Συζητήσεις για εδαφικό με φόντο διακυβέρνηση και εγγυήσεις

Ξεκάθαρες λύσεις στο εδαφικό, ζητά ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ. Βελτίωση των προνοιών σε σχέση με προηγούμενα σχέδια λύσης αλλά και με το σύνταγμα του 1960, βλέπει ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ. Ισχυρό κεντρικό ομοσπονδιακό κράτος, μέσω των 28 αρμοδιοτήτων, βλέπει ο Γ.Γ. ΑΚΕΛ.

Σε μια εποικοδομητική και έντονη συζήτηση, στην εκπομπή του Σίγμα «Χωρίς Περιστροφές», Αβέρωφ Νεοφύτου, Άντρος Κυπριανού και Νικόλας

Βασικό συμπέρασμα το οποίο πηγάζει μέσα από τα όσα είπαν οι πολιτικοί αρχηγοί, είναι ότι προχωρούν σε διαφορετικές αναγνώσεις των προνοιών αλλά και των εξελίξεων στη διαδικασία προς την επίλυση του Κυπριακού. Επιπρόσθετο συμπέρασμα, το οποίο πηγάζει από τις τοποθετήσεις των αρχηγών, είναι ότι δεν θα πρέπει να δούμε μεμονωμένα μια ενδεχόμενη πρόοδο στη διαπραγμάτευση στο εδαφικό, καθώς η πρόθεση της Τουρκίας για λύση θα διαφανεί στο επόμενο στάδιο, στο οποίο θα συζητηθούν ασφάλεια και εγγυήσεις.

Πηγές μας άλλωστε, οι οποίες είναι καλά ενημερωμένες για το Κυπριακό, αναφέρουν ότι θα πρέπει να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί για το λόγο ότι η Τουρκία, αν έχει κάνει υποχωρήσεις στο εδαφικό, ενδεχομένως να στοχεύει σε κάτι πιο σημαντικό και ουσιαστικό, είτε στο κεφάλαιο των εγγυήσεων, είτε στο επίπεδο διακυβέρνησης.

Διαπραγμάτευση στην Ελβετία

Πρώτο θέμα συζήτησης ήταν η διαπραγμάτευση στην Ελβετία, σε σχέση με το εδαφικό, τα κριτήρια και την υποβολή χαρτών. Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, ξεκαθάρισε ότι θεωρεί ορθότατη την αναβολή των συζητήσεων για μια εβδομάδα, έτσι ώστε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να μπορέσει να διαβουλευθεί με τα κόμματα, καθώς είχε δεσμευθεί ότι «δεν θα έπαιρνε τελικές αποφάσεις πριν ενημερώσει την πολιτική ηγεσία». Η αναβολή, σημείωσε, δείχνει ότι «προχώρησαν ως ένα σημείο οι διαπραγματεύσεις και δημιουργείται η προσδοκία για συμφωνία στο εδαφικό». Τόνισε άλλωστε ότι «αν υπήρξαν συγκλίσεις είναι επί της ουσίας και βάσει κριτηρίων που έθεσε η δική μας πλευρά».

Σημαντική ήταν η τοποθέτηση του Γ.Γ. ΑΚΕΛ, ο οποίος σημείωσε με την σειρά του ότι «μπορεί να υπήρξε πρόοδος, ωστόσο δεν υπήρξε κατάληξη στη διαπραγμάτευση ακόμα». Τόνισε επίσης ότι στο εδαφικό φαίνεται να έχει κάνει κάποιες κινήσεις η τουρκοκυπριακή πλευρά, που σίγουρα είναι με τη σύμφωνο γνώμη της Τουρκίας. Αυτό ωστόσο, σημείωσε, δεν πρέπει να μας παρασύρει, καθώς η συνολική πρόοδος θα εξαρτηθεί από το εδαφικό, την ασφάλεια, το περιουσιακό, την διακυβέρνηση. Επεσήμανε με νόημα ότι οι πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας για λύση θα διαφανούν στο επόμενο στάδιο. Προχώρησε επίσης σε παράθεση ενός σημαντικού κινήτρου, που θα μπορούσε να κινητοποιήσει την Τουρκία προς την διαφοροποίηση της μέχρι σήμερα στάσης της που δεν είναι άλλο από την ύπαρξη τεραστίων υδρογονανθράκων στην περιοχή, την επιθυμία της να καταστεί μεγάλος ενεργειακός περιφερειακός κόμβος, σε συνδυασμό πάντα με την ενεργειακή πολιτική των ΗΠΑ.

Ο Νικόλας Παπαδόπουλος με τη σειρά του, σημείωσε ότι «το μπαλάκι» για τη λύση βρίσκεται στην Τουρκία και όχι στην δική μας πλευρά. Τόνισε την αντίθεσή του, σε σχέση με την βιαστική επίλυση κομβικής σημασίας ζητημάτων, καθώς όπως είπε «εννιά χρόνια συζητούμε για όσα είχαμε να δώσουμε, τώρα που φτάσαμε στα σημεία που έχει να δώσει η Τουρκία, κάποιοι θέλουν να κλείσουμε τα θέματα αυτά σε μόλις 4 εβδομάδες». «Θα κάνουμε μια τέτοια συμφωνία στο πόδι;», διερωτήθηκε. Αν δεν δούμε χάρτη δεν πιστεύουμε σε τίποτα, όσο αφορά στις προθέσεις της τουρκικής πλευράς, σημείωσε με νόημα ο κ. Παπαδόπουλος.

Μη σύγκληση Εθνικού Συμβουλίου από τον ΠτΔ

Σημαντική η τοποθέτηση του Προέδρου του ΔΗΚΟ, σχετικά με την απόφαση του Προέδρου της Δημοκρατίας να μην συγκαλέσει Εθνικό Συμβούλιο. Ο κ.Παπαδόπουλος έκανε λόγο για «κατάργηση Εθνικού Συμβουλίου, αντικατάσταση με κατ’ ιδίαν συναντήσεις χωρίς πρακτικά, οι οποίες δεν θα δημιουργήσουν δεσμεύσεις για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας», ενώ διερωτήθηκε «δεν ήθελε να τον θωρακίσει το Εθνικό Συμβούλιο πριν προβεί σε συμφωνία στο εδαφικό;».

Ο Γ.Γ. ΑΚΕΛ σημείωσε ότι πάντα η σοφία των πολλών είναι καλύτερη από τη σοφία του ενός, τονίζοντας ότι θα μπορούσε να γίνει μια πιο παραγωγική συζήτηση αν συγκαλούσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Εθνικό Συμβούλιο.

Ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ υπεραμύνθηκε της απόφασης του Προέδρου της Δημοκρατίας, σημειώνοντας ότι «πρόθεση του Προέδρου ήταν να δώσει περισσότερο χρόνο σε κατ' ιδίαν συναντήσεις με τον κάθε πολιτικό αρχηγό, για να μπορεί να εκφράσει ο καθένας τις απόψεις και τις θέσεις του σε προσωπικό επίπεδο και σε βάθος». «Είναι πολύ καλύτερα να εκφραστούν οι απόψεις σε βάθος και εκτενώς, καθώς στο Εθνικό Συμβούλιο λόγω αριθμού ατόμων που συμμετέχουν, αυτό είναι πιο δύσκολο να γίνει», τόνισε.

Μεγάλη συζήτηση για την διακυβέρνηση

Οι κύριες διαφωνίες των πολιτικών αρχηγών εστιάστηκαν στο κεφάλαιο της Διακυβέρνησης, με τον Αβέρωφ Νεοφύτου να κάνει λόγο για ουσιαστική και σημαντική πρόοδο και βελτίωση και τον Νικόλα Παπαδόπουλο να κάνει λόγο για απαράδεκτες κι επικίνδυνες πρόνοιες, που θέτουν σε αβεβαιότητα την οποιαδήποτε λύση ενδεχομένως προκύψει.

Πρώτο θέμα διαφωνίας η συνέχιση της Κυπριακής Δημοκρατίας, με τον Νικόλα Παπαδόπουλο να υποστηρίζει ότι «δεν θέλω κανένα δικηγόρο να μου πει αν θα υπάρξει μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, θέλω να καταγράφεται ρητά στην όποια λύση θα έρθει ενώπιον του λαού». Η τοποθέτηση αυτή πυροδότησε την αντίδραση ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ με τους Αβέρωφ Νεοφύτου και Άντρο Κυπριανού, να υποστηρίζουν ότι η συνέχιση είναι αυτονόητη και για αυτό ακριβώς το λόγο, ούτε ο ίδιος ο Τάσσος Παπαδόπουλος, δεν διεκδίκησε να αναγραφεί κάτι τέτοιο στην συμφωνία της 8ης Ιουλίου, που σύμφωνα με τον κ.Νεοφύτου, ήταν η μόνη υπογεγραμμένη συμφωνία.

Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΔΗΣΥ «αρκετοί συγκρίνουν αυτό που βιώνουμε από το 1963, ουσιαστικά ένα ελληνικό κράτος, με το τι επιδιώκουμε τώρα, αφήνοντας κατά μέρος το τι πραγματικά και στην ουσία προνοεί το σύνταγμα του 1960. Από τη μια μιλούμε για Κυπριακή Δημοκρατία και από την άλλη πιάνουμε τα δεδομένα από το 1963 και όχι από το 1950. Ξεχνούμε ότι θα είχαμε Τουρκοκύπριο αντιπρόεδρο με δικαίωμα Βέτο, που θα εκλεγόταν με ρατσιστικό τρόπο, μόνο από Τουρκοκύπριου. Ξεχνούμε την συμμετοχή 30% στην Βουλή, 40% στα σώματα ασφαλείας και 30% στο Υπουργικό Συμβούλιο. Ξεχνάμε το 18% αναλογίας πληθυσμού. Ξεχνούμε τον ίσο αριθμό δικαστών, την παρουσία ξένου δικαστή, και ότι όλα αυτά υπήρχαν πριν καν την εισβολή και την κατοχή».

Ο Άντρος Κυπριανού με τη σειρά του σημείωσε ότι από ενιαίο κράτος θα πάμε σε ομοσπονδία, η οποία στην πράξη θα είναι συνέχιση της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς θα συνεχίσουμε να είμαστε μέλη στον ΟΗΕ, στην ΕΕ, στο Συμβούλιο της Ευρώπης και επιπρόσθετα, θα συνεχίσουν να είναι σε ισχύ όλες οι διεθνείς συμβάσεις που έχουμε υπογράψει μέχρι σήμερα. Επιπρόσθετα στα όσα έχουν συμφωνηθεί «με ξεκάθαρο τρόπο καταγράφεται ότι δεν επιτρέπεται η απόσχιση και η ένωση με οποιοδήποτε άλλο κράτος».

Ισχυρή κεντρική ομοσπονδιακή κυβέρνηση

Ο Γ.Γ. ΑΚΕΛ, σημείωσε ότι θα έχουμε ισχυρή κεντρική ομοσπονδιακή κυβέρνηση, για την οποία συζητούμε για 28 αρμοδιότητες, ενώ ο Δημήτρης Χριστόφιας μιλούσε για 21. Άρα, συμπλήρωσε, θα είναι ακόμα πιο ενισχυμένη η παρουσία του ομόσπονδου κράτους σε σχέση με το παρελθόν.

Ο Νικόλας Παπαδόπουλος διαφώνησε με αυτή την προσέγγιση κάνοντας λόγο για «περιορισμένες αρμοδιότητες της ομόσπονδης κυβέρνησης» και για «άπειρες στα συνιστώντα κρατίδια». Έκανε λόγο για «μη ιεράρχηση αρμοδιοτήτων η οποία αποτελεί συνταγή κατάρρευσης του νεοσύστατου κράτους». Έκανε λόγο για χειροτέρευση από το 1960. Όπως είπε «το βέτο δίνεται σε όλα τα πεδία. δεν θα περνά καμιά απόφαση αν δεν έχει σύμφωνο γνώμη τουρκοκύπριου. Με μαθηματική ακρίβεια θα παραλύσει το κράτος. Τόνισε επίσης ότι θα πρέπει «να εφαρμοστούν τα ψηφίσματα των ηε. πολιτική ισότητα δεν σημαίνει αριθμητική ισότητα».

Σημείωσε επίσης ότι «πριν πάμε σε διεθνή διάσκεψη θα πρέπει να ξεκαθαρίσει αν έχουν όντως καταργηθεί ντε φάκτο οι εγγυήσεις, όπως υποστηρίζει ο κ. Κοτζιάς».

Πήρε απάντηση ωστόσο από τον Άντρο Κυπριανού, ο οποίος τόνισε ότι είναι «διαστρέβλωση ότι θα πρέπει να συναποφασίζουν σε όλα οι Τουρκοκύπριοι.

Ξεκάθαρες λύσεις στο εδαφικό

Ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ, σημείωσε ότι θα είναι «τεράστιο πρόβλημα αν μείνουν χιλιάδες τουρκοκύπριοι υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση στην Μόρφου, καθώς βλέπουμε τις επιδιώξεις της Τουρκίας στη Θράκη, φανταστείτε τι θα γίνει στην Κύπρο. Θα είναι ωρολογιακή βόμβα. Δεν θα δεχθούμε ειδικά καθεστώτα».