Η «ανοιχτή πληγή» των δημόσιων συγκοινωνιών

Όταν το 2009, η τότε Κυβέρνηση δια του Υπουργού Συγκοινωνιών της ανακοίνωνε την υπογραφή συμβάσεων παραχώρησης για τις δημόσιες επιβατικές μεταφορές, υποσχόταν ένα βιώσιμο, σύγχρονο και ευρωπαϊκό σύστημα. Σήμερα η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική.

Στις εξαγγελίες του 2009, το προϋπολογιζόμενο κόστος των δημόσιων συγκοινωνιών, ανερχόταν στα 44 εκ. ευρώ ετησίως. Τελικά τα επόμενα χρόνια, ο Κύπριος πολίτης

πλήρωνε κατά μέσο όρο 60 εκ. ευρώ, ενώ στους στόλους των εταιρειών, μπορεί κανείς να εντοπίσει λεωφορεία ηλικίας 40 ετών.

«Είναι άξιο απορίας πώς αυτά τα λεωφορεία καταφέρνουν να περνούν τους σχετικούς έλεγχους, τη στιγμή που έχουν τρύπες ακόμα και στα πατώματα τους και φαίνεται η άσφαλτος. Σε ποια ευρωπαϊκή χώρα οι πολίτες δέχονται να μεταφέρονται τα παιδιά τους στα σχολεία με τέτοια λεωφορεία», ανέφερε στην ιστοσελίδα μας άμεσα εμπλεκόμενος στον τομέα των δημόσιων συγκοινωνιών.

Λεωφορεία άλλων δεκαετιών χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα για τη μεταφορά μαθητών και πολιτών – Ιδιαίτερο πρόβλημα στην Επαρχία Λάρνακας

Τα στοιχεία που έχουμε συλλέξει, μέσω της επίσημης εφημερίδας του κράτους και των εκθέσεων της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, αποδεικνύουν ότι οι δημόσιες συγκοινωνίες παραμένουν ουσιαστικά μια «μαύρη τρύπα» και ένα βάρος στους φορολογούμενους.

Σύμφωνα με την επίσημη εφημερίδα του κράτους, η προεκτιμημένη μέση ετήσια αξία της σύμβαση παραχώρησης για διάρκεια περίπου 10 ετών ήταν:

Δηλαδή οι δαπάνες ήταν αυξημένες σε σχέση με τις εξαγγελίες του τότε Υπουργού Συγκοινωνιών Νίκου Νικολαϊδη κατά 11,9 εκ. ευρώ.

Η Κυβερνητική συνεισφορά δίνεται με τη λογική ότι τα συμβαλλόμενα μέρη αποδέχτηκαν ότι ο αριθμός επιβατών δεν θα ήταν εξ αρχής ικανός για να καταστήσει τις συμβάσεις κερδοφόρες.

Η «περίφημη» φόρμουλα ΚΑΧ

Παρόλο που έγιναν επανειλημμένες προσπάθειες για μείωση των κονδυλίων που δαπανώνται, κάτι τέτοιο δεν έγινε εφικτό τουλάχιστον στον επιθυμητό βαθμό. Ο κυριότερος λόγος είναι η διαφωνία που υπάρχει μέχρι σήμερα μεταξύ των εταιρειών και του κράτους ως προς τη φόρμουλα υπολογισμού της Κυβερνητικής Συνεισφοράς στο σχέδιο.

Το Κόστος Ανά Χιλιόμετρο (ΚΑΧ), το οποίο περιλαμβάνεται στις συμβάσεις ως οροφή στον υπολογισμό της Κυβερνητικής Συνεισφοράς, καθορίστηκε για κάθε τύπο διαδρομής και κατηγορία οχήματος και περιλαμβάνεται σε ειδικό Πίνακα σε Παράρτημα των συμβάσεων. Εκεί εντοπίζεται και η διαφωνία μεταξύ κράτους και επιχειρηματιών, οι οποίοι έχουν προσφύγει και στα δικαστήρια, καθώς μέχρι σήμερα διαφωνούν ως προς την ερμηνεία της σχετικής φόρμουλας.

«Μετά ξύπνησαν»

Αξίζει να σημειωθεί, ότι σύμφωνα με παλαιότερες εκθέσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, οι αρμόδιοι εκ των υστέρων κατάλαβαν ότι ορισμένες παράμετροι που είχαν χρησιμοποιηθεί στον υπολογισμό του ΚΑΧ και περιλαμβάνονται στη σύμβαση, όπως για παράδειγμα η τιμή αγοράς των λεωφορείων, το ετήσιο κόστος συντήρησης και η χρονική περίοδος απόσβεσης, ήταν λανθασμένες, με αποτέλεσμα να καθοριστεί ψηλό ΚΑΧ και να τίθεται θέμα υπερπληρωμής.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι σύμφωνα με καταγγελίες εμπλεκομένων, σήμερα τα λεωφορεία συνεχίζουν να εκτελούν μη βιώσιμες διαδρομές, όπου ουσιαστικά πηγαινοέρχονται άδεια. Και αυτό γιατί με βάσει το υφιστάμενο σύστημα επιδοτήσεων, ούτως ή άλλως το κόστος καλύπτεται από το κράτος.

Ενώπιον της Επιτροπής Συγκοινωνιών σύντομα

Μιλώντας στο SigmaLive, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Συγκοινωνιών της Βουλής, Αντώνης Αντωνίου, δήλωσε ότι όντως το κόστος του συστήματος ήταν αρχικά αρκετά ψηλό, έγινε ελάχιστη μείωση. Όταν γινόταν η μελέτη εξήγησε, το ΚΑΧ υπολογιζόταν από 1-1,50 ευρώ και τελικά καταλήξαμε στα 2,9-3 ευρώ.

Σημείωσε επίσης ότι το υφιστάμενο σύστημα, δεν δίνει κίνητρα στους επιχειρηματίες για αύξηση του επιβατικού κοινού, καθώς η επιδότηση γίνεται ανά χιλιόμετρο. Σύντομα το θέμα της βιωσιμότητας του συστήματος θα βρεθεί εκ νέου στην Επιτροπή Συγκοινωνιών της Βουλής, ελπίζοντας ότι οι διαφορές θα επιλυθούν.

Σε επικοινωνία που είχαμε με το Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων μας αναφέρθηκε ότι καταβάλλονται μεγάλες προσπάθειες γα να επιλυθούν όλα τα ανοιχτά ζητήματα και οι διαφορές μεταξύ των εταιρειών και του κράτους, ούτως ώστε το σύστημα να καταστεί βιώσιμο. Παράλληλα έχουν παραγγελθεί 100 μικρά λεωφορεία τα οποία θα αντικαταστήσουν τα παμπάλαια που υπάρχουν σήμερα στους στόλους των εταιρειών.

Ωστόσο η ιστορία φαίνεται να επαναλαμβάνεται για άλλη μια φορά, καθώς ο φορολογούμενος πολίτης πλήρωσε για άλλη μια φορά τους κακούς υπολογισμούς των αρμοδίων και κάποιοι οφείλουν απαντήσεις…

Θα ακολουθήσει αναλυτικό ρεπορτάζ για τις αλλαγές που προωθεί το Υπουργείο Συγκοινωνιών στις δημόσιες μεταφορές.

Follow @zannettosn !function(d,s,id){var js,fjs=d.getElementsByTagName(s)[0],p=/^http:/.test(d.location)?'http':'https';if(!d.getElementById(id)){js=d.createElement(s);js.id=id;js.src=p+'://platform.twitter.com/widgets.js';fjs.parentNode.insertBefore(js,fjs);}}(document, 'script', 'twitter-wjs');