Εκδήλωση Μνήμης για τον Κώστα Στεφανή

Εκδήλωση στην μνήμη του Καθηγητή Κώστα Στεφανή (1928 - 2016), ο οποίος διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην ίδρυση και ανάπτυξη του Ινστιτούτου Κύπρου (ΙΚυ) και του Ερευνητικού και Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Κύπρου, πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τρίτης στο νέο αμφιθέατρο του ΙΚυ, το οποίο φέρει πλέον το όνομά του.

Στην

εκδήλωση διαβάστηκε χαιρετισμός από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, και παρευρέθηκαν και μίλησαν ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Γιώργος Βασιλείου, ο πρώην Πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κώστας Σημίτης, και ο Πρόεδρος του ΙΚυ και Εκτελεστικός Διευθυντής του Ερευνητικού και Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Κύπρου, Καθηγητής Κώστας Παπανικόλας, στην παρουσία πλήθους κόσμου, της συζύγου του Στεφανή και του υιού του Λεωνίδα.

Ο Κώστας Στεφανής διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στο σχεδιασμό και ίδρυση του Ινστιτούτου Κύπρου και υπήρξε μέλος του πρώτου Συμβουλίου Επιτρόπων του Ερευνητικού και Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Κύπρου (2005-2013). Συνεισέφερε σημαντικά στην διαμόρφωση του οράματος που διαπνέει το Ινστιτούτο και στήριξε το Ίδρυμα από την αρχή της λειτουργίας του.

Στη διάρκεια της εκδήλωσης πραγματοποιήθηκαν και τα αποκαλυπτήρια μαρμάρινης ενεπίγραφης τιμητικής πλάκας για το νεόκτιστο Αμφιθέατρο του Ινστιτούτου Κύπρου που φέρει το όνομά του.

Όπως είπε ο Πρόεδρος του ΙΚυ, στον Κώστα Στεφανή αφιερώθηκε το νέο αμφιθέατρο του Ινστιτούτου και η αφιέρωση αυτή «σε ένα τόσο σημαντικό, επιστήμονα, άνθρωπο και πολίτη αποτελεί ελάχιστο δείγμα της ευγνωμοσύνης μας».

«Πολύ περισσότερο αποτελεί υπενθύμιση ότι η αριστεία στην επιστήμη καταξιώνεται και αποκτά οικουμενικότητά και αποτελεσματικότητα όταν συνοδεύεται από συμμετοχή σε όραμα πανανθρώπινων αξιών και έργα που προσπαθούν να τα υλοποιήσουν», τόνισε ο κ. Παπανικόλας.

Πρόεδρος: Τα επιτεύγματα του ΙΚυ, δηλωτικά της συμβολής του Κ. Στεφανή

Στον χαιρετισμό του, τον οποία διάβασε εκ μέρους του ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κώστας Καδής, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «αναντίλεκτα, τα μέχρι στιγμής σπουδαία επιτεύγματα του Ινστιτούτου Κύπρου, το οποίο τυγχάνει διεθνούς αναγνώρισης περιποιούν τιμή για τόπο μας, είναι δηλωτικά της συμβολής του Κώστα Στεφανή προς την κατεύθυνση αυτή».

Σημείωσε ότι η συμμετοχή μιας τέτοιας προσωπικότητας βοήθησε στην δημιουργία συνεργειών με εξαίρετα διεθνή επιστημονικά ιδρύματα, δημιουργώντας ευοίωνες προοπτικές συνεργασίας, ενώ η πολιτική του παρουσία υπήρξε καθοριστική και συνέβαλε στη δικτύωση αλλά και στην προβολή του Ινστιτούτου στην Ελλάδα.

Ανέφερε ακόμη ότι κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης, όταν αμφισβητήθηκαν η δυναμική και οι προοπτικές του Ινστιτούτου, ο Κώστας Στεφανής πρωτοστάτησε στην υπεράσπιση και στήριξη του ιδρύματος, καθώς αναγνώριζε το σημαντικό ρόλο του στην Κύπρο, και την Ελλάδα.

Ο Πρόεδρος είπε ότι επικροτεί την απόφαση του Συμβουλίου Επιτρόπων του Ινστιτούτου να τιμήσει μια τόσο σημαντική προσωπικότητα που συνέβαλε ουσιαστικά στον σχεδιασμό και ίδρυση του ΙΚυ, «για το οποίο είμαι βέβαιος ότι ήταν περήφανος για τον τρόπο που έχει θεμελιωθεί και προοδεύει».

«Ο όμορφος αυτός χώρος που φιλοξενείται η αποψινή εκδήλωση θα φέρει πλέον το όνομα του Κώστα Στεφανή για να θυμίζει σε όλους την παρακαταθήκη του», ανέφερε.

Καταλήγοντας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξέφρασε βεβαιότητα ότι το ΙΚυ, «λαμβάνοντας υπόψη και τη συνεργασία που έχει αναπτύξει με διεθνώς διακεκριμένους επιστήμονες και πολιτικές προσωπικότητες, θα συνεχίσει την θετική του πορεία και δράσεις, πάντα στη βάση των αξιών που χαρακτήριζαν την πορεία του Κώστα Στεφανή, δηλαδή: τη δημιουργικότητα, τον επαγγελματισμό, την σεμνότητα και την αλληλεγγύη προς τους συνανθρώπους μας, πετυχαίνοντας ακόμη υψηλότερους στόχους και επιτεύγματα για τον τόπο μας».

Σημίτης: Ο Στεφανής ήταν μια προσωπικότητα υψηλής διανόησης

Στην ομιλία του, ο πρώην Πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Σημίτης είπε ότι ο Κώστας Στεφανής ήταν μια προσωπικότητα υψηλής διανόησης, ακαδημαϊκός με όλη την σημασία του όρου, μυαλό φιλελεύθερο και ανήσυχο, χαρακτήρας μετριοπαθής, μεθοδικός και αποτελεσματικός.

Είπε ότι στη δεκαετία του ’80 και για επτά χρόνια, υπήρξε Πρόεδρος της Παγκόσμιας Ψυχιατρικής Εταιρείας και από τη θέση αυτή «μπόρεσε να καταρρίψει το Σιδηρούν Παραπέτασμα που είχε διχοτομήσει την ψυχιατρική κοινότητα».

«Καθώς, όπως μαρτυρούν διάσημοι ψυχίατροι της εποχής, ο Δυτικός κόσμος είχε εναντιωθεί στις σοβιετικές πρακτικές άσκησης ψυχιατρικής «θεραπείας» στους πολιτικούς αντιπάλους. Ο Στεφανής κατάφερε τότε να οικοδομήσει γέφυρες επικοινωνίας και συμφιλίωσης ανάμεσα στους δύο κόσμους, επιδεικνύοντας σημαντικές δεξιότητες διαιτησίας και διαπραγμάτευσης», συμπλήρωσε.

Ο κ. Σημίτης είπε ότι η σημερινή εκδήλωση φωτίζει την σημαντική επιστημονική δραστηριότητα του Στεφανή με την συμμετοχή στην ίδρυση το 2005 του ΙΚυ και στην μετέπειτα λειτουργία του. «Υπήρξα τυχερός, γιατί η συμμετοχή μου στο στήσιμο του Ινστιτούτου ήταν μια συναρπαστική εμπειρία», συνήθιζε να λέει ο Κώστας Στεφανής μετά, όπως είπε ο κ. Σημίτης.

Είπε ότι επί της Πρωθυπουργίας του, ο Στεφανής υπηρέτησε το 2002 ως Υπουργός Υγείας και θυμήθηκε ότι «μαζί προσπαθήσαμε να ολοκληρώσουμε το έργο που είχε αρχίσει ήδη από το 1996, για να καταστεί φανερό το αποτέλεσμα της προσπάθειάς μας. Εξετάσαμε τη λειτουργία του συστήματος υγείας στην περιφέρεια, τα ημιτελή νοσοκομεία, το πάντα επίκαιρο θέμα των πόρων, την βελτίωση λειτουργίας του πρωτοβάθμιου συστήματος υγείας και του ΕΣΥ, τη λειτουργία σημαντικών νοσοκομείων, όπως του Αττικού, την καθυστέρηση των προγραμμάτων ψυχικής υγείας και άλλα πολλά».

Αναφέρθηκε και στην «εξαιρετικά σημαντική συμβολή του, ως Προεδρεύων του Συμβουλίου Υπουργών Υγείας της ΕΕ, καθώς πέτυχε να συμπεριληφθεί η Ψυχική Υγεία στο πρόγραμμα δράσης της ΕΕ για την Δημόσια Υγεία, να υιοθετηθούν από την ΕΕ μέτρα για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της τοξικομανίας, να ενσωματωθεί η θεραπεία εξαρτημένων ανθρώπων στα Εθνικά Συστήματα Υγείας και να αναθεωρηθεί η φαρμακευτική νομοθεσία της ΕΕ», μεταξύ πολλών άλλων.

Υπήρξε ένας πραγματικός δημοκράτης, είπε ο Γ. Βασιλείου

Στον χαιρετισμό του, ο πρώην Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και ομότιμο μέλος του Συμβουλίου Επιτρόπων του ΙΚυ, Γιώργος Βασιλείου είπε ότι «διαβάζοντας για τη ζωή και το έργο του, διαπίστωσα ότι δεν ήταν απλώς ένας μεγάλος και καταξιωμένος επιστήμονας, αλλά πρωτοπόρος, με την πλήρη έννοια της λέξης, στην αντιμετώπιση της ‘ασθένειας’ της κατάθλιψης, από την οποία υποφέρουν δεκάδες χιλιάδες συμπολίτες μας στην Κύπρο και την Ελλάδα και εκατοντάδες χιλιάδες σε όλο τον κόσμο».

Ταυτόχρονα, πρόσθεσε, ο Κώστας Στεφανής ήταν ένας πραγματικός δημοκράτης, ένας άνθρωπος που το θεωρούσε υποχρέωση του να συμβάλει στα κοινά και να βοηθά με κάθε τρόπο τον συνάνθρωπο του.

Είπε ότι αγκάλιασε με ενθουσιασμό την ιδέα της ίδρυσης του Ινστιτούτου Κύπρου και συνέβαλε τα μέγιστα τόσο στην ίδρυση του όσο και στην επιτυχημένη δραστηριότητα του σε συνέχεια.

«Λίγοι, ίσως, από εσάς γνωρίζετε ότι η ανάμειξη του αείμνηστου Κώστα Στεφανή με το Ινστιτούτο Κύπρου άρχισε από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 όταν προσπαθούσαμε να ιδρύσουμε στην Κύπρο ένα πρωτοποριακό ερευνητικό κέντρο του οποίου τόση μεγάλη ανάγκη είχαμε. Δεν θα ξεχάσω ποτέ με πόσο ενδιαφέρον και αφοσίωση αγκάλιασε την ιδέα της ανάγκης δημιουργίας του Ινστιτούτου Κύπρου, η ίδρυση του οποίου ήταν στενά συνδεδεμένη με την προοπτική ένταξης της Κύπρου στην ΕΕ τότε», είπε ο κ. Βασιλείου.

Σημείωσε ότι ο Κώστας Στεφανής, με το διεθνές κύρος και το ρόλο που έπαιζε στην Ελλάδα, συνέβαλε στην διαμόρφωση των βάσεων πάνω στις οποίες στηρίχτηκε το Ινστιτούτο Κύπρου.

Ανέφερε ότι από την πρώτη στιγμή της ίδρυσης του Ινστιτούτου, το 2015, ο Στεφανής ήταν μέλος και ηγετικό στέλεχος του Διοικητικού Συμβουλίου και συνέβαλε τα μέγιστα στο να καθιερωθεί "ως ένα σοβαρό και αναγκαίο για την Κύπρο ερευνητικό κέντρο". Μεταξύ άλλων, βοήθησε το Ινστιτούτο να κτίσει δεσμούς και σχέσεις με διάφορα άλλα παγκόσμια επιστημονικά κέντρα και να γίνεται αποδεκτή η ανάπτυξη στενών δεσμών και συνεργασίας, πράγμα που συνεισέφερε τα μέγιστα στην αποδοχή και καθιέρωση του Ινστιτούτου διεθνώς, ανέφερε.

«Αποτίουμε φόρο τιμής λοιπόν σήμερα στον Κώστα Στεφανή που συνέβαλε τα μέγιστα στο να γίνει το Ινστιτούτο το οποίο έχει προσφέρει τόσα πολλά στην Κύπρο στο σύντομο διάστημα από την ίδρυση του και είμαι βέβαιος ότι θα προσφέρει πολύ περισσότερα στο μέλλον», κατέληξε.

Το αποτύπωμα του Κ. Στεφανή στο ΙΚυ ήταν καθοριστικό, είπε ο Κ. Παπανικόλας

Στον δικό του χαιρετισμό, ο Πρόεδρος του ΙΚυ, Καθηγητής Κώστας Παπανικόλας, σκιαγράφησε το ιστορικό της σύνδεσης του Κώστα Στεφανή με την δημιουργία και ανάπτυξη του Ινστιτούτου Κύπρου και παρουσίασε κάποια χαρακτηριστικά στιγμιότυπα της συμμετοχής του στην πορεία του Ιδρύματος, ενώ προέβη σε μια αναδρομή με προσωπικές αναφορές στην γνωριμία του με τον Κώστα Στεφανή.

Είπε ότι ο Κώστας Στεφανής έγινε ιδρυτικό μέλος του Συμβουλίου Επιτρόπων του ΙΚυ με Πρόεδρο αρχικά τον Hubert Curien και άμεσα μετά τον Ernest Brezin. «Έντονη παρουσία και ενεργό συμμετοχή στα δρώμενα του Ινστιτούτου χαρακτήρισε την οκταετή θητεία του, αλλά και στην συνέχεια ως ομότιμος πια Επίτροπος. Το αποτύπωμα στο Ινστιτούτο του Κώστα Στεφανή ήταν καθοριστικό», είπε.

Πρόσθεσε ότι στα χρόνια της οικονομικής κρίσης, «η οποία επηρέασε σε τρομακτικό βαθμό και τη λειτουργία του ΙΚυ, όπου απειλήθηκε η επιβίωση του Ιδρύματος», ο Κώστας Στεφανής στήριξε με πάθος το Ινστιτούτο μέσω των προσωπικών του διασυνδέσεων με προσωπικότητες της Κύπρου, τονίζοντας τους πόσο σημαντικό θεωρεί αυτό το εγχείρημα και πόσο σημαντική ήταν η στήριξη του.

Σήμερα, συνέχισε, το Ινστιτούτο Κύπρου βρίσκεται σε άνθηση με εξαιρετικά σημαντικές επιτυχίες, διεθνή αναγνώριση, έχοντας υπερβεί τις εσωτερικές αμφισβητήσεις.

Υπογράμμισε ότι η εξέλιξη αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις προσωπικότητες που πίστεψαν στο όραμα του και πρόσθεσε ότι ανάμεσα τους ξεχωρίζει αναμφίβολα ο Κώστας Στεφανής.

«Η σημερινή τελετή στη μνήμη του, την οποία τιμούν με την παρουσία τους ο κ. Σημίτης, ο κ. Βασιλείου, σημαντικοί πρωτεργάτες του ΙΚυ, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ο οποίος ήθελε να είναι μαζί μας σήμερα, αλλά δυστυχώς η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής δεν του το επέτρεψε, αλλά και η παρουσία όλων μας είναι ενδεικτική της εκτίμησης και αγάπης μας προς τον Κώστα Στεφανή», κατέληξε ο κ. Παπανικόλας.

Τέλος, ο κ. Παπανικόλας δώρισε στη σύζυγο και τον υιό του Στεφανή αναμνηστικό λεύκωμα με φωτογραφίες από τη δράση του Κώστα Στεφανή στο Ινστιτούτο Κύπρου. Λαμβάνοντας τον λόγο, ο Λεωνίδας Στεφανή ευχαρίστησε όλους τους ομιλητές και τον κόσμο που παρευρέθηκε και εξέφρασε τη συγκίνηση όλης της οικογένειας για την τιμή να φέρει το αμφιθέατρο το όνομα του πατέρα του.

Ο Κώστας Στεφανής σπούδασε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Aθηνών, μετεκπαιδεύτηκε στο Πανεπιστήμιο McGill στο Mόντρεαλ του Kαναδά και στο Εθνικό Ίδρυμα Ψυχικής Yγείας των HΠA. Διετέλεσε διευθυντής του Τομέα Κοινωνικής Ιατρικής, Ψυχιατρικής και Νευρολογίας και ιδρυτικός διευθυντής του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής του Πανεπιστημίου Αθηνών καθώς και του Συνεργατικού Κέντρου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την Έρευνα και την Εκπαίδευση στην Ψυχική Υγεία.

Διετέλεσε Πρόεδρος της Ελληνικής Ψυχιατρικής και Νευρολογικής Εταιρίας, μέλος του ΔΣ του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και ισόβιο μέλος (τιμής ένεκεν) του Συμβουλίου του. Διετέλεσε Πρόεδρος της Παγκόσμιας Ψυχιατρικής Εταιρίας, μέλος και Πρόεδρος επιτροπών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και άλλων διεθνών επιστημονικών οργανισμών. Το 1994 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, της οποίας διετέλεσε και Πρόεδρος.

Το 1996 εξελέγη βουλευτής Επικρατείας της Ελληνικής Δημοκρατίας και από το 2002 έως το 2004 διετέλεσε Υπουργός Υγείας στην κυβέρνηση Κώστα Σημίτη.

ΠΗΓΗ:ΚΥΠΕ