Την... πάτησε η Μέρκελ

ΠΟΛΙΤΙΚΗΈντυπη Έκδοση

Η Γερμανίδα καγκελάριος χάνει το παιχνίδι (και) εντός Γερμανίας με τη διγλωσσία της για το προσφυγικό

Περισσότερο στριμωγμένη από ποτέ φαίνεται να είναι πλέον η Άνγκελα Μέρκελ, μετά τα αποτελέσματα της περασμένης Κυριακής και τη διαρκώς αυξανόμενη στροφή προς τα άκρα της γερμανικής κοινής γνώμης, λόγω του προσφυγικού. Η άνοδος του ευρω-φοβικού AfD προκαλεί τον σοβαρότερο πονοκέφαλο εντός συνόρων για τη Γερμανίδα καγκελάριο. Από την αρχή της κρίσης η Μέρκελ είχε να αντιμετωπίσει μόνο εξωτερικές προκλήσεις. Ύφεση, λιτότητα κι όσες χώρες μπορούσαν να προκαλέσουν αστάθεια στο ευρώ. Τώρα είναι η πρώτη φορά που η Μέρκελ όχι μόνο δεν έχει λύσει τα θέματα της οικονομίας στην Ευρώπη και του προσφυγικού, αλλά χάνει τα στηρίγματά της κι εντός Γερμανίας. Οι φωνές αμφισβήτησης, ακόμα και μέσα από το ίδιο της το κόμμα, αυξάνονται, αφού δεν πείθει εντός συνόρων ότι μπορεί να αντιμετωπίσει το προσφυγικό. Οι αποφάσεις της νέας Συνόδου Κορυφής ενδέχεται να επιδεινώσουν το κλίμα για τη Μέρκελ. Το πρώτο μήνυμα είχε δοθεί από τις τοπικές εκλογές στην Έσση, στις 6 Μαρτίου. Το AfD κατέγραψε σημαντική άνοδο, όμως το πιο ανησυχητικό ήταν ότι το νεοναζιστικό NPD κατέγραψε ακόμα και διψήφια ποσοστά σε αρκετές περιοχές – όπου δεν κατέβηκε το AfD. Οι ανησυχίες επιβεβαιώθηκαν την περασμένη Κυριακή, με το AfD να ανεβαίνει όσο ποτέ άλλοτε. Έγινε, δηλαδή, αυτό που φοβόταν η Μέρκελ, μάλιστα λίγες μέρες πριν από την κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής για τις αποφάσεις στο προσφυγικό. Η πραγματικότητα είναι πως η πίεση από τα άκρα δεξιά έχει ήδη ωθήσει τους τελευταίους μήνες τη γερμανική κυβέρνηση σε μια αλλαγή στάσης στο προσφυγικό. Το Βερολίνο μπορεί επικοινωνιακά να κρατά αποστάσεις, όμως επί της ουσίας έχει αποδεχθεί την παραβίαση των κοινών ευρωπαϊκών αποφάσεων από μονομερείς ενέργειες κλεισίματος συνόρων. Η Ευρώπη μοιάζει με φρούριο πλέον, κάτι που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την Ευρώπη των ανοιχτών συνόρων που ευαγγελίζεται δημοσίως η Μέρκελ. Το Βερολίνο μόνο στα λόγια άσκησε πιέσεις για να μείνουν τα σύνορα ανοιχτά. Μαύρη ΚυριακήΠρακτικά, το Βερολίνο στο εσωτερικό της χώρας έχει σκληρύνει κατά πολύ το νομικό θεσμικό πλαίσιο για το προσφυγικό - μεταναστευτικό. Η χορήγηση ασύλου στη Γερμανία είναι πλέον μια πολύ δύσκολη υπόθεση. Επίσης, η Γερμανία ήταν αυτή που κατ’ ουσίαν έσπρωξε την Αυστρία στη λήψη μονομερών αποφάσεων. Κι αυτό επειδή η Γερμανία επέστρεφε τους οικονομικούς μετανάστες στην Αυστρία, η οποία είχε ήδη επιβαρυνθεί από το προσφυγικό. Το Βερολίνο, εξάλλου, δείχνει να αγνοεί τις αντιδράσεις της Γαλλίας για την – όχι με ευνοϊκούς για την Ευρώπη όρους – αναβάθμιση του ρόλου της Τουρκίας από τη Γερμανία. Με λίγα λόγια, πέρα από τα ευχολόγια, η Γερμανίδα καγκελάρις, άλλοτε με την ανοχή της κι άλλοτε με την ευλογία της, βλέπει μια Ευρώπη πίσω από φράχτες και κλειστά σύνορα. Το τσαλάκωμα της Μέρκελ στις εκλογές - διαμαρτυρία θεωρείται ότι θα την ωθήσει στο να εντείνει τις προσπάθειες για συμφωνία με την Τουρκία, ενώ το ερώτημα που προκύπτει, είναι κατά πόσο θα αλλάξει και τη ρητορική της στο προσφυγικό. Ωστόσο, η διγλωσσία που χρησιμοποιείται από τη γερμανική κυβέρνηση για το προσφυγικό, η αναβλητικότητα, όπως και η θολή διπλής όψεως τακτική του Βερολίνου, δεν πείθουν την κοινή γνώμη της χώρας, που απομακρύνεται από τα παραδοσιακά κόμματα εξουσίας και στρέφεται στο σκληρό και ακροδεξιάς ρητορικής AfD. Η Μέρκελ, βέβαια, δεν κινδυνεύει να πέσει από αυτήν την εξέλιξη. Σίγουρα, όμως, η εμπιστοσύνη στο πρόσωπό της έχει κλονιστεί και βρίσκεται υπό πρωτόγνωρη πίεση, χάνοντας διαρκώς στηρίγματα και συμμάχους, ακόμα και μέσα στο κόμμα της. Την ίδια στιγμή, η προσφυγική κρίση φουντώνει στον ευρωπαϊκό Νότο και τα Δυτικά Βαλκάνια, ενώ οι παρενέργειες του οικονομικού κραχ από το 2008 κι έπειτα δεν έχουν σταματήσει. Η «Μαύρη Κυριακή» της Μέρκελ στις περιφερειακές εκλογές ήταν ένα ακόμα δυνατό χτύπημα, σε ένα τάιμινγκ που η επιρροή της καγκελαρίου εντός γερμανικών συνόρων έχει εξασθενήσει. Μέχρι τώρα, η πολιτική σκηνή της Γερμανίας ήταν σταθερή μέχρι βαρεμάρας. Όμως, πλέον το πολιτικό σκηνικό αλλάζει δραματικά. Και όλα δείχνουν ότι η χώρα θα βαδίσει μέχρι τις εθνικές εκλογές του 2017 με πολιτική πιο κατακερματισμένη από ποτέ. Το αποτέλεσμα της Κυριακής καθιστά το λαϊκίστικο AfD αποδέκτη της δυσαρέσκειας και του φόβου μεγάλης μερίδας του κόσμου από την εισροή προσφύγων. Κάτι που σηματοδοτεί μια επικίνδυνη πόλωση στην πολιτική σκηνή της Γερμανίας. Αν αναλύσουμε την κατάσταση σε μεγαλύτερο βάθος, η Μέρκελ με τον Σόιμπλε εγκλωβίστηκαν στο δικό τους παιχνίδι. Με την ψευδαίσθηση ότι δίνοντας οικονομική σταθερότητα μόνο για τη Γερμανία στα χρόνια της οικονομικής κρίσης θα ξεπερνιέται κάθε πρόβλημα. Αγνοώντας ότι η Γερμανία δεν είναι μόνη στον κόσμο και ότι δεν μένει ανεπηρέαστη από την επιβολή της πολύπλευρης εξωτερικής πολιτικής της. Η γενικότερη οικονομική ανασφάλεια σε όλη την Ευρώπη διατηρείται από το 2008. Ο συνδυασμός της με την κωλυσιεργία στη διαχείριση του προσφυγικού αποδείχθηκε μη αντιμετωπίσιμος κι εντός της χώρας. Μόνο τυχαία, άλλωστε, δεν μπορεί να θεωρηθεί η παραδοχή πανικού της Μέρκελ λίγες ώρες μετά το εκλογικό σοκ ότι «σχετικά με τον Βαλκανικό Διάδρομο, ναι, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Γερμανία, αυτήν τη στιγμή, ωφελείται από το γεγονός ότι λιγότεροι άνθρωποι καταφθάνουν». Κάτι που μέχρι πρότινος αρνούνταν πεισματικά. Οι φωνακλάδες…Αν και τα τρία κρατίδια, όπου ψήφισαν την Κυριακή 13 εκατ. ψηφοφόροι, διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους οικονομικά και κοινωνικά, η άνοδος του AfD ήταν εντυπωσιακή και καταγράφηκε παντού (από 12% έως 24%). Βέβαια, το ηλικίας μόλις τριών ετών AfD θα πρέπει τώρα να μεταφράσει την υποστήριξη που έλαβε στις κάλπες σε συγκεκριμένη πολιτική. Αυτό δεν θα είναι εύκολο για έναν σχηματισμό που εν πολλοίς είναι απλώς ένα φωνακλάδικο κόμμα διαμαρτυρίας. Παρά το Βατερλώ της Κυριακής, βέβαια, η Άνγκελα Μέρκελ δεν έχει, προς το παρόν τουλάχιστον, να φοβάται όσον αφορά τη σταθερότητα της κυβέρνησης. Με τα πιο κατακερματισμένα και περίπλοκα μαθηματικά των συνασπισμών, παραμένει ασφαλής στη θέση της. Όμως οι λαϊκίστικες πολιτικές που σαρώνουν στην Αμερική και σε πολλές χώρες της Ευρώπης έφτασαν, όπως φαίνεται, και στη Γερμανία. ΜέρκελΓερμανίαπροσφυγικόIssue: 1908Issue date: 17-03-2016Has video: