Αμεση ανάγκη για "σεισάχθεια" - διαγραφή χρεών και επανεκκίνηση της οικονομίας

Της Ευγενιας Τζωρτζη

Σε ύψη ρεκόρ, που προσεγγίζουν τα 57 δισ. ευρώ, έχουν εκτοξευθεί τα κόκκινα δάνεια που δεν αποπληρώνονται για διάστημα άνω των τριών μηνών. Η έκρηξη των επισφαλειών συμβαδίζει με την εκτίναξη της ανεργίας που κινείται με ρυθμό 25% και αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω εάν επαληθευτούν οι προβλέψεις για πρόσθετη ύφεση 7% - 8% το 2013 και το 2014. Τα στοιχεία για το ύψος των καθυστερήσεων δείχνουν ότι ένα στα τέσσερα δάνεια δεν εξυπηρετείται, εξέλιξη που εντείνει τις πιέσεις και για το ίδιο το τραπεζικό σύστημα, οδηγώντας σε πρόσθετες κεφαλαιακές απαιτήσεις, που θα επιβαρύνουν περαιτέρω το, ούτως ή άλλως, εκτός ελέγχου κρατικό χρέος. Ρεκόρ καθυστερήσεων Ο κύριος όγκος των επισφαλειών προκύπτει από την επιχειρηματική δραστηριότητα, που συγκεντρώνει το υψηλότερο ποσοστό της τάξης του 25%, ανεβάζοντας τα δάνεια που δεν εξυπηρετούνται στα 33 δισ. ευρώ. Ακολουθούν τα στεγαστικά δάνεια, οι καθυστερήσεις των οποίων αγγίζουν το ιστορικό ρεκόρ του 20% και φθάνουν τα 15 δισ. ευρώ, ενώ στο 30% έχουν σκαρφαλώσει τα «κόκκινα» καταναλωτικά δάνεια και οι κάρτες. Το υψηλό επίπεδο των επισφαλειών παρατηρείται παρά τις σημαντικές ρυθμίσεις στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων στις οποίες έχουν προχωρήσει μέχρι σήμερα οι τράπεζας, ο αριθμός των οποίων προσεγγίζει πλέον τις 665.000 περίπου και το ύψος τους τα 20 δισ. ευρώ. Στα αιτήματα για ρυθμίσεις θα πρέπει να προστεθεί και η μαζική προσφυγή δανειοληπτών στα Ειρηνοδικεία όλης της χώρας για την ένταξή τους στον νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, ο αριθμός των οποίων προσεγγίζει πλέον τις 26.000, παραπέμποντας την εκδίκαση των υποθέσεων αυτών ακόμη και μετά το 2017. Οι μισές προσφυγές σε σχέση με αυτές που έχουν κατατεθεί αφορούν στεγαστικά δάνεια και οι υπόλοιπες αφορούν καταναλωτικά δάνεια και κάρτες, ενώ προέρχονται μόνο από φυσικά πρόσωπα, στον βαθμό που ο νόμος δεν επιτρέπει την ένταξη επαγγελματιών. Το υπουργείο Ανάπτυξης επεξεργάζεται ήδη την αλλαγή του νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, ενώ σε συνεννόηση με τις τράπεζες, προωθεί και ρύθμιση για τη μείωση κατά 30% της μηνιαίας δόσης που πληρώνουν οι δανειολήπτες. Η ρύθμιση μπορεί να λάβει οριζόντιο χαρακτήρα και θα προωθηθεί παράλληλα με τις αλλαγές στο 3896/2010 -γνωστό ως νόμο Κατσέλη- αλλά και τις ευνοϊκές ρυθμίσεις που θα προβλεφθούν για όσους εντάχθηκαν στη μαύρη λίστα της Τειρεσίας από το 2009 έως και το 2014, αλλά αποπλήρωσαν τις οφειλές τους. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα είδος αμνηστίας, που θα επιβραβεύει εκείνους που παρά τις δυσκολίες που συνάντησαν ανταποκρίθηκαν στην αποπληρωμή των οφειλών τους. Σε ό,τι αφορά τον νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, πυρήνας των αλλαγών που αναμένεται να αποφασιστούν είναι η πρόβλεψη που θα συμπεριληφθεί στον νόμο, ώστε να συνεχίζεται η αποπληρωμή του δανείου από τον δανειολήπτη που καταθέτει αίτηση υπαγωγής στον νόμο και να μην παγώνει η καταβολή δόσεων. Το ύψος της δόσης θα καθορίζεται ουσιαστικά από τον ίδιο και θα είναι ανάλογο της πρότασης που έχει υποβάλει ο οφειλέτη