Μαζί μιλούν, χώρια καταλαβαίνουν

Τελεσίγραφο δανειστών ώς την Παρασκευή, ενώ η Ελλάδα πλέον δέχεται «επέκταση» με όρουςΤι ζητούν συγκεκριμένα οι «θεσμοί» από την Αθήνα, ποια ήταν η πρόταση Μοσχοβισί που αντικαταστάθηκε από αυτήν του Ντάισελμπλουμ και ποια παράθυρα ευκαιρίας παραμένουν ανοιχτά τις επόμενες ώρεςΚάθετη ήταν η σύγκρουση μεταξύ Ευρωπαίων εταίρων και Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου από τη μια και ελληνικής κυβέρνησης από την άλλη. Τουλάχιστον αυτή ήταν η εντύπωση που δόθηκε, αμέσως

μετά το τέλος του χθεσινού Γιούρογκρουπ, η οποία, άλλωστε, αποτυπώνεται και στη γνωστή φράση «μαζί μιλάμε, χώρια καταλαβαίνουμε».

Παράθυρο στην έξοδο από το αδιέξοδο επιχείρησε να ανοίξει ο Υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας Γιάνης Βαρουφάκης, όταν υποστήριξε ότι η Αθήνα είναι έτοιμη να υποβάλει αίτημα παράτασης της δανειακής σύμβασης και ότι αναλαμβάνει τις ευθύνες και τους όρους που προκύπτουν από αυτή. Απλώς, πρόσθεσε, το υφιστάμενο πρόγραμμα δεν μπορεί να είναι η λύση, αφού αποτελεί το πρόβλημα, και ότι θα πρέπει να αναθεωρηθεί. Λίγα λεπτά πριν από τις δηλώσεις αυτές, η Ελλάδα απέρριπτε την πρόταση του Γιούρογκρουπ για την άρση του υφιστάμενου αδιεξόδου, και η Τρόικα, η οποία μετονομάστηκε σε «θεσμοί», έστειλε τελεσίγραφο στην Αθήνα ώς την Παρασκευή.Το τελεσίγραφο των Τροϊκανών, όπως το ανέλυσαν ο Γερούν Ντάισελμπλουμ εκ μέρους του Γιούρογκρουπ, ο Πιέρ Μοσχοβισί εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και η Κριστίν Λαγκάρντ εκ μέρους του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, στηρίζεται πάνω στα συμφωνηθέντα και τις δανειακές υποχρεώσεις και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα εξής:1. Επιστολή από την ελληνική κυβέρνηση, με την οποία να αποδέχεται την παράταση του μνημονίου για έξι μήνες.2. Πλήρη αξιολόγηση του προγράμματος, προτού δοθεί νέα δόση στην Ελλάδα.3. Πιστή τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων και των προϋπολογισμών, όπως προβλέπει το πρόγραμμα.Όπως διευκρινίστηκε, χωρίς τις τρεις αυτές προϋποθέσεις, η διαδικασία δεν μπορεί να προχωρήσει. Η παράταση του προγράμματος λήγει στις 28 Φεβρουαρίου. Συνεπώς, αναμένουν από την Ελλάδα, όπως διευκρινίστηκε, εκτός των άλλων, κοστολογημένες εισηγήσεις για το ασφαλιστικό, για τον τρόπο που θα γίνει η ανάπτυξη και οι ιδιωτικοποιήσεις, για τα εργασιακά και για το φορολογικό (υπάρχουν ήδη ριζικές διαφωνίες στο ΦΠΑ). Αυτά αποτελούν βασικά σημεία τριβής και θεματικές επί των οποίων οι εταίροι θεωρούν ότι θα μπορούσε να επιδειχθεί κάποιας μορφής ευελιξία.

Όμως, όπως τονίστηκε από τους «θεσμούς», δηλαδή από την Τρόικα, για να προχωρήσει η διαδικασία χρειάζεται να δώσει η Ελλάδα λύσεις. Αυτές οι λύσεις πρέπει να κατατεθούν εντός των επόμενων ωρών, για να αποτελέσουν τη βάση για ενδεχόμενες αλλαγές, όπου υπάρξει κοινή συμφωνία, επί του 30% των όρων του μνημονίου. Η Ελλάδα δέχεται το 70% και οι δανειστές, στο πλαίσιο κάποιας ευελιξίας, για να καταλήξουν σε συμφωνία, ζητούν κοστολογημένα αντίμετρα.Γέφυρα και μνημόνιοΟ κ. Ντάισελμπλουμ, ο κ. Μοσχοβισί και η κ. Λαγκάρντ διευκρίνισαν ότι δεν μπορεί να υπάρξει πρόγραμμα-γέφυρα, παρά μόνο αυτό της επέκτασης του υφιστάμενου μνημονίου, προκειμένου να δοθούν χρήματα στην Ελλάδα και να αρχίσει η διαπραγμάτευση για να καταλήξουν, εντός του επόμενου εξαμήνου, σε αναθεώρηση της δανειακής σύμβασης, δηλαδή να αλλάξουν κάποιοι όροι, οι οποίοι θεωρείται ότι δεν έχουν αποδώσει. Οι «θεσμοί», πάντως, ισχυρίζονται ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει φέρει αλλαγές και έχει βοηθήσει την οικονομία της Ελλάδας, η οποία αρχίζει να παρουσιάζει πλεονάσματα.«Θεραπευτική συμφωνία» και τεχνική βοήθειαΠαράλληλα, ο Υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας υποστήριξε ότι ο κ. Μοσχοβισί τού είχε εμφανίσει πριν από την έναρξη του Γιούρογκρουπ ένα κείμενο επέκτασης του προγράμματος, στο οποίο περιλαμβάνονταν και μέτρα αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης και τεχνική βοήθεια (αποστολή κλιμακίων). Ήταν, όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Βαρουφάκης, έτοιμος να υπογράψει ένα κείμενο που αφορούσε την επέκταση της δανειακής σύμβασης. Όμως, πρόσθεσε, το κείμενο αυτό αντικαταστάθηκε από ένα άλλο, το οποίο προήλθε από τον κ. Ντάισελμπλουμ, που εκπροσωπεί τους Υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης.

Με αυτό το κείμενο, τελικά, συμπορεύθηκε και ο κ. Μοσχοβισί. Είναι η πρόταση, η οποία, κατά τον κ. Βαρουφάκη, φέρει γερμανική σφραγίδα, στέλνει τη διαδικασία στα αρχικά της στάδια και, ως εκ τούτου, απορρίφθηκε από την ελληνική κυβέρνηση. Όπως είπε ο Έλληνας Υπουργός Οικονομικών, αναμένει ότι τις επόμενες ημέρες θα υπάρξει μια «θεραπευτική συμφωνία» και εξήγησε γιατί το υφιστάμενο πρόγραμμα δεν απέδωσε καρπούς, καθότι, παρατήρησε, είναι η αιτία μιας ανθρωπιστικής κρίσης και αποπληθωριστικών τάσεων.Ανάληψη δεσμεύσεων και επεξήγηση ευελιξίαςΤαυτοχρόνως, ο Υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας διευκρίνισε ότι η χώρα του είναι έτοιμη να αναλάβει τις δεσμεύσεις της και αναμένει από τους εταίρους να επεξηγήσουν τι σημαίνει ο όρος «κάποιας μορφής ευελιξία». Παρατήρησε, δε, ότι η ιστορία της Ευρώπης είναι γεμάτη συγκρούσεις και ότι μέσα από αυτές εξευρίσκονται λύσεις. Θεωρεί, πάντως, ότι τις επόμενες ώρες θα υπάρξει νέος γύρος διαβουλεύσεων σε τεχνοκρατικό και πολιτικό επίπεδο, προκειμένου να γεφυρωθούν οι διαφορές, διότι, όπως παρατήρησε, στόχος της Ελλάδας είναι η παραμονή της στην Ευρωζώνη.

Σε επίμονες ερωτήσεις των δημοσιογράφων εάν θα σταλεί αίτημα παράτασης του προγράμματος, όπως ζητούν οι «θεσμοί», ώς την Παρασκευή, ο κ. Βαρουφάκης απάντησε ότι ήταν έτοιμος να το πράξει επί τη βάσει του προσχεδίου που παρουσίασε ο κ. Μοσχοβισί. Συνεπώς, όπως τόνισε, υπάρχει μια τέτοια πρόθεση, εφόσον γίνουν αμοιβαίοι συμβιβασμοί.Οι ανησυχίες στην Αθήνα και ο ρόλος της αντιπολίτευσηςΣτην Αθήνα επισήμως η ελληνική κυβέρνηση απέρριψε το τελεσίγραφο των «θεσμών», ενώ στον χώρο της αντιπολίτευσης ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Αντώνης Σαμαράς είχε τηλεφωνικές επικοινωνίες μαζί με τον Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελο Βενιζέλο και του Ποταμιού Σταύρο Θεοδωράκη, προκειμένου να εξετάσουν από κοινού τις εξελίξεις. Μάλιστα, σε σύντομη δήλωσή του, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης επεσήμανε ότι η Ελλάδα πρέπει να μείνει στη διαπραγμάτευση, χωρίς, όμως, σύγκρουση.

Από την πλευρά του, ο Ευάγγελος Βενιζέλος ζήτησε από την ελληνική κυβέρνηση να ενημερώσει τα κόμματα λεπτομερώς τι συνέβη στις Βρυξέλλες και ποιες είναι οι προθέσεις της. Η ανησυχία της αντιπολίτευσης δεν πηγάζει μόνο μέσα από το χθεσινό αδιέξοδο και το τελεσίγραφο των εταίρων και του ΔΝΤ, αλλά και από τις δηλώσεις του Γάλλου Πρωθυπουργού Φρανσουά Ολάντ ότι, ακόμη και αν εξέλθει η Ελλάδα από την Ευρωζώνη, οι λοιπές οικονομίες δεν αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα «μόλυνσης». Αυτό αφήνει να νοηθεί ότι αφενός όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά και αφετέρου ότι έχουν μελετήσει Γάλλοι και Γερμανοί όλα τα πιθανά σενάρια.Επέκταση, διαγραφή χρέους και απομείωσηΥπενθυμίζεται ότι στο Γιούρογκρουπ της περασμένης Τετάρτης, εκτός των άλλων, η διαφωνία της ελληνικής κυβέρνησης με την υπογραφή του κοινού ανακοινωθέντος εντοπιζόταν στη λέξη «παράταση» του προγράμματος, την οποία φαίνεται να αποδέχεται, υπό κάποιες διευκρινίσεις, ο κ. Βαρουφάκης αλλά σκληραίνουν τη στάση τους πλέον οι δανειστές. Όπως επιπροσθέτως διευκρίνισε ο Έλληνας Υπουργός Οικονομικών, τόσο την περασμένη Τετάρτη όσο και χθες, η χώρα του δεν συζητά για διαγραφή χρέους, όπως ήταν η αρχική της θέση, αλλά για απομείωση επί τη βάσει της συμφωνίας Σαμαρά-εταίρων το 2012.