Στα βαθιά η Βουλή

Η Επ. Οικονομικών συζητά σήμερα για τη μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας
Οι αλλαγές που επήλθαν μετά τον νομοτεχνικό έλεγχο για πιθανά αντισυνταγματικά κωλύματα, καθώς και το συνοπτικό περιεχόμενο των νομοθετημάτων και τι επιδιώκει η Κυβέρνηση με τη θέσπισή τους

Ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών τίθενται σήμερα τα πολυσυζητημένα νομοσχέδια και κανονισμοί για τη μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας, τα οποία επανακατατέθηκαν στη Βουλή, μετά την έγκρισή τους από το Υπουργικό Συμβούλιο την περασμένη Παρασκευή.

Υπενθυμίζεται πως η Επιτροπή Οικονομικών, πριν από τον τερματισμό των εργασιών της για τις θερινές διακοπές, αποφάσισε να στείλει ξανά στη Νομική Υπηρεσία όλα τα μεταρρυθμιστικά νομοσχέδια και κανονισμούς που κατέθεσε πριν από περίπου ένα χρόνο η Κυβέρνηση, προκειμένου να επανεξεταστούν για πιθανά αντισυνταγματικά κωλύματα.

Όπως δήλωσε μετά το πέρας του Υπουργικού Συμβουλίου ο Υφυπουργός παρά τω Προέδρω, Κωνσταντίνος Πετρίδης, η μεταρρύθμιση αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα γι' αυτήν την Κυβέρνηση και σημείωσε πως σε πέντε νομοσχέδια έγιναν κάποιες «πρόσθετες, όχι σημαντικές αλλαγές» για βελτίωσή τους αλλά και την καλύτερη πρακτική εφαρμογή τους.

«Μετά από συζητήσεις και γνωματεύσεις επιβεβαιώθηκε ότι συνταγματικά κωλύματα, σύμφωνα με τη Νομική Υπηρεσία, παρουσίαζαν μόνο οι κανονισμοί που αφορούσαν την ποσόστωση στο σύστημα αξιολόγησης.

Ωστόσο, στο πλαίσιο του εκ νέου νομοτεχνικού ελέγχου και λαμβάνοντας υπόψη και τις τοποθετήσεις βουλευτών, των συνδικαλιστικών οργανώσεων και άλλων φορέων που κλήθηκαν στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, συμπεριλήφθηκαν κάποιες πρόσθετες, όχι σημαντικές, αλλαγές για βελτίωση των νομοσχεδίων/κανονισμών καθώς και την καλύτερη πρακτική εφαρμογή τους», ανέφερε ο κ. Πετρίδης.

Νομοσχέδια και αλλαγές
Στην πολύωρη, όπως αναμένεται, συνεδρία της Επιτροπής, που θα αρχίσει στις 9 το πρωί, έχουν κληθεί να παραστούν, μεταξύ άλλων, ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας Κώστας Κληρίδης και ο Υφυπουργός παρά τω Προέδρω Κωνσταντίνος Πετρίδης και αναμένεται να συζητηθούν διεξοδικά οι αλλαγές στα νομοσχέδια και κανονισμούς.

Η «Σ» παρουσιάζει τις αλλαγές στο περιεχόμενο των νομοσχεδίων και των κανονισμών, αλλά και γενικότερα τι επιδιώκει η Κυβέρνηση με τα νομοθετήματα τα οποία βρίσκονται ενώπιον της Βουλής και στόχος τους είναι ο εκσυγχρονισμός της Δημόσιας Υπηρεσίας και η διασφάλιση των δημόσιων οικονομικών.

1 . Κρατικό μισθολόγιο
Όσον αφορά τον περί Κρατικού Μισθολογίου Νόμο του 2016, η μόνη αλλαγή που έχει γίνει, για διευκρινιστικούς σκοπούς, είναι η συμπερίληψη νέας επεξηγηματικής πρόνοιας (άρθρο 6), ώστε να καθίσταται σαφές ότι από την εφαρμογή του Νόμου δεν θα προκύπτει δυσμενής μεταβολή της αντιμισθίας, εργοδοτούμενου, αξιωματούχου ή της σύνταξης συνταξιούχου.

Κατά συνέπειαν δεν χρειάστηκε ειδική ρύθμιση για τους δικαστές, θέμα που αποτέλεσε και αιχμή του δόρατος κατά την τελευταία συνεδρία της Επιτροπής για να σταλούν πίσω στη Νομική Υπηρεσία όλα τα μεταρρυθμιστικά νομοσχέδια και κανονισμοί για νομοτεχνικό έλεγχο.

Υπενθυμίζουμε ότι «Ο περί Κρατικού Μισθολογίου (Προσαυξήσεις, Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή και Γενικές Αυξήσεις Μισθών και Συντάξεων των Αξιωματούχων και των Εργοδοτουμένων της Κρατικής Υπηρεσίας) Νόμος του 2015» αφορά τη σημαντικότερη μεταρρύθμιση με την εισαγωγή ενός μηχανισμού που θα διασφαλίζει τη διατήρηση του κρατικού μισθολογίου σε βιώσιμα επίπεδα.

Σημειώνεται ότι νέος μηχανισμός θα διασφαλίζει τη διατήρηση του ύψους του κρατικού μισθολογίου σε λογικά δημοσιονομικά πλαίσια, αποτρέποντας την αύξησή του μέσω αλόγιστων προσλήψεων. Επίσης, θα διασφαλίζει ότι η αύξηση των μισθών θα λαμβάνει υπόψη τα οικονομικά δεδομένα με βάση τη μεταβολή του ονομαστικού ΑΕΠ.

Στόχος είναι όπως εφαρμοστεί από την 1/1/2017, καθώς τότε τερματίζεται το πάγωμα στις αυξήσεις των δημοσίων υπαλλήλων και πλέον δεν θα δίνονται αυτόματα, με το ρίσκο να δούμε εκ νέου μια υπερθέρμανση στο κρατικό μισθολόγιο, κάτι που σημαίνει ότι επείγει και η θεσμοθέτησή του από την Βουλή.

2 . Νέο σύστημα αξιολόγησης
Στους περί Δημόσιας Υπηρεσίας (Αξιολόγηση Υπαλλήλων) Κανονισμούς του 2016, παρά τη διαφωνία της Κυβέρνησης στα περί αντισυνταγματικότητας της ποσόστωσης, υποβλήθηκαν νέοι Κανονισμοί που δεν περιλαμβάνουν ποσόστωση και οι οποίοι έτυχαν νομοτεχνικού ελέγχου και της σύμφωνης γνώμης της Νομικής Υπηρεσίας.

Σημειώνεται ότι, με βάση τους κανονισμούς, εισάγεται νέο σύστημα αξιολόγησης της απόδοσης των δημοσίων υπαλλήλων, το οποίο συνδέεται με την υπηρεσιακή ανέλιξή τους σε θέσεις προαγωγής, με στόχο την ανάπτυξη και βελτίωση της απόδοσής τους. Στόχος είναι να γίνουν πιο παραγωγικοί, αλλά και να διαπιστώσει η υπηρεσία πού υπάρχουν κενά και περιθώριο βελτίωσης.

Ημερομηνία εφαρμογής του νέου συστήματος είναι η 1η Ιανουαρίου 2018 και για πρώτη φορά θα γίνουν αξιολογήσεις των υπαλλήλων το 2019, καλύπτοντας την απόδοσή τους το 2018.

3. Προαγωγές στη δημόσια υπηρεσία
Σε σχέση με το τρίτο νομοσχέδιο, τον περί Αξιολόγησης Υποψηφίων για Προαγωγή, Διατμηματική Προαγωγή και Πρώτο Διορισμό και Προαγωγή στη Δημόσια Υπηρεσία Νόμο του 2016, οι αλλαγές αφορούν, μεταξύ άλλων, τον αποκλεισμό των υποψηφίων από τη διαδικασία διατμηματικής προαγωγής ή προαγωγής, εάν εξασφάλισε χαμηλή βαθμολογία ο υποψήφιος στις τελευταίες τρεις αντί δυο ετήσιες εκθέσεις αξιολόγησής του, που προνοούσε το αρχικό νομοσχέδιο, ενώ έχει μετατεθεί η ημερομηνία εφαρμογής του Νομοσχεδίου για το 2019.

Υπενθυμίζουμε ότι, με βάση τη νέα νομοθεσία, εισάγονται διατάξεις για την αξιολόγηση και επιλογή υποψηφίων από την ΕΔΥ σε ανελικτικές θέσεις του Δημοσίου. Ειδικότερα, πρόκειται για ένα νέο σύστημα για τις προαγωγές στις κλίμακες Α11 και Α13.

4 . Νέες θέσεις στο Δημόσιο
Στον περί Αξιολόγησης Υποψηφίων για Διορισμό στη Δημόσια Υπηρεσία Τροποποιητικό Νόμο του 2016 δεν υπήρξαν οποιαδήποτε συνταγματικά ή νομικά ζητήματα. Μετά όμως από τα όσα εκφράστηκαν στο πλαίσιο της συζήτησης των νομοσχεδίων, ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών και Προϋπολογισμού, έχουν περιληφθεί πρόνοιες ώστε να περιληφθούν και τα κρατικά πανεπιστήμια στους φορείς όπου η Ειδική Επιτροπή μπορεί να αναθέσει την αρμοδιότητα ετοιμασίας των δοκιμίων για τη γραπτή εξέταση για πλήρωση των θέσεων εισδοχής, καθώς και να μεταφερθεί η αρμοδιότητα της διεξαγωγής της εν λόγω γραπτής εξέτασης από το Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού στους φορείς ετοιμασίας των δοκιμίων, δηλαδή στην Υπηρεσία Εξετάσεων του Υπουργείου Παιδείας ή στα Κρατικά Πανεπιστήμια, ανάλογα με την περίπτωση.

Σημειώνεται ότι το νομοσχέδιο φιλοδοξεί να αλλάξει τον τρόπο πρόσληψης στο Δημόσιο, καταργώντας τις προφορικές εξετάσεις για θέσεις χαμηλότερες της κλίμακας Α7. Συγκεκριμένα, επιδιώκεται όπως λαμβάνεται υπόψη μόνο το αποτέλεσμα στις γραπτές εξετάσεις, χωρίς να απαιτείται προφορική εξέταση. Η πρόνοια αφορά θέσεις για τις οποίες χρειάζεται απολυτήριο σχολής μέσης εκπαίδευσης ή δίπλωμα τριετούς μεταλυκειακού κύκλου σπουδών ως βασικό προσόν.

5 . Αρμοδιότητες ΕΔΥ
Στον περί Δημόσιας Υπηρεσίας Τροποποιητικό Νόμο (Αρ.2) του 2016, με τον οποίο ανατίθεται στην ΕΔΥ η αρμοδιότητα της παρακολούθησης της ορθής εφαρμογής του συστήματος αξιολόγησης δημόσιων υπαλλήλων και εφαρμογής εσωτερικών ελέγχων, η μόνη αλλαγή που έχει γίνει είναι ότι έχουν ενσωματωθεί οι παρατηρήσεις της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας σε ό,τι αφορά τον τρόπο καταγραφής των αποτελεσμάτων της προφορικής εξέτασης, και συγκεκριμένα έχει διαγραφεί η απαίτηση για την τήρηση στενογραφημένων πρακτικών της προφορικής συνέντευξης, για πρακτικούς λόγους.

Σημειώνεται ότι με το νομοσχέδιο ανατίθεται στην ΕΔΥ η παρακολούθηση της ορθής εφαρμογής του συστήματος αξιολόγησης της απόδοσης των δημόσιων υπαλλήλων και της δημοσιοποίησης στην Ετήσια Έκθεση των σχετικών στατιστικών στοιχείων. Επίσης, αναλαμβάνει την εφαρμογή εσωτερικών ελέγχων για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με τους τύπους, το νομικό πλαίσιο και τις αρχές που διέπουν την επιλογή προσωπικού.

6. Εναλλαξιμότητα
Ο περί Απόσπασης Υπαλλήλων της Δημόσιας Υπηρεσίας και των Οργανισμών Δημοσίου Δικαίου Νόμος του 2016 παραμένει ως είναι κατατεθειμένος στη Βουλή των Αντιπροσώπων.

Υπενθυμίζουμε ότι με το νομοσχέδιο επιδιώκεται η ρύθμιση της δυνατότητας κινητικότητας των υπαλλήλων μεταξύ της δημόσιας υπηρεσίας και των ημικρατικών οργανισμών με σκοπό την αποτελεσματικότερη αξιοποίησή τους στο πλαίσιο της μείωσης των απασχολουμένων στο Δημόσιο.

7 . Αστική ευθύνη
Τέλος, αναφορικά με τον περί Δημόσιας Υπηρεσίας Τροποποιητικό Νόμο του 2015 (Αρ. 3) και παρά το ότι το συγκεκριμένο νομοσχέδιο δεν περιλαμβάνεται στο πακέτο που αφορά τη μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε όπως αποσυρθεί από τη Βουλή, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η Νομική Υπηρεσία έκρινε ότι παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα συνταγματικής συμβατότητας.