Η δεκάδα των κορυφαίων ποδοσφαιρικών επαναστάσεων

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες ακυρώθηκαν. Τα πρωταθλήματα παίρνουν διαρκώς και νέες παρατάσεις. Οι ευρωπαϊκές διοργανώσεις είναι άγνωστο αν θα ολοκληρωθούν. Η Λίβερπουλ αγωνιά αν θα μπορέσει να κατακτήσει τελικά τον τίτλο. Παντού, όλα αλλάζουν. Το 2020 θα είναι αναμφίβολα χρονιά-σταθμός σε όλα τα επίπεδα παγκοσμίως, όμως υπήρξαν και μικρότερες επαναστάσεις τα προηγούμενα χρόνια. Τέτοιες είχαμε πολλές στο ποδόσφαιρο, για να φτάσουμε να το παρακολουθούμε στη σημερινή του μορφή. Ακολουθούν οι κυριότερες των τελευταίων

10. Δύο και τρία και τέσσερα παιδιά…

Κάποτε ήταν μόλις δύο. Εκτός αν ήσουν ο Ντούσαν Μπάγεβιτς στη χρυσή σου εποχή στην ΑΕΚ, όπου μπορεί και να μην έκανες καμία και να ήσουν και πάλι άρχοντας… Το καθεστώς με τις αλλαγές στο ποδόσφαιρο αλλάζει διαρκώς και κυρίως μεταβάλλεται όσο το άθλημα γίνεται πιο αθλητικό, πιο απαιτητικό, πιο εξαντλητικό. Το 1994 επιτράπηκε η τρίτη αλλαγή στο ποδόσφαιρο, σε περίπτωση που τραυματιζόταν ο τερματοφύλακας. Το 1995 απελευθερώθηκε και πέρυσι προστέθηκε και η τέταρτη αλλαγή αν το ματς οδηγηθεί στην παράταση. Παράλληλα, είχαμε αλλαγές και στους αναπληρωματικούς. Έγινε πέντε το 1996 και είναι μόλις δώδεκα χρόνια που επιτρέπεται να υπάρχουν εφτά στον πάγκο.

9. Women can play!

Το θέμα προφανώς και δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στην Ελλάδα, αλλά παγκοσμίως είναι κάτι το οποίο ενδιαφέρει την κοινή γνώμη και έχει προεκτάσεις τόσο στα υπόλοιπα αθλήματα, όσο και στην κοινωνία εν γένει. Φυσικά και η ισότητα των δύο φύλων είναι σημαντική, όσο είναι για κάποιες αθλήτριες και η ισότητα στις αμοιβές. Η Νορβηγία ήταν η πρώτη που αποδέχτηκε το αίτημα των ποδοσφαιριστριών εν έτει 2017, ωστόσο ακόμα δεν το έχει κάνει πράξη. Το κίνημα για ίσες αμοιβές στο ποδόσφαιρο είναι ευρύ σε ολόκληρη τη Γηραιά Ήπειρο και, φυσικά, στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τον προηγούμενο Νοέμβριο σημειώθηκαν βήματα προόδου τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στην Αυστραλία και πρόκειται ξεκάθαρα για μια επανάσταση που έχει ακόμα δρόμο για να φτάσει στο τέλος της.

8. Coach, κάνα τάιμ άουτ θα πάρεις;

Κάποτε ακουγόταν ως ανέκδοτο, πρόσφατα έγινε πραγματικότητα και δε θα απορήσουμε αν το δούμε στο μέλλον όλο και συχνότερα. Αν η κλιματική αλλαγή και η άνοδος της θερμοκρασίας συνεχίσει με το ρυθμό που επισημαίνουν οι επιστήμονες, τότε ίσως στο κοντινό μέλλον να χρειάζονται χρόνο οι ποδοσφαιριστές και σε παιχνίδια που διεξάγονται τον Μάιο ή νωρίς τον Ιούνιο. Προς το παρόν, τα περίφημα τάιμ άουτ στο ποδόσφαιρο έχουν τη μορφή της «τη δροσιά του να’ χεις» των ποδοσφαιριστών προς τον διαιτητή, αφού γίνονται καθαρά και μόνο για λόγους υγείας. Εισήχθησαν κατόπιν πρότασης του Τσέζαρε Μαλντίνι στο μουντιάλ της Βραζιλίας, και έκτοτε υπάρχουν περιστασιακά και όποτε υπάρχει ανάγκη στη ζωή μας.

7. Μαθαίνοντας το σπορ…

Αλήθεια έχετε αναρωτηθεί πώς έχουν αλλάξει έτσι οι καιροί; Πώς φτάσαμε από να είναι κορυφαίος όποιος βάζει τα γκολ, στην στατιστική ανάλυση του παιχνιδιού; Προφανώς και η τεχνολογία κάνει τη διαφορά και μπορεί να μην φαίνεται στις παραδοσιακές αλλαγές του αθλήματος, όμως αναρωτηθείτε πόσο διαφορετικά είναι όλα από τότε που μπήκαν στη ζωή μας αυτά τα περίεργα μπουστάκια που κάνουν όλους τους ποδοσφαιριστές να μοιάζουν σα να έχουν καμπούρα. Η τεχνολογία εισήχθη το 2015 και ουσιαστικά έκτοτε ό,τι κάνουν οι ποδοσφαιριστές στο γήπεδο καταγράφεται κατευθείαν σε υπολογιστή. Μέτρα, χιλιόμετρα, ταχύτητα, επιτάχυνση, καρδιακοί σφυγμοί και ένας ολόκληρος κόσμος δυνατοτήτων ξεδιπλώθηκε μπροστά τα μάτια προπονητών, δημοσιογράφων, γυμναστών και στατιστικολόγων.

6. Μεγαλώνοντας τη λίμνη…

Κάποτε ήταν ο διαιτητής. Μετά άρχισαν όλοι να δίνουν λίγη σημασία και στους επόπτες. Έπειτα οι επόπτες έγιναν βοηθοί του διαιτητή για να αποκτήσουν λίγη περισσότερη αίγλη. Κατόπιν ήρθαν και οι βοηθοί των βοηθών του διαιτητή και τώρα αν συνυπολογίσουμε όσους μπορεί να συμμετέχουν στον… έλεγχο ενός παιχνιδιού, μπορεί να ξεπερνάμε και την ενδεκάδα. Οι βοηθοί γραμμής ήταν η πρώτη επανάσταση στο να υπάρχουν περισσότερα ανθρώπινα μάτια σε ένα παιχνίδι και εμφανίστηκαν πειραματικά για πρώτη φορά το 2009. Σταδιακά, υιοθετήθηκαν στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, στα μεγάλα τουρνουά, ενώ χρησιμοποιούνται και σε κάποια πρωταθλήματα.

5. Πόσο είχες οικονομικά;

Το λένε Financial Fair Play. FFP, εν συντομία. Για να καταλάβεις ακριβώς πώς λειτουργεί πρέπει να έχεις τελειώσει οικονομική σχολή, να έχεις κάνει μεταπτυχιακό, δυο-τρία master και πάλι μπορεί να την πατήσεις. Τι είναι αυτό το μέτρο που μπήκε στο ποδόσφαιρο ως Ρομπέν των δασών που θέλει να τα παίρνει από τους πλούσιους και να τα δίνει στους φτωχούς; Με λίγα λόγια είναι ένα μέτρο που εισήγαγε η UEFA το 2010 προκειμένου να ελέγξει τα έξοδα των ομάδων και να υπάρχει ισοσκέλιση με τα έσοδα. Στόχος είναι η εύρυθμη λειτουργία των σωματείων, ο εκμηδενισμός των… δωρεών του πλούσιου προέδρου, αλλά και η ισορροπία στο ποδόσφαιρο. Εφαρμόστηκε σε μια εποχή που άρχισε η ψαλίδα να ανοίγει και μέχρι σήμερα έχουν επιβληθεί ποινές, με αποκορύφωμα τον προ κορωνοϊού αποκλεισμό της Μάντσεστερ Σίτι.

4. Η επανάσταση πνίγηκε στο… χρήμα!

Ήρθε, είδε, πήρε ένα Euro η Ελλάδα και απήλθε! Η πιο αγαπημένη μας επανάσταση πρέπει να είναι εκείνη του «ασημένιου γκολ». Να ζήσουμε να το θυμόμαστε και είναι δεδομένο ότι θα το θυμόμαστε για πάντα, αφού χάρη στον κανονισμό που επέζησε μια διετία, η Ελλάδα πήγε στον τελικό. Εν αρχήν, ωστόσο, ήταν το «χρυσό» γκολ, δηλαδή το γκολ που τελείωνε κατευθείαν το ματς το οποίο θα πήγαινε στην παράταση. Διατηρήθηκε από το 1993 ως το 2003 και αντικαταστάθηκε από το ασημένιο γκολ, του οποίου η ερμηνεία είναι λίγο διαφορετική: Σε όποιο ημίχρονο της παράτασης έμπαινε το γκολ, θα παιζόταν ως το φινάλε του και μετά έληγε ο αγώνας. Ο κανονισμός καταργήθηκε δύο χρόνια αργότερα και το γκολ του Τραϊανού Δέλλα ήταν το μοναδικό που σημειώθηκε σε διεθνές ματς.

3. Στερνή μου γνώση να σε είχα πρώτα…

Μέχρι το 2010 εκείνοι που φώναζαν, έβρισκαν τοίχο. Χτυπούσαν στου κουφού την πόρτα, και όπου κουφός ήταν μέχρι και ο Σεπ Μπλάτερ που δεν ήθελε η τεχνολογία να υπερκεράσει τον ανθρώπινο παράγοντα στο ποδόσφαιρο. Μετά, ήρθε το Παγκόσμιο Κύπελλο στην Αφρική, ήρθε η βολίδα του Φρανκ Λάμπαρντ, ήρθε το λάθος των διαιτητών και ήρθε σταδιακά και η goal-line technology. Για να έρθει, χρειάστηκε ακόμα ένα λάθος σε μεγάλη διοργάνωση και αφού πείσθηκε και ο Μισέλ Πλατινί, ξεκίνησαν οι διαδικασίες. Η έγκριση για την τεχνολογία γραμμής ήρθε μετά το Euro 2012 και χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά σε μεγάλη διοργάνωση στην Premier League το 2013-14. Σήμερα, χρησιμοποιείται σε όλες τις μεγάλες διοργανώσεις και στα περισσότερα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα.

2. Var-άτε βιολιτζήδες!

Ενδεχομένως σε πέντε χρόνια από τώρα να είναι στην κορυφή. Ενδεχομένως να υπάρχει κάποια άλλη τεχνολογική ή αγωνιστική επανάσταση (π.χ. να καταργηθεί το οφσάιντ) που θα το ρίξει πιο κάτω στην ιεραρχία. Το σίγουρο είναι ότι το VAR ή για να το γράψουμε ολοκληρωμένο το Video Assistant Referee είναι η μεγαλύτερη καινοτομία στο ποδόσφαιρο για τον 21ο αιώνα και μετά τη χρήση του στο Μουντιάλ του 2018 χρησιμοποιείται σχεδόν σε όλο τον κόσμο. Ξεκίνησε πειραματικά το 2016 από τις Ηνωμένες Πολιτείες, χρησιμοποιήθηκε στο Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων το ίδιο καλοκαίρι και σιγά-σιγά μπήκε στα μεγάλα πρωταθλήματα για τη σεζόν 2017-18. Μπουντεσλίγκα και Καμπιονάτο ήταν τα πρώτα που το καλωσόρισαν για να φτάσουμε να το υιοθετήσει στο Champions League και η UEFA μετά από δεκάδες διαιτητικά λάθη και υπό την πίεση της κοινής γνώμης τον Φεβρουάριο του 2019.

1.Στέκει ακόμα πρώτος…

Μπορεί να έχουν περάσει 25 χρόνια από τότε και η ιστορία του ιδίου να μην είχε σε ποδοσφαιρικό ή ανθρώπινο επίπεδο όμορφη συνέχεια, ωστόσο το 1995 ένας Βέλγος ποδοσφαιριστής έφερε τη μεγαλύτερη επανάσταση στο ποδόσφαιρο. Το ευρωπαϊκό δικαστήριο αποφάνθηκε ότι βάσει του άρθρου 48 της Συνθήκης της Ρώμης του 1957 οι Ευρωπαίοι πολίτες και κατά συνέπεια ποδοσφαιριστές μπορούν να μετακινούνται ελεύθερα μέσα στην ευρωπαϊκή ένωση. Ο Ζαν-Μαρκ Μποσμάν άλλαξε το ποδόσφαιρο σε παγκόσμιο επίπεδο (σ.σ. συνυπολογίστε και πόσα ευρωπαϊκά διαβατήρια αποκτήθηκαν) και κατά συνέπεια άλλαξε τον παγκόσμιο, ομαδικό αθλητισμό, αφού ακολούθησαν και τα υπόλοιπα σπορ. Ήταν και είναι μέχρι σήμερα η σπουδαιότερη επανάσταση.