Ιδιωτική εσωστρέφεια

Την ιστορία δεν την γράφουν – όσο κι αν το επιδιώκουν - οι παρέες, τα κυκλώματα, οι συντεχνίες, οι κάθε λογής κρίνοντες, αλλά ελεύθερα σκεπτόμενοι άνθρωποι που διαθέτουν την ικανότητα συμμετοχής στην δημιουργία και παράλληλα την ικανότητα συμμετοχής στον διάλογο, ο οποίος πάντα οδηγούσε την ανθρωπότητα μπροστά. Η συλλειτουργία αυτών των δύο στοιχείων, συνιστά μιαν άτυπη, αλλά ουσιαστική συμμετοχή στην ποιητικότητα του κόσμου. Και στις κρίσιμες στιγμές της ιστορίας, το πηδάλιο χειρίστηκαν τα στιβαρά χέρια των ελαχίστων. Η ικανότητα συμμετοχής στη δημιουργία προϋποθέτει ένα γνωστικό πεδίο, ως βάση διερεύνησης ευρύτερων χώρων, όχι μόνο σε επίπεδο γνώσης, αλλά κυρίως σε επίπεδο διαχείρισης της γνώσης – που νομίζω είναι το πρώτιστο αιτούμενο για κάθε γνήσιο δημιουργό – διαχείρισης ικανής να ανακαλύπτει, και όχι να επινοεί, νέες αλήθειες. Αλήθειες – βάσεις για τη νέα διερεύνηση η οποία θα τις αναιρέσει αυτομάτως σχεδόν, τη στιγμή της γέννησής τους, για να συνεχιστεί το αέναο ταξείδι του ανθρώπινου νου. Η ικανότητα συμμετοχής στον διάλογο προϋποθέτει άνοιγμα ψυχής που σέβεται χωρίς μικροψυχία τις αλήθειες των άλλων, τις συγκρίνει, τις μελετά, τις απορρίπτει ή τις αποδέχεται. Κύρια προϋπόθεση εδώ, η παραδοχή της ύπαρξης και των προτάσεων των άλλων, ως σημαντικών. Την ίδια στιγμή, αυτονόητη είναι η αντίστοιχη πρόσληψη – συμπεριφορά των άλλων μελών, αλλιώς δεν μπορεί να υπάρξει διάλογος. Υπάρχουν μερικές περίοδοι της ιστορίας, όπου ή παρατηρείται στασιμότητα με διάχυτη την “Ιδιωτική εσωστρέφεια” ή σημειώνονται άλματα, ανάλογα με τις συγκυρίες, το περιβάλλον, τις δυνατότητες των ανθρώπων να εργαστούν και να παράγουν κ.ο.κ. Σε όλες όμως τις ιστορικές περιόδους, υπήρχαν οι “μικροί”, χωρίς ίχνος ανάγκης ή δυνατότητας για ελεύθερη σκέψη και από την άλλη πνεύματα ελεύθερα, που χάραζαν δρόμους και στη μοναχική τους πορεία άφηναν έργο – ύψιστη δωρεά στους επερχόμενους. Νομίζω πως στην κοινωνία μας, κυρίως τα τελευταία τριάντα χρόνια, παρατηρείται μια στροφή στην “ιδιωτική εσωστρέφεια” ήτοι η τάση μιας ιδιότυπης μόνωσης των ανθρώπων, η στροφή στους τέσσερις τοίχους των σπιτιών τους και η ενσυνείδητη αποστροφή σε ό,τι έχει σχέση με τα αποκαλούμενα κοινά. Οι περισσότεροι, εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων, καταλήφθηκαν από εγωπάθεια, έγνοια για εύκολο πλουτισμό και κατασπατάληση της μοναδικής ζωής τους μόνον στο “φαίνεσθαι”. Μοναδική τους έγνοια τα ψυχοπροβλήματά τους και οι αποτυχημένοι έρωτες, με συνεπακόλουθη την αφόρητη μοναξιά τους. Κανείς, εκτός ελαχίστων, δεν δονήθηκε από όσα συμβαίνουν γύρω του, δεν είδε, δεν κατέγραψε, δεν ένιωσε την ανάγκη να μετέχει στην όποια μορφή αγώνα κατά όσων εξουσιάζουν αφανώς ή μη τη ζωή μας. Έτσι άνοιξε και ο δρόμος στους καταστροφικούς “μικρούς”, οι οποίοι με τη σειρά τους άνοιξαν το δρόμο στην καταστροφή της χώρας, του κοινωνικού ιστού, των όποιων αξιών ζωής μας έδιναν ανθρώπινα χαρακτηριστικά. Η διάχυση στην κοινωνία, της “ιδιωτικής εσωστρέφειας” ως κυρίαρχης τάσης, και η απότοκη διάχυση πολυάριθμων “μικρών”, οι οποίοι βρίσκ