Η άγνωστη σχέση του Jacob Rothschild με Κύπρο και Σιακόλα

Ο Βρετανός τραπεζίτης Jacob Rothschild, μέλος μίας από τις πιο γνωστές τραπεζικές δυναστείες της Ευρώπης, απεβίωσε σε ηλικία 87 ετών.

Ο Rothschild γεννήθηκε στην Αγγλία το 1936 και ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του στην οικογενειακή επενδυτική τράπεζα NM Rothschild &Sons το 1963 προτού ιδρύσει μαζί με άλλους τον όμιλο Rothschild

Αναμίχθηκε σε πολλά επιχειρηματικά εγχειρήματα, μεταξύ των οποίων στην ίδρυση της εταιρίας επενδύσεων RIT Capital Partners, που υποστήριξε διάφορες εταιρίες, από κερδοσκοπικά κεφάλαια μέχρι νεοφυείς επιχειρήσεις καθαρής τεχνολογίας.

Ο Rothschild ήταν επίσης γνωστός ως επί χρόνια μαικήνας των τεχνών και ήταν καταπιστευτικός διαχειριστής της Εθνικής Πινακοθήκης της Βρετανίας από το 1985 έως το 1991.

Οι ρίζες της οικογένειας τραπεζιτών Rothschild ανάγονται στη Φρανκφούρτη του 18ου αιώνα, από όπου διάφορα μέλη της οικογένειας μετακόμισαν σε πόλεις ανά την Ευρώπη προκειμένου να οικοδομήσουν τραπεζικές επιχειρήσεις.

Διαβάστε επίσης: Πέθανε σε ηλικία 87 ετών ο λόρδος Jacob Rothschild

Η σχέση του με την Κύπρο

Αξίζει να σημειωθεί ότι το μεταλλείο της Λίμνης κοντά στην Πόλη Χρυσοχούς, άνηκε στο λόρδο Jacob Rothschild και αγοράστηκε από τον Νίκο Σιακόλα.

Ο λόρδος μάλιστα ταξίδευε συχνά στην Κύπρο μέχρι που αποφάσισε να σταματήσει τη λειτουργία του μεταλλείου και αναζητούσε αγοραστή.

Στο βιβλίο του «Αφηγήσεις, Εμπειρίες, Διδάγματα», ο Νίκος Σιακόλας αποκαλύπτει τι προγηγήθηκε της αγοράς, το γεύμα με τον βρετανό τραπεζίτη σε εστιατόριο του Λονδίνου, καθώς και η συνάντηση στο γραφείο του. Αποκαλύπτει επίσης πώς έγινε το «deal» για την πώληση της Λίμνης.

Αυτούσιο απόσπασμα από το βιβλίο «Αφηγήσεις, Εμπειρίες, Διδάγματα» του Νίκου Σιακόλα που επιμελήθηκε ο Παύλος Παύλου:

Η ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΑΙ Ο JACOB ROTHSCHILD

Μία πρόταση από τον Γώγο Κακογιάννη

Ήταν το 1982 όταν είχα πάρει ένα τηλεφώνημα από τον αείμνηστο δικηγόρο Γώγο Κακογιάννη, αδελφό του διάσημου σκηνοθέτη Μιχάλη Κακογιάννη και της Στέλλας Σουλιώτη, η οποία διετέλεσε Υπουργός και Γενική Εισαγγελέας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ήταν και οι τρεις παιδιά του Σερ Παναγιώτη Κακογιάννη, ο οποίος υπηρέτησε και ως μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου του Κυβερνήτη επί Αγγλοκρατίας στην Κύπρο, μαζί με το δικηγόρο Γεώργιο Χρυσαφίνη, τον Ιωάννη Κληρίδη, τον Σερ Πωλ Παυλίδη και άλλους. Στο τηλεφώνημά του ο Γώγος Κακογιάννης με ενημέρωσε ότι οι ιδιοκτήτες του μεταλλείου της Λίμνης παρά την Πόλη Χρυσοχούς σκόπευαν να σταματήσουν τη λειτουργία του και αναζητούσαν αγοραστή. Το μεταλλείο ήταν ιδιοκτησία της Cyprus Sulphur and Copper Mines Ltd και εξόρυσσε χαλκό και θείο που προορίζονταν για εξαγωγές.

-Το μεταλλείο θα πουληθεί, μου είπε ο Γώγος. Διαθέτει, όμως, μια αξιόλογη έκταση γης που αρχίζει από το λόφο του χωριού Κινούσα μέχρι τις ακτές της θάλασσας, καθώς και μια ποσότητα μεταλλεύματος. Του απάντησα πως δεν γνώριζα από μεταλλεία και εκείνο που ίσως να με ενδιέφερε να δω ήταν αν η γη ήταν κατάλληλη για γεωργικές καλλιέργειες ή και για μελλοντική τουριστική αξιοποίηση.

«Κάναμε μέχρι και γεωτρήσεις»

Από τους ελεγκτές της εταιρείας Cyprus Sulphur and Copper Mines Ltd που ήταν και δικοί μας ελεγκτές, ζήτησα να μάθω πληροφορίες και άλλες λεπτομέρειες μελέτησα τους λογαριασμούς και ενημερώθηκα τι δικαιώματα είχαν σε νερά και τη δραστηριότητα που ανέπτυσσε ο οργανισμός αυτός στην περιοχή. Αφού είχαν άλλες παροχές και διευκολύνσεις από το κράτος, ζήτησα να μάθω και αν είχαν και υποχρεώσεις καθώς και ενδεχόμενες οφειλές προς το κράτος.

Η γνώση των συγκεκριμένων πτυχών ήταν θεμελιώδους σημασίας, ώστε αν και τι είδους υποχρεώσεις καθώς και ενδεχόμενες οφειλές προς το υπήρχαν οφειλές να τις λαμβάναμε υπόψη και να μην μέναμε εκτεθειμένοι. 

Κάναμε ακόμη και γεωτρήσεις. Πήραμε δείγματα, για να πόσο το υπέδαφος της περιοχής και τα υπόγεια νερά είχαν μολυνθεί από μεταλλευτική δραστηριότητα. Δείγματα πήραμε και από το βυθό της θάλασσας σε απόσταση μέχρι και ένα τετραγωνικό μίλι από την παραλία, για να δούμε αν υπήρχε οποιαδήποτε μόλυνση. Οι αναλύσεις των δειγμάτων έγιναν με τη συμβολή του ειδικού μεταλλειολόγου της Ελληνικής Μεταλλευτικής Εταιρείας Κωνσταντίνου Ξυδά και τα αποτελέσματα κατέδειξαν ότι και τα νερά της θάλασσας και το υπέδαφος της περιοχής δεν είχαν υποστεί οποιαδήποτε μόλυνση. Υπήρχε βεβαίως ένας μεγάλος όγκος από μπάζα, λόγω της εξαγωγής του μεταλλεύματος, όμως όπως διαπιστώθηκε ούτε και αυτά αποτελούσαν πηγή ρύπανσης του ευρύτερου περιβάλλοντος. Ήταν σημαντικό για μας να είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι από τις μεταλλευτικές εργασίες δεν επηρεάστηκε το περιβάλλον και η δική μας εταιρεία δεν θα είχε καμιά ευθύνη γι' αυτό. Αυτό το βεβαίωσε γραπτώς και το αρμόδιο κρατικό τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης. Ήταν επίσης σημαντικό να διαπιστώσουμε ότι τα κτήματα που χρησιμοποιούσε η Εταιρεία δεν αποκτήθηκαν με απαλλοτρίωση αλλά με κανονική αγορά. Σε αντίθετη περίπτωση, η Εταιρεία, μετά τον τερματισμό των εργασιών του μεταλλείου, θα ήταν υποχρεωμένη να επιστρέψει τα κτήματα στους ιδιοκτήτες τους.

«Πέσαμε πάνω σε γυμνιστές»

Επόμενο βήμα μας ήταν να κάνουμε επιτόπια επίσκεψη στην περιοχή της Λίμνης. Μας συνόδευσε ο Γώγος Κακογιάννης, ενώ παρών ήταν και ο υπεύθυνος της Εταιρείας κ. Ανδρέας Βουρνάρης καθώς και δικοί μας συνεργάτες. Περιδιαβήκαμε όλες τις εγκαταστάσεις που υπήρχαν εκεί, μας επεξηγήθηκε η διαδικασία εξόρυξης του χαλκού και του θείου και, αφού περπατήσαμε αρκετά για δούμε τα κτήματα, κατεβήκαμε στην παραλία. Ήταν θυμάμαι μια ωραία ηλιόλουστη φθινοπωρινή μέρα. Φθάνοντας στην ακρογιαλιά αντικρίσαμε έξι νεαρά άτομα, τρία αγόρια και τρία κορίτσια που απολάμβαναν ολόγυμνοι το μπάνιο τους, κάνοντας ταυτόχρονα και ηλιοθεραπεία. Ήταν για όλους μας ένα απροσδόκητο, διαφορετικό συναπάντημα!

Ο Γώγος Κακογιάννης... εξαφανίστηκε!

Οι γυμνιστές καθόλου δεν έδειξαν να ενοχλούνται από την παρουσία μας, μάλλον εμείς νιώσαμε αμηχανία. Ο Γώγος, πάντως, δεν απέφυγε να τους πιάσει κουβέντα, έκανε κάποιες ερωτήσεις και έμαθε ότι ήταν φοιτητές και φοιτήτριες από τη Γερμανία, ήλθαν για διακοπές στην Κύπρο και έμεναν κάπου κοντά στην περιοχή. Οι υπόλοιποι συνεχίσαμε να περπατάμε για να γνωρίσουμε τα όρια της έκτασης καταλάμβανε το μεταλλείο της Λίμνης. Περπατήσαμε ένα περίπου μίλι απόσταση από το σημείο που βρήκαμε τους νεαρούς Γερμανούς προς την Αργάκα, όταν διαπιστώσαμε ότι ο Γώγος Κακογιάννης έλειπε από την ομάδα. Κάπου είχε ξεμείνει! Αναρωτιόμασταν για αρκετή ώρα μεταξύ μας πού ξέμεινε ο Γώγος και αν του συνέβη κάτι. Πήγαμε με κάποιο από τα άτομα του μεταλλείου που μας ξεναγούσαν, ο οποίος διέθετε αυτοκίνητο και ψάξαμε να τον βρούμε. Τον εντοπίσαμε στο σημείο ακριβώς που βρήκαμε τους γυμνιστές να είναι ανάμεσα στις τρεις γυμνές κοπέλες, να κουβεντιάζει περιχαρής και χαμογελαστός μαζί τους. Ευτυχώς ήταν μια χαρά. -Βρε Γώγο, σε χάσαμε, του φωνάξαμε. -Ε, να, καθυστέρησα λίγο εδώ και εξηγούσα μερικά πράγματα για την Κύπρο στις κοπέλες, μας αφόπλισε χαμογελώντας. Τις αποχαιρέτησε και ακολούθησε την ομάδα. Ομολογώ πως παραμένει στη θύμησή μου πάντα αυτή η παραθαλάσσια ανάμνηση με τον αγαπητό Γώγο.

Ο Σερ Jacob Rothschield ο μεγαλύτερος μέτοχος

Ο Σερ Jacob Rothschild, γόνος πλούσιας εβραϊκής οικογένειας τραπεζιτών, που ξεκινά από το 16ο αιώνα στη Φρανκφούρτη. Μετά και απ' αυτή την επίσκεψη ενδιαφερθήκαμε να μάθουμε με ποιους θα έπρεπε να μιλήσουμε στο Λονδίνο. Διέθετα γραφείο εκεί και πηγαινοερχόμουν πολύ συχνά. Ήλθαμε σε επαφή με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Εταιρείας «Cyprus Sulphur and Copper Mines Ltd». Κύριος μέτοχος ήταν ο αγγλικός οργανισμός Esperanza» που ήταν εισηγμένος και στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου. Μας είπαν ότι θα έπρεπε να μιλήσουμε με τον Honorable Robert Lauder, ο οποίος είχε αριστοκρατικό τίτλο και έφθανε από την οικογένεια της Βασίλισσας της Αγγλίας.

-Δεν έχουμε ακόμη καταλήξει στην τιμή πώλησης της Εταιρείας, θα μας ενδιέφερε όμως να ακούσουμε από εσάς ποια τιμή μας προτείνετε, μου είπε ο κ. διάρκεια γεύματος στο οποίο με είχε προσκαλέσει. Παρών ο Άγγλος δικηγόρος μας κ. Peter Graham, ένας πανέξυπνος άνθρωπος.

-Εσείς τι ενδείξεις μπορεί να έχετε αναφορικά με την τιμή πώλησης, ρώτησα εγώ.

-Είναι κάτω από ένα εκατομμύριο δολάρια, μου απάντησε.

-Εντάξει. Θα σκεφθούμε και θα επανέλθουμε, του ανέφερα. Σε λίγες μέρες και αφότου μίλησα και διαβουλεύτηκα με συνεργάτες μας, τηλεφώνησα στον κ. Lauder. Του πρότεινα ποσό της τάξης των 550.000 δολαρίων για την αγορά της Λίμνης. Είχαμε καταλήξει σε αυτή την τιμή λαμβανομένου υπόψη ότι οι ίδιοι εκτίμησαν την αξία λιγότερο από ένα εκατομμύριο δολάρια ήθελα να αφήσω ένα περιθώριο, ώστε κατά τη διαπραγμάτευση να καταλήγαμε σε ένα ποσό γύρω στις 700.000 -750.000 δολάρια.

Σε δέκα περίπου μέρες επανήλθε τηλεφωνικά ο κ. Lauder και μου είπε ότι θα μελετούσαν την τιμή που τους πρότεινα και ταυτόχρονα θα διευθετούσε συνάντηση ο ίδιος μαζί μας. Με πληροφόρησε ταυτόχρονα ότι επειδή το 67% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας «Esperanza» ανήκει στον Sir Jacob Rothschild, μέλος της γνωστής οικογένειας Rothschild των παγκόσμιων κροίσων, εκείνος ήταν που θα αποφάσιζε για την τιμή και θα μας καλούσε σύντομα σε γεύμα. Εκ μέρους του Sir Jacob Rothschild το γεύμα ορίστηκε για αρχές Δεκεμβρίου 1983 στο εστιατόριο «Old English Restaurant» κοντά στην περιοχή μεταξύ Pic- cadilly και Regent Street του Λονδίνου, ενώ προηγουμένως θα μας δεχόταν ο ίδιος στο γραφείο του, το οποίο βρισκόταν κοντά στο «Piccadilly Hotel». Πήγαμε στο γραφείο του με τον Άγγλο δικηγόρο μου Peter Graham. Μας υποδέχθηκε η γραμματέας του, μια τυπική Αγγλίδα με αυστηρό παρουσιαστικό, η οποία μας είπε να περιμένουμε γιατί ο Sir Jacob Rothschild μιλούσε στο τηλέφωνο. Λίγο αργότερα ήταν έτοιμος να μας δεχθεί.

«Μην πεις κουβέντα για την τιμή»

Αντικρίσαμε έναν ευγενέστατο άνθρωπο με ευχάριστο παρουσιαστικό, που τηρούσε επιμελώς όλους τους τύπους, αν και στο βλέμμα του διέκρινα το ύφος του Άγγλου αποικιοκράτη που κοιτάζει τον κόσμο αφ' υψηλού. Μας ρώτησε αν επισκεφθήκαμε το μεταλλείο της Λίμνης και τη γύρω περιοχή και μας επεσήμανε απλώς ότι είχε υπόψη του την τιμή που προτείναμε.

-Τώρα θα πάμε να φάμε. Ο κ. Lauder θα είναι επίσης εκεί. Εγώ είμαι μόνος μου κι έτσι μπορούμε κι οι τρεις να πάμε με το δικό μου αυτοκίνητο, μας είπε.

Κατεβήκαμε κάτω. Μας περίμενε εκεί μια υπερπολυτελής Rolls Roys με έναν κουστουμαρισμένο οδηγό με χρυσά κουμπιά και ψηλό καπέλο. Φθάσαμε στο εστιατόριο και κατευθυνθήκαμε προς το μπαρ, που βρισκόταν στο ισόγειο. Εκεί ήταν και ο κ. Lauder που μας περίμενε. Ήπιαμε από ένα ποτό, ενώ μας έφεραν τους καταλόγους με το μενού για να παραγγείλουμε το φαγητό μας. Σε κάποια στιγμή που ο Sir Jacob Rothschild συνομιλούσε με τον κ. Lauder με πλησίασε ο δικηγόρος μου και μου είπε χαμηλόφωνα:

-Κύριε Σιακόλα, μην κάνετε καμιά απολύτως αναφορά στην τιμή. Αυτός ξέρει την πρότασή μας. Γι' αυτό μην πεις κουβέντα επ' αυτού. Αυτός θα μας απαντήσει, με συμβούλεψε ο Άγγλος δικηγόρος μου.

Σε λίγο ανεβήκαμε τη σκάλα που οδηγούσε στον πρώτο όροφο, όπου βρισκόταν το εστιατόριο. Εκεί συναντήσαμε έναν πρώην Άγγλο Υπουργό, ο οποίος είχε απασχολήσει τα ΜΜΕ της Αγγλίας, ως πρωταγωνιστής σε ερωτικό σκάνδαλο. Συνήψε συγκεκριμένα παράνομη ερωτική σχέση με τη γραμματέα του, με την οποία έκανε και παιδί και υποχρεώθηκε να παραιτηθεί. Ήταν στο τραπέζι και συνέτρωγαν μαζί με την πρώην γραμματέα του. Πέρασε από κοντά τους ο Sir Jacob Rothschild με τον οποίον γνωρίζονταν, συνομίλησαν και τους σύστησε και σε εμάς.

Καθίσαμε στη συνέχεια οι τέσσερείς μας στο τραπέζι, από τη μια πλευρά εγώ με τον Peter Graham και απέναντί μας ο Sir Jacob Rothschild με τον κ. Lauder. Μας σέρβιραν το πρώτο πιάτο, το δεύτερο πιάτο, κάναμε κουβέντες περί Κύπρου, μας είπε ότι επισκέφθηκε το νησί μας μερικές φορές αλλά για πολύ λίγο. Στη Λίμνη είχε δημιουργήσει ξενώνα, όπου έμεινε κάποιες φορές. Αυτός ο ξενώνας υπάρχει, τον έχουμε ανακαινίσει. Συνήθως, μένει εκεί ο γιος μου Μάριος με την οικογένειά του, ενώ εμείς μένουμε στο σπίτι που είχε ο Αυστραλός Γενικός Διευθυντής της Εταιρείας με τη σύζυγό του.

Ακολούθως μας σέρβιραν το επιδόρπιο, αλλά ούτε κουβέντα για το θέμα που μας ενδιέφερε. Σε κάποιο στάδιο άγγιξα το χέρι του Graham, για να δούμε πώς προχωράμε και αυτός μου έδωσε να καταλάβω πως σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να ανοίξω θέμα για την τιμή. Με ένα νεύμα του αντιλήφθηκα ότι μου έλεγε «κάνε υπομονή». Ήλθε στο τέλος και ο καφές. Ήπιαμε και τον καφέ όμως σιγή ιχθύος γι' αυτό που αναμέναμε καρτερικά να ακούσουμε. Κάποια στιγμή, πριν σηκωθούμε για να φύγουμε ο Sir Jacob Rothschild απευθύνθηκε σε μένα λέγοντάς μου:

-Κύριε Σιακόλα, έχετε προτείνει 550.000 δολάρια για την αγορά της εταιρείας μας του για χειραψία πρόσθεσε: You v' got a deal! (Έχετε συμφωνία).

Απευθυνόμενος παράλληλα στον Robert Lauder του έδωσε οδηγίες να ετοιμάσει τα συμβόλαια και έπειτα μας κάλεσε στο Άμστερνταμ, όπου ήταν τα γραφεία του Οργανισμού Esperanza για την τελική υπογραφή.

-Στις 9 Ιανουαρίου 1983 θα συναντηθούμε στο Άμστερνταμ, θα ανταλλάξουμε μετοχές μας, αφού μας παραδώσετε την επιταγή σας, θα υπογράψετε κάθε επιτυχία, ήταν τα λόγια του Sir Jacob Rothschild, με τα οποία ολοκληρώθηκε το γεύμα μας και επισφραγίστηκε αυτή η σημαντική για μας συμφωνία.

Αργότερα, όταν γνωριστήκαμε καλύτερα, ο Honourable Robert Lauder μού την πρότασή μου για την αγορά της Λίμνης, γιατί η απάντησή του θα ήταν πρέπει να τι βελτιώσετε την τιμή και θα σας κόστιζε 100 χιλιάδες περισσότερο».

Αυτήν την τακτική μου τη συνέχισα και αργότερα και ομολογώ ωφελήθηκα. Βέβαια για να είμαι ειλικρινής, το οφείλω στο φίλο μου, γιατί γίναμε φίλοι, δικηγόρο Peter Graham, και το βιβλίο που μου δώρισε ο γιος μου Μάριος Σιακόλας “How to Win Friends and Influence People”, by Dale Carnegie που περιέχει σπουδαίες και χρήσιμες προς τούτο συμβουλές. Θα συνιστούσα όσοι μπορείτε να βρείτε αυτό το βιβλίο, να το διαβάσετε, γιατί περιέχει χρήσιμες και επωφελείς συμβουλές.