Ανάλυση: Ποιος είναι ο τελικός στόχος του Πούτιν - Μέχρι πού θα φτάσει

Μπορεί η προσοχή όλης της υφηλίου να βρίσκεται στραμμένη στις κινήσεις της Ρωσίας στην ανατολική Ουκρανία αλλά τα σχέδια του Βλαντιμίρ Πούτιν δεν αναμένεται να σταματήσουν εκεί, εκτιμούν αναλυτές.

Σύμφωνα με την ανάλυση της Wall Street Journal, ο απώτερος στόχος του Ρώσου προέδρου είναι να επαναδιαπραγματευτεί το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και να ξαναγράψει τον χάρτη ασφάλειας της Ευρώπης.

Στο διάγγελμά του ο Πούτιν έδειξε τις προθέσεις του: «Γιατί να κάνουμε τόσες παραχωρήσεις σε αυτούς που βρίσκονταν στα όρια της τσαρικής αυτοκρατορίας, στους οποίους αποδόθηκαν τεράστια

εδάφη που δεν τους ανήκαν;» αναρωτήθηκε ενώ προσέθεσε ότι «τα αρχεία του Σοβιετικού Κράτους επιβεβαιώνουν ότι ο Λένιν παρέδωσε το Ντονμπάς στη δικαιοδοσία της Ουκρανίας.»

Το μαραθώνιο διάγγελμα του και οι απαιτήσεις που διατύπωσε για τις εγγυήσεις ασφάλειας στην αρχή της κρίσης, σκιαγραφούν, σύμφωνα με τους ειδικούς, τον τρόπο που ο Πούτιν επιδιώκει να αναδημιουργήσει το παρελθόν.

Πρακτικά, ο Ρώσος πρόεδρος θέλει να εμποδίσει την περαιτέρω εξάπλωση του ΝΑΤΟ, το οποίο βλέπει τόσο ως απειλή για την εθνική ασφάλεια της χώρας του, όσο και εξαπάτηση και υποσχέσεις που αθέτησαν οι Δυτική. Θέλει η Βορειοατλαντική Συμμαχία στρατιωτικά να επιστρέψει στα επίπεδα του 1990. Αυτή η απαίτηση ουσιαστικά ανατρέπει μεγάλες αλλαγές στην Ευρώπη που έλαβαν χώρα τη συγκεκριμένη δεκαετία. Ο κ. Πούτιν επιδιώκει να αναιρέσει πολλές από τις συνέπειες της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, ένα γεγονός που ο Ρώσος ηγέτης χαρακτήρισε τη «μεγαλύτερη γεωπολιτική καταστροφή» του 20ού αιώνα.

Οι ειδικοί θεωρούν ότι ο Πούτιν τώρα προσπαθεί να δημιουργήσει μια ζώνη ασφαλείας γύρω από τη χώρα του, όπως υπήρχε επί Σοβιετικής περιόδου, αλλά και να βάλει τη Μόσχα πίσω στο βάθρο των υπερδυνάμεων μαζί με την Ουάσιγκτον.

Οι κινήσεις του αντανακλούν τις πεποιθήσεις του ότι δηλαδή οι υποθέσεις του κόσμου πρέπει να διευθετούνται από τις μεγάλες δυνάμεις, στις οποίες περιλαμβάνεται και η Ρωσία, και η Μόσχα θα έπρεπε να ελέγχει τη δική της «αυλή», όπως έκανε στη σοβιετική εποχή.

Φυσικά οι απόψεις αυτές δεν είναι κάτι καινούργιο. Ο Πούτιν σε άρθρο του «δικαιολογούσε» τις αξιώσεις του στην Ουκρανία, «εξηγώντας» ότι οι Ρώσοι, οι Ουκρανοί και οι Λευκορώσοι είναι ένας λαός. Έτσι για τον Πούτιν δεν είναι ένα ιστορικό λάθος που μετράει 30 χρόνια αλλά μια πληγή δεκαετιών σε βάρος της Ρωσίας, της ΕΣΣΔ και της Ρωσικής Αυτοκρατορίας.

Η μεταστροφή του Πούτιν σε έναν «εθνικιστή εκδικητή»

Το τι συνέβη στη Ρωσία τις δυο δεκαετίες και κάτι που ακολούθησαν εξηγεί τις σημερινές εξελίξεις: «Κατά τις δύο πρώτες θητείες του Πούτιν ως πρόεδρος - από το 2000 έως το 2008 - γκρίνιαζε κατά καιρούς για την επέκταση του ΝΑΤΟ, αλλά δεν έκανε σπουδαία πράγματα», θυμίζει ο Φρίντμαν. Οι τιμές του πετρελαίου ήταν υψηλές τότε, όπως και η εγχώρια δημοτικότητα του Πούτιν. «Ηγούνταν άλλωστε της ραγδαίας αύξησης των εισοδημάτων των Ρώσων μετά από μια επώδυνη δεκαετία αναδιάρθρωσης και φτωχοποίησης που είχε ακολουθήσει την κατάρρευση του κομμουνισμού. Αλλά την τελευταία δεκαετία, καθώς η οικονομία της Ρωσίας παρέμεινε στάσιμη, ο Πούτιν έπρεπε είτε να προχωρήσει σε βαθύτερες οικονομικές μεταρρυθμίσεις, είτε να ενισχύσει μια διεφθαρμένη κάστα καπιταλιστικής κλεπτοκρατίας», φιλικά προσκείμενη στον ίδιο.

Και επέλεξε το δεύτερο, εξηγεί ο Λίον Άρον, ειδικός στην Ρωσία στο American Enterprise Institute. Ο Πούτιν έπαψε «να είναι ο διανομέας του νεοανακαλυφθέντος πλούτου της Ρωσίας και ένας οικονομικός μεταρρυθμιστής που υπερασπιζόταν την πατρίδα του», και επέλεξε για λόγους εσωτερικής πολιτικής κατανάλωσης να μετατραπεί σε «έναν εθνικιστή εκδικητή και έναν μόνιμο πρόεδρο εν καιρώ πολέμου», όπως το θέτει ο Άρον. Στην επέκταση του ΝΑΤΟ – όπου δεν υπάρχει κανένα σχέδιο άμεσης ένταξης της Ουκρανίας- βάσισε τον πυρήνα των προσπαθειών του για να συσπειρώσει τον ρωσικό λαό.

Συνοψίζοντας την ανάλυσή του, ο Φρίντμαν θέτει ένα καίριο ερώτημα: «Το μυστήριο ήταν γιατί οι ΗΠΑ – που καθ’ όλη τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου ονειρευόντουσαν ότι στη Ρωσία μπορεί μια μέρα να γινόταν μια δημοκρατική επανάσταση και να αποκτούσε έναν ηγέτη που θα προσπαθούσε να κάνει τη Ρωσία μια δημοκρατία πιο κοντά στη Δύση – επέλεξαν να τρίψουν το ΝΑΤΟ στο πρόσωπο της Ρωσίας όταν εκείνη ήταν αδύναμη».

Σενάρια για το εύρος της εισβολής από Ρώσο βουλευτή 

Ρώσος βουλευτής δηλώνει ότι η Ρωσία σκοπεύει να αναγνωρίσει τις αυτονομιστικές περιοχές σε ολόκληρες τις περιοχές του ανατολικού Ντόνετσκ και Λουχάνσκ.

Οι δυνάμεις των αυτονομιστών προς το παρόν ελέγχουν κάτι περισσότερο από το ένα τρίτο των αυτοανακηρυχθεισών -ως αυτόνομων- περιοχών του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ.

Τα υπόλοιπα δύο τρίτα τελούν ακόμη υπό ουκρανικό έλεγχο.

Ο Λεονίντ Καλάσνικοφ, βουλευτής του Κομμουνιστικού Κόμματος και επικεφαλής της Επιτροπής περιφερειακών υποθέσεων της Δούμας, σε δηλώσεις του στο πρακτορείο RIA είπε:

«Η αναγνώριση της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ και της Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουχάνσκ θα γίνει μέσα στις (γεωγραφικές) περιοχές του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ», εξηγώντας πάντως ότι όλα αυτά θα διευκρινιστούν τις επόμενες ημέρες.

Αν και οι Ρώσοι βουλευτές είναι απίθανο να γνωρίζουν τις προθέσεις του Πούτιν, όπως σχολιάζει το BBC, στην Ουκρανία υπάρχει ο φόβος ότι η Ρωσία θα προσπαθήσει να επεκτείνει τα τις ελεγχόμενες από τους αυτονομιστές περιοχές, κάτι που θα πυροδοτούσε μία αιματηρή σύγκρουση.

Διαβάστε επίσης: LIVE: Σε συναγερμό η Δύση μετά την αναγνώριση Ντόνετσκ-Λουχάνσκ ως ανεξάρτητα

Πληροφορίες από WSJ, BBC, The Toc