Γιατί είναι σημαντική η αποπληρωμή του ELA

Παρελθόν αποτελεί από χθες ο Μηχανισμός Έκτακτης Ρευστότητας (Emergency Liquidity Assistance - ELA), από την Τράπεζα Κύπρου, σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά τα τραγικά για την οικονομία γεγονότα του Μαρτίου 2013.

Την ανακοίνωση της αποπληρωμής ακολούθησαν αντιδράσεις ευφορίας, σχεδόν πανηγυρικές, τόσο από τον Υπουργό Οικονομικών Χάρη Γεωργιάδη, όσο και από διάφορους οικονομικούς και πολιτικούς παράγοντες της Κύπρου.

«Συγχαίρω

τον John Hourican και την Τράπεζα Κύπρου για την πλήρη εξόφληση του ELA. Πρόκειται για σημαντική εξέλιξη που επιβεβαιώνει την ισχυροποίηση της τράπεζας και γενικότερα την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης προς το τραπεζικό σύστημα της χώρας μας», αναφέρει σε γραπτή του δήλωση ο Υπουργός.

Εξάλλου, σύμφωνα με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του Συγκροτήματος της Τράπεζας Κύπρου John Hourican, η πλήρης αποπληρωμή της χρηματοδότησης από τον ELA αποτελούσε στρατηγικό στόχο της Τράπεζας κατά τα τελευταία τρία χρόνια και σηματοδοτεί την ομαλοποίηση της χρηματοδοτικής της δομής.

Τι είναι όμως ο ELA και γιατί είναι τόσο σημαντική η αποπληρωμή του από την Τράπεζα Κύπρου;

Ζεστό και φτηνό χρήμα

Ουσιαστικά πρόκειται για έναν μηχανισμό που σπεύδει να δώσει ζεστό και φτηνό χρήμα σε τράπεζες, οι οποίες βρίσκονται ξαφνικά μπροστά από τον κίνδυνο να μην έχουν αρκετά χρηματικά διαθέσιμα στα ταμεία τους για την κάλυψη των άμεσων αναγκών τους.

Ο ELA, είναι στην πράξη ένα χαμηλότοκο δάνειο, το οποίο βαραίνει κανονικά τις υποχρεώσεις της τράπεζας στον ισολογισμό, ωστόσο οι διεκδικήσεις σε περίπτωση μη αποπληρωμής, περιορίζονται στις σχετικές εξασφαλίσεις και όχι στο σύνολο των περιουσιακών της στοιχείων.

Η έκτακτη αυτή ενίσχυση ρευστότητας, παρέχεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με ευθύνη της εκάστοτε εθνικής κεντρικής τράπεζας, εν προκειμένω της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου, η οποία αναλαμβάνει να βάλει «πλάτη» απέναντι σε κόστος και κινδύνους που ενδεχομένως προκύψουν.

Πρόκειται δηλαδή για ένα εργαλείο «σωτηρίας» σε περιπτώσεις έκτακτης και μόνο ανάγκης, γεγονός που από μόνο του καθιστά τον ELA ως κάτι «καλό», παρά την αντίθετη φήμη που απέκτησε στην Κύπρο από τη μη νόμιμη -σε κάποιες περιπτώσεις- χρήση του. Εξάλλου, για να καταφύγει μια τράπεζα στον ELA, σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά.

Σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε η Τράπεζα από τα γεγονότα Μαρτίου 2013 έχει αποπληρώσει συνολικά 11,4 δις ευρώ χρηματοδότησης από τον ELA, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας είχε μεταφερθεί στην Τράπεζα σύμφωνα με «Το περί της Πώλησης Ορισμένων Εργασιών της Cyprus Popular Bank Public Co Ltd Διάταγμα του 2013», ενώ κατά τη διάρκεια του 2016 και τις αρχές του 2017 η τράπεζα αποπλήρωσε 3,8 δισ. ευρώ ELA.

Επιπλέον, όπως αναφέρει χθεσινό δημοσίευμα των Financial Times, η κυπριακή τράπεζα, βρέθηκε το 2013 στο επίκεντρο της παγκόσμιας προσοχής, όταν χρησιμοποίησε καταθέσεις άνω των 100 χιλιάδων ευρώ πελατών της, για τη διάσωσή της. «Η Τράπεζα Κύπρου στάθηκε όρθια με τα έκτακτα δάνεια ύψους 11,4 δισ. ευρώ που έλαβε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ποσό που αντιστοιχούσε σε πάνω από το 60% του κυπριακού ΑΕΠ το 2013», αναφέρει

Γιατί είναι σημαντική η αποπληρωμή του ELA;

Η Τράπεζα Κύπρου ξεφορτώθηκε κάτι που φορτώθηκε σχεδόν αναγκαστικά, με αποτέλεσμα την ανακούφιση, τόσο στους μετόχους της, όσο και στην Κυβέρνηση, στην Κεντρική Τράπεζα, στους πελάτες αλλά και στους θεσμικούς που ενδιαφέρονται να επενδύσουν σε αυτή, πόσω μάλλον όταν το μεγαλύτερο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της χώρας ετοιμάζεται να μεταφέρει τη μητρική του εταιρία στην Ιρλανδία και να εισαχθεί στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου.

Αφενός, η εμπιστοσύνη προς την Τράπεζα κερδίζει σημαντικούς πόντους σε μια αγορά που αυτή χάθηκε απότομα από τη μια μέρα στην άλλη. Σημειώνεται ότι η εμπιστοσύνη στον τραπεζικό τομέα, αποτελεί το μεγαλύτερο και σημαντικότερο περιουσιακό στοιχείο για ένα πιστωτικό ίδρυμα.

Η αποπληρωμή του ELA σε ένα φαινομενικά σύντομο χρονικό διάστημα, χαρακτηρίστηκε ως «άθλος» αν συνυπολογίσει κανείς το κούρεμα στις καταθέσεις το 2013, που ήταν ένα γερό «χαστούκι». Ωστόσο θα πρέπει να αναφέρουμε ότι μια τέτοια αποπληρωμή δεν ήταν κάτι «ακατόρθωτο», αν κοιτάξει κανείς προς το μέτωπο της Ελλάδας και τις τραπεζικές πρακτικές που εφαρμόζονται εκεί.

Αφετέρου, ο ισολογισμός της έχει ένα «βαρίδι» λιγότερο, γεγονός που της δίνει την δυνατότητα μεγαλύτερης ευελιξίας σε αποφάσεις του άμεσου μέλλοντος.

Σύμφωνα με τον κ Hourican η αποπληρωμή αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω την εμπιστοσύνη των ενδιαφερόμενων μερών ότι η Τράπεζα γίνεται ένας ισχυρότερος, ασφαλέστερος και πιο επικεντρωμένος οργανισμός ικανός να επιτύχει διατηρήσιμες αποδόσεις για τους μετόχους μεσοπρόθεσμα».

Η αποπληρωμή του ELA και το τέλος μιας περιόδου εξάρτησης από τον μηχανισμό έκτακτης ρευστότητας, δίνει στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα συνολικά την ευκαιρία να αναλογιστεί εκ νέου τις στρατηγικές του για τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας και να αναλογιστεί τις πραγματικές ανάγκες, σε μια αγορά που οι επιχειρήσεις, κυρίως οι μικρομεσαίες, στενάζουν για χρηματοδότηση.

Follow @Christos_mich