Η κρυάδα του φορολογικού - φόροι και πάλι φόροι

Μεγάλες ανατροπές για 8,5 εκατ. φορολογούμενους φέρνει το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε την Παρασκευή στη Βουλή, με στόχο πρόσθετα έσοδα 2,307 δισ. ευρώ.
Τα πάνω κάτω έρχονται σε κλίμακες φορολογίας εισοδήματος, αφορολόγητο, φοροαπαλλαγές και αποδείξεις, ενώ οι αγρότες θα βρεθούν αντιμέτωποι με την τήρηση βιβλίων και στοιχείων, σε μία από τις ελάχιστες διατάξεις του νόμου που επιχειρούν χτύπημα στη φοροδιαφυγή. Οι επιβαρύνσεις είναι σαφώς περισσότερες σε σχέση με τις όποιες ελαφρύνσεις απορρέουν από το νέο Φορολογικό, καθώς αυτές περιορίζονται στα χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια των μισθωτών και συνταξιούχων και υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχουν παιδιά ή φοροαπαλλαγές οι οποίες καταργούνται.<

Κλίµακα φορολογίας εισοδήµατος
Οι συντελεστές φορολόγησης για μισθωτούς και συνταξιούχους περιορίζονται από οκτώ σε τρεις, με τον κατώτερο στο 22% από 10%) και τον ανώτερο στο 42% (από 45%). Το αφορολόγητο των 5.000 ευρώ καταργείται και δίνει τη θέση του σε έκπτωση φόρου 2.100 ευρώ, την οποία όμως δικαιούνται ακέραιη μόνο όσοι έχουν εισόδημα έως 21.000 ευρώ.
Οικογένειες µε παιδιά
Από το 2013 καταργείται η προσαύξηση αφορολογήτου ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών. Ο φόρος είναι πλέον ίδιος για έναν μισθωτό χωρίς παιδιά και για έναν μισθωτό με πέντε παιδιά.
Ελεύθεροι επαγγελµατίες
Χάνουν πλήρως το αφορολόγητο, δεν έχουν έκπτωση φόρου και έρχονται αντιμέτωποι με δύο συντελεστές φόρου 26% για εισοδήματα έως 50.000 ευρώ και 33% για υψηλότερα ποσά. Θα αφαιρούν όμως από τα ακαθάριστα έσοδά τους το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών.
Τέλος επιτηδεύµατος
Ακριβαίνει από το 2013 για να εισφέρει πρόσθετα έσοδα 199 εκατ. ευρώ. Για τους ελεύθερους επαγγελματίες από τα 500 ευρώ αυξάνεται στα 650 ευρώ, για τις επιχειρήσεις διπλασιάζεται σε 1.000 ευρώ.
Αποδείξεις
Θα μαζεύουν μόνο οι μισθωτοί και συνταξιούχοι. Η ποινή φόρου αυξάνεται από 10% σε 22% αν δεν έχουν μαζευτεί οι απαιτούμενες αποδείξεις που ορίζονται σε 25% του εισοδήματος με μέγιστο όριο τα 10.500 ευρώ (από 15.000 ευρώ).
Φοροαπαλλαγές
Καταργούνται οι περισσότερες και διατηρούνται μόνο αυτές που αφορούν ιατρικές δαπάνες και νοσήλια, διατροφή μεταξύ συζύγων και δωρεές. Ολες οι υπόλοιπες, όπως τόκοι στεγαστικών δανείων, δίδακτρα φροντιστηρίων, ενοίκια, ασφάλιστρα, καταργούνται.
Ενοίκια
Τα εισοδήματα από ενοίκια αποκτούν τη δική τους κλίμακα φορολόγησης με συντελεστές 10% για εισοδήματα έως 12.000 ευρώ και 33% για υψηλότερα ποσά.
Τόκοι καταθέσεων
Αυξάνεται ο φόρος από 10% σε 15% από την 1η Ιανουαρίου 2013.
Ακίνητα
Επανέρχεται ο φόρος υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων από την 1η Ιανουαρίου 2013 με συντελεστή 20%.
10. Αγρότες. Θα αναγκαστούν να τηρούν βιβλία από το 2014.

***

Με φόρο 15%, από 10% που ίσχυε, επιβαρύνονται από την 1η Ιανουαρίου 2013 οι τόκοι καταθέσεων. Η αύξηση αυτή του φορολογικού συντελεστή αναμένεται να οδηγήσει σε πρόσθετα φορολογικά έσοδα 230 εκατ. ευρώ, ενώ κρίνεται από στελέχη του υπουργείου Οικονομικών ότι δεν θα λειτουργήσει αποτρεπτικά στην επάνοδο των καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες, δεδομένου ότι στο εξωτερικό η φορολογική επιβάρυνση είναι μεγαλύτερη.
Αλλωστε για μικροκαταθέτες - εκτιμούν οι ίδιες πηγές - οι επιβαρύνσεις είναι οριακές. Για παράδειγμα, σε τόκους καταθέσεων 500 ευρώ η αύξηση του συντελεστή οδηγεί τον φόρο από τα 50 στα 75 ευρώ. Αντίθετα, για μεγαλοκαταθέτες οι επιβαρύνσεις είναι σημαντικές. Για παράδειγμα, αν κάποιος εισπράττει τόκους καταθέσεων 15.000 ευρώ, ο φόρος αυξάνεται από 1.500 σε 2.250 ευρώ.

***

Επικαιροποίηση του ηλεκτρονικού φακέλου με χωράφια και ακίνητα εκτός σχεδίου προετοιμάζει για τις αρχές του 2013 το υπουργείο Οικονομικών. Ο φορολογικός νόμος προβλέπει ότι φυσικά πρόσωπα, τα οποία κατά την 1-1-2013 έχουν εμπράγματα δικαιώματα σε γήπεδα εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού, υποχρεώνονται να ελέγξουν ηλεκτρονικά την περιουσιακή τους κατάσταση όπως εμφανίζεται στην ιστοσελίδα της ΓΓΠΣ προκειμένου να τη συμπληρώσουν, τροποποιήσουν και οριστικοποιήσουν.
Επιπλέον, νομικά πρόσωπα τα οποία κατά την 1-1-2013 έχουν εμπράγματα δικαιώματα σε ακίνητα, υποχρεούνται σε ηλεκτρονική υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων στην οποία περιλαμβάνεται η περιουσιακή τους κατάσταση, όπως είναι διαμορφωμένη κατά την 1-1-2013.
Η επικαιροποίηση του αρχείου για τα χωράφια έχει τριπλό στόχο: την επιβολή ενιαίου φόρου ακινήτων σε κάθε ακίνητο με στόχο έσοδα 3 δισ. ευρώ το 2013, την επέκταση του συστήματος των αντικειμενικών αξιών, αλλά και τη δημιουργία ηλεκτρονικού περιουσιολογίου για κάθε έναν από τους 8,5 εκατ. φορολογούμενους.
Στο πλαίσιο αυτό, εκατομμύρια φορολογούμενοι με αγροτεμάχια εκτός σχεδίου θα κληθούν το πρώτο τρίμηνο του έτους να δηλώσουν ή τουλάχιστον να τσεκάρουν ότι έχουν δηλωθεί κανονικά τα χωράφια τους.

***

Την πρώτη κρυάδα θα υποστούν με τις αποδοχές του Ιανουαρίου μισθωτοί και συνταξιούχοι με ετήσιες αποδοχές πάνω από 20.000 ευρώ, καθώς με την εφαρμογή της μηνιαίας παρακράτησης φόρου με βάση τη νέα κλίμακα θα υποστούν σημαντικές μειώσεις. Στα χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια μισθωτοί και συνταξιούχοι θα διαπιστώσουν κατά την πληρωμή των αποδοχών του Ιανουαρίου μικρές αυξήσεις αποδοχών έως 28 ευρώ τον μήνα για ετήσιο εισόδημα της τάξης των 9.000-10.000 ευρώ. Μεγάλοι χαμένοι στο μέτωπο της μηνιαίας παρακράτησης είναι οι οικογενειάρχες, μετά την κατάργηση του πρόσθετου αφορολόγητου τέκνων.
Ας δούμε ένα παράδειγμα μισθωτού με δύο παιδιά και ετήσιο εισόδημα 12.000 ευρώ. Ο φόρος που αναλογεί στα εισοδήματα του 2012 είναι 300 ευρώ, αλλά κατά τη φορολόγηση των εισοδημάτων του 2013 ο φόρος αυξάνεται σε 540 ευρώ, όπως ακριβώς και για έναν μισθωτό χωρίς παιδιά. Το πρακτικό αποτέλεσμα σε επίπεδο παρακράτησης είναι από τον Ιανουάριο του 2013 να αφαιρείται από τον μισθό του προκειμένου να αποδοθεί στην Εφορία ποσό 28 ευρώ, έναντι 21,1 ευρώ σήμερα, και οι μηνιαίες του αποδοχές να μειωθούν κατά 16,9 ευρώ.
Οι απώλειες στον μηνιαίο μισθό για μισθωτούς με ένα παιδί ξεκινούν από το επίπεδο ετήσιων μεικτών αποδοχών ύψους 8.000 ευρώ, για μισθωτούς με δύο παιδιά από τα 12.000 ευρώ και πάνω και για μισθωτούς με τρία παιδιά από ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ και πάνω. Μάλιστα, όσο περισσότερα παιδιά έχει ο φορολογούμενος τόσο μεγαλύτερη είναι η μηνιαία επιβάρυνση. Ετσι, μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 15.000 ευρώ και ένα παιδί θα χάσει 12 ευρώ τον μήνα, αν έχει δύο παιδιά χάνει 26 ευρώ τον μήνα και αν έχει τρία παιδιά και το ίδιο εισόδημα χάνει 46,4 ευρώ τον μήνα. Ο μισθωτός χωρίς παιδιά και εισόδημα 15.000 ευρώ έχει, από την άλλη πλευρά, όφελος 2,8 ευρώ τον μήνα.

***

Υποχρεωτική γίνεται από φέτος η υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος για κάθε φυσικό πρόσωπο μετά τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας. Υποχρεωτική γίνεται άλλωστε και η υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος για κάθε φορολογούμενο, ενώ καθιερώνεται κάθε χρόνο προκαθορισμένο χρονικό διάστημα για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων. Μέχρι πέρυσι, υποχρέωση να υποβάλει φορολογική δήλωση είχε κάθε φυσικό πρόσωπο, εφόσον το ετήσιο φορολογούμενο εισόδημά του υπερβαίνει τα 3.000 ευρώ καθώς και όταν είναι μικρότερο από 3.000 ευρώ, εφόσον στο συνολικό εισόδημα του υπόχρεου περιλαμβάνεται και ζημιά από εμπορική ή γεωργική επιχείρηση. Στην περίπτωση μισθωτών, όριο για την υποχρέωση υποβολής φορολογικής δήλωσης είναι τα 5.000 ευρώ.
Με διατάξεις του τελευταίου φορολογικού νόμου ορίζεται ότι:
n Κάθε φυσικό πρόσωπο, ανεξάρτητα από το αν υπόκειται ή όχι σε φόρο, έχει υποχρέωση να υποβάλλει δήλωση εφόσον έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του. Εξαιρετικά, υποχρέωση υποβολής δήλωσης έχει οποιοσδήποτε, εφόσον προσκληθεί γι' αυτό εγγράφως από τον αρµόδιο προϊστάµενο της Δηµόσιας Οικονοµικής Υπηρεσίας.
n Η δήλωση υποβάλλεται υποχρεωτικά µε τη χρήση σύγχρονων ηλεκτρονικών μεθόδων και δικτυακών υποδοµών από την 1η Φεβρουαρίου μέχρι και την 30ή Ιουνίου κάθε έτους. Ως χρόνος βεβαίωσης του φόρου για τις δηλώσεις που θα υποβληθούν εμπρόθεσμα θεωρείται ο μήνας Ιούλιος.
n Ο φόρος που αναλογεί στο συνολικό καθαρό εισόδηµα καταβάλλεται σε τρεις ίσες δόσεις, έως το τέλος Αυγούστου, έως το τέλος Οκτωβρίου και έως το τέλος Δεκεμβρίου. Αν ο φόρος βεβαιώνεται τους µήνες Αύγουστο και Σεπτέµβριο του οικείου οικονοµικού έτους, καταβάλλεται σε δύο δόσεις και αν βεβαιώνεται τον Οκτώβριο, σε μία δόση. Σε περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης - για εμπρόθεσμες δηλώσεις - παρέχεται έκπτωση 1,5% επί του οφειλόμενου φόρου.