Τσιφλίκι του Ερντογάν η Δικαιοσύνη

ΚΟΣΜΟΣΈντυπη Έκδοση

Χρησιμοποιεί τους κρατούμενους σαν διαπραγματευτικό χαρτί, κατάργησε το Συνταγματικό Δικαστήριο

Η εικόνα του Ερντογάν με στολή παραλλαγής στη μεθοριακή πόλη Χατάι την περασμένη Κυριακή σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως. Ωστόσο η δήλωσή του, αναφορικά με τους δυο Έλληνες στρατιωτικούς, ότι «είμαστε κράτος δικαίου, η Δικαιοσύνη θα αποφασίσει» ακούστηκε σαν πρωταπριλιάτικο αστείο... Η κατάσταση του δικαστικού συστήματος στην Τουρκία μετά την απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016 ξεπερνά κάθε καφκική περιγραφή. Ο σουρεαλιστικός τρόπος

με τον οποίο λειτουργεί πια η Δικαιοσύνη υπό τον απόλυτο έλεγχο του προέδρου της Τουρκίας έχει δημιουργήσει ένα δικαστικό χάος, που τώρα γίνεται πονοκέφαλος και της Ευρώπης.

Πρόσφατα έπεσε και το τελευταίο φύλο συκής, όταν ο Ερντογάν περιφρόνησε το ίδιο το Συνταγματικό Δικαστήριο της Τουρκίας, ουσιαστικά ακυρώνοντάς το. Αυτό συνέβη με αφορμή την περίπτωση ενός δημοσιογράφου, του 73χρονου Σαχίν Αλπάι, που είχε φυλακιστεί το καλοκαίρι του 2016, όπως και δεκάδες άλλοι δημοσιογράφοι, με κατηγορίες περί τρομοκρατίας. Ο δημοσιογράφος της εφημερίδας «Zaman», στην οποία έβαλε λουκέτο η τουρκική κυβέρνηση, αντιμετωπίζει ποινή τρις ισόβια!

Όμως στις 11 Ιανουαρίου το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας αθώωσε τον 73χρονο και διέταξε την άμεση αποφυλάκισή του. Ενώ ο δημοσιογράφος ετοιμαζόταν να βγει από την πύλη της φυλακής, ειδοποιήθηκε ότι θα παραμείνει πίσω από τα σίδερα. Ένα κατώτερο δικαστήριο είχε απορρίψει την ετυμηγορία του ανωτάτου δικαστηρίου!

Η συγκεκριμένη κίνηση, πρωτοφανής στα χρονικά, δεν είχε ούτε νομικό προηγούμενο ούτε νομική βάση. Αυτό που είχε ήταν η στήριξη του Ερντογάν και της κυβέρνησής του. Σαν να μην έφτανε αυτό, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Τουρκίας κατηγόρησε το Συνταγματικό Δικαστήριο για περιφρόνηση του συντάγματος. Ο ίδιος ο Ερντογάν είπε: «Δεν σέβομαι την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου»

Μετά τις εκκαθαρίσεις του Ερντογάν το δικαστικό σύστημα της χώρας τελεί υπό καθεστώς απόλυτου εκφοβισμού και παράλυσης. Υπό τον πλήρη αυταρχικό έλεγχο της κυβέρνησης, η Δικαιοσύνη στην Τουρκία λειτουργεί πια έξω από κάθε λογική.

Σε μια άλλη πρόσφατη υπόθεση ο επικεφαλής του τοπικού παραρτήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, ο οποίος βρισκόταν φυλακισμένος επί οκτώ μήνες, αποφυλακίστηκε από ένα δικαστήριο μόνο και μόνο για να ξανασυλληφθεί λίγες μόλις ώρες αργότερα, με απόφαση άλλου δικαστηρίου. Ακριβώς το ίδιο έγινε με 19 φυλακισμένους δημοσιογράφους. Στη δική τους περίπτωση, μάλιστα, προφανώς και ως «μήνυμα» προς τον δικαστικό κόσμο, οι δικαστές που πήραν την απόφαση να απελευθερώσουν τους 19 δημοσιογράφους όχι μόνο είδαν την ετυμηγορία τους να απορρίπτεται, αλλά ετέθησαν κι οι ίδιοι υπό επίσημη δικαστική έρευνα.

Καθώς ο Ερντογάν, όμως, αψηφά τώρα την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου στην υπόθεση Αλπάι, οι επιπτώσεις είναι πολύ σοβαρότερες. Όπως δήλωσε ο πρώην ανώτατος δικαστής Χασίμ Κιλίτς, στην ουσία η κυβέρνηση ακύρωσε το Ανώτατο Δικαστήριο: «Το Συνταγματικό Δικαστήριο τίθεται πια εκτός λειτουργίας» είπε.

Πονοκέφαλος για Ευρώπη

Το αποτέλεσμα είναι το δικαστικό χάος της Τουρκίας να εξελίσσεται πλέον σε πονοκέφαλο της Ευρώπης. Κι αυτό επειδή ο Αλπάι, όπως και αρκετοί άλλοι, ήδη προσέφυγαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

στο Στρασβούργο, του οποίου μέλος είναι και η Τουρκία. Η κίνηση αυτή εκτιμάται ότι θα ενθαρρύνει κι άλλες δικαστικές προσφυγές από κρατούμενους στην Τουρκία. Κι αυτές τις υποθέσεις θα είναι επίσης υποχρεωμένο να εξετάσει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Έτσι μια ακόμα σοβαρή διπλωματική διαμάχη της Ευρώπης με την Άγκυρα αναμένεται να ξεσπάσει σύντομα, αφού για την Τουρκία οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είναι δεσμευτικές.

Κίνδυνος αποβολής

Αν το ΕΔΑΔ αποφανθεί ότι η συνέχιση της κράτησης ενός ατόμου είναι παράνομη, η κυβέρνηση Ερντογάν είναι αναγκασμένη να τον αποφυλακίσει αμέσως. Αν τυχόν δεν το κάνει, η Τουρκία θα είναι εκτεθειμένη σε κυρώσεις, ακόμα και με κίνδυνο αποβολής από το Συμβούλιο της Ευρώπης.

Στις 20 Μαρτίου το ΕΔΑΔ έκρινε την υπόθεση Αλπάι μαζί με μια δεύτερη - αυτή του Μεχμέτ Αλτάν, καταδικασθέντος αρχικά σε ισόβια για «απόπειρα ανατροπής της συνταγματικής τάξης» - καταδικάζοντας την Τουρκία. Αποφάνθηκε ότι η κράτησή τους δεν ήταν έγκυρη ούτε σύμφωνη με τις νομικές οδούς. Ήταν οι πρώτες δύο αποφάσεις που έλαβε το ΕΔΑΔ σχετικά με τις φυλακίσεις δημοσιογράφων στην Τουρκία.

Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Στρασβούργου τονίζει πως «η απόρριψη της απόφασης του τουρκικού Συνταγματικού Δικαστηρίου από δύο κατώτερα δικαστήρια της Κωνσταντινούπολης αντίκειται στις θεμελιώδεις αρχές του κράτους δικαίου και της ασφάλειας δικαίου».

Άμεση συμμόρφωση

Μετά την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου ο Αλπάι αφέθηκε αμέσως ελεύθερος, αλλά υπό κατ’ οίκον περιορισμό, κάτι που δείχνει ότι ο Ερντογάν φρόντισε να συμμορφωθεί, τουλάχιστον σ’ αυτή την περίπτωση και το συγκεκριμένο τάιμινγκ, καθώς δεν επιθυμεί να κόψει κάθε γέφυρα με τους ηγέτες της Ε.Ε.

Όμως την ίδια στιγμή παραμένει αποφασισμένος να συντρίψει κάθε πρόκληση κατά της απολυταρχίας του στο εσωτερικό. Με τον Τύπο και τον δικαστικό κλάδο στην Τουρκία υπό τον πλήρη έλεγχό του, το μόνο που έχει να διασφαλίσει είναι οι «αρεστές» αποφάσεις του ανωτάτου τουρκικού δικαστηρίου. Όσο λιγότερες αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου βρίσκονται σε δυσαρμονία με τις επιθυμίες του Ερντογάν, τόσο λιγότερες θα καταλήγουν στο Στρασβούργο.

800 συλλήψεις σε έναν μήνα

Ο μόνος τρόπος να μπορέσουν να αποταθούν μαζικά στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων οι Τούρκοι κρατούμε νοι είναι να συμπεράνει το ΕΔΑΔ ότι το τουρκικό ανώτατο δικαστήριο δεν είναι πια σε θέση να παρέχει ένδικα μέσα. Αυτό στην πράξη θα πλημμύριζε το Στρασβούργο με δεκάδες ή εκατοντάδες υποθέσεις Τούρκων εναγόντων, αλλά το ΕΔΑΔ στην απόφασή του της 20ής Μαρτίου δεν έκρινε κάτι τέτοιο, όχι τουλάχιστον προς το παρόν.

Το κλίμα του γενικευμένου φόβου, η συνεχιζόμενη κατάσταση έκτατης ανάγκης και ο εθνικιστικός φανατισμός που κυριαρχούν μετά το επιχειρηθέν πραξικόπημα κατέστησαν αδύνατη κάθε είδους ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Μόνο μέσα στον Φεβρουάριο πάνω από 800 Τούρκοι πολίτες συνελήφθησαν επειδή διαμαρτυρήθηκαν στα social media για τον πόλεμο στο Αφρίν.

Η δε δημοσιογραφία έχει πια πεθάνει. Η Τουρκία είναι η χώρα με τις πιο πολλές φυλακίσεις δημοσιογράφων στον κόσμο, με περισσότερους από 100 δημοσιογράφους να βρίσκονται ήδη σε πολύμηνη φυλάκιση με πρόσχημα απίθανες κατηγορίες, χωρίς κανείς να γνωρίζει πότε (και αν) θα αφεθούν ελεύθεροι. Ο Ερντογάν θέλει να φιμώσει κάθε κριτική φωνή με κάθε κόστος.

Κρατούμενοι για διαπραγμάτευση

Στις 16 Φεβρουαρίου ένα τουρκικό δικαστήριο καταδίκασε άλλους πέντε δημοσιογράφους και έναν διάσημο συγγραφέα σε ισόβια κάθειρξη χωρίς δικαίωμα αποφυλάκισης υπό όρους με βάση κατασκευασμένες κατηγορίες. Την ίδια μέρα η Τουρκία απελευθέρωσε, ύστερα από συνεχή νομικό και διπλωματικό αγώνα, τον Ντενίζ Γιουτσέλ, ανταποκριτή της γερμανικής εφημερίδας «Die Welt» στην Τουρκία. Ο συγκεκριμένος εκρατείτο πάνω από έναν χρόνο χωρίς δίκη και χωρίς καν κατηγορητήριο. Ο Ερντογάν προσπαθούσε να τον χρησιμοποιήσει ως διαπραγματευτικό χαρτί στις σχέσεις της Τουρκίας με τη Γερμανία.

Πρακτικά ο οποιοσδήποτε κινδυνεύει δυνητικά να φυλακιστεί στην Τουρκία. Το μόνο που χρειάζεται είναι μια κατασκευασμένη γενικόλογη κατηγορία για στήριξη τρομοκρατίας ή του κινήματος του Γκιουλέν. Πολλοί από τους δημοσιογράφους που βρίσκονται στις τουρκικές φυλακές ως «γκιουλενιστές» είναι αυτοί που βοήθησαν στην αποκαθήλωση του «κινήματος Γκιουλέν» πριν από κάποια χρόνια.

Άλλοι, όπως διάσημοι δημοσιογράφοι της «Ουιππυriγβt», βρίσκονται στη φυλακή με τη -στερούμενη κάθε νομικής λογικής - κατηγορία ότι «αποπειράθηκαν να δημιουργήσουν την εντύπωση πως υπάρχει μια αυταρχική κυβέρνηση στην Τουρκία».

Η διαστροφή κάθε έννοιας δικαίου έχει γίνει πια σουρεαλιστική, ακόμη και με τα στάνταρ της Τουρκίας. Στην ουσία δεν υπάρχει πια νόμος στη χώρα. Πολλοί έχουν φυλακιστεί επειδή φορούσαν μπλουζάκια με τη λέξη «Hero» (ήρωας). Οι αρχές υποψιάζονταν ότι αυτό ήταν ένα κρυφό μήνυμα των οπαδών του Γκιουλέν. Άλλοι επειδή είχαν επικοινωνήσει με ανθρώπους που διέθεταν μια συγκεκριμένη ιντερνετική εφαρμογή μηνυμάτων, την Βγϋχk. Επειδή η εφαρμογή αυτή θεωρείται δημοφιλής ανάμεσα στους υποστηρικτές του Γκιουλέν, το να δεχτεί

κάποιος ένα γραπτό μήνυμα από άλλον χρήστη του ByLock αντιμετωπίζεται αυτόματα ως αποδεικτικό στοιχείο ενοχής. Χρήστες της εφαρμογής απολύθηκαν από τις δουλειές τους και συνελήφθησαν μαζικά.

Δικαστές... οπαδοί

Αν ένας δικαστής στην Τουρκία δεν ερμηνεύει τον νόμο σύμφωνα με τις προτιμήσεις του σουλτάνου, απλώς παύεται από δικαστής - στην καλύτερη περίπτωση - ή φυλακίζεται. Ήδη ο Ερντογάν έχει εκδιώξει πάνω από 4.000 δικαστές. Στις 19 Μαρτίου, κατά τη διάρκεια ομιλίας του Ερντογάν, νεοδιορισθέντες δικαστές επευφημούσαν ομαδικά και... οπαδικά τον Τούρκο πρόεδρο, σε μια τραγικά αποκαρδιωτική εικόνα για την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης στην Τουρκία.

Η περίπτωση Ερντογάν αποτελεί κλασικό παράδειγμα για το πώς οι αυταρχικές κυβερνήσεις καταλήγουν να παραβαίνουν ακόμα και τους δικούς τους νόμους, ακριβώς επειδή δεν υπάρχει κανείς για να τους κρίνει ή να τους θέσει προ των ευθυνών τους.

Χωρίς καμιά σοβαρή νομική αιτιολόγηση, γνωστοποιήθηκε στα τέλη Φεβρουαρίου ότι αστυνομικοί και χωροφύλακες θα στέλνονταν να ενωθούν με τον τουρκικό στρατό στο Αφρίν. Μια απόφαση που νομικά είναι αδύνατο να σταθεί. Χωροφυλακή και αστυνομία χρησιμοποιούνται για την εσωτερική ασφάλεια εντός Τουρκίας και λειτουργούν υπό το υπουργείο Εσωτερικών. Πώς μπορούν αυτές οι δυνάμεις να σταλούν στο εξωτερικό χωρίς ειδικές επίσημες συμφωνίες;

Συνταγματολόγοι της Τουρκίας δεν μπορούν να βρουν καμιά νομική αιτιολόγηση και θεωρούν ότι οι δυνάμεις αυτές, τουρκική χωροφυλακή και αστυνομία, δεν διαθέτουν επίσημη ταυτότητα εκτός των τουρκικών συνόρων.

Πώς εκβίασε τον Ντογάν

Για να πέσει μια χώρα σε «μαύρη τρύπα» δύο πράγματα είναι ζωτικής σημασίας: Η φίμωση του Τύπου και η ακύρωση της ανεξαρτησίας των θεσμών. Ο Ερντογάν αποδεικνύεται βιρ-τουόζος στο να κάνει και τα δυο παράλληλα: να οικειοποιείται τον Τύπο αλλά και τη Δικαιοσύνη σε βαθμό που και τα δυο να καταλήξουν φερέφωνά του. Συχνά, μάλιστα, χρησιμοποιώντας την ήδη αλωμένη Δικαιοσύνη ως μέσο για να πατάξει κάθε απόπειρα αντικειμενικότητας στον Τύπο.

Πιο πρόσφατο παράδειγμα αυτό του μιντια-κού ομίλου Ντογάν, του τελευταίου προπυργίου της (ημι)ανεξάρτητης δημοσιογραφίας της Τουρκίας. Ο όμιλος, στον οποίον ανήκουν μεταξύ άλλων οι δύο από τις τέσσερις μεγαλύτερες τουρκικές εφημερίδες, η «Ηυrriγεt» και η «Ρo5t3», το μεγάλο τηλεοπτικό κανάλι ΟΝΝ Τυrk και ένα ειδησεογραφικό πρακτορείο, βρισκόταν υπό το καθεστώς τεράστιας κυβερνητικής πίεσης εδώ και χρόνια.

Το 2009, μάλιστα, όταν η «Hurriyet» δημοσιοποίησε ρεπορτάζ για διαφθορά στην κυβέρνηση Ερντογάν, το υπουργείο Οικονομικών έριξε στον όμιλο Ντογάν ένα απίθανο φορολογικό πρόστιμο της τάξης των 2,5 δισ. δολαρίων! Έκτοτε ο όμιλος αναγκάστηκε να πουλήσει δύο από τις εφημερίδες του, να απολύσει δημοσιογράφους αλλά και να «ρίξει» αισθητά τους τόνους στην κριτική που ασκούσε στην αυταρχική κυβέρνηση Ερντογάν. Όμως, ούτε αυτό ήταν αρκετό για τον σουλτάνο.

Στις 21 Μαρτίου ο Αϊντίν Ντογάν, ιδιοκτήτης του ομίλου Ντογάν, αναγκάστηκε να πουλήσει τον όμιλο σε έναν επιχειρηματία του Ερντογάν, τον Ερντογάν Ντεμίρορεν. Μάλιστα από τον κύκλο του ιδιοκτήτη μαθεύτηκε ότι ο Ντογάν έκανε την πώληση χωρίς να συμβουλευτεί κανέναν από τους συνεργάτες του και υπό καθεστώς ασφυκτικής πίεσης κι εκβιασμών. Ο 81 ετών Ντογάν απειλήθηκε με σύλληψη και φυλάκιση αν δεν έδινε τον όμιλο στον άνθρωπο του Ερντογάν.

Οι ειδήσεις πια, είτε αφορούν το εσωτερικό είτε το εξωτερικό, φτάνουν εντελώς διαστρεβλωμένες και λογοκριμένες στους Τούρκους πολίτες. Με το σύνολο των ΜΜΕ και του δικαστικού κλάδου υπό τον απόλυτο έλεγχό του, ο Ερντογάν κατάφερε να επιβάλει καθολικό «μπλακ άουτ» στην Τουρκία. Αναμενόμενο ότι η Τουρκία έχει ξεπέσει στην 101η θέση της παγκόσμιας κατάταξης για τη Δικαιοσύνη και ότι από το 2016 περισσότεροι από 15.500 τρομοκρατημένοι Τούρκοι ζήτησαν άσυλο στη Γερμανία, ένας αριθμός που αυξάνεται διαρκώς...

ΤουρκίαΕρντογάνδικαιοσύνη Τουρκίαδικαστές ΤουρκίαHas video: Exclude from popular: 0