Σαφές το δίλημμα: Συμφωνία ή grexit

Το σενάριο του Grexit προβάλλεται πλέον επισήμως από τους λεγόμενους εταίρους της Ελλάδας, οι οποίοι τονίζουν ότι ήδη έχουν έτοιμο σχέδιο.


Στην αντίπερα όχθη τίθεται η συνομολόγηση νέου μνημονίου με ό,τι αυτό συνεπάγεται.


Θεωρητικά όταν μια χώρα βρεθεί στη θέση της Ελλάδας έχει τρείς επιλογές: Συμφωνία, ελεγχόμενη χρεοκοπία ή άτακτη χρεοκοπία.


Στην προκειμένη περίπτωση και βάσει των όσων διαρρέουν, φαίνεται ότι το λεγόμενο Grexit αποκτά μορφή ελεγχόμενης χρεοκοπίας ή τουλάχιστο μιας εξόδου από το ευρώ, η οποία σύμφωνα με τον Ζιαν Κλοντ Γιούνκερ, έχει σχεδιαστεί με λεπτομέρεια.

Για τα σενάρια, πλην του πρώτου, τίθενται τα εξής ζητήματα:

Ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και εξεύρεση πηγών ρευστότητας.Προετοιμασία της Κεντρικής Τράπεζας της Ελλάδας για παράλληλο νόμισμα και ρύθμιση της διατραπεζικής αγοράς.Πιθανόν να υπάρξουν κρατικοποιήσεις τραπεζών συμπεριλαμβανομένης και της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας.Διαχείριση των εγχώριων συναλλαγών, όπως πληρωμές συντάξεων, μισθών και πωλήσεις αγαθών εντός της χώρας. Συναλλαγές με το εξωτερικό (εισαγωγές, εξαγωγές) Νομικά ζητήματα όσον αφορά την αθέτηση πληρωμής του χρέους.

Άτακτη χρεοκοπία είναι η φυσική εξέλιξη που ακολουθεί την αδυναμία μιας χώρας να ανταποκριθεί στις δανειακές της υποχρεώσεις, χωρίς να προηγηθεί οποιασδήποτε μορφής ρύθμιση.


Στην περίπτωση της Ελλάδας, θα παρατηρούσαμε τη λειτουργία παράλληλου νομίσματος, ενώ οι τράπεζες θα χρεοκοπούσαν.


Πρακτικά, οι εσωτερικές πληρωμές του ελληνικού δημοσίου θα γίνονται με δραχμή και οι πληρωμές εξωτερικού με ευρώ.

Οι κυριότερες επιπτώσεις μιας άτακτης χρεοκοπίας είναι:

Θα προκύψει νέα ισοτιμία δραχμής - ευρώ, αισθητά υποτιμημένη, σε σύγκριση με την ισοτιμία που ίσχυσε κατά την ένταξη της Ελλάδας στην ευρωζώνη.Η νέα ισοτιμία θα φέρει σε δυσμενέστερη θέση επιχειρήσεις με δάνεια σε ευρώ. Το δημόσιο θα δυσκολεύεται ν' ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις του. (νοσοκομεία, σχολεία, πληρωμή μισθών).Η εμπιστοσύνη προς την ελληνική οικονομία θα καταρρεύσει και η χώρα δεν θα μπορεί να δανειστεί.Η αδυναμία δανεισμού θα υποχρεώσει την κυβέρνηση να εφαρμόσει σχεδόν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό με συνέπειες και στην κοινωνική πολιτική. Καταρρέουν οι οικονομικές συναλλαγές και ταυτόχρονα ακολουθούν: κατάρρευση εσόδων, πτωχεύσεις τραπεζών και εταρειών. Εκτοξεύεται η ανεργίαΔιακόπτονται οι εισαγωγές προϊόντων από το εξωτερικό.Θα υπάρξει ραγδαία αύξηση των τιμών με κατακόρυφη αύξηση του πληθωρισμού.Θα χαθεί η δυνατότητα επενδύσεων ιδιαίτερα σε υποδομές, που στο πέρασμα του χρόνου θα απαρχαιώνονται επιφέροντας μόνιμη απώλεια παραγωγικής δύναμης.Θεωρείται δεδομένη η κοινωνική αναταραχή. Οι δανειστές θα απαιτήσουν νομικά την είσπραξη των οφειλόμενων από τη χώρα. (πολύχρονες διαδικασίες)Η διεθνής θέση της χώρας θα εξασθενήσει.Το τραπεζικό σύστημα της χώρας χρεοκοπεί και κρατικοποιείται.

Μπορεί, επίσης, να υπάρξουν οφέλη, αλλά γίνεται αντιληπτό ότι προκύπτουν μέσα από ένα ωκεανό επιπτώσεων, συρρικνώνοντας εξαιτίας τούτου το εκτόπισμά τους.

Ένα από τα οφέλη είναι ότι μειώνεται το χρέος της χώρας, αν οι πιστωτές προχωρήσουν σε διαγραφή και δεν απαιτήσουν το λαβείν τους μέσω νομικών διαδικασιών.

Βεβαίως στην περίπτωση της Ελλάδας τα πράγματα είναι διαφορετικά καθώς είναι μέλος της ευρωζώνης και τυχόν αποχώρησή της, θέτει εν αμφιβόλω την ύπαρξη τέτοιου οφέλους στο χρέος.

Επιπλέον είναι σημαντικό ότι η συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού χρέους κατέχεται από τους θεσμούς.

Τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Αυτό συμβαίνει διότι όλες οι υποχρεώσεις της χώρας είναι σε ευρώ, νόμισμα το οποίο θα είναι πλέον ξένο για την Ελλάδα.

Η υποτίμηση του νέου νομίσματος μεσοπρόθεσμα θα καταστήσει βεβαίως την Ελλάδα φθηνό τουριστικό και επενδυτικό προορισμό.

Υπάρχει εναλλακτική που μπορεί να αξιοποιηθεί και δεν είναι άλλη από την λεγόμενη ελεγχόμενη ή συντεταγμένη χρεοκοπία, η οποία προκύπτει μέσα από μια συμφωνία με τους δανειστές.

Και σ' αυτή την περίπτωση προβλέπεται η λειτουργία παράλληλου νομίσματος και πιθανώς στήριξη από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, μέχρι η Κεντρική Τράπεζα της Ελλάδας να ολοκληρώσει τις απαραίτητες διαδικασίες.

Ουσιαστικά στοχεύει στον περιορισμό των επιπτώσεων μιας άτακτης χρεοκοπίας και για τα δύο μέρη.

Η διαπραγμάτευση επιβάλλεται να καταλήξει σε μια ισορροπημένη συμφωνία που να επιτρέπει στη χώρα να ανταπεξέλθει στις νέες υποχρεώσεις της. Θα δοθεί η δυνατότητα στην Ελλάδα να εισάγει προϊόντα πρώτης ανάγκης προς αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης.Η χώρα θα πρέπει να έχει προνοήσει την εξασφάλιση ταμειακών αποθεμάτων για κάλυψη των άμεσων αναγκών της. Η κυβέρνηση πρέπει απαραίτητα να χαίρει πολιτικής στήριξης.

Στην περίπτωση της Ελλάδας υπάρχει μια ιδιαιτερότητα, αφού, δεν έχει θέση στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης για την ελεγχόμενη χρεοκοπία εξαιτίας της εξάρτησής της από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας.

Συνεπώς:

Το Eurogroup είναι ο απόλυτος άρχων της διαδικασίας ελεγχόμενης χρεοκοπίας. Μόνο οι δανειστές της χώρας μπορούν να την στηρίξουν οικονομικά.Τα ταμειακά της αποθέματα είναι άγνωστο για πόσο χρονικό διάστημα επαρκούν. Οι δανειστές μπορούν να ελέγξουν πλήρως τη διαδικασία και εναπόκειται σ' αυτούς εάν θα αποφασίσουν την πλήρη εγκατάλειψή της ή μια φόρμουλα που να καθιστά βιώσιμο το χρέος και ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων από τη χρεοκοπία.

Κοιτάζοντας τα δύο μοντέλα χρεοκοπίας και δεδομένων των αναφορών των ευρωπαίων αξιωματούχων ότι δεν θα αφήσουν την Ελλάδα στη δίνη της ανθρωπιστικής κρίσης συμπεραίνεται ότι το Grexit αφορά την ενεργοποίηση της διαδικασίας μιας ελέγχόμενης χρεοκοπίας.

Keywords