Δυο υπάλληλοι του ΡΙΚ εκτοξεύτηκαν κλίμακα - Στον Γ.Ε ο Ελεγκτής

Το ιστορικό δυο υπαλλήλων που εκτοξεύτηκαν σε κλίμακα κατήγγειλαν στην Ελεγκτική Υπηρεσία. Η Υπηρεσία ερεύνησε την εν λόγω καταγγελία που αφορά ευνοϊκή μεταχείριση δύο συνεργατών αορίστου χρόνου, οι οποίοι αναβαθμίστηκαν από την Κλίμακα Α4-7(ii) στην 7η βαθμίδα της Κλίμακας Α10.

Υπενθυμίζεται ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία δημοσιοποίησε την ειδική έκθεση για το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου, η οποία εντοπίζει πράματα και θάματα.

Από στοιχεία

που ζήτησε η Ελεγκτική από το Ίδρυμα, διαφάνηκε ότι οι δύο συνεργάτες εργοδοτούνταν ο ένας ως ενταγμένος στην Κλίμακα Α4-7(ii) και ο άλλος με ειδικό συμβόλαιο.

Τη δική του θέση εντωμεταξύ, για τα ευρήματα του Ελεγκτή σε ότι αφορά δυο υπαλλήλους του ιδρύματος που εκτοξεύτηκαν μισθολογικά έδωσε μιλώντας στο SigmaLive ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΡΙΚ.

Οι εν λόγω συνεργάτες απασχολούνταν ως έκτακτοι με τα ίδια καθήκοντα και αριθμό ωρών με αυτά των τακτικών συνεργατών. Η συμφωνία προέβλεπε ένταξη των συνεργατών σε μισθοδοτικές κλίμακες από 1.11.2007, με αναγνώριση της υπηρεσίας τους στο Ίδρυμα για σκοπούς τοποθέτησής τους στην ανάλογη βαθμίδα, με όλα τα ωφελήματα των τακτικών συνεργατών, συμπεριλαμβανομένων ετήσιας προσαύξησης, κυβερνητικού επιδόματος βάρδιας, επιδόματος υπερωρίας και ένταξης στο Ταμείο Προνοίας μετά την πάροδο έξι μηνών αφότου γίνουν αορίστου διάρκειας. Ορισμένοι συνεργάτες αρνήθηκαν τότε να ενταχθούν σε μισθοδοτική κλίμακα και παρέμειναν στο Ίδρυμα με ειδικό συμβόλαιο.

Ο ένας εκ των δύο συνεργατών είχε εργαστεί στο Ίδρυμα την περίοδο 1990 – 2001, οπότε και παραιτήθηκε από το Ίδρυμα για να εργαστεί σε ιδιωτικό σταθμό. Το 2009 επαναπροσλήφθηκε «ως εξειδικευμένος και έμπειρος δημοσιογράφος για ειδικά θέματα με το καθεστώς συνεργάτη ορισμένου χρόνου», με μισθό €1.950 μηνιαίως, ο οποίος αυξήθηκε σε €2.193 το 2011 και σε €2.762 το 2012. Πριν την πρόσφατη ένταξή του στην 7η βαθμίδα της Κλίμακας Α10, ο μεικτός μισθός του ήταν €2.777, συν περίπου €200 επίδομα σύνταξης, ενώ τώρα έχει αυξηθεί σε €3.676. Αυτό σημαίνει αύξηση μισθού της τάξης των €700 μηνιαίως, ενώ είχε προσληφθεί «εξειδικευμένος και έμπειρος δημοσιογράφος» και συνεπώς δεν ετίθετο θέμα ότι εκτελούσε καθήκοντα διαφορετικά από αυτά για τα οποία είχε προσληφθεί.

Το 2013 οι δύο συνεργάτες καταχώρησαν στο Δικαστήριο Εργατικών Διαφορών αιτήσεις με απαίτηση για τοποθέτησή τους σε υψηλότερες κλίμακες από αυτές που υπηρετούσαν, με το αιτιολογικό ότι τους είχαν ανατεθεί και εκτελούσαν καθήκοντα Συντάκτη και όχι του Βοηθού Συντάκτη, όπως ήταν η θέση τους.
Στις 18.6.2019, το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος, με το αιτιολογικό της απόσυρσης των αιτήσεων ενώπιον του Δικαστηρίου, στο πλαίσιο ενός εξώδικου συμβιβασμού και δήθεν επειδή έτσι θα προστατευόταν ο ευρύτερος δημόσιος τομέας από τις αρνητικές συνέπειες μιας δικαστικής απόφασης, ως εάν το Διοικητικό Συμβούλιο να είχε αρμοδιότητα, χωρίς μάλιστα καμία διαβούλευση με την Κυβέρνηση, να αναλάβει αυτόκλητα τον ρόλο του προστάτη του δημόσιου συμφέροντος στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, αποφάσισε να αναβαθμίσει τον ένα συνεργάτη από την Κλίμακα Α4-7(ii), στην οποία ήταν ενταγμένος (μεικτός μισθός €2.925 + περίπου €200 ως επίδομα σύνταξης) στην 7η βαθμίδα της Κλίμακας Α10 (μεικτός μισθός €3.676) και να τοποθετήσει στην ίδια κλίμακα τον άλλο συνεργάτη, ο οποίος, όπως αναφέρεται πιο πάνω, εργαζόταν με ειδικό συμβόλαιο.

Προτού πάρει την απόφαση αυτή, το Διοικητικό Συμβούλιο έλαβε υπόψη τη θέση του νομικού του συμβούλου ότι νομιμοποιείται να αυξήσει την αμοιβή οποιουδήποτε συνεργάτη αορίστου χρόνου, εφόσον αυτοί είναι εργοδοτούμενοι ιδιωτικού δικαίου.

Επί της πιο πάνω απόφασης, η Υπηρεσία σημειώνει τα ακόλουθα:

(α) Όπως αναφέρεται πιο πάνω και όπως παραδέχθηκε ο ίδιος ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος, το Οργανόγραμμα με τις θέσεις και μισθοδοτικές κλίμακες των συνεργατών αορίστου χρόνου υποβλήθηκε ως μέρος του υπομνήματος του Προϋπολογισμού του 2019 και εξηγεί και αναλύει το ποσό που περιλαμβάνεται στο Μέρος 300 του εγκριθέντος Προϋπολογισμού.

(β) Με βάση το άρθρο 111 του περί της Δημοσιονομικής Ευθύνης και του Δημοσιονομικού Πλαισίου Νόμου (Ν.20(I)/2014), τα αδικήματα για παραβάσεις όσον αφορά στις πιστώσεις ή άλλες διατάξεις του περί Προϋπολογισμού Νόμου, καθορίζονται στον περί της Διαχείρισης των Εσόδων και Δαπανών και του Λογιστικού της Δημοκρατίας Νόμο.

(γ) Με βάση το εδάφιο (1) του άρθρου 7 του περί της Λογιστικής και Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Χρηματοοικονομικού Ελέγχου της Δημοκρατίας Νόμου (Ν.38(Ι)/2014), ο Ελέγχων Λειτουργός οφείλει να ενεργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Προϋπολογισμού Νόμου και δυνάμει γενικών και ειδικών Κανονισμών, Διατάξεων και Οδηγιών που εκδίδει εκάστοτε ο Υπουργός Οικονομικών και εξουσιοδοτεί τη διενέργεια δαπανών μόνο όταν υπάρχουν ανάλογες πιστώσεις και μόνο μέσα στα όρια των προβλεπόμενων Κονδυλίων του οικείου Προϋπολογισμού. Με βάση δε το εδάφιο (2) του ιδίου άρθρου, Ελέγχων Λειτουργός ο οποίος εξουσιοδοτεί τη διενέργεια δαπάνης κατά παράβαση των διατάξεων του εδαφίου (1) διαπράττει ποινικό αδίκημα και ευθύνεται αστικά για κάθε τέτοια πληρωμή.

(δ)Σημειώνεται ότι και άλλοι συνεργάτες αορίστου χρόνου στο ίδρυμα, επίσης Βοηθοί Συντάκτες, φαίνεται να ασκούν καθήκοντα Συντάκτη και σε αυτούς το Ίδρυμα καταβάλλει επίδομα Υπεύθυνου Σύνταξης, κάτι που δεικνύει παραδοχή εκ μέρους του Ιδρύματος ότι ασκούν καθήκοντα Συντάκτη. Επίσης, υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις Βοηθών Συντακτών που παρουσιάζουν εκπομπές στην τηλεόραση και στο ραδιόφωνο, οι οποίοι μπορούν να ισχυριστούν ότι, για σκοπούς ίσης μεταχείρισης, θα πρέπει και εκείνοι να τύχουν ανάλογης αναβάθμισης. Συνεπώς σημειώνει η Ε.Υ υπάρχει μεγάλος κίνδυνος η απόφαση του Ιδρύματος για αναβάθμιση των δύο συνεργατών να ανοίξει τους ασκούς του Αιόλου, τόσο στο Ίδρυμα όσο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Με το προηγούμενο που έχει δημιουργηθεί, θα μπορούν οι προϊστάμενοι εργοδοτουμένων αορίστου χρόνου να αναθέτουν σε αυτούς εργασία που θα είναι ή θα φαίνεται ότι είναι, ανάλογης θέσης με υψηλότερη μισθοδοτική κλίμακα και οι υπάλληλοι θα δικαιούνται μισθοδοτική αναβάθμιση. Ήδη ο νομικός σύμβουλος του Ιδρύματος είχε επισημάνει, πριν ληφθεί η απόφαση για αναβάθμιση των δύο συνεργατών, ότι αποτελεί ευθύνη του Γενικού Διευθυντή του Ιδρύματος να εξετάσει κατά πόσο και άλλοι συνεργάτες του Ιδρύματος θα έχουν παρόμοιες απαιτήσεις.

Διαφαινόμενη ποινική υπόθεση

(ε)Στη βάση των πιο πάνω, η Υπηρεσία θα αποταθεί στον Γενικό Εισαγγελέα, ο οποίος θα αποφασίσει κατά πόσο συντρέχουν οι προϋποθέσεις διερεύνησης του ενδεχομένου διάπραξης ποινικών αδικημάτων από οποιοδήποτε πρόσωπο και κατά πόσο θα μπορούσε να αναζητηθούν αστικές αποζημιώσεις για την αναβάθμιση των δύο υπό αναφορά συνεργατών και οποιωνδήποτε άλλων εργοδοτουμένων αορίστου χρόνου που ενδεχομένως να πετύχουν ανάλογη αναβάθμιση, επικαλούμενοι το προηγούμενο που ενδεχομένως να κριθεί ότι δημιουργήθηκε από τη συγκεκριμένη απόφαση.

Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος ανέφερε στην Υπηρεσία ότι οι εν λόγω συνεργάτες το 2013 καταχώρισαν αιτήσεις ενώπιον του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών για αύξηση της μισθοδοσίας τους και ότι το ΡΙΚ δεν επιθυμούσε την έκδοση δυσμενούς απόφασης εναντίον του, η οποία ενδεχομένως να περιέπλεκε τα πράγματα. Το Ίδρυμα έλαβε συμβουλή από τον Νομικό του Σύμβουλο ότι, ως θέμα αρχής, το ΡΙΚ έχει τη δυνατότητα να αυξήσει την αμοιβή και τα ωφελήματα εργοδοτουμένων ιδιωτικού δικαίου, εάν κάτι τέτοιο απαιτούν τα γεγονότα και ότι η διακριτική ευχέρεια του Διοικητικού Συμβουλίου στον χώρο αυτό, θα πρέπει να εξασκείται σε εξαιρετικές περιπτώσεις.

Επίσης, αναφέρθηκε ότι ο Νομικός Σύμβουλος, στη γνωμάτευσή του, ημερ. 10.5.2019, έκαμε σαφές ότι οι απόψεις του περιορίζονταν στο «θέμα αρχής». Εν συνεχεία, ο Νομικός Σύμβουλος ενημέρωσε το ΡΙΚ αναφορικά με την πρόταση των εν λόγω συνεργατών για τοποθέτηση σε συγκεκριμένη βαθμίδα της Κλίμακας Α10, γεγονός που αποτελούσε και προϋπόθεση για εξωδικαστικό συμβιβασμό.

Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος ανέφερε επίσης ότι το Συμβούλιο αποφάσισε να τοποθετήσει τους εν λόγω συνεργάτες στη μισθολογική κλίμακα του Συντάκτη, ενόψει των καθηκόντων που επιτελούν και οι αιτήσεις ενώπιον του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών αποσύρθηκαν, χωρίς οποιαδήποτε ικανοποίηση για αναδρομικά, όπως ζητούσαν και χωρίς δικηγορικά έξοδα εναντίον του ΡΙΚ. Ανέφερε επίσης ότι οι δύο συνεργάτες ζητούσαν τοποθέτηση σε υψηλότερη μισθολογική κλίμακα από την Α10. Η απόφαση λήφθηκε επί τη βάσει του γεγονότος ότι οι δύο συνεργάτες προσφέρουν πολύ σημαντική υπηρεσία στο Ίδρυμα και έτσι το Συμβούλιο αποφάσισε να αυξήσει τα ωφελήματά τους, σύμφωνα και με τις προσπάθειες για εξώδικο συμβιβασμό, ώστε οι δύο συνεργάτες να συνεχίσουν τη σταδιοδρομία τους στο Ίδρυμα.

Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος εξέφρασε την άποψη ότι, ο όποιος περιορισμός στις κλίμακες των συνεργατών αορίστου χρόνου δεν αποτελεί μέρος του περί Προϋπολογισμού Νόμου, αλλά περιέχεται «στο επεξηγηματικό υπόμνημα του Προϋπολογισμού», που δεν αποτελεί κείμενο με νομική ισχύ. Στον Νόμο του Προϋπολογισμού περιλαμβάνεται μόνο το ποσό που διατίθεται για συνεργάτες αορίστου χρόνου και για το οποίο δεν έχει παρατηρηθεί υπέρβαση.

Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος διαβεβαίωσε ότι το ΡΙΚ δεν πρόκειται να προχωρήσει σε άλλες αναβαθμίσεις κλιμάκων και ότι στο μέλλον το ΄Ιδρυμα θα απευθύνεται γραπτώς όχι μόνο στο Τμήμα Διοίκησης και Προσωπικού του Υπουργείου Οικονομικών, όπου από αβλεψία δεν απευθύνθηκε το αντίστοιχο τμήμα του ΡΙΚ σε αυτή την περίπτωση, αλλά και στην Υπηρεσία μας για τη δέουσα καθοδήγηση.

Επίσης, μας ανέφερε ότι όσον αφορά στην παρούσα περίπτωση, το ΡΙΚ θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα για επικαιροποίηση με την κατάλληλη τροποποίηση του επεξηγηματικού υπομνήματος που αναφέρεται στους συνεργάτες αορίστου χρόνου και ότι και οι δύο δικαστικές διαδικασίες που είχαν καταχωρίσει οι συνεργάτες ενώπιον του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών αποσύρθηκαν και απορρίφθηκαν και ουδέν νομικό προηγούμενο έχει δημιουργηθεί. Μας ανέφερε ότι πρόκειται για εξαιρετική περίπτωση, της οποίας η διευθέτηση ουδόλως συνιστά προηγούμενο για άλλες περιπτώσεις.

Αιχμές Ελεγκτικής Υπηρεσίας

Η Υπηρεσία έχει την άποψη ότι η θέση του Ιδρύματος, πως δήθεν ένα νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου έχει την ευχέρεια, μόνο με δική του απόφαση και χωρίς έγκριση μέσω συμπληρωματικού ή του επόμενου Προϋπολογισμού, να αναβαθμίζει κλίμακες εργοδοτουμένων αορίστου χρόνου, επειδή ο κατάλογος με τις θέσεις και τις αντίστοιχες κλίμακες περιλαμβάνεται στο υπόμνημα του Προϋπολογισμού και όχι στο κείμενο που ψηφίζεται και δημοσιεύεται σε Νόμο, είναι από κάθε άποψη ανυπόστατη και απαράδεκτη. Το υπόμνημα του Προϋπολογισμού αναλύει το ποσό που δεικνύεται στο κείμενο που ψηφίζεται και οι βουλευτές αυτήν την ανάλυση έχουν κατά νουν όταν εγκρίνουν το ποσό.

Είναι άλλωστε σημαντικό ότι, σε εγκύκλιό του, ημερ. 6.6.2018, το Υπουργείο Οικονομικών έθεσε τις αρχές επί των οποίων τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου θα ετοίμαζαν τον Προϋπολογισμό του 2019 και ως τέτοια αρχή κατέγραψε ότι ο Προϋπολογισμός θα πρέπει να συνοδεύεται από Επεξηγηματικό Υπόμνημα, στο οποίο να επεξηγούνται επαρκώς όλες οι δαπάνες. Στην ίδια εγκύκλιο το Υπουργείο Οικονομικών είχε περιλάβει την αρχή της μη αναβάθμισης μισθοδοτικών κλιμάκων σε προσωπική βάση, η οποία τηρήθηκε από το Ίδρυμα κατά την ετοιμασία του προς ψήφιση Προϋπολογισμού και καταστρατηγήθηκε μετά την ψήφισή του. Ανάλογες αρχές έχουν περιληφθεί στην τελευταία εγκύκλιο του Υπουργείου Οικονομικών, ημερ. 5.6.2019, που αφορά στην ετοιμασία από τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου του Προϋπολογισμού τους για το 2020. Δηλαδή, το Ίδρυμα έλαβε στις 5.6.2019 εγκύκλιο για μη αναβάθμιση μισθοδοτικών κλιμάκων σε προσωπική βάση και στις 18.6.2019 αποφάσισε να πράξει ακριβώς το αντίθετο.

Άλλωστε, με βάση το εδάφιο 99(7) του περί της Δημοσιονομικής Ευθύνης και του Δημοσιονομικού Πλαισίου Νόμου, ο Υπουργός Οικονομικών δύναται, με εγκύκλιό του, να καθορίζει οποιαδήποτε απαίτηση όσον αφορά στο περιεχόμενο, στη δομή και στα συνοδευτικά έγγραφα των Προϋπολογισμών των οντοτήτων Γενικής Κυβέρνησης, όπως είναι το ΡΙΚ, το δε εδάφιο (1) του άρθρου 7 του περί της Λογιστικής και Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Χρηματοοικονομικού Ελέγχου της Δημοκρατίας Νόμου που αναφέρουμε πιο πάνω, εναποθέτει στον Ελέγχοντα Λειτουργό την ευθύνη να ενεργεί, όχι μόνο σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Προϋπολογισμού Νόμου (των οποίων κατά την άποψή μας υπήρξε παραβίαση), αλλά και δυνάμει των Οδηγιών που εκδίδει εκάστοτε ο Υπουργός Οικονομικών, που στην προκειμένη περίπτωση επίσης παραβιάστηκαν.Η Υπηρεσία διαφωνεί επίσης με τη θέση του Ιδρύματος ότι η απόφασή του δεν δημιουργεί προηγούμενο.

Αναβάθμιση μισθοδοτικής κλίμακας ενός γραφέα από την Α2-5-7 σε Α4-7 με αλλαγή του τίτλου του σε λειτουργό στήριξης

Κατ’ ανάλογο τρόπο με την πιο πάνω περίπτωση, το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος αποφάσισε στις 6.8.2019 όπως, σε συνεργάτη αορίστου χρόνου που είχε προσληφθεί ως γραφέας στην Κλίμακα Α2-5-7, δοθούν πρόσθετες προσαυξήσεις και τοποθετηθεί στην 7η βαθμίδα της Κλίμακας Α5, με το αιτιολογικό ότι ασκεί αναβαθμισμένα καθήκοντα του μοντέρ.