ΠΟΥ: Δεσμεύεται για μια ανεξάρτητη αξιολόγηση των χειρισμών του Οργανισμού

Ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) δήλωσε σήμερα ότι θα ξεκινήσει μια ανεξάρτητη αξιολόγηση της διαχείρισης της υγειονομικής κρίσης από την υπηρεσία αυτή των Ηνωμένων Εθνών "το συντομότερο κατάλληλο διάστημα" και υποσχέθηκε διαφάνεια και λογοδοσία.
 

"Όλοι έχουμε να διδαχτούμε κάτι από την πανδημία. Κάθε χώρα και κάθε οργανισμός θα πρέπει να εξετάσει τη διαχείριση της κρίσης που έκανε και να διδαχτεί από αυτήν την εμπειρία. Ο ΠΟΥ υπόσχεται διαφάνεια, λογοδοσία και συνεχή βελτίωση", είπε ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ

Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, κατά την έναρξη των εργασιών της Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας (της ετήσιας συνέλευσης των 194 χωρών του ΠΟΥ), η οποία εξαιτίας της πανδημίας θα πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά στην ιστορία του Οργανισμού με τηλεδιάσκεψη και αντί των τριών εβδομάδων που είναι η συνήθης διάρκειά της θα περιοριστεί σε μόλις δύο ημέρες.

Ο Τέντρος ευχαρίστησε τους συμμετέχοντες για την "ισχυρή τους στήριξη προς τον ΠΟΥ αυτή την κρίσιμη περίοδο" και τόνισε ότι η επανεξέταση των χειρισμών του Οργανισμού θα πρέπει να περιλαμβάνει ευθύνη από "όλους τους εμπλεκόμενους, καλή τη πίστει".

"Ο κίνδυνος παραμένει υψηλός και έχουμε μεγάλο δρόμο μπροστά μας", σημείωσε.

Τα ορολογικά τεστ αντισωμάτων (Σ.τ.Σ: με τα οποία διαπιστώνεται, εκ των υστέρων, εάν κάποιος έχει εκτεθεί στον ιό ανιχνεύοντας τα αντισώματα που έχουν αναπτυχθεί στον οργανισμό του) σε μερικές χώρες έδειξαν ότι το πολύ 20% των πληθυσμών έχει μολυνθεί με κορωνοϊό, είπε.

Στο μεταξύ, ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, ο πρώτος Αφρικανός που τίθεται επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), αντιμετωπίζει τη μεγάλη πρόκληση να συντονίσει την αντίδραση της υπηρεσίας αυτής του ΟΗΕ απέναντι στην πανδημία του κορωνοϊού που πλήττει όλον τον κόσμο και έχει περιπλέξει τις σινοαμερικανικές σχέσεις.

Ο Αιθίοπας πρώην υπουργός Υγείας και πρώην υπουργός Εξωτερικών βρίσκεται στο επίκεντρο της παγκόσμιας προσπάθειας καταπολέμησης της COVID-19 από την οποία έχουν ήδη πεθάνει πάνω από 300.000 άνθρωποι, ενώ σχεδόν πέντε εκατομμύρια είναι τα κρούσματα του κορωνοϊού σε παγκόσμιο επίπεδο.

Εν μέσω της πανδημίας, ο Τέντρος είπε ότι η συνέλευση αυτή "θα είναι μια από τις σπουδαιότερες από την ημέρα της ίδρυσης (του ΠΟΥ), το 1948".

Οι χώρες μέλη ευελπιστούν να υιοθετήσουν ομόφωνα ένα ψήφισμα με το οποίο θα κάνουν έκκληση για την ανάληψη κοινής δράσης απέναντι στην κρίση, αλλά οι προσπάθειες έχουν επισκιαστεί από τις σταθερά επιδεινούμενες σχέσεις ανάμεσα στις δύο ισχυρότερες οικονομίες στον κόσμο.

Την περασμένη εβδομάδα ο Τραμπ απείλησε να διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις με την Κίνα, απ`όπου ξεκίνησε ο ιός στα τέλη του 2019, με αφορμή τον ρόλο της στην εξάπλωση της COVID-19 και έχει επανειλημμένως διατυπώσει ανυπόστατες κατηγορίες εις βάρος του Πεκίνου ότι ο ιός προήλθε από κινεζικό εργαστήριο.

Η μεγαλύτερη πρόκληση

Ο Αμερικανός πρόεδρος άλλωστε έχει αυξήσει την κριτική εις βάρος του ίδιου του Τέντρος και του ΠΟΥ, τους οποίους κατηγορεί για πολύ στενούς δεσμούς με την Κίνα και για κακοδιαχείριση της απάντησης στην πανδημία.

Τον περασμένο μήνα μάλιστα ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε ότι η Ουάσινγκτον, που συνεισφέρει περισσότερο στην υπηρεσία αυτήν των Ηνωμένων Εθνών, θα διακόψει την χρηματοδότηση.

Η πανδημία, σε συνδυασμό με την απειλή διακοπής της αμερικανικής χρηματοδότησης, συνιστά σαφώς την μεγαλύτερη μέχρι σήμερα πρόκληση στην τριετή θητεία του Γενικού Διευθυντή του ΠΟΥ.

Αλλά ο 55χρονος Τέντρος, ειδικός στην ελονοσία με πτυχία από την Βρετανία στην Δημόσια Υγεία και στην Ανοσολογία, και το πρώτο εκλεγμένο πρόσωπο στην ιστορία του ΠΟΥ, θα πρέπει να έχει την νομιμότητα και την ισχυρή στήριξη για να ξεπεράσει αυτή την δύσκολη κατάσταση.

Φημίζεται για την φιλική του προσέγγιση και για την τάση του να αποκαλεί τους πάντες--από τους συναδέλφους του ως τους παγκόσμιους ηγέτες--"αδελφέ" ή "αδελφή", γεγονός που τον κάνει να ξεχωρίζει από την προκάτοχό του, την διάσημη για το ψυχρό της ύφος Μάργκαρετ Τσαν από την Κίνα.

Εξάλλου, οι χειρισμοί του της κρίσης έχουν αποσπάσει παγκόσμιους επαίνους.

"Ο Τέντρος είναι ο καλύτερος γενικός διευθυντής με τον οποίον έχω συνεργαστεί, ίσως μετά την Γκρο Χάρλεμ Μπρούντλαντ", λέει ο γνωστός Αμερικανός επιδημιολόγος Λάρι Μπρίλιαντ στο AFP, αναφερόμενος στην πρώην πρωθυπουργό της Νορβηγίας, η οποία διετέλεσε επικεφαλής του ΠΟΥ από το 1998 ως το 2003.

"Είναι υπερβολικά έξυπνος, ανοιχτός, ειλικρινής και βασίζεται στην επιστήμη", τονίζει ο ίδιος.

"Πολιτικοποιώντας" την πανδημία

Παρότι σχεδόν πάντα έχει ένα μειδίαμα, ο Τέντρος έχει φανερώσει και μια εκρηκτική πλευρά του.

Έπειτα από ένα σφυροκόπημα επικρίσεων από τον Τραμπ τον περασμένο μήνα, ο Τέντρος προειδοποίησε ότι "αν δεν θέλετε πολλές περισσότερες σακούλες πτωμάτων τότε να αποφεύγετε την πολιτικοποίηση" της πανδημίας.

Κατά την τηλεδιάσκεψη της 8ης Απριλίου ο επικεφαλής του ΠΟΥ αποκάλυψε επίσης ότι επί μήνες αντιμετωπίζει μια εκστρατεία λάσπης εναντίον του, που περιλαμβάνει ρατσιστικά σχόλια και απειλές κατά της ζωής του.

"Δεν δίνω δεκάρα...είμαι περήφανος που είμαι μαύρος ή περήφανος που είμαι νέγρος", σχολίασε.

Ο Τέντρος έχει επίσης δεχτεί έντονες πιέσεις σχετικά με την Ταϊβάν, η οποία έπειτα από την επιθυμία της Κίνας αποκλείστηκε από τον ΠΟΥ και από άλλους διεθνείς οργανισμούς, εν μέσω αυξανόμενων εκκλήσεων να της δοθεί πρόσβαση στην Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας.

Η Ταϊβάν, όπως και ο Τραμπ, έχει ασκήσει έντονη κριτική εις βάρος του ΠΟΥ και του επικεφαλής του κατηγορώντας τους ότι πολύ εύκολα πιστεύουν το Πεκίνο και εξαίρουν τους χειρισμούς της Κίνας στην επιδημία.

Ταυτόχρονα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μαίνεται μια μάχη ανάμεσα σε δύο στρατόπεδα: σε όσους είναι υπέρ του Τέντρος και σε εκείνους που είναι κατά. Ο ίδιος ο επικεφαλής του ΠΟΥ συμμετέχει σε αυτή τη διαδικασία αναπαράγοντας στο Twitter μηνύματα υποστήριξης από πολλούς Αφρικανούς ηγέτες, από άλλα πολιτικά πρόσωπα και από επιστήμονες.

Εξάλλου, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες επέκρινε σήμερα από το βήμα της Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας τις χώρες που "αγνόησαν τις συστάσεις" του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την πανδημία, εκτιμώντας ότι ο κόσμος τώρα πληρώνει "μεγάλο τίμημα" εξαιτίας των διαφορετικών στρατηγικών που ακολουθήθηκαν.

"Είδαμε εκφράσεις αλληλεγγύης, αλλά πολύ λίγη ενότητα στην απάντησή μας στην covid-19. Οι χώρες ακολούθησαν διαφορετικές στρατηγικές, συχνά αντικρουόμενες, και πληρώνουμε μεγάλο τίμημα για αυτό", τόνισε ο Γκουτέρες στην έναρξη της Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας, της ετήσιας συνέλευσης των 194 χωρών του ΠΟΥ, η οποία γίνεται μέσω τηλεδιάσκεψης για πρώτη φορά.  

"Πολλές χώρες αγνόησαν τις συστάσεις του ΠΟΥ. Κατά συνέπεια ο ιός εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο και αυτή τη στιγμή κατευθύνεται προς τις χώρες του νότου, όπου ενδέχεται να έχει ακόμη πιο καταστροφικές επιπτώσεις και κινδυνεύουμε να δούμε νέες κορυφώσεις και νέα κύματα", πρόσθεσε ο ίδιος.

Ο ΠΟΥ δεν είχε εκφέρει άποψη για την επιβολή lockdown στις χώρες όμως είχε συστήσει να γίνονται διαγνωστικά τεστ, να απομονώνονται και να λαμβάνουν συστηματική θεραπεία τα ύποπτα κρούσματα. Επιπλέον έχει ζητήσει να γίνονται σεβαστοί οι κανόνες κοινωνικής αποστασιοποίησης προκειμένου να περιοριστεί η εξάπλωση της covidd-19.

Οι χώρες ακολούθησαν τις συστάσεις αυτές με διάφορους τρόπους και σε διαφορετικά στάδια της επιδημίας.

"Ο ΠΟΥ είναι αναντικατάστατος. Έχει ανάγκη αυξημένους πόρους, κυρίως για να προσφέρει στήριξη στις αναπτυσσόμενες χώρες, οι οποίες θα πρέπει να αποτελούν τη μεγαλύτερή μας φροντίδα", υπογράμμισε ο Γκουτέρες, την ώρα που η πανδημία εξαπλώνεται με γοργούς ρυθμούς στο νότιο ημισφαίριο και στην Αφρική όπου το σύστημα υγείας είναι σχεδόν ανύπαρκτο.

"Η προστασία των αναπτυσσόμενων χωρών δεν είναι ένα ζήτημα φιλανθρωπίας ή γενναιοδωρίας, αλλά ένα ζήτημα ξεκάθαρου κοινού συμφέροντος. Οι χώρες του βορρά δεν θα μπορέσουν να εξαλείψουν την covid-19, αν οι χώρες του νότου δεν την εξουδετερώσουν την ίδια ώρα", κατέληξε ο Γκουτέρες.

ΠΟΥ

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατηγορείται από τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι τελεί υπό την επιρροή της Κίνας, η οποία βαρύνεται από τις υποψίες της Ουάσινγκτον ότι ευθύνεται για την πανδημία έπειτα από ατύχημα στο Ιολογικό Ινστιτούτο της Γουχάν και ότι φρόντισε να αποκρύψει τον κίνδυνο.

Η πρώτη εστία της επιδημίας στη Γουχάν

Στις 31 Δεκεμβρίου 2019, η Κίνα αποκαλύπτει την ύπαρξη μίας εστίας περιστατικών πνευμονίας στην πόλη Γουχάν, της επαρχίας Χουμπέι. Συνολικά, έχουν καταγραφεί 44 κρούσματα, ανάμεσά τους και 11 που πάσχουν από οξεία μορφή της νόσου.

Την 1η Ιανουαρίου 2020, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει στην έδρα του στην Γενεύη ένα κέντρο διαχείρισης κρίσης, θέτοντας σε συναγερμό τον οργανισμό.

Στις 4 Ιανουαρίου, ο ΠΟΥ ανακοινώνει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την ύπαρξη εστίας πνευμονίας - χωρίς θάνατο - στην πόλη Γουχάν. Στις 5 Ιανουαρίου δίνει στην δημοσιότητα την πρώτη ανακοίνωση για τον νέο ιό.

Στις 10 Ιανουαρίου, ο ΠΟΥ δημοσιεύει τεχνική οδηγία που απευθύνεται στις 194 χώρες μέλη για την διάγνωση και την διαχείριση πιθανών κρουσμάτων. Εκείνη την στιγμή τα επιστημονικά δεδομένα δημιουργούν την εντύπωση ότι "η πιθανότητα για μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο είναι από μηδενική έως περιορισμένη", σύμφωνα με τον ΠΟΥ.

Πρώτα κρούσματα στο εξωτερικό

Στις 11 Ιανουαρίου, η Κίνα κοινοποιεί στον ΠΟΥ την γενετική ακολουθία του νέου κορονοϊού.

Στις 13 Ιανουαρίου, η Ταϊλάνδη ανακοινώνει το πρώτο εισαγόμενο κρούσμα στο έδαφός της.

Στις 14 Ιανουαρίου, η Maria van Kerkhove, επιδημιολόγος και εκ των υπευθύνων για την διαχείριση της επιδημίας στον ΠΟΥ,  παραδέχεται κατά την διάρκεια συνέντευξης Τύπου μία "πιθανότητα μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο, αλλά περιορισμένη" και ότι υπάρχει κίνδυνος εξάπλωσης της επιδημίας. Ο ΠΟΥ διευκρινίζει ότι οι παρατηρήσεις στηρίζονται σε 41 επιβεβαιωμένα κρούσματα, "κυρίως μέλη του ίδιου οικογενειακού περιβάλλοντος".

Στις 20 και 21 Ιανουαρίου, εμπειρογνώμονες του ΠΟΥ από την Κίνα και την περιοχή του Δυτικού Ειρηνικού μεταβαίνουν στην Γουχάν.

Στις 22 Ιανουαρίου διαπιστώνουν ότι υπάρχει μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο στην Γουχάν, σε περίπτωση στενής επαφής εντός του πυρήνα της οικογένειας ή στο πλαίσιο παροχής ιατρικής φροντίδας, αλλά "περαιτέρω έρευνες είναι αναγκαίες  για την κατανόηση του πλήρους  μηχανισμού της μετάδοσης".

Στις 22 και 23 Ιανουαρίου, ο διευθυντής του ΠΟΥ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους συγκαλεί επείγουσα συνεδρίαση της επιτροπής κρίσης, που απαρτίζεται από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, για να εξετασθεί εάν υπάρχει ανάγκη για την κήρυξη "κατάσταση έκτακτης για την δημόσια υγεία σε διεθνές επίπεδο". Στην επιτροπή δεν εξασφαλίζεται  συναίνεση και ορίζεται νέα συνεδρίαση σε δέκα ημέρες.

Στις 28 Ιανουαρίου μία αντιπροσωπεία του ΠΟΥ υπό τον Τέντρος αναχωρεί για την Κίνα. Ο ΠΟΥ και ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ συμφωνούν για την αποστολή επι τόπου  διεθνούς επιστημονικής ομάδας.

Από την έκτακτη ανάγκη στην πανδημία

Στις 30 Ιανουαρίου, ο ΠΟΥ κηρύσσει την επιδημία του νέου κορωνοϊού "έκτακτη ανάγκη δημόσιας υγείας σε διεθνές επίπεδο".

Από τις 16 έως τι 24 Φεβρουαρίου, επιστημονική αποστολή με ειδικούς από τις ΗΠΑ, την Κίνα, την Γερμανία, την Ιαπωνία, την Νότια Κορέα, την Νιγηρία, την Ρωσία την Σιγκαπούρη και τον Καναδά φθάνει στην Γουχάν.

Στις 24 Φεβρουαρίου, ομάδα ειδικών του ΠΟΥ και του ECDC (Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων) φθάνει στην Ιταλία, η οποία μέλλει να εξελιχθεί , μετά την Κίνα, σε επίκεντρο της επιδημίας στον κόσμο.

Στις 11 Μαρτίου, ο ΠΟΥ κηρύσσει πανδημία, ωστόσο τονίζει ότι "το 90% των κρουσμάτων απαντάται σε τέσσερις μόνο χώρες, ότι 81 χώρες δεν έχουν αναφέρει κανέναν κρούσμα και 57 χώρες έχουν αναφέρει 10 ή λιγότερα κρούσματα".

Στις 9 Απριλίου, ο ΠΟΥ δημοσιεύει χρονολόγιο των δηλώσεών του για να απαντήσει σε επικρίσεις που του απευθύνονται για καθυστερημένη αντίδραση.

Στις 24 Απριλίου, ο ΠΟΥ απευθύνει έκκληση στις χώρες μέλη για επιτάχυνση της ανάπτυξης, την παραγωγής και της διάθεσης θεραπειών και εμβολίων και την διασφάλιση οικουμενικής πρόσβασης σε αυτά.

Στις 27 Απριλίου, ο ΠΟΥ απευθύνει έκκληση στις χώρες που αρχίζουν να αίρουν τα μέτρα της καραντίνας να κάνουν διαγνωστικά τεστ, να απομονώνουν και να αντιμετωπίζουν τα περιστατικά διασφαλίζοντας ότι τηρούνται τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης, προειδοποιώντας για τον κίνδυνο δεύτερου κύματος της επιδημίας Covid-19.

Στις 14 Μαΐου, ο ΠΟΥ κάνει την εκτίμηση ότι ο νέος κορωνοϊός είναι πιθανόν "να μην εξαφανισθεί ποτέ" και να εξελιχθεί σε μία νόσο με την οποία θα πρέπει να μάθει να ζει η ανθρωπότητα.

Διαβάστε επίσης 

Ένα μόνο κρούσμα εντοπίστηκε σήμερα στην Κύπρο 

Χώροι εστίασης: Τι δεν θα ανοίξει τελικά την Πέμπτη

90 τεστ για κορωνοϊό στο Λύκειο Αραδίππου μετά τα κρούσματα

Καθ. Καραγιάννης:Σύμμαχός μας ο καύσωνας-Η ζέστη δεν βοηθά τον ιό

Πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ-Reuters-AFP