρικό κράτος. Προς αυτήν την κατεύθυνση έχει συμφωνηθεί κατάλογος αρμοδιοτήτων του κεντρικού κράτους που περιλαμβάνει τις εξωτερικές σχέσεις, τις σχέσεις με την Ε.Ε., την αμυντική πολιτική, τη διαχείριση των φυσικών πόρων, τον έλεγχο και ασφάλεια των χερσαίων, θαλάσσιων και εναέριων συνόρων, τη μεταναστευτική πολιτική και άλλα.

Στα ζητήματα καθημερινότητας αρμοδιότητες στις συνιστώσες πολιτείες

Στα ζητήματα που αφορούν την καθημερινότητα, οι πολιτείες θα έχουν διευρυμένες αρμοδιότητες. Ενδεικτικό παράδειγμα το ότι η κάθε μία των πολιτειών, θα έχει αποκλειστική αρμοδιότητα μεταξύ άλλων, να διατηρεί δικό της ανεξάρτητο σύστημα κοινωνικών ασφαλίσεων, το δικό της σύστημα υγείας, το δικό της εκπαιδευτικό σύστημα, τη δική της τοπική αυτοδιοίκηση. Όπως επίσης θα διασφαλίζει τα ιδιαίτερα εθνοτικά, πολιτιστικά και θρησκευτικά χαρακτηριστικά της κάθε κοινότητας.

Λύση και Οικονομία

Μέσα από το Σύμφωνο Δημοσιονομικής Σταθερότητας, αναφέρει, το οποίο θα είναι αρμοδιότητα της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης, πέραν από τη διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας του Ομοσπονδιακού Κράτους, προνοείται και η υποχρέωση της κάθε μίας των πολιτειών να διασφαλίζει την οικονομική της βιωσιμότητα και καμία των πολιτειών δεν θα καλείται να αποπληρώνει τις οικονομικές υποχρεώσεις που δημιουργεί η άλλη.

Ταυτόχρονα και για προστασία των επιχειρηματικών και οικονομικών δραστηριοτήτων των πολιτών, θα υπάρχουν αυστηροί κανόνες διασφάλισης του υγιούς ανταγωνισμού αλλά και διασφάλιση των Ευρωπαϊκών κανόνων πιστοποίησης προϊόντων και υπηρεσιών.

Καθοριστικός ο ρόλος της ΕΕ για τις βασικές ελευθερίες

Καθοριστικής σημασίας για την επίτευξη σημαντικών συγκλίσεων αποτελεί η ιδιότητα της χώρας μας ως Κράτους Μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η ανάγκη προσαρμογής βασικών συστατικών της λύσης με το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο κάτι που το έχουμε επιτύχει με την ενεργότερη εμπλοκή της στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, η οποία, ανάμεσα σε άλλα, έχει καταστήσει αναπότρεπτη την εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την εφαρμογή των βασικών ελευθεριών οι οποίες είναι απολύτως κατοχυρωμένες.

Πιο συγκεκριμένα, μέσα στο πλαίσιο της λύσης:

O κάθε πολίτης θα μπορεί να διακινείται ελεύθερα σε ολόκληρη την επικράτεια της Κύπρου, χωρίς κανένα περιορισμό.Ο καθένας θα έχει το δικαίωμα επιλογής του τόπου εγκατάστασης, ενώ διασφαλίζεται και το δικαίωμα απόκτησης περιουσίας, ενάσκησης επαγγέλματος και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων όπου επιθυμεί.

Προς διασφάλιση των πιο πάνω και βεβαίως της δικοινοτικότητας, έχει γίνει αποδεκτό να ρυθμίζονται τα εκλογικά δικαιώματα των όσων θα απολαμβάνουν των πιο πάνω δικαιωμάτων αλλά θα προέρχονται από την άλλη συνιστώσα πολιτεία.

Έκανε λόγο για τη διασφάλιση του δημογραφικού χαρακτήρα του νησιού για τον οποίο είπε ότι θα αντικατοπτρίζει, με μια μικρή απόκλιση, την δημογραφική σύνθεση της Κυπριακής Δημοκρατίας του 1960. Το πιο σημαντικό είναι ότι μέσα από την πιο πάνω ρύθμιση διασφαλίζεται όχι μόνο το παρόν αλλά και το μέλλον, αφού για να αποκτήσει την Κυπριακή ιθαγένεια ένας Τούρκος υπήκοος θα πρέπει να προηγηθεί η απόδοση της εν λόγω ιδιότητας σε τέσσερις εξ’ Ελλάδος καταγόμενους.

Σημαντικές οι διαφωνίες στο Περιουσιακό

Χωρίς να αποκρύβω σημαντικές διαφωνίες που εξακολουθούν να υπάρχουν στο κεφάλαιο του Περιουσιακού, δεν μπορώ να παραγνωρίσω την πρόοδο που έχει επιτευχθεί με την αναγνώριση του δικαιώματος ιδιοκτησίας μέσα από συγκεκριμένες διαδικασίες και θεραπείες όπως:

ΕπανεγκατάστασηΜερική αποκατάστασηΕναλλακτική αποκατάστασηΑνταλλαγή περιουσίαςΑποζημίωση.

Να σημειώσω πως η θωράκιση του πιο πάνω δικαιώματος, διασφαλίζεται περαιτέρω με την ελεύθερη επιλογή του ιδιοκτήτη -εάν δεν ικανοποιηθεί από τις αποφάσεις των εσωτερικών ενδίκων μέσων - να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Για πρώτη φορά βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο ο διάλογος για την ανάγκη όπως από την πρώτη μέρα εφαρμογής της λύσης προκύψουν οφέλη για το σύνολο των πολιτών, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο συζητείται σε ένα πνεύμα συναντίληψης, μεταξύ άλλων, από την πρώτη μέρα:

Να αποδοθεί η περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της.Να υπάρξει άμεση απόδοση των υπό επιστροφή ακατοίκητων περιοχών και της νεκρής ζώνης στους νόμιμους ιδιοκτήτες της.Από την πρώτη ημέρα, να υπάρξει αποχώρηση σημαντικού αριθμού κατοχικών στρατευμάτων.

Σε σχέση με το Εδαφικό, την Ασφάλεια και τις εγγυήσεις, ο ΠτΔ αναφέρει ότι δεν έχουν συζητηθεί ακόμα. Ευελπιστεί ωστόσο ότι η πρόοδος μετά την Ελβετία θα είναι τέτοια που θα επιτρέπει την μετάβαση στα θέματα Ασφάλειας και Εγγυήσεων, ενώ επεσήμανε ότι χωρίς την απαραίτητη πρόοδο αυτό δεν θα γίνει.

"Για αυτό και θεωρώ καθοριστικής σημασίας, στις καταβαλλόμενες προσπάθειες την αποφασιστική συμβολή της Τουρκίας αλλά και της ηγεσίας της τουρκοκυπριακής κοινότητας" αναφέρει.

Μηνύματα στο εσωτερικό

Μηνύματα προς όσους κάνουν λόγο για πλαίσιο λύσης συνομοσπονδίας, μέσα από αυτή τη διαδικασία διαπραγμάτευσης, έστειλε ο Νίκος Αναστασιάδης. Τόνισε ότι το πλαίσιο διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας καθορίστηκε από το 1977 και χαρακτήρισε "παντελώς αδόκιμο να προβάλλεται ο ισχυρισμός πως η υπό διαπραγμάτευση λύση θα οδηγήσει σε λύση Συνομοσπονδίας και όχι Ομοσπονδίας".

Μήνυμα προς την Τουρκία

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, έστειλε σαφές μήνυμα και στην Τουρκία, λέγοντας ότι πλέον δεν είναι η ώρα για ρητορική, καθώς δεν είναι αρκετή για τη λύση. Ήρθε η ώρα για να αποδείξει η Τουρκική πλευρά στην πράξη πλέον την πρόθεση για λύση.

Να γίνει κατανοητό πως μία αξιοπρεπής και αποδεκτή από όλους λύση του Κυπριακού θα είναι προς όφελος και των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων. Μια λύση που δεν θα αφήνει νικητές και ηττημένους. Πως μία ανάλογη λύση θα είναι προς όφελος και της ίδιας της Τουρκίας και του τουρκικού λαού.

Κλείνοντας την ομιλία του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, διαβεβαίωσε τον Κυπριακό λαό ότι μεταβαίνει στην Ελβετία με αποφασιστικότητα, καλή θέληση και την αναγκαία βούληση, έχοντας κατά νου ότι η λύση θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες και να καθησυχάσει τις ανησυχίες του κυπριακού λαού.