‘Ευρωπαϊκό Φοιτητικό Δάνειο’ Βρετανίας – Μύθοι και Αλήθειες

Το ‘Ευρωπαϊκό Φοιτητικό Δάνειο’ είναι το δάνειο που προσφέρεται από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου μέσω του οργανισμού Student Loans Company (SLC), για κάλυψη των διδάκτρων Βρετανών αλλά και Ευρωπαίων φοιτητών που σπουδάζουν σε πανεπιστήμια της χώρας για απόκτηση προπτυχιακών και μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών. Το δάνειο αυτό έχει γίνει γνωστό σε γονείς και φοιτητές ως ευρωπαϊκό αλλά η πραγματικότητα είναι ότι η ΕΕ δεν έχει καμία σχέση με αυτό. Είναι μια καθαρά βρετανική βοήθεια που προσφέρεται για προσέλκυση φοιτητών που συνήθως είτε δεν έχουν την οικονομική ευχέρεια είτε για οποιονδήποτε

λόγο δε θέλουν να πληρώσουν για την κάλυψη των διδάκτρων τους. Ως εκ τούτου, το Βρετανικό Φοιτητικό Δάνειο (ΒΦΔ) δεν προσφέρεται σε ευρωπαίους φοιτητές που σπουδάζουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως πιστεύουν πολλοί εξαιτίας του ονόματος του.

Τα κύρια χαρακτηριστικά αλλά και πιο σημαντικά οφέλη του ΒΦΔ είναι τα ακόλουθα:

Προσφέρεται σε όλους τους φοιτητές από χώρες μέλη της ΕΕ για κάλυψη του συνόλου των διδάκτρων (μέγιστο ποσό £9.250 ετησίως) για την απόκτηση πτυχιακού τίτλου σπουδών ή μέχρι £10.600 (£13.000 για Ουαλία) για την απόκτηση μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών.To δάνειο προσφέρεται σε όλους τους μαθητές που θα αρχίσουν τις σπουδές τους το Σεπτέμβριο του 2019 και θα ισχύει καθ’ όλη την διάρκεια των σπουδών τους ανεξαρτήτως της έκβασης των διαπραγματεύσεων για το BREXIT.Δεν υπάρχουν οποιαδήποτε οικονομικά κριτήρια στη χορήγηση του δανείου.Η αποπληρωμή ξεκινά όταν με το πέρας των σπουδών του φοιτητή, το ετήσιο εισόδημα του ξεπερνά τις £20.000 (περίπου €23.000).Η ετήσια δόση του δανείου για προπτυχιακές σπουδές υπολογίζεται στο 9% του ποσού που ξεπερνά τις €23.000. Αν για παράδειγμα ο φοιτητής έχει ετήσια εισοδήματα στις €24.000 τότε η δόση υπολογίζεται στο 9% των €1.000 (€24.000 - €23.000) και η μηνιαία δόση στα €7,5.Η ετήσια δόση του δανείου για μεταπτυχιακές σπουδές υπολογίζεται στο 6% του ποσού που ξεπερνά τις €23.000. Αν για παράδειγμα ο φοιτητής έχει ετήσια εισοδήματα στις €24.000 τότε η δόση υπολογίζεται στο 6% των €1.000 (€24.000 - €23.000) και η μηνιαία δόση στα €5.Το δάνειο διαγράφεται στα 30 χρόνια ασχέτως του χρεωστικού υπολοίπου που θα παραμείνει κατά την ημερομηνία της λήξης του.

Πίνακας 2: Ενδεικτικά ποσά αποπληρωμής ΒΦΔ

Ύψος Επιτοκίου και αποπληρωμή

Όπως όλα τα δάνεια έτσι και αυτό φέρει επιτόκιο το οποίο είναι κυμαινόμενο. Το επιτόκιο για το ΒΦΔ υπολογίζεται ως ακολούθως:

Τα πιο πάνω ισχύουν για όσους φοιτητές ενημερώνουν τον SLC για την εισοδηματική και επαγγελματική τους κατάσταση. Για όσους εσκεμμένα ή μη δεν ενημερώσουν τον οργανισμό για την επαγγελματική τους κατάσταση τότε το επιτόκιο καθορίζεται στο μέγιστο δυνατόν και η μηνιαία δόση καθορίζεται αυτόματα στις £160,80 ή περίπου €181. Εδώ πρέπει να τονίσουμε ότι ο φοιτητής πρέπει να παρακολουθεί την προσωπική μερίδα που θα διατηρεί στην ιστοσελίδα του πιο πάνω οργανισμού για να αποφύγει πιθανά προβλήματα και με τους δικούς του κωδικούς μπορεί να δει το ιστορικό της επικοινωνίας του με τον SLC ακόμα και αν οι επιστολές που έχουν αποσταλεί ταχυδρομικώς έχουν χαθεί.

Πρέπει οι φοιτητές να αιτούνται του δανείου αυτού;

Γίνεται μεγάλος ντόρος στο κατά πόσο συμφέρει στους φοιτητές να συνάψουν την πιο πάνω δανειακή σύμβαση. Τα δεδομένα για να μπορέσει να πάρει κάποιος την απόφαση αυτή έχουν ως εξής:

Αν δεν υπάρχει η οικονομική ευχέρεια να πληρωθούν τα δίδακτρα από τους γονείς/φοιτητές τότε η σύναψη του δανείου φαντάζει ως η μόνη επιλογή αν η προτίμηση του φοιτητή είναι να σπουδάσει στη Βρετανία.

Τώρα για αυτούς που έχουν την οικονομική ευχέρεια και μπορούν να πληρώνουν τα δίδακτρα, η επιλογή σύναψης του ΒΦΔ εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως το επαγγελματικό πλάνο του φοιτητή, το επάγγελμα που θέλει να ακολουθήσει καθώς και την οικογενειακή του κατάσταση. Σε συζητήσεις που κάνω με γονείς (αφού στην Κύπρο οι πλείστοι εξ αυτών αναλαμβάνουν το κόστος σπουδών των παιδιών τους) και για να γίνω πιο κατανοητός δίνω δύο αντίθετα και κάπως ακραία σενάρια:

Ο φοιτητής Α θέλει να σπουδάσει σε έναν πολύ απαιτητικό κλάδο και πανεπιστήμιο και υπολογίζει να εργαστεί στο εξωτερικό με το πέρας των σπουδών του, σε έναν τομέα με πολύ ψηλές απολαβές (π.χ. μηχανικός φυσικού αερίου σε πλατφόρμα γεώτρησης ή πυρηνικός ερευνητής). Είναι πολύ πιθανόν ο φοιτητής αυτός να ξεκινήσει την αποπληρωμή του δανείου αμέσως μετά την αποφοίτηση του αφού πολύ πιθανόν να εργοδοτηθεί ευθύς αμέσως μετά την αποπεράτωση των σπουδών του και να αμείβεται ως πρώτο μισθό με περισσότερα από €23.000 ετησίως. Ο φοιτητής Α είναι πολύ πιθανόν να αποπληρώσει το δάνειο του στο ακέραιο. Συνεπώς η απόφαση για την σύναψη του δανείου έχει να κάνει περισσότερο με το κατά πόσο ο φοιτητής θέλει να πληρώνει τα δίδακτρα κατά την διάρκεια των σπουδών του ή σε μεγάλο βάθος χρόνου λαμβάνοντας βεβαίως υπόψη και το επιτόκιο που θα αυξάνει το κεφάλαιο.

Ο φοιτητής Β θέλει να σπουδάσει σε έναν κοινότυπο κλάδο σπουδών και σκοπεύει να εργαστεί μόνο στην Κύπρο παρόλο που γνωρίζει ότι οι προοπτικές δεν είναι καλές. Παρόλα αυτά είναι διατεθειμένος να υπομένει στην αγορά εργασίας μέχρι να βρει εκείνο που ψάχνει, αλλά ίσως στην πορεία χρειαστεί να αλλάξει και κατεύθυνση αν βρεθεί στο δρόμο του κάτι το αξιόλογο. Μέχρι να συμβεί αυτό, ο φοιτητής αυτός είναι διατεθειμένος να αναζητήσει ακόμα και περιστασιακές δουλειές για να τα βγάλει πέρα. Ο φοιτητής Β είναι πολύ πιθανόν να μην βρει δουλειά αμέσως μετά την αποφοίτηση του στον τομέα των σπουδών του. Επίσης, είναι πάλι πολύ πιθανόν όταν βρει δουλειά να μην αμείβεται με €23.000 ετησίως (€1.915 μηνιαίως). Επίσης, ναι μεν το υπόλοιπο του δανείου του θα ανεβαίνει λόγω του επιτοκίου αλλά η δόση πληρώνεται μόνο όταν η αμοιβή του απόφοιτου/εργαζόμενου υπερβαίνει τις €23.000 ετησίως, το οποίο για τα δεδομένα της Κύπρου είναι ένα σεβαστό ποσό. Επίσης η δόση είναι μικρή και αυτός είναι και ο λόγος που ο φοιτητής αυτός είναι πολύ πιθανόν να μην αποπληρώσει το ποσό του δανείου του στο ακέραιο και το χρεωστικό υπόλοιπο του δανείου να διαγραφεί στα 30 χρόνια όπως προβλέπεται στην νομοθεσία.

Επίσης, υπάρχουν και περιπτώσεις γονιών όπου ενώ έχουν την οικονομική ευχέρεια να πληρώσουν τα δίδακτρα των παιδιών τους, δεν το κάνουν και προτιμούν να πάρουν το ΒΦΔ. Αυτό γίνεται για να αποταμιεύσουν τα χρήματα αυτά με σκοπό να τα χρησιμοποιήσουν σαν το αρχικό κεφάλαιο για να μπορέσουν τα παιδιά να αρχίσουν την δική τους επιχείρηση μετά την αποφοίτηση τους. Αυτό ειδικά ισχύει σε περιπτώσεις όπου το παιδί τους έχει σκοπό να ξεκινήσει μια επιχείρηση που χρειάζεται επένδυση σε εξειδικευμένα μηχανήματα όπως αυτά του φυσιοθεραπευτή, χημικού κτλ.

Χαμηλό το ποσοστό αποπληρωμής

Είναι εξαιρετικά σημαντικό να αναφέρουμε ότι η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου προβλέπει ότι οι περισσότεροι φοιτητές που έχουν πάρει το ΒΦΔ θα αποπληρώσουν μόνο ένα μέρος του δανειακού χρέους κατά την διάρκεια των 30 χρόνων που παραμένει σε ισχύ. Παρόλα αυτά, μέσα από διάφορες μελέτες αλλά και την εμπειρία των πρώτων χρόνων εφαρμογής του σχεδίου αποπληρωμής, έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η πλειοψηφία των φοιτητών δεν θα αποπληρώσει όλο το ποσό του δανείου.

Ακόμη και στην περίπτωση των Βρετανών φοιτητών που συνήθως ξεκινούν την αποπληρωμή νωρίτερα από τους Κύπριους λόγω ψηλότερου βιοτικού επιπέδου και μισθών, το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βρετανίας προβλέπει ότι μόνο το 38% του συνολικού χρέους (Ποσό αρχικού δανείου + Τόκοι) θα αποπληρωθεί από τους φοιτητές. Το μικρό αυτό ποσοστό αποπληρωμής είναι για πολλούς ο προπομπός για τη μείωση των διδάκτρων στο ύψος που θα είναι τόσο αποδεκτό από την κοινωνία όσο και βιώσιμο για τους φοιτητές.