Προειδοποιητικό καμπανάκι από Ευρωκοινοβούλιο σε Τουρκία

Με την έκθεσή του, επί τη βάσει της οποίας γίνεται αξιολόγηση της πορείας της Τουρκίας στην ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απειλεί, από τη μια την Άγκυρα με διακοπή των ενταξιακών διαδικασιών, αλλά, από την άλλη, τηρεί ήπια στάση σε σχέση με τις ευθύνες της Τουρκίας στο Κυπριακό. Και αυτό, προφανώς, συμβαίνει, λόγω των συνομιλιών στην Ελβετία.

Τα κονδύλια και η τελωνειακή ένωση

Η έκθεση για την ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας εγκρίθηκε σήμερα από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβούλιο και προειδοποίει την Άγκυρα ότι, εάν επαναφέρει τη θανατική ποινή θα ανασταλούν οι ενταξιακές διαδικασίες και η προενταξιακή βοήθεια, η οποία για το 2017 αναμένετε να φθάσει στα 636.4 εκατομμύρια ευρώ. Μπορεί να μεν να γίνεται λόγος για διακοπή-αναστολή των ενταξιακών διαδικασιών, αλλά την ίδια στιγμή προσφέρετε εναλλακτική επιλογή, μέσω της εμβάθυνσης της τελωνειακής ένωσης μεταξύ της Τουρκίας και της Ε.Ε, χωρίς, όμως, να είναι προϋπόθεση η πλήρης εφαρμογή των τουρκικών υποχρεώσεων προς την Κυπριακή Δημοκρατία, όπως αυτές προκύπτουν από το Προσθετέο Πρωτόκολλο της Άγκυρας. Οι προϋποθέσεις αυτές αφορούν: 1) Την άρση του εμπάργκο σε βάρος των πλοίων και των αεροσκαφών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δηλαδή, την υποχρέωση της Άγκυρας να ανοίξει τα λιμάνια και τα αεροδρόμιά της. 2) Την ελεύθερη εισαγωγή Κυπριακών προϊόντων στην Τουρκιά. Με άλλα λόγια η Τουρκία καλείται να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, αλλά αυτό δεν είναι εμπόδιο για την έναρξη των διαδικασιών για την εμβάθυνση της τελωνειακής ένωσης με την Άγκυρα.

Απουσία της συνέχειας της ΚΔ

Στην παράγραφο 32 της έκθεσης που αναφέρεται στη λύση του Κυπριακού απουσιάζει η φράση για την συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ενώ γίνεται ρητή μνεία στην 11τη Φεβρουάριου και σε μια λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με μια ιθαγένεια κυρίαρχη και διεθνή προσωπικότητα , με πολιτική ισότητα μεταξύ των δυο Κοινοτήτων, στην γραμμή των σχετικών ψηφισμάτων του ΟΗΕ, του διεθνούς δίκαιου, του κοινοτικού κεκτημένου και των αρχών, στις οποίες εδράζεται η ΕΕ, απουσιάζει η ρητή αναφορά στη συνεχεία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Συμβαίνει, μάλιστα, κάτι τέτοιο παρότι υπήρχε σχετική με το θέμα τροπολογία που δεν έγινε δεκτή. Ενώ, λοιπόν, δεν υπάρχει ρητή αναφορά στην συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας και στην επανενσωμάτωση των κατεχόμενων εδαφών της, όπως η σχετική τροπολογία προνοούσε, γίνετε λόγος για την καλή εφαρμογή του κεκτημένου στο μελλοντικό τουρκοκυπριακό συνιστών κράτος. Η φράση αυτή πηγάζει από την λογική της εν δυνάμει λύσης που θέλει από τώρα την αποδοχή ύπαρξης στο βορρά χωριστής πολιτείας, πράγμα που είναι αντίθετο : 1) με τα ψηφίσματα 541 και 550 του Συμβουλίου Ασφάλειας, τα οποία ρητώς αναφέρουν ότι το ψευδοκράτος και οι θεσμοί του είναι “non valid” και ως εκ τούτου δεν αναγνωρίζονται. 2)Με το πρωτόκολλο 10 επί τη βάσει του οπίου εντάχθηκε ολόκληρη η Κυπριακή Δημοκρατία στην Ε.Ε με αναστολή του κοινοτικού κεκτημένου στο βόρειο τμήμα της, λόγω της υφιστάμενης κατάστασης, δηλαδή της κατοχής.

Εγγυήσεις και Ασφάλεια

Ακόμη, στην έκθεση υπογραμμίζεται η πρόοδος που έχει γίνει στις συνομιλίες, δίνετε στήριξη στις προσπάθειες των δυο ηγετών στην εφαρμογή των ΜΟΕ, ενώ καλωσορίζεται η κατάθεση χαρτών στη διάσκεψη της Γενεύης 1, με τη συμμετοχή των εγγυητριών δυνάμεων και της ΕΕ. Ταυτοχρόνως, παρέχεται στήριξη στην συνέχιση μιας τέτοιας διάσκεψης, προκειμένου να εξευρεθεί μια κοινών αποδεχτή συμφωνία στο κεφάλαιο των εγγυήσεων και της ασφάλειας και γενικότερα στη λύση του Κυπριακού.

Αποχώρηση Αττίλα και ΑΟΖ

Στην έκθεση καταγράφονται μια σειρά θετικών για την Κύπρο θέσεων όπως είναι : 1) Η έναρξη της αποχώρησης Τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο και η επιστροφή της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου κάτω υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, όπως το ψήφισμα 550 του ΄84 καθορίζει. 2) Η αποχή από μέρους της Τουρκίας ενεργειών, που αλλάζουν τη δημογραφική ισορροπία του νησιού μέσω της πολιτικής των παράνομων εποίκων. 3) Η εγκωμιαστική αναφορά στο έργο της Επιτροπής για την διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων και η υπογράμμιση ότι πρέπει να βελτιωθεί η πρόσβαση προς τις στρατιωτικές περιοχές. 4) Η αναγνώριση του δικαιώματος της Κυπριακής Δημοκρατίας να συνάπτει διμερείς συμφωνίες στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη. Η Τουρκία καλείται να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών μελών συμπεριλαμβανόμενων και των δικαιωμάτων που αφορούν στην έρευνα και την εκμετάλλευση φυσικών πηγών, όπως το κοινοτικό κεκτημένο και το διεθνές δίκαιο καθορίζουν. 5) Η εμπλοκή της Τουρκίας σε ειρηνικές διευθετήσεις των διαφιλονικιών, που έχει με αλλά κράτη, και αποχή από απειλές ή δράσεις, που μπορούν να επιφέρουν αρνητικά αποτελέσματα. Μέσα σε αυτή τη λογική, η Τουρκιά καλείται να σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και τον χάρτη του ΟΗΕ.

Η Χάλκη και οι Νεο-Ναζί

Σε γενικό επίπεδο η έκθεση για τη Τουρκιά έχει αρνητικό χαρακτήρα λόγω του τρόπου με τον οποίο ενεργεί το καθεστώς Ερντογάν. Είναι γι’ αυτό το λόγο, που όχι μόνο καταγράφονται οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων και λοιπών δημοκρατικών δικαιωμάτων σε όλα τα επίπεδα, από τις μειονότητες ως την ελευθέρια του Τύπου και του διαδικτύου, αλλά, ταυτοχρόνως, καθίσταται σαφές στην Τουρκιά ότι, εάν δεν αλλάξει στάση της και εάν εφαρμόσει την θανατική ποινή, κινδυνεύει να υποστεί διακοπή της ενταξιακής της πορείας. Σημειώνεται, πάντως, ότι οι Τούρκοι αξιωματούχοι θα πρέπει να απέχουν από τη ρητορική μίσους σε βάρος των μειονοτήτων και ότι θα πρέπει να γίνονται σεβαστά τα θρησκευτικά δικαιώματα. Επί τη βάσει αυτής της λογικής, όπως τονίζεται, θα πρέπει να επαναλειτουργήσει η Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Αναφορά γίνετε και στην απελευθέρωση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες εφόσον η Άγκυρα εφαρμόσει τις προϋποθέσεις, οι οποίες ετέθησαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Τέλος γίνετε επίκληση των όσων η Επιτροπή της Βενετίας του Συμβουλίου της Ευρώπης αναφέρει σχετικά με το νέο Τούρκικο Σύνταγμα. ΄Οτι δηλαδή είναι αντιδημοκρατικό και ότι δεν συνάδει με τις δημοκρατικές αρχές και αξίες της ΕΕ και τα κριτήρια της Κοπεγχάγης. Σημαντικό είναι επίσης και το γεγονός ότι στο κείμενο καταδικάζονται οι δηλώσεις Ερντογάν με τις οποίες χαρακτηρίζει ηγεσίες των κρατών της Ευρώπης ως Νεο-Ναζιστικές.

Keywords