Στο «κόκκινο» η ένταση στα σύνορα Ρωσίας και Ουκρανίας- Μονόδρομος ο πόλεμος;

Η ένταση κλιμακώνεται. Οι πληροφορίες των δυτικών αναφέρουν ότι τα ρωσικά στρατεύματα περικυκλώνουν την Ουκρανία από τρεις πλευρές. Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες προειδοποιούν ότι θα υπάρξει υψηλό κόστος για τον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν εάν εισβάλει. Την ίδια ώρα Αμερικανοί αλλά και Ρώσοι εγκαταλείπουν το Κίεβο, ενώ το Πεντάγωνο έθεσε σε επιφυλακή 8.500 στρατιώτες οι οποίοι θα είναι έτοιμοι να αναπτυχθούν στην Ευρώπη στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.

Παρά

το «πολεμικό» κλίμα που διατηρείται στα ύψη, αναλυτές αναφέρουν ότι υπάρχει ακόμα χώρος για διπλωματικές λύσεις και τις επόμενες ημέρες η διοίκηση Μπάιντεν και το ΝΑΤΟ θα απαντήσουν στις «εξωπραγματικές» απαιτήσεις του Πούτιν.

Το πραγματικό ερώτημα όμως είναι κατά πόσο είναι ρεαλιστικός ένας συμβιβασμός για τρία σημαντικά ζητήματα: Για το ρωσικό αίτημα η Ουκρανία να μην προσχωρήσει ποτέ στο ΝΑΤΟ. Για την απαίτηση το ΝΑΤΟ να μην επεκταθεί. Και για την προσπάθεια επέκτασης της ρωσικής επιρροής στα επίπεδα που ήταν στα μέσα της δεκαετίας του 90.

Σύμφωνα με ανάλυση των NYT, το πιο σημαντικό ζήτημα από αυτά ίσως δεν είναι διαπραγματεύσιμο και αφορά την Ουκρανία και την προσπάθεια του Πούτιν να ανακόψει τη δυτική της πορεία. Πρόκειται για ένα εθνικό ζήτημα και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι τα χρόνια μετά τον «ανεξαρτητοποίηση» στην Κριμαία, οι Ουκρανοί επιθυμούν περισσότερο από ποτέ να ενταχθούν στη δυτική συμμαχία. Η συγκέντρωση των στρατευμάτων από τον Πούτιν είναι πιθανό να γιγαντώσει αυτή την τάση, λένε Αμερικανοί αξιωματούχοι, αντί να την αντιστρέψει.

Αν και υπάρχει ακόμη χρόνος για να αποφευχθούν τα χειρότερα, ακόμη και οι κορυφαίοι σύμβουλοι του Μπάιντεν λένε ότι δεν έχουν ιδέα εάν μια διπλωματική λύση, αντί για την εισβολή στην Ουκρανία, είναι αυτό που έχει στο μυαλό του ο Πούτιν. Σύμφωνα με αυτή την αντίληψη, ο Ρώσος πρόεδρος δεν βλέπει την Ουκρανία ως ξεχωριστό έθνος, αλλά ως ένα έδαφος που έτυχε διαπραγμάτευσης μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Πολλοί που έχουν ασχοληθεί με τον Πούτιν πιστεύουν ότι τώρα θεωρεί ότι είναι αποστολή του να διορθώσει αυτό το «λάθος», ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι διακινδυνεύει να μπει σε μια πολεμική σύγκρουση για να ξανασχεδιάσει τον χάρτη της Ευρώπης.

Ακόμα κι αν η διπλωματία «δουλέψει» τελικά, κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί για πόσο χρονικό διάστημα θα σταματήσει τη στρατιωτική δράση. Ίσως μερικές εβδομάδες; Μέχρι το τέλος των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου, ώστε ο Πούτιν να μην εξοργίσει τον Πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, ξεκινώντας έναν πόλεμο που θα αποσπούσε την προσοχή από τη μεγάλη στιγμή της Κίνας;

Είναι πιθανό το τελικό σχέδιο του Πούτιν με αυτή την κλιμάκωση να είναι πιο ξεκάθαρο απ όσο θα περίμενε κανείς: Θέλει να σταματήσει την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και να λάβει μια διαβεβαίωση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ δεν θα τοποθετήσουν ποτέ επιθετικά όπλα που απειλούν την ασφάλεια της Ρωσίας στο ουκρανικό έδαφος.

Σύμφωνα με την ανάλυση, σε αυτά τα δύο θέματα, φαίνεται ότι χώρος για διαπραγμάτευση. Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες δηλώνουν ότι δεν θα εγκαταλείψουν ποτέ την πολιτική «ανοιχτών θυρών» του ΝΑΤΟ – που σημαίνει ότι κάθε έθνος είναι ελεύθερο να κάνει τη δική του επιλογή για το αν επιδιώξει να ενταχθεί στη δυτική συμμαχία – η πραγματικότητα είναι ξεκάθαρη: η Ουκρανία είναι τόσο διεφθαρμένη και η κατανόηση της δημοκρατίας είναι τόσο αδύναμη, που κανείς δεν περιμένει ότι θα γίνει αποδεκτή για ένταξη στο ΝΑΤΟ τα επόμενα δέκα ή είκοσι χρόνια.

Σε αυτό, ο κ. Μπάιντεν ήταν ξεκάθαρος.

«Η πιθανότητα η Ουκρανία να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ στο εγγύς μέλλον δεν είναι πολύ πιθανή. Έτσι υπάρχει χώρος να δουλέψουμε, εάν υπάρχει θέληση».

Αν και επιφανειακά φαίνεται ως μια ανοιχτή πρόσκληση για να προσφέρει στη Ρωσία κάποιου είδους διαβεβαίωσης ότι, για μια δεκαετία ή και περισσότερο η ένταξη στο ΝΑΤΟ για το Κίεβο ήταν εκτός συζήτησης, στην πραγματικότητα ο Μπάιντεν υποχώρησε από μια «κόκκινη γραμμή», δίνοντας το «δικαίωμα» στον Πούτιν να ασκήσει βέτο σε ποια έθνη

«Οποιαδήποτε περαιτέρω ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας θα είχε υψηλό κόστος». Αυτό ανακοίνωσε σήμερα το ΝΑΤΟ, λίγο μετά την τηλεδιάσκεψη που οργάνωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν με τους ηγέτες της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Πολωνίας και με τη συμμετοχή του ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ.

Προειδοποίηση από το ΝΑΤΟ

Στην τηλεδιάσκεψη συζητήθηκε η συνεχιζόμενη συγκέντρωση στρατευμάτων της Ρωσίας εντός και γύρω από την Ουκρανία και τις επιπτώσεις της στην ευρωπαϊκή και διεθνή ασφάλεια.

Συμμετείχαν ο βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ο ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι, ο πολωνός πρόεδρος Αντρέι Ντούντα, που εκπροσωπεί την προεδρία του ΟΑΣΕ, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Οι συμμετέχοντες τόνισαν τη σημασία της ενότητας αυτή την κρίσιμη στιγμή και κατέστησαν σαφές ότι οποιαδήποτε περαιτέρω ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας θα είχε υψηλό κόστος. Ο ΓΓ του Συμφώνου Στόλτενμπεργκ υπενθύμισε τη συνεπή διπλή προσέγγιση του ΝΑΤΟ έναντι της Ρωσίας: ισχυρή αποτροπή και άμυνα, σε συνδυασμό με διάλογο. Χαιρέτισε τις πρόσθετες αμυντικές αναπτύξεις από τους Συμμάχους του ΝΑΤΟ στο ανατολικό τμήμα της Συμμαχίας και τόνισε την ανάγκη να συνεχιστεί η βελτίωση της επίγνωσης της κατάστασης του ΝΑΤΟ και να ενισχυθεί η συλλογική άμυνα και η αποτροπή εν όψει της τρέχουσας κατάστασης ασφάλειας.

Οι ηγέτες συμφώνησαν επίσης στη σημασία του συνεχούς διαλόγου με τη Ρωσία. Ο ΓΓ του ΝΑΤΟ κάλεσε όλα τα μέλη του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ρωσίας σε σειρά περαιτέρω συναντήσεων για να συζητήσουν την ευρωπαϊκή ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της κατάστασης στην Ουκρανία και γύρω από αυτήν, τις σχέσεις ΝΑΤΟ-Ρωσίας και τον έλεγχο των όπλων και τη μη διάδοση.

Διαβάστε επίσης: Ανάλυση: Πώς οι ΗΠΑ και η Ευρώπη έπεσαν στην καλοστημένη παγίδα του Πούτιν