Διπλωματικός "αναπτυξιακός" μαραθώνιος

«Απόψε θα συζητήσουμε για την Ευρώπη της ανάπτυξης και της αλληλεγγύης» δήλωσε ο Πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, προσερχόμενος στο συνέδριο που διοργανώνει η εφημερίδα «Die Welt» στο Βερολίνο, στο οποίο συμμετέχουν και η Άγκελα Μέρκελ και ο Μάριο Ντράγκι.
Ο κ. Σαμαράς τόνισε ακόμη ότι ο ίδιος θα αναλύσει την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, ενώ θα μιλήσει και για την «αλληλεγγύη που δείχνουν πλέον οι ξένοι στην Ελλάδα και στην προοπτική της».

Τον Πρωθυπουργό συνοδεύουν ο υπουργός Ανάπτυξης, Κωστής Χατζηδάκης και ο υφυπουργός, Νότης Μηταράκης.

Αύριο, ο κ. Σαμαράς θα μεταβεί στην καγκελαρία, όπου θα συναντηθεί με την κ. Μέρκελ. Νωρίτερα θα συναντήσει τον πρώην αντικαγκελάριο και υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας Χανς Ντίτριχ Γκένσερ, ο οποίος έγραψε το αφιέρωμα στον πρωθυπουργό στην εφημερίδα «Der Handelsblatt», η οποία ανακήρυξε τον κ. Σαμαρά «πολιτικό της χρονιάς» για το 2012

***

Από σήμερα και για ένα σημαντικό διάστημα θα υποστούμε έναν επικοινωνιακό βομβαρδισμό, βασισμένο στις πολλές επισκέψεις του πρωθυπουργού στο εξωτερικό (κάτι για το οποίο κατηγορούσαμε τον Γιώργο Παπανδρέου διότι έλειπε πολλές μέρες εγκαταλείποντας τη χώρα) με στόχο, όπως λένε οι διακινητές πληροφοριών να επιτύχει την ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας, την οποία παρ΄ όσα λέμε, δεν έχει επιτευχθεί.

Ο Πρωθυπουργός θα προσπάθησε, με την επίσκεψη του στη Γερμανία να δημιουργήσει την προσδοκία ανάκαμψης της ελληνική οικονομίας, μιλώντας σε εκδήλωση της εφημερίδας “Die Welt”. Στο περιθώριο της συνάντησης θα έχει τη δυνατότητα να μιλήσει με πολιτικούς και επιχειρηματίες. Ενώ έχει προγραμματιστεί (για αύριο) συνάντηση και με την Γερμανίδα καγκελάριο για να εξεταστεί η πορεία υλοποίησης του προγράμματος αλλά και οι τελευταίες εξελίξεις γύρω από τη γνωστή υπόθεση με τη «λίστα Λαγκάρντ».

Στο Βερολίνο δίνουν μεγάλη έμφαση στη φοροδιαφυγή και στην κάθαρση πιέζοντας για γρηγορότερα βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση, και γι αυτό θα είναι δύσκολο το έργο του κ. Σαμαρά, μιας και δεν έχει γίνει σχεδόν τίποτα για την πάταξη της φοροδιαφυγής.
Η ίδια η «λιστα Λαγκάρντ» παραμένει αναξιοποίητη και από την παρούσα κυβέρνηση. Την ίδια τύχη έχουν η «λίστα του Λιχτενστάϊν», η λεγόμενη «λίστα Λονδίνου» με τις αγορές ακινήτων από Έλληνες, πιθανόν φοροφυγάδες, όπως και με τη λίστα των 54.000 ονομάτων που κατάρτισαν οι ελληνικές αρχές.

Επόμενος σταθμός θα είναι το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για συνομιλίες σχετικά με επενδύσεις στην Ελλάδα. Το ταξίδι αυτό σύμφωνα με πληροφορίες έχει προετοιμαστεί καλά, έχουν γίνει και επαφές του ίδιου του πρωθυπουργού στο Μαξίμου και αναμένονται, αν όλα πάνε καλά, και ανακοινώσεις. Ενδιαφέρον υπάρχει για το Ελληνικό, ο διαγωνισμός του οποίου βρίσκεται σε εξέλιξη αλλά και για επενδύσεις σε ενέργεια και τουρισμό. Υπενθυμίζεται πάντως ότι ταξίδι στα Εμιράτα και το Κατάρ, αλλά και στη Σαουδική Αραβία είχε πραγματοποιήσει και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας, επί κυβέρνησης Κώστα Καραμανλή με μια κουστωδία υπουργών, μεταξύ των οποίων ο Δημήτρης Σιούφας, ο Πέτρος Δούκας και ο Μανώλης Κεφαλογιάννης. Από το ταξίδι αυτό, δεν προέκυψε απολύτως τίποτα, παρά τις μεγαλοστομίες των υπουργών-συνοδών του κ. Παπούλια. Αυτό που έγινε ήταν, ίσως, να επιβεβαιωθεί αυτό που είπε στη Ντόχα (πρωτεύουσα του Κατάρ) κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, περί «κυβέρνησης καραγκιόζηδων».
Ακολούθησαν επισκέψεις μελών της κυβέρνησης του Γιώργου Παπανδρέου από τις οποίες επίσης δεν προέκυψε κάποιο θετικό αποτέλεσμα είτε για το Ελληνικό είτε για την κατασκευή μαρινών είτε άλλα σχέδια που είχαν συζητηθεί τότε. Το μόνο που έμεινε και συγκεντρώνει κάποιες πιθανότητες να υλοποιηθεί, είναι το σχέδιο της Qatar Airways να χρησιμοποιήσει το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» ως ενδιάμεσο σταθμό των πτήσεών της προς προορισμούς σε όλο σχεδόν τον κόσμο, προκειμένου να ανταγωνιστεί τις τουρκικές αερογραμμές οι οποίες έχουν αναπτυχθεί σε μεγάλο βαθμό.
Όποιος έχει πάρει μέρος , ως μέλος δημοσιογραφικής αποστολής σε παρόμοια ταξίδια, γνωρίζει πολύ καλά ότι αυτά δεν γίνονται προς όφελος της χώρας, αλλά για να στηριχθεί η επικοινωνιακή πολιτική της εκάστοτε κυβέρνησης. Κι όσο περισσότερο «ταρατατζούμ» γίνεται γι αυτές τις επισκέψεις, τόσο μικρότερα είναι τα αποτελέσματα. Για παράδειγμα, το ταξίδι που είχε κάνει η Βάσω Παπανδρέου ως υπουργός Βιομηχανίας της κυβέρνησης Σημίτη στο Ιράν, δεν είχε κανένα αποτέλεσμα παρά τη μεγάλη προβολή της οποίας έτυχε από τα εγχώρια μέσα ενημέρωσης. Το μόνο που έμεινε για να μας θυμίζει (σε ελάχιστους πάντως) είναι ότι η Βάσω έμαθε κάποιες λέξεις από την αρχαία περσική γλώσσα, τη «φαρσί».
Να σημειωθεί ότι οι επισκέψεις αυτές γίνονταν με ναυλωμένα από την κυβέρνηση αεροπλάνα της «Ολυμπιακής», την οποία ποτέ δεν πλήρωνε το κράτος και οι πρωθυπουργοί ή και οι υπουργοί συνοδεύονταν από μεγάλο αριθμό Ελλήνων επιχειρηματιών, οι οποίοι εκμεταλλεύονταν την ευκαιρία για ένα ταξιδάκι αναψυχής και δημόσιες σχέσεις δικές τους, τις οποίες δεν είχαν την ικανότητα να αξιοποιήσουν για τις επιχειρήσεις τους πλην ελαχίστων. Πολύ περισσότερο δεν ωφέλησαν τη χώρα. Ποτέ, άλλωστε, δεν ωφέλησαν κάτι πέρα από την τσέπη τους κι αυτό όσο τους επέτρεπε ο επιχειρηματικός επαρχιωτισμός τους, σε μια εποχή που η παγκοσμιοποίηση είχε αρχίσει προπολλού.
Αλλά δεν είναι μόνο οι Έλληνες επιχειρηματίες, στην πλειοψηφία τους, που δεν μπορούν να αξιοποιήσουν τις διεθνείς επαφές τους. Το ίδιο αναποτελεσματικοί είναι και οι κυβερνώντες, οι οποίοι επισκέπτονται διάφορες χώρες, υπογράφουν συμφωνίες οι οποίες, όμως, σχεδόν ποτέ δεν υλοποιούνται, κυρίως λόγω της ανεπάρκειας της δημόσιας διοίκησης και των συμβούλων των κυβερνητικών αξιωματούχων. Πριν από δέκα, περίπου, χρόνια, ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης είχε επισκεφθεί την Ιαπωνία. Στις συζητήσεις που είχε με τον Ιάπωνα ομόλογό του Γιουνιχίρο Κοϊζούμι, εκείνος, γνωρίζοντας ότι η Ελλάδα είναι ελαιοπαραγωγός χώρα έθεσε το θέμα της προμήθειας λαδιού στην Ιαπωνία, αλλά έθεσε και ένα άλλο θέμα. Οι Ιάπωνες είχαν κατασκευάσει έναν μεγάλο λόφο, στον οποίο έριχναν διάφορα απόβλητα. Ο Ιάπωνας πρωθυπουργός ρώτησε τον Έλληνα ομόλογό του αν η Ελλάδα θα μπορούσε να προμηθεύσει την Ιαπωνία με 1.000.000 ελαιόδενδρα προκειμένου να φυτευτούν για να καλύψουν το λόφο με τα απόβλητα. Ο κ. Σημίτης εκτίμησε ότι αυτό ήταν δυνατό, αλλά επιφυλάχθηκε να ερευνήσει το θέμα με τους αρμόδιους υπουργούς. Δύο χρόνια μετά, όταν ο γράφων ρώτησε τον αρμόδιο υφυπουργό για να πληροφορηθεί τι έγινε με τη συγκεκριμένη υπόθεση, εκείνος δήλωσε άγνοια του θέματος. Υποσχέθηκε, όμως, να το ερευνήσει. Λίγες μέρες αργότερα ο υφυπουργός βρήκε τη συμφωνία που είχε υπογραφεί, αλλά διαπίστωσε ότι δεν είχε γίνει απολύτως τίποτα. Και βέβαια ούτε από τότε μέχρι σήμερα έγινε κάτι, αν και η Ιαπωνία θα φρόντισε να καλύψει το λόφο με κάποιο άλλο τρόπο. Κάπως έτσι λειτουργούν κυβερνήσεις και δημόσιο και κάπως έτσι χάνονται πάρα πολλές ευκαιρίες για τη χώρα και την εθνική οικονομία.

Ο κ. Σαμαράς έχει προγραμματίσει επίσης να επισκεφτεί τη Ρωσία και την Κίνα, δύο χώρες που έχουν πολλά κεφάλαια προς επένδυση (κυρίως η Κίνα) και θα ενδιέφεραν την Ελλάδα. Αλλά αν τυχόν και υπάρξουν συμφωνίες, πράγμα δύσκολο, είναι προετοιμασμένη η κυβέρνηση προκειμένου να υλοποιηθούν αυτές; Πολύ αμφιβάλουμε. Δεν αμφιβάλουμε καθόλου, όμως, ότι το επικοινωνιακό επιτελείο και αυτής της κυβέρνησης, θα προβάλει τις επισκέψεις ως τη μεγαλύτερη επιτυχία όλων των εποχών και θα ψάλλει τα «ωσανά» στον κ. Σαμαρά, όπως έκαναν όλοι οι προηγούμενοι που πέρασαν από τα ίδια πόστα.
Η Ρωσία και η Κίνα και γενικά οι μεγάλες και ισχυρές χώρες δεν είναι εύκολες στη διαπραγμάτευση, ούτε δίνουν κάτι χωρίς να πάρουν περισσότερα. Τους το επιτρέπει, άλλωστε, η δύναμή τους. Ήδη η Ρωσία ζήτησε και πήρε αύξηση στην τιμή του φυσικού αερίου, από αυτή που προέβλεπε η αρχική συμφωνία. Και αυτά περί «ρωσικής στροφής» του Κώστα Καραμανλή ήταν περισσότερο για εσωτερική κατανάλωση παρά για οτιδήποτε άλλο. Ποτέ ο κάτοικος της Ραφήνας δεν είχε «Οστ πολιτίκ», απλά «κόλλαγε» κοντά σε διάφορα θέματα, όπως ο αγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης, τα οποία εμφάνιζε ως δικά του επιτεύγματα, ακόμα κι αν κάτι είχε αρχίσει από εποχής Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.
Σε ότι αφορά στην επίσκεψη στη Ρωσία, είναι καθαρό τι θα ζητήσουν οι Ρώσοι, αλλά όχι και η Ελλάδα. Οι εντεταλμένοι πληροφοριοδότες του Μαξίμου δεν γνωρίζουν να πουν τίποτα περισσότερο από το ότι θα τεθεί και από τις δύο πλευρές, η ενίσχυση του τουριστικού πακέτου, καθώς αποτελεί προτεραιότητα και αναμένονται ανακοινώσεις για το θέμα της βίζας.
Το θέμα της βίζας τίθεται μετ΄ επιτάσεως από τους Ρώσους, αλλά ούτε η «Οστ πολιτίκ» του Κώστα Καραμανλή κατόρθωσε να διευθετήσει, ίσως λόγω της ανυπαρξίας της. Στα 2,5 χρόνια του Γιώργου Παπανδρέου, ο οποίος κατάργησε την ανύπαρκτη «Οστ πολιτίκ» του προκατόχου του, ήταν δύσκολο να λυθεί το θέμα, από κάποιον που, όπως έχει λεχθεί κατά κόρον, χάλασε τις καλές ελληνορωσικές σχέσεις.
Οι Ρώσοι φαίνεται ότι έχουν πετύχει κάτι πριν από την επίσκεψη του κ. Σαμαρά. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι απέσπασαν την υπόσχεση πως κατά τη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας στην Ε.Ε., το πρώτο εξάμηνο του 2014, θα προωθηθεί η απελευθέρωση της θεώρησης εισόδου για τους υπηκόους της Ρωσικής Ομοσπονδίας που έχουν στην κατοχή τους βιομετρικό διαβατήριο. Βεβαίως αυτό δεν εξαρτάται αποκλειστικά από την Ελλάδα, αλλά μέχρι σήμερα, οι Ρώσοι δεν είχαν καταφέρει να πείσουν κανέναν άλλο να αναλάβει να προωθήσει το θέμα, το οποίο δεν βλέπουν με συμπάθεια οι ευρωπαίοι εταίροι μας.
Το δεύτερο θέμα που θα συζητηθεί, είναι το ενεργειακό και αφορά την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ, για την οποία ενδιαφέρονται οι Ρώσοι και, όπως λέγεται σε αυτόν τομέα οι συζητήσεις βρίσκονται σε καλό δρόμο. Βεβαίως οι Ρώσοι δείχνουν ενδιαφέρον και για τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων, αλλά εκεί είναι εξαιρετικά δύσκολο να αναμιχθούν.

Με την Κίνα, που θα είναι ένας ακόμα προορισμός του κ. Σαμαρά, τα πράγματα είναι περισσότερο αδιευκρίνιστα. Από το Μαξίμου προβάλλεται ως πρότυπο το μοντέλο της Cosco και θεωρείται ότι έτσι οι κινεζικές επενδύσεις θα κατακλύσουν τη χώρα. Κανένας από όσους διοχετεύουν τέτοιες πληροφορίες δεν γνωρίζει πως διαπραγματεύονται οι Κινέζοι και μάλιστα με μια χώρα με τα προβλήματα της Ελλάδας. Δεν θα έκανα άσχημα να αξιοποιηθεί η εμπειρία όσων διαπραγματεύτηκαν, μετά την υπογραφή της συμφωνίας για το λιμάνι του Πειραιά και ας μη μείνουν μόνο στο ότι η Κίνα διαθέτει πολλά κεφαλαιακά αποθέματα και μπορεί να κάνει επενδύσεις στην Ελλάδα. Αν ήταν έτσι, μετά τη μείωση του εργατικού κόστους στην Ελλάδα, θα είχαμε κατακλυστεί από κινεζικές επενδύσεις, αλλά δεν έχει γίνει ούτε μια.

Παράλληλα, σύμφωνα, με πληροφορίες σε καλό δρόμο βρίσκονται και οι συνεννοήσεις για το ταξίδι στις ΗΠΑ με πιθανότερη ημερομηνία την 25η Μαρτίου. Ο Έλληνας πρωθυπουργός θα έχει συνάντηση με τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα στο Λευκό Οίκο.
Ίσως η επίσκεψη στις ΗΠΑ αποδειχτεί η δυσκολότερη. Οι αμερικανοί, τα τελευταία χρόνια, περισσότερο τα δύο τελευταία, έχουν σημαντικά προβλήματα με τους Γερμανούς, οι οποίοι αμφισβητούν την ηγεμονία τους στο δυτικό κόσμο. Θεωρούν επίσης ότι η ελληνική κυβέρνηση τα έχει βρει σε όλα με την κυβέρνηση Μέρκελ αθροίζοντας την Ελλάδα στις χώρες της άμεσης επιρροής του Βερολίνου.