Ισραήλ: Αντιπαραθέσεις από απόφαση για λατρευτικό καθεστώς στο Αλ-Άκσα

Το Τέμενος Αλ-Άκσα και το καθεστώς των λατρευτικών δικαιωμάτων στον προαύλιο χώρο του συνεχίζουν να βρίσκονται στην επικαιρότητα, αυτή τη φορά με αφορμή δικαστική απόφαση που εκδόθηκε την Κυριακή από το Πταισματοδικείο της Ιερουσαλήμ, προκαλώντας πρόσθετες αντιδράσεις από κάθε πλευρά. Το δικαστήριο κλήθηκε να κρίνει κατά πόσον η εκφώνηση συγκεκριμένης προσευχής από Εβραίους πιστούς που εισέρχονται στον προαύλιο χώρο του Τεμένους Αλ-Άκσα και συγχρόνως προσκυνούν στο έδαφος αποτελεί πράξη που παραβιάζει την κείμενη νομοθεσία για την προστασία της ελευθερίας της θρησκευτικής λατρείας, δεδομένου του ειδικού λατρευτικού καθεστώτος που διέπει τον συγκεκριμένο χώρο. Η υπόθεση εισήχθη στην ισραηλινή δικαιοσύνη κατόπιν μήνυσης που υπέβαλε κατά της αστυνομίας εβραϊκό θρησκευτικό σωματείο επ’ ευκαιρία σύλληψης νεαρών θρησκευόμενων Εβραίων που απομακρύνθηκαν από τις ισραηλινές αστυνομικές δυνάμεις τη στιγμή που εκφώνησαν την προσευχή και προσκύνησαν το έδαφος εντός του προαυλίου χώρου του Αλ-Άκσα.

Χθες δόθηκε στη δημοσιότητα η δικαστική απόφαση που εξέδωσε το Πταισματοδικείο της Ιερουσαλήμ, η οποία ενέκρινε την μηνυτήρια αναφορά και δέχθηκε ότι η συγκεκριμένη λατρευτική πράξη δεν θίγει την κείμενη νομοθεσία περί ελευθερίας της θρησκευτικής λατρείας στον συγκεκριμένο χώρο. Στο σκεπτικό της απόφασης έγινε αναφορά σε πρόσφατη δήλωση του αρχηγού της ισραηλινής αστυνομίας, Γιακώβ Σιαμπετάι, στην οποία μεταξύ ανέφερε ότι «ουδείς εμποδίζεται στην ενάσκηση των θρησκευτικών του δικαιωμάτων στον προαύλιο χώρο του Τεμένους Αλ-Άκσα».

Ήδη από χθες η συγκεκριμένη δικαστική απόφαση του Πταισματοδικείου της Ιερουσαλήμ τέθηκε στο επίκεντρο πολιτική αντιπαράθεσης. Ο αρχηγός της αστυνομίας δήλωσε ότι τα λόγια του παρερμηνεύθηκαν στο σκεπτικό της απόφασης. Ο μουσουλμάνους και αραβικής καταγωγής Υπουργός Περιφερειακής Συνεργασίας Ισάουι Φρεζ σχολίασε την απόφαση του πταισματοδίκη ότι «αρκεί ένας ηλίθιος για να κάψει ένα δάσος, ενώ χρειάζονται χιλιάδες άνθρωποι να τρέξουν να σβήσουν τη φωτιά».

Η Παλαιστινιακή Αρχή καταδίκασε την απόφαση, κατηγορώντας το Ισραήλ ότι επιδιώκει να μεταβάλει το στάτους κβο των λατρευτικών δικαιωμάτων στον προαύλιο χώρο του Τεμένους Αλ-Άκσα. Στο ίδιο πλαίσιο κινήθηκε αντίστοιχη καταδίκη του Υπουργείου Εξωτερικών της Ιορδανίας. Τέλος, η ισραηλινή Κυβέρνηση με δήλωσή της διαβεβαίωσε ότι «δεν υπάρχει καμία πρόθεση να μεταβληθεί το υφιστάμενο στάτους κβο στο Όρος του Ναού», ενώ διέρρευσαν στον Τύπο δηλώσεις αξιωματούχων του Υπουργείου Δικαιοσύνης ότι το δημόσιο προτίθεται να ασκήσει έφεση υπέρ του νόμου κατά της πρωτόδικης απόφασης του Πταισματοδικείου ενώπιον του Επαρχιακού Ποινικού Δικαστηρίου της Ιερουσαλήμ.

Ιστορικά, το λατρευτικό καθεστώς που ισχύει στον προαύλιο χώρο του Τεμένους Αλ-Άκσα αποτελεί μόνιμο σημείο θρησκευτικής και εθνικής αντιπαράθεσης ανάμεσα σε Εβραίους και Μουσουλμάνους. Φήμες ότι οι Εβραίοι επρόκειτο να μεταβάλουν το λατρευτικό στάτους κβο αποτέλεσαν το έναυσμα της Αραβικής Εξέγερσης κατά την τριετία 1936-1939, κατά την οποία είχαν σημειωθεί εξαιρετικά βίαιες συγκρούσεις μεταξύ Εβραίων και Αράβων, όταν η Παλαιστίνη βρισκόταν υπό Βρετανική Εντολή.

Κατά την εβραϊκή παράδοση, στον προαύλιο χώρο του Τεμένους Αλ-Άκσα φέρεται να είχε κτισθεί ο Κεντρικός Ναός του Ιουδαϊσμού, γνωστός ευρύτερα ως ‘Ναός του Σολομώντα’ και ο χώρος ονομάζεται κατά την εβραϊκή θρησκεία και την διοικητική ισραηλινή ορολογία ως «Όρος του Ναού». Από τον Ιούνιο του 1967, η Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ βρίσκεται υπό ισραηλινή διοικητική κυριαρχία και σύμφωνα με την ισραηλινή έννομη τάξη αποτελεί ισραηλινό έδαφος που υπάγεται στον ενιαίο Δήμο της Ιερουσαλήμ, η οποία, βάσει της ισραηλινής νομοθεσίας, ορίσθηκε πρωτεύουσα του κράτους το 1949.

Το καθεστώς των λατρευτικών δικαιωμάτων στον προαύλιο χώρο του Τεμένους Αλ-Άκσα (ή Όρος του Ναού), σύμφωνα με το στάτους κβο που ισχύει από την οθωμανική περίοδο έως σήμερα, ορίζει ότι θεματοφύλακας των μουσουλμανικών προσκυνημάτων καθίσταται το Ιορδανικό Εβκάφ, που υπάγεται στον πολιτικό έλεγχο του Ιορδανικού βασιλικού οίκου. Ωστόσο, με απόφαση των ισραηλινών αρχών, επιτρέπεται για ορισμένες ημέρες και ώρες η επίσκεψη Εβραίων πιστών στον προαύλιο χώρο του Τεμένους Αλ-Άκσα υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα πραγματοποιούν εβραϊκές λατρευτικές εκδηλώσεις. Η επίσκεψη Εβραίων πιστών στον συγκεκριμένο χώρο αποτελεί την αφορμή της μόνιμης αντιπαράθεσης Εβραίων και Αράβων, καθότι οι δεύτεροι υποστηρίζουν ότι το Ισραήλ επιδιώκει να μεταβάλει το ισχύον ιδιότυπο λατρευτικό καθεστώς του συγκεκριμένου χώρου.   

Πηγή: ΚΥΠΕ