Νίκος Χατζόπουλος: Ταξιδιωτικές εντυπώσεις
Στα τριάντα χρόνια που βρίσκομαι σε τούτο το επάγγελμα, πολλά πράγματα έχω δει να αλλάζουν. Έζησα την ακμή των Δημοτικών Θεάτρων στη δεκαετία του ’80, όταν όλοι πιστέψαμε ότι γεννιούνταν πυρήνες δημιουργίας στην περιφέρεια, και την παρακμή τους όταν τα θέατρα αυτά έγιναν εργαλεία μικροπολιτικού οφέλους για τους τοπικούς άρχοντες. Την ολέθρια διάσπαση δυνάμεων της δεκαετίας του ’90, όταν ο κάθε ηθοποιός, «για να μην έχει κανέναν πάνω απ’ το κεφάλι του», άνοιγε το δικό του θέατρο. Την εμφάνιση
Το άναρχο ξεφύτρωμα λογής-λογής σχολών και εργαστηρίων, όπου ο καθένας άνοιγε το μαγαζάκι του εκμεταλλευόμενος τη λαχτάρα νέων παρασυρμένων από τη λάμψη των προβολέων – φαινόμενο που το αφήναμε τόσα χρόνια να θεριεύει ανενόχλητο, και τώρα το πληρώνουμε με τις στρατιές ανέργων «ηθοποιών». Το απότομο πέρασμα από την εποχή της γεροντοκρατίας –όπου για να παίξεις έναν σοβαρό ρόλο έπρεπε να έχεις περάσει τα 45– στην εποχή της νεολαγνείας –όπου βρέθηκα ξαφνικά στα 40 μου να παίζω πατεράδες και παππούδες. Μια τέχνη που σ’ όλο τον κόσμο έχει το χάρισμα να συνενώνει όλο το φάσμα των ηλικιών, στην Ελλάδα έγινε σχεδόν αποκλειστική υπόθεση των «νεανικών ομάδων».
Την ανάδειξη της τηλεόρασης σε βασικό βιοποριστικό μέσο (έως και μέσο πλουτισμού) για πολλούς ηθοποιούς, και τον σημερινό καταποντισμό της, που τους αφήνει απλήρωτους και καταχρεωμένους.
Αλλά οι αλλαγές που βλέπω να συντελούνται τα δύο τελευταία χρόνια, μέσα στη γενικότερη οικονομική κρίση, είναι πια ριζικές: Έννοιες όπως «συμβόλαιο», «ασφάλιση», «πληρωμένες πρόβες», «μισθός», έχουν σχεδόν πάψει να υφίστανται. Οι «κανονικές» αίθουσες, με τους θεατρικούς επιχειρηματίες και τις παραστάσεις επί σειρά μηνών, τείνουν να εκλείψουν. Αντ’ αυτού, οι νέοι ηθοποιοί επιδίδονται σ’ έναν θεατρικό «κλεφτοπόλεμο»: χτυπούν δύο μέρες την εβδομάδα στο τάδε μπαρ, τρία δευτερότριτα στο δείνα ίδρυμα, δέκα μέρες στην τάδε αποθήκη, με μηδενικούς προϋπολογισμούς, χωρίς σκηνικά, χωρίς ένσημα, πληρωμένοι με ποσοστά, ή με την παράσταση, ή και καθόλου.
Όλα αυτά έχουν βέβαια και καλλιτεχνικές επιπτώσεις: Οι πρόβες έχουν μειωθεί στο ελάχιστο. Τα «κανονικά» θεατρικά κείμενα εκτοπίζονται – πού λεφτά για συγγραφέα ή μεταφραστή, πού χρόνος για μελέτη των ρόλων! Τη θέση τους παίρνουν οι «επινοημένες» παραστάσεις, που βολεύουν αφού επιτρέπουν μεγάλο βαθμό αυθαιρεσίας. Τα επί σκηνής πρόσωπα σπάνια πλέον ξεπερνούν τα πέντε ή έξι. Ξεχνάμε τι απαιτήσεις έχουν οι αληθινοί θεατρικοί χώροι – με σκηνή, με θέσεις θεατών, με ανάγκη για υποκριτικό μέγεθος. Ξεχνάμε τι θα πει «πηγαίνω προς το έργο ή προς το ρόλο»· αντίθετα, έργα και ρόλους τα φέρνουμε όλα στα δικά μας μέτρα. Υπάρχει πια διάχυτη η εντύπωση ότι όλα γίνονται με μεγάλη ευκολία: εύκολα και γρήγορα ανεβάζουμε ένα έργο, εύκολα ο καθένας σκηνοθετεί, γράφει ή σκηνογραφεί. Υπερβολική αυτοπεποίθηση, υπερβολική επανάπαυση, αρκούμαστε στο ελάχιστο που μπορούμε, στο πιο άκοπο. Και είναι φυσικό, αφού ο κόπος δεν πληρώνεται πια.
Αλλά δεν ξεχνάμε μόνο εμείς· ξεχνάει και το κοινό. Ξεχνάει τι σημαίνει «συμπεριφέρομαι σαν θεατής, σέβομαι τους καλλιτέχνες αλλά και τους υπόλοιπους θεατές».
Θα μου πείτε, βέβαια, ότι από όλη αυτή την κινητικότητα και τον πληθωρισμό, κάτι νέο θα γεννηθεί, κάτι θα πάει την τέχνη μας πιο μπροστά, στο σήμερα, στο αύριο. Ναι, το ξέρω, το περιμένω. Και λαχταράω κι εγώ να το δω. Αναρωτιέμαι μόνο: πόσα πράγματα πρέπει να θυσιάσουμε περιμένοντας το καινούργιο;
Και το κυριότερο: ποια θεατρική παιδεία καλλιεργούμε στους νέους θεατές, και ποια αγάπη για το θέατρο θα τους εμπνεύσουμε;
Info: Ο Νίκος Χατζόπουλος γεννήθηκε στον Πειραιά. Είναι απόφοιτος της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ και της Σχολής Θεάτρου Βεάκη. Από το 1984 εργάζεται ως ηθοποιός, σε έργα από όλο το φάσμα του ρεπερτορίου, ενώ από το 2002 ακολουθεί παράλληλα σκηνοθετική και μεταφραστική πορεία. Αυτή τη στιγμή εμφανίζεται στη Νέα Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, στο «Vitriol» του Γιάννη Μαυριτσάκη σε σκηνοθεσία τού Olivier Py.
Photo: Βιργίλιος Τσιούλλι
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ψυχαγωγία
- Τάξη στο Χάος – Κυριάκος Κατζουράκης: Παρουσίαση στο Μουσείο Μπενάκη
- Το Horrorant Film Festival ‘Fright Nights’ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη!
- Johnny Gerontakis & Sonique “Carry On” video-clip release
- Xαμός στην πίστα!Δείτε κούκλο τραγουδιστή να χορεύει με τα τραγούδια μεγάλου ερμηνευτή!
- Από το "Μες στην καλή χαρά" στο "Δέστε τους" ή αναλαμβάνει δική της εκπομπή?
- Η Αμάντα Σέιφριντ μαθαίνει στην Ναόμι Γουότς να χαλαρώνει
- Η Zaz live στον Λυκαβηττό
- Τι θα δούμε σήμερα στο "Βαλς με 12 θεούς" στον Ant1 στις 19.00?
- Ο Σωκράτης Μάλαμας στο Θέατρο Βράχων
- Chris Brown: Ξανά μαζί με την Karrueche!
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Culture Now
- Τελευταία Νέα Culture Now
- Νίκος Χατζόπουλος: Ταξιδιωτικές εντυπώσεις
- Η Zaz live στον Λυκαβηττό
- Μετακόμιση τώρα, από την Ελεονώρα Ζουγανέλη στο θέατρο Μονής Λαζαριστών
- Τάξη στο Χάος – Κυριάκος Κατζουράκης: Παρουσίαση στο Μουσείο Μπενάκη
- Ο Ψαραντώνης σ’ ένα Παγκρήτιο Φεστιβάλ στη Θεσσαλονίκη
- Ξενάγηση στην έκθεση Μποστ. Λαϊκαί Εικόναι από τον συγγραφέα Νίκο Σαραντάκο
- Πώς ο Γούντι Άλεν μπορεί να αλλάξει τη ζωή σας – Έρικ Βαρτζμπέντ
- Μαρία Γιαγιάννου: Ο συνδυασμός του κωμικού με το τραγικό είναι, υπό μία έννοια, συνεπής ρεαλισμός...
- Book review: Σιγανά, σιγανά πατώ στη γη – Κώστια Κοντολέων
- Λήθη a Compás, στο Βυρσοδεψείο
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ψυχαγωγία
- Το Horrorant Film Festival ‘Fright Nights’ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη!
- Johnny Gerontakis & Sonique “Carry On” video-clip release
- Συνελήφθη στα Πετράλωνα «δράκος» – εφιάλτης για 21 κορίτσια
- Xαμός στην πίστα!Δείτε κούκλο τραγουδιστή να χορεύει με τα τραγούδια μεγάλου ερμηνευτή!
- Άντα Λιβιτσάνου: Η σκληρή της απάντηση στους επικριτές του Y.F.S.F
- Τι θα δούμε σήμερα στο "Βαλς με 12 θεούς" στον Ant1 στις 19.00?
- Η Ράνια Θρασκιά πάει για Σεπτέμβριο!
- Η Αμάντα Σέιφριντ μαθαίνει στην Ναόμι Γουότς να χαλαρώνει
- Kanye West: Έγινε "Yeezus" και τον έπιασε η αστυνομία!
- Chris Brown: Ξανά μαζί με την Karrueche!