Καθ.Παρασκευά: Πρόκληση για το σύστημα δικαιοσύνης ο υπερπληθυσμός των Φυλακών

Ο υπερπληθυσμός των Κεντρικών Φυλακών αποτελεί σημαντική πρόκληση για τη διοίκηση του Τμήματος Φυλακών και για το κυπριακό σύστημα ποινικής δικαιοσύνης στο σύνολό του, δηλώνει στο ΚΥΠΕ ο Επίκουρος Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου του Τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου Κύπρου, Δρ. Κώστας Παρασκευά.

Ο κ. Παρασκευά είναι ο εκπρόσωπος της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Πρόληψη των βασανιστηρίων

και της απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας (CPT) και μέλος της νεοσυσταθείσας πενταμελούς ad hoc Επιτροπής για τη διεξαγωγή μελέτης και την υποβολή πρότασης συγκεκριμένων μέτρων για επίλυση του προβλήματος του υπερπληθυσμού στις Κεντρικές Φυλακές, την οποία ενέκρινε κατά την τελευταία συνεδρία του το Υπουργικό Συμβούλιο, μετά από εισήγηση του Υπουργού Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως.

Σε δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Κύπρου ανέφερε ότι «ο υπερπληθυσμός αποτελεί ένα συχνό φαινόμενο για πολλά σωφρονιστικά ιδρύματα στον ευρωπαϊκό χώρο. Πολλά από τα 47 κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης καλούνται να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα αυτό και σε ορισμένα κράτη, όπου αν και ο συνολικός αριθμός των κρατουμένων είναι μικρότερος από τις διαθέσιμες θέσεις, είναι δυνατόν κάποια άτομα ανάλογα με τον χώρο τον οποίο κρατούνται να υφίστανται τις συνέπειες του υπερπληθυσμού. Δυστυχώς, από το πρόβλημα αυτό δεν έχει παραμείνει ανεπηρέαστη ούτε και η Κυπριακή Δημοκρατία».

Στις διάφορες εκθέσεις της για την Κύπρο κατά τις τελευταίες δύο δεκαετίες, όπως είπε, η Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης (CPT) έχει διαπιστώσει την ύπαρξη του προβλήματος και έχει καλέσει επανειλημμένα τη Δημοκρατία να προβεί στη λήψη σχετικών μέτρων.

Σημείωσε ότι «ο υπερπληθυσμός των φυλακών, λόγω των ανησυχητικών διαστάσεων που προσλαμβάνει σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, είναι ένα από τα ζητήματα που απασχολεί ιδιαίτερα την CPT στις εκθέσεις της για τα κράτη μέλη»

«Όπως έχει τονίσει η CPT, μια φυλακή που χαρακτηρίζεται από υπερπληθυσμό συνεπάγεται άβολη και ανθυγιεινή διαμονή, συνεχή έλλειψη της ιδιωτικής ζωής (ακόμα και κατά τη χρησιμοποίηση των εγκαταστάσεων υγιεινής), μειωμένες δραστηριότητες εκτός κελιού λόγω της ζήτησης που υπερβαίνει τις δυνατότητες του διαθέσιμου προσωπικού και των εγκαταστάσεων, υπερφορτωμένες υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, αυξημένη ένταση και ως εκ τούτου περισσότερη βία μεταξύ των κρατουμένων και των κρατουμένων και του προσωπικού», πρόσθεσε.

Παράλληλα, συνέχισε, «τα τελευταία χρόνια το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) εξετάζει συχνά ατομικές προσφυγές με αντικείμενο τον υπερπληθυσμό και τις κακές συνθήκες που επικρατούν σε διάφορες φυλακές στον ευρωπαϊκό χώρο προβαίνοντας σε σημαντικό αριθμό ευρημάτων παραβίασης του άρθρου 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που απαγορεύει κατά τρόπο απόλυτο τα βασανιστήρια και την απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση».

Συνεπώς, ανέφερε, «ο υπερπληθυσμός αποτελεί σημαντική πρόκληση για τη διοίκηση των κεντρικών Φυλακών και για το κυπριακό σύστημα ποινικής δικαιοσύνης στο σύνολό του, τόσο από την άποψη της διασφάλισης της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όσο και από την άποψη της αποτελεσματικής διαχείρισης του σωφρονιστικού ιδρύματος».

Ο διορισμός της ad hoc Επιτροπής που αποφάσισε το Υπουργικό Συμβούλιο, είπε, « έχει σαν σκοπό αφενός τη συνολική ανάλυση του προβλήματος του υπερπληθυσμού των κεντρικών Φυλακών προκειμένου να εντοπισθούν και να μελετηθούν οι λόγοι αλλά και οι συνέπειες της αύξησης του  σωφρονιστικού πληθυσμού και αφετέρου την υποβολή πρακτικών εισηγήσεων για επίλυση του προβλήματος».

«Η Επιτροπή αναμένεται ότι θα λάβει υπόψη της εισηγήσεις και συστάσεις εθνικών, ευρωπαϊκών και διεθνών θεσμών που δραστηριοποιούνται στον τομέα της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», κατέληξε.

Ο Σύνδεσμος Προστασίας των Δικαιωμάτων των Φυλακισμένων και Αποφυλακισθέντων, αναφέρει σε ανακοίνωσή του, ότι «μετά από έντονες προσπάθειες του Συνδέσμου μας, με τη κατανόηση και τη βοήθεια του Τμήματος των Κεντρικών φυλακών , επιτέλους συστάθηκε πενταμελής ad hoc Επιτροπή για αποφόρτιση των Κεντρικών Φυλακών».

«Οδεύουμε σε καλό δρόμο επειδή πάντα ενωμένοι μαζί μπορούμε να φέρουμε την αλλαγή» αναφέρει ο Σύνδεσμος και σημειώνει ότι η επιλογή του «ακέραιου, έμπειρου και καταρτισμένου» καθηγητή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Κώστα Παρασκευά,  μας κάνει να νιώθουμε ασφαλείς ότι θα γίνουν τα σωστά βήματα.

Στην Επιτροπή συμμετέχουν επίσης ο Αν. Γενικός Διευθυντής Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, Ανδρέας Γρηγορίου ως Πρόεδρος της Επιτροπής και η Διευθύντρια του Τμήματος Φυλακών Άννα Αριστοτέλους, η Αν. Ανώτερη Λειτουργός του Τμήματος Φυλακών Αθηνά Δημητρίου και η Πρόεδρος του Συμβουλίου Αποφυλάκισης Επ’ Αδεία Λεμονιά Καουτζιάνη, ως μέλη.

Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση, εντός έξι μηνών από τη λειτουργία της, η Επιτροπή αναμένεται να υποβάλει την πρότασή της, βάσει και των εισηγήσεων και συστάσεων εγχώριων, ευρωπαϊκών και διεθνών Θεσμών που δραστηριοποιούνται στον τομέα του σεβασμού και της διασφάλισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Προς τούτο, η σύσταση της εν λόγω Επιτροπής κρίθηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως ως απαραίτητη, καθώς, μεταξύ άλλων, η μείωση του πληθυσμού στις Φυλακές θα συνδράμει στην περαιτέρω ανθρωποκεντρική, αναμορφωτική και επανενταξιακή προσέγγιση της σωφρονιστικής πολιτικής και της διαδικασίας ακολουθείται.

Η απόφαση αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο των διαφόρων προσπαθειών και ενεργειών του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως που αποσκοπούν στη λήψη μέτρων αντιμετώπισης του υπερπληθυσμού στις Φυλακές γενικά, ιδίως δε κατά την παρούσα περίοδο λόγω της αυξημένης μετάδοσης του Covid 19.

Διαβάστε ακόμη: 

Πρόεδρος ΣΚΕΚ: Με άρση των μέτρων θα διαφανεί η εικόνα της κτηματαγοράς

Πηγή: ΚΥΠΕ