Film Review: Πριν τα μεσάνυχτα, του Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ

18 χρόνια πέρασαν από τότε που ο Τζέσι (Ίθαν Χωκ) και η Σελίν (Ζιλί Ντελπί) συναντήθηκαν για πρώτη φορά, μέσα στο τρένο.

Από την Ελένη Φιλίππου

Με τον νεανικό παρορμητισμό τους και την πίστη στην ομορφιά της στιγμής που ζητάει απλά μια ενστικτώδη απόφαση να αφεθείς στο άγνωστο, είτε αυτό λέγεται έρωτας, είτε μια άγνωστη πόλη, μας επέτρεψαν να γίνουμε μέτοχοι της απαρχής της γνωριμίας τους. Μιας γνωριμίας που εξελίχθηκε σε έναν έρωτα μοναδικό, που απέχει κατά πολύ από ζαχαρωτά μοτίβα βαρετών και “bigger than life” ρομάντζων. Ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος, Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ

έδωσε στο «Πριν το Ξημέρωμα» (1995) την μαγεία του ερωτισμού και της έλξης με επίκεντρο τους διαλόγους, έτσι όπως αυτοί αρθρώνονται και διαχέονται πέραν των δύο εραστών, στα σοκάκια της πόλης, εισάγοντας έτσι την αρχιτεκτονική του τοπίου ως δομικό στοιχείο στην ανάπτυξη του ερωτικού δεσμού. Η πόλη μετέχει στην περιπλάνηση των δύο νεαρών, όχι μόνο ως φιλοξενία αλλά και ως ερέθισμα νέων εμπειριών και αισθήσεων. Ο τόπος, η διαλεκτική του έρωτα και το ζευγάρι είναι το βασικό τρίπτυχο της τριλογίας του Λινκλέιτερ, όπως αυτά προβάλλονται στο «Πριν το Ξημέρωμα» (1995), «Πριν το Ηλιοβασίλεμα» (2004) και «Πριν τα Μεσάνυχτα» (2013).

Έτσι, εννέα χρόνια μετά, ο Τζέσι και η Σελίν θα συναντηθούν στο Παρίσι, όπου ο Τζέσι έχει έρθει από την Αμερική για να παρουσιάσει το βιβλίο του με θέμα την γνωριμία των δύο τους στην Βιέννη. Το Παρίσι, πάλι θα δώσει τα πλακόστρωτα δρομάκια, το ποτάμι, το ρετρό καφέ όπου ο Τζέσι και η Σελίν θα περιπλανηθούν για να μιλήσουν, να εξηγήσουν, να απολογηθούν και να επιβεβαιώσουν ότι αυτό που έζησαν μέσα σε μια μέρα δεν χάθηκε στην χιλιομετρική απόσταση και στο πέρασμα του χρόνου. Παρότι ο Τζέσι παντρεύτηκε και απέκτησε έναν γιο, παρότι η Σελίν βρέθηκε να μοιράζεται το σπίτι της με έναν φωτορεπόρτερ, το δεδομένο της ερωτικής έλξης και το θηλύκωμα των σκέψεων, των απόψεων και κυρίως του βλέμματος θα φέρει πάλι στο προσκήνιο την ενστικτώδη απόφαση για απόβαση στο άγνωστο, τοπίο για τον Τζέσι, και μέλλον για τους δύο.

Το πολυαναμενόμενο «Πριν τα Μεσάνυχτα» αλλάζει και πάλι τον τόπο που συναντάμε το ζευγάρι. Αυτήν την φορά, ο Λινκλέιτερ τους ταξιδεύει στην Πελοπόννησο, όπου απολαμβάνουν τις τελευταίες μέρες των διακοπών τους. Οι πρώτες αλλαγές, στο πέρασμα της δεκαετίας είναι εμφανείς από τα πρώτα κιόλας πλάνα: Σαραντάρηδες πλέον, με δύο 7χρονες δίδυμες κόρες και τον 14χρονο πια γιο του Τζέσι από τον προηγούμενο γάμο, μετράνε σχεδόν μία δεκαετία κοινού βίου. Η ανεμελιά της πρώτης τους συνάντησης και η μαγεία της δεύτερης επανεύρεσης έχει πλέον αντικατασταθεί με τον ρεαλισμό της καθημερινότητας: παιδιά, δουλειές και σπίτι. Οι κάποτε αιθεροβατούσες συζητήσεις τους έχουν κατέβει για τα καλά πάνω στην γη, όπου τα ζητούμενα αφορούν πολύ συγκεκριμένες καταστάσεις και πρόσωπα, ελλοχεύοντας ωρολογιακές βόμβες. Και εδώ ακριβώς εξηγείται η επιλογή της τοποθεσίας για το κλείσιμο της τριλογίας. Η περιοχές της νότιας Πελοποννήσου, με την επιβλητική αρχιτεκτονική των αυστηρών πέτρινων οικοδομημάτων με τις πανύψηλες αυλόπορτες και την γοητευτική σκληράδα που αποπνέει το τοπίο προμηνύουν την αλλαγή επιπέδου που έχει περάσει το ζευγάρι και καλείται να το αντιμετωπίσει. Η επιθυμία του Τζέσι να βρεθεί δίπλα στον γιο του, επιθυμία που σημαίνει μετακόμιση από το Παρίσι στο Σικάγο (πάλι ο τόπος ως θέμα διαπραγμάτευσης) και η επαγγελματική πρόταση για ένα πολύ πιο απαιτητικό πόστο που γίνεται στην Σελίν, θα γίνουν η αφορμή για μια συζήτηση που θα τους φέρει ενώπιον μιας πραγματικότητας, σκληρής και απομυθοποιημένης.

Η τελευταία βράδια, θα βρει τον Τζέσι και την Σελίν, στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου, ως ευχαριστήριο δώρο από τον Αχιλλέα (Γιάννης Παπαδόπουλος) και την Αριάδνη (Αθηνά Τσαγγάρη) που κράτησαν ένα βράδυ τα παιδιά τους. Στους τέσσερις τοίχους του δωματίου θα ξεκινήσει το ζευγάρι να γδύνει και να γδύνεται, όχι από πάθος, αλλά από την ανάγκη να ξεφορτωθεί τα περιττά, είτε είναι στολίδια, είτε αλήθειες, είτε βάρη και παράπονα. Και εκεί που νομίζεις ότι όλα έχουν χαθεί, ή απλά ασχημύνει τόσο πολύ που το τέλος προβάλλει αναπόφευκτη βεβαιότητα, η αλλαγή σκηνικού που βρίσκει την Σελίν, διόλου τυχαία, δίπλα στην θάλασσα, έρχεται να κλείσει σοφά και γήινα την ερωτική τριλογία. Η ανοιχτωσιά που χαρίζει η θάλασσα στην άκρη του γιαλού, γίνεται η καλύτερη δυνατή μεταφορική απεικόνιση των αληθινών σχέσεων αγάπης όταν χαθεί το ηλιοβασίλεμα.

Σκηνοθεσία: Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ

Σενάριο: Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ, Ζιλί Ντελπί, Ίθαν Χωκ

Πρωταγωνιστούν: Ίθαν Χωκ, Ζιλί Ντελπί, Ξένια Καλογεροπούλου, Γιάννης Παπαδόπουλος, Αθηνά Τσαγγάρη, Πάνος Κορώνης, Αριάν Λαμπέντ, Γουώλτερ Λάσαλι

Διάρκεια: 108΄

Διανομή: Feelgood Entertainment