Αρμενία: Ταξίδι ζωής

Την εβδομάδα που μας πέρασε είχα την ευκαιρία να ταξιδέψω στη μακρινή Αρμενία, με διακομματική Αντιπροσωπεία, υπό τον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων κ. Δημήτρη Συλλούρη, σε ανταπόδοση επίσημης επίσκεψης.

Ομολογώ ότι αυτή η χώρα πάντοτε μου προκαλούσε δέος και θαυμασμό τόσο η μακραίωνη ιστορία τους, όσο και η πρόσφατη με κορυφαίο ιστορικό γεγονός την Γενοκτονία των Αρμενίων, από τους Τούρκους πριν ακριβώς από 100 χρόνια. Πέρασε και περνά ακόμα, η Αρμενία το δικό της Γολγοθά.

Αν μελετήσει κανείς προσεκτικά την ιστορία, θα διαπιστώσει ότι Κύπρος και Αρμενία μας ενώνουν πολλά. Μια κοινή ιστορική διαδρομή, με πολλούς κατακτητές, με πολλές έξωθεν επεμβάσεις, κοινοί αγώνες, κοινή μοίρα για να κρατηθούμε όρθιοι στη γη των προγόνων μας.

Η Αρμενία είναι χωρά τυπικά ορεινή, με πολύπλοκους συνδυασμούς στη σύνθεση του εδάφους. Το 90% περίπου του εδάφους της βρίσκεται σε ύψος 1000 και περισσότερων μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας, και με μέσο υψόμετρο 1800μέτρων. Το υψηλότερο σημείο είναι το όρος Αραράτ που φτάνει τα 4090 μέτρα, ένα από τα ψηλότερα όρη του κόσμου.

Η Σοσιαλιστική Αρμενία δημιουργήθηκε το 1920. Από το 1922 μέχρι το 1936 αποτελούσε τμήμα της ομοσπονδίας της Υπερκαυκασίας και από το 1936 αποτέλεσε τμήμα της Σοβιετικής ένωσης. Γεωγραφικά, η Αρμενία βρίσκεται στο νότιο τμήμα της Υπερκαυκασίας που συνορεύει βόρεια με την Γεωργία, ανατολικά με το Αζερμπαιτζαν, νότια με το Ιραν και δυτικά με την Τουρκία. Έχει έκταση 2.893χιλιόμετρα και πρωτεύουσα είναι το Ερεβάν.

Ο πληθυσμός του σήμερα είναι κοντά στα 3 εκατομμύρια, με την διασπορά όμως να ανεβάζει σε εκατομμύρια τους Αρμένιους σε όλο τον κόσμο.

Η Σοσιαλιστική Αρμενία σημείωσε επιτυχίες στην πορεία της σε όλους τους τομείς της ζωής. Από μια φτωχή χώρα με έντονα φεουδαρχικά χαρακτηριστικά, μετατράπηκε σε μια χώρα με την δική της βιομηχανία, εμπόριο και με ιδιαίτερη ανάπτυξη στους τομείς της Γεωργίας και Κτηνοτροφίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, εντασσόταν και οι επισκέψεις μας σε δυο ιστορικές βιομηχανίες της χώρας. Το εργοστάσιο MEGERIAN, το οποίο κατασκευάζει τα φημισμένα χειροποίητα χαλιά, τα οποία εδώ και αιώνες έχουν δημιουργήσει την δική τους επωνυμία, με τη μοναδική τους τεχνοτροπία.

Η γοητεία της γευστογνωσίας ήταν η επίσκεψη μας στο φημισμένο εργοστάσιο Κονιάκ ARARAT. Μια τεράστια ιστορία της οινοβιομηχανίας της χώρας, που φέρνει την Αρμενία στο βάθρο των καλύτερων κονιάκ του κόσμου.

Δυστυχώς η κατάρρευση ή ανατροπή του υπαρκτού Σοσιαλισμού και η πτώση της Σοβιετικής Ένωσης έφερε στην πορεία σειρά προβλημάτων στη διασυνοριακή της περιοχής, με βασικότερο πρόβλημα το Νανγκόρνο Κάραμπαχ, όπως είναι γνωστό, μια περιοχή με περίπου σήμερα 150 χιλιάδες κατοίκους, που αποτελεί όμως στρατηγικής σημασίας, κομβικό σημείο για την περιοχή.

Η Αρμενία διακρίθηκε στους τομείς της Παιδείας και του Πολιτισμού, με μεγάλες επιδόσεις στις τέχνες, τα γράμματα και τις επιστήμες. Έχει πλούσια ιστορία, παραδόσεις, ήθη και έθιμα, πολιτισμό που ανάγεται σε αιώνες πριν. Από τα βάθη των αιώνων έφτασαν ως τις μέρες μας μνημεία λαικής δημιουργίας για τη ζωή και τους αγώνες των φυλών της Αρχαίας Αρμενίας. Υψηλή ποιοτική τέχνη χαρακτηρίζει τις μυθικές αφηγήσεις για τον πρόγονο των Αρμενίων, Χαιη, τον ωραίο Αράτ και τον Βααγην, καθώς από τα επικά αποσπάσματα για τον Αφτασές και το Σατενικ, για τον Τιγραν και τον Αντζαακ, που τα χρησιμοποίησε ο Αρμένιος ιστορικός Μωυσής ο Χωφηνός, στο πασίγνωστο Βιβλίο του Ιστορία της Αρμενίας. Τι να πει κανείς για την ανάπτυξη των εικαστικών τεχνών, με μεγάλους ζωγράφους όπως οι Τατεσσοσιάν, Αρακελιάν, Κονεζγιάν και πολλούς άλλους.

Η μουσική, ο χορός και τα μπαλέτα απογειώθηκαν στην Αρμενία. Από τα βάθη των χιλιετιών μέχρι σήμερα, η Αρμενία έχει κατακτήσει με τους καλλιτέχνες της, την δική της αξιοσημείωτη θέση στο παγκόσμιο Καλλιτεχνικό στερέωμα. Για όλα αυτά, μπορεί κανείς να γράφει ατελείωτους τόμους, αφού η Αρμενία έχει όντως μια τόσο πλούσια ιστορία και πολιτισμό που σε συναρπάζει.

Κατά την διάρκεια της επίσημης μας επίσκεψης, είχαμε την ευκαιρία να συναντηθούμε με όλη την πολιτική ηγεσία της χώρας, τον Πρόεδρο της Εθνικής Συνέλευσης κ. Α. Μπαμπλογιάν, τον πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Α.Σαργκισιαν, τον Υπουργό Εξωτερικών κ. Ζ. Μνατσακανγιαν και με το νέο Πρωθυπουργό της χώρας κ. Ν. Πασινιάν. Είχαμε επίσης την ευκαιρία να συναντηθούμε με την επιτροπή Φιλίας Κύπρου-Αρμενίας.

Σε όλες τις συζητήσεις , αυτό που κυριάρχησε είναι η ανάγκη επικράτησης του διεθνούς δικαίου και των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Κύπρος και Αρμενία αγωνίζονται για το διεθνές δίκαιο, την επικράτηση αρχών του Καταστατικού χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

Ασφαλώς για όλα, τεράστια σημασία έχει για την Παγκόσμια Κοινότητα, για όλες ανεξαίρετα τις χώρες να καταδικάσουν την Γενοκτονία των Αρμενίων από τους Τούρκους και την κατοχή της Βόρειας Κύπρου για 44 χρόνια από την Τουρκία.

Πέραν των άλλων συμφωνήθηκε όπως οι δυο χώρες να εργαστούν περαιτέρω για την ενίσχυση της φιλίας και συνεργασίας, σε τομείς της παιδείας, του πολιτισμού, του τουρισμού, της έρευνας και της καινοτομίας. Για το σκοπό αυτό προωθείται η τριμερής συνεργασία Κύπρου- Αρμενίας-Ελλάδας.

Μια εμπειρία ζωής ήταν και το μοναδικό προσκύνημα και η επίσκεψη μας στο Μνημείο του Ερεβάν, αφιερωμένο στα εκατομμύρια των νεκρών της Αρμενίας από την Γενοκτονία των Τούρκων. Δέος και θαυμασμός, μόνο αυτό!.

Η κατάθεση στεφάνων και λουλουδιών από τον Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων κ. Συλλούρη και την υπόλοιπη Αντιπροσωπεία, δηλώνει την αναγνώριση μας στο διεθνές αυτό έγκλημα της Τουρκίας, αλλά και την στήριξη και αλληλεγγύη μας προς τον αγώνα των Αρμενίων για δικαίωση.

Θέλω ειλικρινά να εκφράσω την ικανοποίηση μας για το όμορφο και μοναδικό αυτό ταξίδι. Ένα ταξίδι ζωής που σημάδεψε τη καρδιά και τη σκέψη μας.

Σήμερα ο Αρμένιος λαός αναζητεί την δική του θέση στον παγκόσμιο χάρτη. Είμαι σίγουρος ότι η Ιστορία που κουβαλά η χώρα, οι επιδόσεις τους στα γράμματα και τις επιστήμες, η εξυπνάδα και η ευφυΐα τους, θα τους φέρουν και πάλι πρωταγωνιστές.

Το ταξίδι αυτό ανήκει πλέον στην Ιστορία. Αν είναι κάτι που χρειάζεται να κάνουμε εμείς οι Κύπριοι, είναι να αντλήσουμε δύναμη από το σθένος τους, τον αγώνα για επιβίωση. Ιδιαίτερες και θερμές ευχαριστίες δίνω και στον σπουδαίο εκπρόσωπο της Αρμενικής Κοινότητας στην Κύπρο, κ. Βαρκτες Μαχτεσιάν, μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων, που υπήρξε ο νους και η ψυχή της αποστολής, με τις δικές του πινελιές στο πρόγραμμα φιλοξενίας.

Θερμές ευχαριστίες στη Διεύθυνση της Βουλής και στα μέλη της, γενικό διευθυντή κ. Σωκράτη Σωκράτους, την κυρία Εύη Χατζηγιάνη και κα Γεωργία Νεοφύτου από την υπηρεσία Διεθνών Σχέσεων, για την οργάνωση και την προθυμία να μας διευκολύνουν σε κάθε μας βήμα, καθώς και στον Πρόεδρο της Βουλής, κ. Συλλούρη και τους συναδέλφους κ. Νίκο Τορναρίτη, κ. Χρίστο Ορφανίδη και Γιώργο Περδίκη.

Η ιστορία της Αρμενίας, η μαγεία της, η γοητεία των ανθρώπων, τα πάντα, σε καλούν να γυρίσεις πίσω. !!!