Μια αποτίμηση της συνέντευξης του Προέδρου

Παρακολούθησα με προσοχή την δημοσιογραφική διάσκεψη του Προέδρου Αναστασιάδη.

Διαδικαστικά δεσμεύτηκε ότι δεν πρόκειται να δεχθεί καθορισμό ημερομηνίας για πολυμερή διεθνή διάσκεψη χωρίς προηγουμένως η τουρκοκυπριακή κοινότητα να παρουσιάσει χάρτη με τις εδαφικές αναπροσαρμογές, ο οποίος να ικανοποιεί την Ελληνοκυπριακή κοινότητα.

Σε ζητήματα ουσίας δεσμεύτηκε ότι δεν πρόκειται να αποδεχθεί μη επιστροφή της Μόρφου υπό Ελληνοκυπριακή διοίκηση. Από την άλλη όμως, εμφανίστηκε έτοιμος να αποδεχθεί επιστροφή εδαφών (όπως χωριών της Καρπασίας) στο πλαίσιο ενός ειδικού

καθεστώτος. Το τελευταίο παραμένει ένα ασαφές ζήτημα. Επίσης, δεσμεύτηκε ότι δεν πρόκειται να δεχθεί παραμονή τουρκικών στρατευμάτων και εγγυήσεων.

Όσον αφορά το ζήτημα των εποίκων δεν μπόρεσε να υποστηρίξει κατά πόσο θα φύγει κάποιος έποικος. Υποστήριξε ότι ο αριθμός των εποίκων που θα παραμείνει πέρα από τον αριθμό των εποίκων που θα αποδεχθεί ή έχει ήδη αποδεχθεί να πάρουν την Κυπριακή ιθαγένεια (90 χιλιάδες τουλάχιστον), θα κριθεί από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, αν αυτό το αποδεχθεί και η Τουρκική πλευρά.

Στην ουσία, το πρόβλημα των εποίκων, παράνομων μεταναστών και εργατών παραπέμπεται για μετά τη λύση. Ένα ζήτημα για το οποίο πολύ δύσκολα θα αντιμετωπιστεί και ενδεχομένως να αποτελέσει ένα ζήτημα που θα πυροδοτήσει πολιτειακή κρίση. Ο κ. Αναστασιάδης δεν έθεσε κάποια κόκκινη γραμμή σε κάποιο από τα ζητήματα της διαπραγμάτευση.

Το ζήτημα της εκ περιτροπής προεδρίας, μια σαφής δέσμευση του να μην το αποδεχθεί, το άφησε ανοικτό. Για τα οικονομικά ζητήματα, δεν μπόρεσε να δώσει κάποιο στοιχείο. Το μόνο επιχείρημα που παρουσίασε ήταν ότι ο περιορισμός των δήμων και κοινοτήτων, σε επίπεδο δημοτικών συμβούλων ή/και υπαλλήλων, θα επιφέρει εξοικονόμηση πόρων για συντήρηση της ομόσπονδης κυβέρνησης.

Ένα μάλλον προβληματικό επιχείρημα, μιας και δεν έχει γίνει κάποια μελέτη ή υπολογισμός για το ζήτημα αυτό. Εξάλλου, δεν νομίζω να υπονοούσε ο κ. Αναστασιάδης ότι το κόστος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης θα το επωμιστούν αποκλειστικά οι Ελληνοκύπριοι. Γενικά δεν υπήρξε σε βάθος ενημέρωση για τα 4 κεφάλαια στα οποία υπάρξουν συγκλίσεις, ένα ζήτημα το οποίο οφείλεται και στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων, οι οποίοι περιορίστηκαν κυρίως σε ζητήματα επικαιρότητας.

Σε συμβολικό επίπεδο και σε επίπεδο έντασης, ο κ. Αναστασιάδης εμφανίστηκε μάλλον συγκρατημένος και προβληματισμένος. Πίσω από την περισυλλογή και τις προσεκτικές του απαντήσεις, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης προσπάθησε ενδεχομένως να κρύψει την αγωνία και ίσως το φόβο του. Τα πράγματα δεν εξελίσσονται καλά στις συνομιλίες και όλα τα σενάρια είναι προβληματικά. Είτε θα υπάρξει αδιέξοδο είτε θα υπάρξει μια συμφωνία με ελάχιστες έως καθόλου πιθανότητες να περάσει από το δημοψήφισμα.

Αυτό που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν οι τελευταίες μετρήσεις κοινής γνώμης που παρήγγειλε και είδε ο Πρόεδρος. Τίποτα δεν φαίνεται θετικό ή αισιόδοξο από πλευράς κοινής γνώμης και πρόθεσης ψήφου στο δημοψήφισμα. Η αισιοδοξία του Προέδρου κλονίστηκε ακόμη περισσότερο και από τις συνεχείς μεταλλάξεις του Ακιντζί. Ο τελευταίος έχει προσαρμοστεί τόσο στην τακτική όσο και στην ουσία των θέσεων της Άγκυρας. Είναι πλήρως ταυτισμένος με τον Εργογάν. Ο κ. Αναστασιάδης γνωρίζει ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση να καταλογιστούν ευθύνες στην Τουρκική.

πλευρά σε περίπτωση αδιεξόδου. Ο κ. Ακιντζί έπεισε τους ξένους διπλωμάτες ότι διαπραγματεύεται χωρίς την επιρροή της Τουρκίας στα πλείστα των θεμάτων.

Από την άλλη, κάποιοι σύμβουλοι του Προέδρου του λένε να προχωρήσει. Φαίνεται να έχει πεισθεί ότι δεν υπάρχει άλλη ευκαιρία. «Η Τουρκία» τον προειδοποιούν «δεν θα επιτρέψει τη συνέχιση του ενεργειακού προγράμματος της Κύπρου αν υπάρξει αδιέξοδο στο Κυπριακό». Θα εφαρμόσει το σχέδιο Β’.

Παράλληλα, κάποιοι σύμβουλοι και συνομιλητές του Προέδρου προσπαθούν να τονώσουν το ηθικό του. "Έχεις" του λένε "την ικανότητα να πείσεις τον κόσμο και να τον μεταπείσεις." Ποιος ξέρει τι θα επιλέξει να κάνει στο τέλος; Θα ρισκάρει μια συμφωνία σε «μια κακή λύση», θα προσπαθήσει να επεκτείνει τις διαπραγματεύσεις για το 2017 ή θα επιμείνει σε θέσεις που θα οδηγήσουν της συμφωνία σε αδιέξοδο; Έχει δώσει πολλά για να κάνει πίσω, αλλά οι τουρκική πλευρά ζητά ακόμη περισσότερα.